Β΄ Λόγοι Αγίου Παισίου Πρόλογος

Πρόλογος

Ὁ μακαριστὸς Γέροντας Παΐσιος ἄρχισε ἀπὸ τὸ 1980 νὰ μᾶς μιλάη γιὰ τὰ δύσκολα χρόνια ποὺ θὰ ἔρθουν. Συχνὰ ἐπαναλάμβανε ὅτι ἴσως ζήσουμε καὶ ἐμεῖς πολλὰ ἀπὸ αὐτὰ ποὺ γράφει ἡ Ἀποκάλυψη. Σκοπὸ εἶχε νὰ βάλη μέσα μας τὴν καλὴ ἀνησυχία, ὥστε νὰ ἐντείνουμε τὸν πνευματικό μας ἀγώνα, νὰ ἀντισταθοῦμε στὸ πνεῦμα τῆς ἀδιαφορίας – ποὺ ὕπουλα ἔβλεπε νὰ μπαίνη καὶ στοὺς κόλπους τοῦ Μοναχισμοῦ – νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὴν φιλαυτία καὶ νὰ καταπολεμήσουμε τὶς ἀδυναμίες μας, γιὰ νὰ ἔχη δύναμη ἡ προσευχή μας. «Μὲ τὶς ἀδυναμίες, ἔλεγε, ἀποδυναμώνεται ἡ προσευχή, καὶ μετὰ δὲν μποροῦμε νὰ βοηθήσουμε οὔτε τὸν ἑαυτό μας οὔτε τὸν κόσμο. Ἀχρηστεύονται ἀσύρματοι. Καὶ ἂν δὲν δουλεύουν οἱ ἀσύρματοι, τὸν ἄλλον τὸν πιάνει ὁ ἐχθρός».

Στὸν γενικώτερο πρόλογο τοῦ Α´ τόμου, μὲ τίτλο «Μὲ πόνο καὶ ἀγάπη γιὰ τὸν σύγχρονο ἄνθρωπο», ἔγινε διεξοδικὰ λόγος γιὰ τὴν προέλευση καὶ τὸν τρόπο συλλογῆς  καὶ  σύνθεσης  τοῦ  ὑλικοῦ  ποὺ  ἔχει  ἤδη  ἀρχίσει  νὰ  συγκροτῆ  τὴν  σειρὰ «Γέροντος   Παϊσίου   Ἁγιορείτου,   Λόγοι».   Στὸν   ἀνὰ   χεῖρας   Β´   τόμο,   μὲ   τίτλο«Πνευματικὴ   ἀφύπνιση»,   συμπεριλήφθηκαν   θέματα   τὰ   ὁποῖα   ἀφοροῦν   στὴν σημερινὴ πραγματικότητα, μᾶς καλοῦν σὲ συνεχῆ ἐγρήγορση καὶ ἑτοιμότητα καὶ μᾶς προετοιμάζουν γιὰ δύσκολες καταστάσεις, ποὺ πιθανὸν νὰ ἀντιμετωπίσουμε, γιατὶ ἔχουμε κιόλας δεῖ νὰ πραγματοποιῆται αὐτὸ ποὺ συχνὰ ἔλεγε ὁ Γέροντας: «Μπόρες– μπόρες θὰ περνοῦμε· τώρα γιὰ μερικὰ χρόνια ἔτσι θὰ πᾶμε· παντοῦ ἕνας γενικὸς ἀναβρασμός».

Ὁ δεύτερος αὐτὸς τόμος ἀπαρτίζεται ἀπὸ πέντε μέρη. Τὸ πρῶτο μέρος ἀναφέρεται  στὴν  γενικὴ  ἀδιαφορία  καὶ  ἀνευθυνότητα  ποὺ  παρατηροῦνται  στὴν ἐποχή μας καὶ στὸ χρέος τοῦ συνειδητοῦ Χριστιανοῦ νὰ βοηθήση τὴν κατάσταση μὲ τὴν διόρθωση τοῦ ἑαυτοῦ του, τὴν συνετὴ συμπεριφορά, τὴν ὁμολογία πίστεως καὶ τὴν προσευχή. «Δὲν λέω νὰ πάρουμε πλακάτ, ἀναφέρει ὁ Γέροντας σὲ κάποιο σημεῖο, ἀλλὰ νὰ ὑψώνουμε τὰ χέρια μας πρὸς τὸν Θεό». Στὸ δεύτερο μέρος ὁ Γέροντας, χωρὶς νὰ σὲ περιορίζη σὲ συγκεκριμένο ἀγώνα, ἀνάβει τὸν ζῆλο γιὰ πνευματικὴ ἐργασία. Ἀπομένει ἀπὸ ᾿κεῖ καὶ πέρα ὁ καθένας νὰ ἀγωνισθῆ ἀνάλογα μὲ τὶς δυνάμεις του καὶ τὸ φιλότιμό του, γιὰ νὰ ζήση τὴν ἐν Χριστῷ ζωή, ποὺ εἶναι Παράδεισος ἀπὸ τὴν γῆ. Τὸ τρίτο  μέρος  ἀναφέρεται  στὴν  μικρὴ  κατοχὴ  τοῦ  Ἀντιχρίστου,  ποὺ  θὰ  δώση  τὴν εὐκαιρία νὰ ὁμολογήσουν οἱ Χριστιανοὶ καὶ πάλι Χριστό, ὅπως στὸ Ἅγιο Βάπτισμα – συνειδητὰ ὅμως αὐτὴν τὴν φορά –, νὰ ἀγωνισθοῦν καὶ νὰ χαροῦν ἐκ προοιμίου τὴν νίκη τοῦ Χριστοῦ κατὰ τοῦ σατανᾶ. Τὴν εὐκαιρία αὐτὴ θὰ τὴν ζήλευαν, ὅπως ἔλεγε ὁ Γέροντας, οἱ Ἅγιοι. «Πολλοὶ Ἅγιοι θὰ παρακαλοῦσαν νὰ ζοῦσαν στὴν ἐποχή μας, γιὰ νὰ ἀγωνισθοῦν. Βρεθήκαμε ἐμεῖς... Δὲν ἤμασταν ἄξιοι! Τοὐλάχιστον νὰ τὸ ἀναγνωρίζουμε». Γιὰ νὰ ἀντιμετωπισθῆ σωστὰ ἡ περίοδος αὐτή, ἀπαιτεῖται νὰ καλλιεργηθῆ ἰδιαίτερα ἡ παλληκαριὰ καὶ τὸ πνεῦμα τῆς θυσίας. Στὸ τέταρτο μέρος, ποὺ ἀναφέρεται στὴν θεία πρόνοια, στὴν πίστη καὶ ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό, καὶ στὴν θεία βοήθεια,  ὁδηγεῖται  κανεὶς  στὴν  πηγή,  ἀπὸ  τὴν  ὁποία ἀντλεῖ  τὴν  δύναμη νὰ ἀντιμετωπίση   ὁποιαδήποτε   δυσκολία.   Τέλος,   στὸ   πέμπτο   μέρος   τονίζεται   ἡ

ἀναγκαιότητα καὶ ἡ δύναμη τῆς καρδιακῆς προσευχῆς, ποὺ εἶναι ὅπλο ἰσχυρὸ γιὰ τὴν καταπολέμηση τοῦ κακοῦ, τὸ ὁποῖο ἐξαπλώνεται ὅλο καὶ περισσότερο. Οἱ μοναχοὶ καλοῦνται νὰ βρίσκωνται σὲ «κατάσταση συναγερμοῦ», ὅπως οἱ στρατιῶτες ἐν καιρῷ πολέμου, γιὰ νὰ βοηθοῦν συνέχεια μὲ τὴν προσευχὴ τὸν κόσμο, καὶ νὰ προσέξουν νὰ μὴν  ἀλλοιωθῆ  τὸ  γνήσιο  πνεῦμα  τοῦ  Μοναχισμοῦ,  γιὰ  νὰ  μείνη  μαγιὰ  γιὰ  τὶς ἑπόμενες γενιές. Τὸ τελευταῖο αὐτὸ μέρος κλείνει μὲ τὸ κεφάλαιο ποὺ ὁρίζει ποιό εἶναι τὸ βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς καὶ ἐπισημαίνει τὴν ἀνάγκη τῆς μετανοίας.

Οἱ λόγοι καὶ οἱ ἐνέργειες τοῦ Γέροντα ζυγίζονται καὶ ἐδῶ, ὅπως πάντοτε, μὲ τὸ ζύγι τῆς διακρίσεως. Σ' αὐτὰ τὰ κείμενα βλέπει κανεὶς τὸν Γέροντα ἄλλοτε νὰ μὴ διακόπτη τὴν  προσευχή,  ὅσο  κι  ἂν  ἀνυπόμονοι  προσκυνητὲς χτυποῦν  ἐπίμονα τὸ καμπανάκι στὸ Καλύβι του, φωνάζοντας «σταμάτα, Γέροντα, τὴν προσευχή, ὁ Θεὸς δὲν παρεξηγεῖται», καὶ ἄλλοτε νὰ ἀφήνη τὴν ἔρημο καὶ νὰ βγαίνη στὸν κόσμο, γιατὶ ἡ ἀπουσία του ἀπὸ κάποια ἐκδήλωση μπορεῖ νὰ παρεξηγηθῆ καὶ νὰ βλάψη τὴν Ἐκκλησία. Ἄλλοτε νὰ καταλαμβάνεται ἀπὸ θεία ἀγανάκτηση καὶ νὰ ἀντιδρᾶ στὶς βλασφημίες κάποιου, καὶ ἄλλοτε νὰ σιωπᾶ καὶ μόνο νὰ εὔχεται γιὰ τὸν βλάσφημο. Γι' αὐτὸ καλὸ εἶναι ὁ ἀναγνώστης νὰ μὴ βιάζεται νὰ βγάζη συμπεράσματα, πρὶν μελετήση ὅλα τὰ κεφάλαια. Προπαντὸς ὅμως νὰ μὴ χρησιμοποιήση ἀποσπασματικὰ λόγους τοῦ Γέροντα, γιατὶ μπορεῖ νὰ ὁδηγήση τοὺς ἄλλους σὲ λανθασμένα συμπεράσματα. Νὰ ἔχη ὑπ' ὄψιν του ὅτι ὁ Γέροντας μιλάει ἐξ ἀφορμῆς κάποιου συγκεκριμένου γεγονότος ἢ ἐρωτήματος καὶ ἀπευθύνεται σὲ συγκεκριμένο πρόσωπο, ἀποβλέποντας πάντοτε στὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς του.

Ὅσοι γνώρισαν τὸν Γέροντα θυμοῦνται τὴν ἁπαλάδα ποὺ ἔφερναν τὰ λόγια του στὶς καρδιές, ὅσο αὐστηρὰ καὶ ἂν ἦταν κάποιες φορές. Καὶ αὐτό, γιατὶ ὁ Γέροντας πάντοτε εἶχε στόχο νὰ θεραπεύση τὸ κακὸ καὶ ὄχι νὰ τὸ στηλιτεύση. Νὰ λυτρώση τὴν ψυχὴ τοῦ συνομιλητῆ του ἀπὸ κάποιο πάθος, καὶ ὄχι νὰ διαπομπεύση τὸ πάθος. Τὰ ἴδια λόγια, ἂν χρησιμοποιηθοῦν ἔξω ἀπὸ τὴν συνάφεια αὐτὴ τοῦ πόνου καὶ τῆς ἀγάπης, ἴσως ἠχήσουν διαφορετικά, καὶ πιθανὸν ὄχι θεραπευτικά. Μπορεῖ, ἀντὶ νὰ φέρουν στὶς καρδιὲς τὴν θεία παρηγοριὰ καὶ τὴν ἀσφάλεια, νὰ ἐμβάλουν τὴν ἀμφιβολία  καὶ  τὸν  φόβο  ἢ  νὰ  ὁδηγήσουν  στὰ  ἄκρα,  ἐνῶ  ὁ  Γέροντας  δὲν  ἦταν ἄνθρωπος τῶν ἄκρων οὔτε μονομερής· τὸν ἐνδιέφερε νὰ γίνεται τὸ καλὸ ἀλλὰ μὲ καλὸ  τρόπο,  ὥστε  νὰ  ὠφελῆ.  Βέβαια,  δὲν  δίσταζε  ποτὲ  νὰ  πῆ  τὴν  ἀλήθεια·  τὴν ἀλήθεια ὅμως τὴν ἔλεγε μὲ διάκριση. Καταλαμβανόταν ἀπὸ θεία ἀγανάκτηση μπροστὰ στὴν βεβήλωση κάθε ἱεροῦ, προανήγγελλε τὰ φοβερὰ γεγονότα ποὺ πρόκειται νὰ συμβοῦν, ἀλλὰ ἡ συμπεριφορά του δὲν σοῦ προκαλοῦσε φόβο καὶ ἀγωνία. Ἀντίθετα, σοῦ μετέδιδε τὴν ἀναστάσιμη ἐλπίδα καὶ χαρά, τὴν χαρὰ ὅμως ποὺ βγαίνει ἀπὸ τὴν θυσία, ἡ ὁποία σὲ κάνει νὰ συγγενεύης μὲ τὸν Χριστό. Καὶ ἐφόσον συγγενεύεις μὲ τὸν Χριστὸ – μετέχεις στὴν μυστηριακὴ ζωὴ καὶ τηρεῖς τὶς ἐντολές Του –  δὲν  ἔχεις  τίποτε  νὰ  φοβηθῆς,  «οὔτε  διαβόλους  οὔτε  μαρτύρια».  Λέει  κάπου  ὁ Γέροντας μὲ τὸν δικό του χαριτωμένο τρόπο: «Ὅταν πετᾶς τὸν ἑαυτό σου, πετιέται μέσα σου ὁ Χριστός», ποὺ εἶναι τὸ ζητούμενο σὲ ὅλη τὴν πνευματικὴ ζωή. Γι' αὐτὸ ἐπισημαίνει ἕναν κίνδυνο ποὺ διατρέχει ὁ Χριστιανός: ἂν δὲν καλλιεργήση τὸ πνεῦμα τῆς θυσίας, δὲν μπορεῖ νὰ γίνη κοινωνὸς τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, ὁπότε θὰ μείνη ἄνθρωπος τοῦ τύπου, χωρὶς ἐσωτερικὴ ζωή.

Οἱ συχνὲς ἀναφορὲς στὴν προσωπικὴ ζωὴ τοῦ Γέροντα ἴσως προβληματίσουν μερικοὺς  ἀναγνῶστες,  ἰδίως  γιατὶ  ὁ  Γέροντας  φαίνεται  νὰ  διηγῆται  εὔκολα  καὶ ἀβίαστα μερικὰ ἀπὸ τὰ θεῖα γεγονότα ποὺ εἶχε ζήσει. Κατὰ τὴν μεταφορὰ ὅμως τοῦ προφορικοῦ λόγου σὲ γραπτὸ δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ ἐκφρασθῆ ἡ δυσκολία μὲ τὴν ὁποία μιλοῦσε ὁ Γέροντας γιὰ τὸν ἑαυτό του οὔτε ἡ «πίεση» ποὺ ἀσκήθηκε, ὥστε νὰ ἀναφέρη κάτι ἀπὸ τὰ βιώματά του. Μερικὲς φορὲς μάλιστα κάποιο γεγονὸς τὸ ἔλεγε ἀποσπασματικά, σὲ διάφορες ἀδελφὲς καὶ μὲ ἄλλες λεπτομέρειες καί, ὅταν δινόταν εὐκαιρία, προσπαθούσαμε μὲ πολλὴ συστολὴ νὰ ἀποσπάσουμε κάποια πληροφορία ποὺ θὰ συμπλήρωνε τὰ κενὰ μιᾶς διηγήσεως. Ἔτσι ὁ Γέροντας, στὴν διάρκεια τῶν εἴκοσι ὀκτὼ χρόνων ποὺ παρακολουθοῦσε πνευματικὰ τὸ Ἡσυχαστήριο, μᾶς ἀποκάλυπτε, γιὰ νὰ μᾶς βοηθήση, λίγα ἀπὸ τὰ θεῖα γεγονότα τῆς ζωῆς του, ποὺ ἦταν γιὰ μᾶς «πνευματικὴ αἱμοδοσία». Γι' αὐτὸ λυπόταν πολύ, ὅταν δὲν ὑπῆρχε ἡ πνευματικὴ πρόοδος ποὺ περίμενε, τόσο ποὺ μερικὲς φορὲς ἔλεγε μὲ πόνο: «Πετάω λίπασμα σὲ ἀμμούδα».

Εὐχαριστοῦμε ὅσους διάβασαν τὰ κείμενα αὐτὰ πρὶν ἀπὸ τὴν ἔκδοσή τους καὶ διετύπωσαν μὲ σεβασμὸ στὰ λόγια τοῦ Γέροντα κάποιες σκέψεις σχετικὰ μὲ αὐτά, ἀλλὰ καὶ μᾶς ἐνεθάρρυναν νὰ συνεχίσουμε αὐτὴν τὴν προσπάθεια, γιατὶ ἔνιωσαν – ὅπως μᾶς εἶπαν – ὅτι ἡ διδασκαλία του ἀπευθύνεται σὲ ὅλο τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας.

Εἴθε οἱ λόγοι τοῦ τόμου «Πνευματικὴ ἀφύπνιση», δι᾿ εὐχῶν τοῦ μακαριστοῦ Γέροντα   Παϊσίου   ποὺ   –   ὅπως   διαπιστώνουν   καὶ   ὁμολογοῦν   πολλοὶ   –   μᾶς παρακολουθεῖ μέρα-νύχτα καὶ μᾶς βοηθάει μὲ θεϊκὴ ἀγάπη, νὰ βάλουν μέσα μας τὴν καλὴ ἀνησυχία, γιὰ νὰ ἀγωνιζώμαστε φιλότιμα, ὥστε νὰ ὑποχωρῆ τὸ κακὸ καὶ νὰ ἐπικρατῆ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀμήν.

Κοίμηση τῆς Θεοτόκου 1999

Ἡ Καθηγουμένη τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου

Φιλοθέη Μοναχὴ

καὶ αἱ σὺν ἐμοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφαὶ

– Γέροντα, γιατί φεύγετε ἀπὸ τὸ Καλύβι καὶ πηγαίνετε στὸ δάσος;

– Στὸ Καλύβι ποῦ νὰ βρῆς ἡσυχία! Ὁ ἕνας χτυπάει ἀπὸ ἐδῶ, ὁ ἄλλος ἀπὸ ἐκεῖ. Βρῆκα ἕναν καλὸ τόπο σὲ μιὰ μεριά. Ἂν εἶμαι καλά, θὰ "χτίσω" ἕνα πολυβολεῖο προσευχῆς, ἕνα ραντάρ. Εἶναι πολὺ καλὸ μέρος. Γιὰ τὸ καλοκαίρι εἶναι ὅ,τι πρέπει· ἔχει δένδρα... Θὰ μπορῶ νὰ στέκωμαι καὶ ὄρθιος. Ἂν μπορῶ νὰ κάνω τὰ καθήκοντά μου, αὐτὴ εἶναι ἡ χαρά μου, ἡ τροφή μου! Ἐλᾶτε καμμιὰ φορά!... 

Εισαγωγή στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο απο το Βιβλίο :

Λόγοι β΄  Πνευματική Αφύπνιση

Γέροντος  Παϊσιου  Αγιορείτου

Σουρωτή  Θεσσαλονίκης 1998

© Ἱερὸν Ἡσυχαστήριον Μοναζουσῶν «Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος»

Η ηλεκτρονική επεξεργασία  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο

©ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

 http://www.alavastron.net/

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: