15ος ΑΙΩΝΑΣ
Ιωσήφ ο Βρυέννιος
Ήταν δυνατό και εξαιρετικά εύκολο να συναινέσω με τους αρχιερείς της Κύπρου και να τους δεχθώ σε εκκλησιαστική κοινωνία (σ.σ. αυτό άλλωστε ήθελε το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως) μέσα σε τρείς μόνο ώρες, αφού άλλωστε όλη η υπόθεσις είχε ανατεθεί σε μένα. Για τον σκοπό αυτό μάλιστα με παρακινούσαν και με πίεζαν με μύρια δώρα, απειλές, φόβητρα, υποψίες, υποσχέσεις, δόξα, κολακεία… Παρά ταύτα εγώ απετίναξα όλα εκείνα με μεγάλη ανδρεία –με την βοήθεια του Θεού φυσικά- και επέδειξα σε όλα γενναία αντίσταση χωρίς να ενδώσω ούτε στο ελάχιστο. Αντιθέτως, με όλη μου την ψυχή και την καρδιά διάλεξα την φτώχεια και την ακάθαρτη δυσφημία, μόνο και μόνο για να διατηρήσω καθαρή και αμώμητη την αγνή εν Χριστώ πίστη.
(Ιωσὴφ Βρυεννίου, Τα ευρεθέντα ἔργα, Μελέτη περί της των Κυπρίων…,τόμος β’, σ. 29)
Τι είδους κοινωνία μπορεί να υπάρξει μεταξύ αληθείας και πλάνης; Αλλά και τι κοινό μεταξύ των Κυπρίων και ημών; Εκείνοι, αν και ήταν πάντοτε αυτόνομη Εκκλησία, πρόδωσαν την αυτονομία τους αυτή σε μία Εκκλησία, που είναι αντίθετη από εμάς στα καίρια σημεία των δογμάτων. Από τότε λοιπόν υπόκεινται ολωσδιόλου σ’αυτήν και ως τώρα την υπηρετούν εκουσίως ή ακουσίως. Εμείς όμως, τι όφελος ή υπηρεσία ελπίζουμε να έχουμε από αυτούς, ώστε να δεχθούμε να κοινωνήσουν μαζί μας; Ας μας αφήσουν ήσυχους, ή μάλλον ας χαθούν απ’εδώ. Διότι θέλουν μεν να ενωθούν με την Εκκλησία των Ορθοδόξων, αλλά όμως να μείνουν αμετάτρεπτες και όλες τους οι
συνηθισμένες τους υποχρεώσεις, τις οποίες οφείλουν να επιτελούν προς τους Λατίνους...…Όλα αυτά όμως δεν θα σημάνουν την προσάρτησι της Εκκλησίας των Κυπρίων προς την οικουμενική, αλλά την υποταγή του οικουμενικού πατριάρχου και των υπό αυτόν, στον πάπα της Ρώμης χωρίς να το πάρουμε είδηση. Άλλωστε, και κάθε αίρεση παρακαλεί να ενωθεί με μας τους Ορθοδόξους, εφόσον θα διατηρήσει αμετάτρεπτες τις συνήθειές της. Αλλά και αυτός ο πάπας δεν ζητεί τίποτε άλλο από μας, παρά να τον αποκαλούμε άγιο και να συλλειτουργούμε με τους υπηκόους του.
(Αρχιμανδρίτου Βασιλείου Παπαδάκη, ό.π., σ. 284)
Από τότε που οι Κύπριοι υπέκυψαν στους Λατίνους, πέρασαν διακόσια σαράντα έτη. Επίσης έζησαν τριάντα δύο πατριάρχαι αυτής εδώ της βασιλίδος των πόλεων και δεκαεπτά βασιλείς, οι οποίοι δεν σκέφτηκαν ούτε στο όνειρό τους να δεχθούν τους Κυπρίους σε εκκλησιαστική κοινωνία. Αυτούς λοιπόν που τόσο πολλοί και εξαίρετοι άνδρες περιφρόνησαν ως αναξίους για εκκλησιαστική κοινωνία με τους Ορθοδόξους, εμείς θα τους δεχθούμε, ωσάν να ήμαστε δήθεν αγιώτεροι και σοφώτεροι από όλους αυτούς; Μακριά από μας μία τέτοια άγνοια, για να μην πω πώρωσις! Διότι το να δεχθούμε αυτούς που εκείνοι απέφυγαν, προσάπτει μεν σε όλους εκείνους τη κατηγορία της μεγίστης απραξίας, σε μας δε, καταδεικνύει τελεία παραφροσύνη.
Εγώ φυσικά θα προτιμούσα να θανατωθώ μύριες φορές, παρά να δω την Ορθόδοξο Εκκλησία(η οποία ενώνεται βέβαια μόνο με την ουράνια Εκκλησία των πρωτοτόκων) ενωμένη με την Κυπριακή… (Αρχιμανδρίτου Βασιλείου Παπαδάκη, ό.π., σ. 285)
Πᾶς ὁ δυνάμενος λέγων τὴν ἀλήθειαν καὶ μὴ λέγων κατακριθήσεται ὑπὸ τοῦ Θεοῦ. Καὶ ταῦτα ἔνθα πίστις ἐστὶ τὸ κινδυνευόμενον καὶ τῆς ὅλης Ἐκκλησίας τῶν Ὀρθοδόξων ἡ κρηπίς. Τὸ γὰρ ἐφησυχάζειν ἐν τοῖς τοιούτοις ἀρνήσεως ἴδιον, τὸ δὲ λέγειν, ὁμολογίας εἰλικρινοῦς. (Ιωσὴφ Βρυεννίου, ό.π., Τόμος Β’, Θεσσαλονίκη 1990, σ. 18)
(σ.σ. Όταν οι Θείοι νόμοι υβρίζονται και εμείς διατελούμε εν σιγή και ου κατ’ επίγνωση οικονομία, στηριζόμενοι σε νεφελώδεις δυνητικές θεωρίες, τότε, μας αναμένει η κόλασις, κατά τον Ιωσήφ Βρυέννιο. Μη γένοιτο.)
Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός
Αντιθέτως, όσοι αγαπούν τον Θεό, πρέπει να έχουν ετοιμασθεί να πολεμήσουν μαζί τους στα έργα. Επίσης, να είναι έτοιμοι να υποφέρουν κάθε κίνδυνο για την ευσέβεια και για τον αγώνα να μην μολυνθούν από την κοινωνία με τους ασεβείς.
(Α. Δημητρακοπούλου, Ορθόδοξος Ελλάς, σ. 106-107)
Οι περισσότεροι αδελφοί, έχοντας πάρει θάρρος από την εξορία μου, ελέγχουν με αυστηρότητα τους αλητήριους (Λατινόφρονες) και παραβάτες της ορθής πίστεως και των πατρικών θεσμών. Τους διώχνουν επίσης από παντού ως καθάρματα, χωρίς να ανέχονται να συλλειτουργούν μαζί τους, ούτε να της μνημονεύουν καθόλου στα μυστήρια ως Χριστιανούς…
Να συμβουλεύσεις δε τους ιερείς του Θεού να αποφεύγουν με κάθε τρόπο την εκκλησιαστική κοινωνία με τον λατινόφρονα μητροπολίτη τους και ούτε να συλλειτουργούν μαζί του, ούτε να τον μνημονεύουν καθόλου, ούτε να τον θεωρούν αρχιερέα, αλλά ως μισθωτό λύκο!
(Αρχιμανδρίτου Βασιλείου Παπαδάκη, ό.π., σ. 297)
Ο δε καλόγηρος αυτού του μισθωτού και όχι γνησίου ποιμένος σας,ο επίσκοπος Μονεμβασίας που προανέφερα, αφού έλαβε από τον βασιλέα την ηγουμενία της Μονής του Προδρόμου, ούτε μνημονεύεται από τους καλόγηρούς του, ούτε τον θυμιάζουν καθόλου ως Χριστιανό…
(Αρχιμανδρίτου Βασιλείου Παπαδάκη, ό.π., σ. 298)
Να αποφεύγετε λοιπόν και εσείς αδελφοί, την εκκλησιαστική κοινωνία με τους ακοινωνήτους και το μνημόσυνο των αμνημονεύτων. Δείτε, εγώ ο αμαρτωλός Μάρκος σας λέγω, ότι όποιος μνημονεύει τον πάπα ως Ορθόδοξο αρχιερέα, είναι ένοχος να εκπληρώση όλο τον Λατινισμό, μέχρι και αυτού του ξυρίσματος της γενειάδος. Ο Λατινόφρων αυτός θα καταδικαστεί μαζί με τους Λατίνους και θα θεωρηθεί ως παραβάτης της πίστεως.
(Αρχιμανδρίτου Βασιλείου Παπαδάκη, ό.π., σ. 298)
(σ.σ. Το γεγονός ότι κανείς από τους μετέπειτα του Αθηναγόρα Πατριάρχες, δεν καταδίκασε τις αιρετικές πράξεις του τελευταίου, συμπεριλαμβανομένου και του μνημόσυνου του πάπα, τους κάνει το ίδιο αιρετικούς και συγκοινωνούς με τα έργα του. Μάλιστα συχνά, πυκνά, δήλωσαν ότι θα ακολουθήσουν και την ίδια γραμμή με τον Αθηναγόρα.)
Φευκτέον αυτούς, ως φεύγει τις από όφεως, ως αυτούς εκείνους, η κακείνων πολλώ δήπου χείρονας, ως χριστέμπορους και χριστοκάπηλους… Φεύγετε ουν αυτούς αδελφοί, και την προς αυτούς κοινωνίαν. Οι γάρ τοιούτοι ψευδαπόστολοι, εργάται δόλιοι, μετασχηματιζόμενοι εις αποστόλους Χριστού.
(Αρχιμανδρίτου Βασιλείου Παπαδάκη, ό.π., σ. 298)
Λέγω δέ περί τοῦ πατριάρχου, μήπως δόξη αὐτῶ, προφάσει τάχα τιμῆς τῆς πρός ἐμέ, ἐν τῆ κηδεία τοῦ ταπεινοῦ μου τούτου σώματος ἤ καί ἐν τοῖς μνημοσύνοις μου στεῖλαί τινας τῶν ἀρχιερέων αὐτοῦ ἤ ὅλως τῶν κοινωνούντων αὐτῶ τινα συνεύξασθαι ἤ συμφορέσαι τοῖς ἐκ τοῦ ἡμετέρου μέρους ἱερεῦσι, τοῖς πρός τά τοιαῦτα προσκληθεῖσι, δοξάσας ὡς οἱωδήποτε τρόπω προσίεμαι, κἄν ἐν τῶ κρυπτῶ, τήν αὐτοῦ κοινωνίαν. Καὶ ἵνα μή ἡ σιωπή μου συγκατάβασίν τινα ὑπονοῆσαι παρέξη τοῖς μή καλῶς καί εἰς βάθος εἰδόσι τον ἐμόν σκοπόν, λέγω καί διαμαρτύρομαι ἐνώπιον τῶν παρατυχόντων, πολλῶν καί ἀξιολόγων ἀνδρῶν, ὡς οὔτε βούλομαι, οὔτε δέχομαι τήν αὐτοῦ (σ.σ. του Πατριάρχου) ἤ τῶν µετ΄ αὐτοῦ κοινωνίαν, το παράπαν οὐδαμῶς οὔτε ἐπί ζωῆς μου, οὔτε μετά θάνατον, ὥσπερ οὐδέ τήν γεγονυῖαν ἕνωσιν καί τά δόγματα τά λατινικά, ἅπερ ἐδέξατο αὐτός τε καί οἱ μετ’ αὐτοῦ, καί ὑπέρ τοῦ δεφενδεύειν ταῦτα καί τήν προστασίαν ταύτην ἐμνηστεύσαντο ἐπί καταστροφῆ τῶν ὀρθῶν τῆς Ἐκκλησίας δογμάτων. Πέπεισμαι γάρ ἀκριβῶς, ὅτι ὅσον ἀποδιΐσταμαι τούτου (σ.σ. του Πατριάρχου) και τῶν τοιούτων(σ.σ. των ενωτικών), ἐγγίζω τῶ Θεῶ και πᾶσι τοῖς ἁγίοις, καί ὥσπερ τούτων χωρίζομαι, οὕτω ἑνοῦμαι τῆ ἀληθεία καί τοῖς ἁγίοις Πατράσι, τοῖς θεολόγοις τῆς Ἐκκλησίας· ὥσπερ αὖ πείθομαι τούς συντιθεμένους τούτοις ἀποδιΐστασθαι τῆς ἀληθείας καί τῶν μακαρίων τῆς Ἐκκλησίας διδασκάλων. Καί διά τοῦτο λέγω, ὥσπερ παρά πᾶσάν μου τήν ζωήν ἤμην κεχωρισμένος ἀπ’ αὐτῶν, οὕτω καί ἐν τῶ καιρῶ τῆς ἐξόδου μου, και ἔτι καί μετά τήν ἐμήν ἀποβίωσιν ἀποστρέφομαι τήν αὐτῶν κοινωνίαν καί ἕνωσιν, καί ἐξορκῶν ἐντέλλομαι, ἵνα μηδείς ἐξ αὐτῶν προσεγγίση ἤ ἐν τῆ ἐμῆ κηδεία ἤ ἐν τοῖς μνημοσύνοις μου, ἀλλ’ οὐδέ ἄλλου τινός τῶν τοῦ μέρους ἡμῶν, ὥστε συμφορένειν ἐπιχειρῆσαι, καί συλλειτουργεῖν τοῖς ἡμετέροις· τοῦτο γάρ ἐστι τό τά ἄμικτα μίγνυσθαι. Δεῖ δέ παντάπασιν (σ.σ. παντελώς) ἐκείνους εἶναι κεχωρισμένους ἡμῶν, μέχρις ἄν δῶ ὁ Θεός τήν καλήν διόρθωσιν καί εἰρήνην τῆς Ἐκκλησίας αὐτοῦ.
(Λόγος ἐν τῆ ἡμέρα ἐν ἧ μετέστη πρός τόν Θεόν,Patrologia Orientalis17,485-486 )
Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης
«Πρὸ πάντων ἀναγκαιότερον φυλάσσειν αὐτοῦ καθαρὰν καὶ ἀκλινῆ τὴν ὁμολογίαν. Χωρὶς γὰρ τούτου τὰ πάντα εἰσὶ νεκρά… Οὕτω χωρὶς τῆς ὁμολογίας τῆς πίστεως οὐδὲν ὄφελος ἔσται…» και «ὂ δοκεῖ ἐνεργεῖν (σ.σ. χωρίς την ορθή ομολογία) τοῦ πονηροῦ ἐστι ἐξαπάτη καὶ τῆς πλάνης ὑπάρχει καρπός»». Και ακόμη «οὐδὲ ἀγαθὰ εἰσιν ἂ δοκεῖ ποιεῖν ὁ ἄπιστος ἀγαθά, πονηρία δὲ μᾶλλον καὶ εἰς Θεοῦ παραλύπησιν».
(Αγ. Συμεών, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, Ἔργα Θεολογικά, Ανάλεκτα
Βλατάδων, 1981, σ. 113)
16ος ΑΙΩΝΑΣ
Ιερός Γεννάδιος Σχολάριος
Μη γένοιτο να κάνω αιρετική την Εκκλησία μου, την αγία μητέρα των Ορθοδόξων, δεχόμενος το μνημόσυνο του πάπα, εφόσον ομολογεί και πιστεύει εκείνα, για τα οποία δεν τον δέχεται η Εκκλησία μας. Όποιος λοιπόν ομολογήσει, ότι ο πάπας ορθοτομεί τώρα τον λόγο της αληθείας, ομολογεί ότι οι δικοί μας πρόγονοι είναι αιρετικοί. Η γνώμη μου λοιπόν ήταν και θα είναι αυτή. Και θα είμαι οπωσδήποτε πάντοτε ακοινώνητος προς τον πάπα και όσους έχουν εκκλησιαστική κοινωνία με αυτόν, όπως οι Πατέρες μας. Διότι πρέπει να μιμούμαστε την ευσέβειά τους, αφού δεν έχουμε την αγιοσύνη και την σοφία τους.
(Αρχιμανδρίτου Βασιλείου Παπαδάκη, ό.π., σ. 304)
18ος ΑΙΩΝΑΣ
Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης
Ἄν ὁ προεστώς σου εἶναι σφαλερὸς εἰς την πολιτείαν καὶ τὰ ἔργα του μὴ περιεργάζεσαι. Ἄν ὅμως εἶναι σφαλερὸς κατὰ τὴν πίστιν φεῦγε καὶ παραίτησέ τον, ὄχι μόνο αν εἶναι ἄνθρωπος ἀλλὰ κάν Ἄγγελος εἶναι ἀπὸ τὸν οὐρανόν.
(Νικοδήμου Ἀγιορείτου, Περὶ Συνεχοῦς Μεταλήψεως, σ. 175)
20ος ΑΙΩΝΑΣ
Επίσκοπος Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης
Ο ευσεβής λαός κατά το Κανονικόν Δίκαιον, είναι ο φρουρός της Ορθοδοξίας και έχει υποχρέωσιν οσάκις αρχιερεύς παρεκλίνη εκ των γραμμών της Ορθοδοξίας και γυμνή τη κεφαλή κηρύττη τί ασυμβίβαστον προς τα παραδεδεγμένα, ο λαός αυτός όχι μόνον να διαμαρτύρεται αλλά και να διακόπτη πάσαν πνευματικήν σχέσιν μετά του ούτω πώς παρεκτρεπομένου αρχιερέως.
(Αυγουστίνος Καντιώτης, Πνευματικά Σαλπίσματα Ορθόδοξης Ζωής και Ομολογίας, Εκδόσεις Σταυρός, σ. 74)
π. Γεώργιος Μεταλληνός
Οι θεολογικά εκφραγκευμένοι διεξάγουν διάλογο ουνιτικό, δεχόμενοι τον πάπα ως κανονικό επίσκοπο της Εκκλησίας του Χριστού και τον «μνημονεύουν», πολλοί δε από αυτούς έχουν προχωρήσει στην ένωση με τον παπισμό, κοινωνώντας με τους παπικούς, όπως ομολόγησε, ήδη το 1971, ο πατριάρχης Αθηναγόρας και πειστικά έχει υποστηρίξει σε πρόσφατο βιβλίο του ο συνάδελφος κ. Αθανάσιος Σακαρέλλος.
(π. Γεώργιος Μεταλληνός, Οφειλή Αγάπης, εκδ. Ορθ. Κυψέλη, σ.10)
Πρωθιερέας Καθηγητής Γεώργιος Φλωρόφσκυ
Πολύ συχνά το μέτρον της αληθείας είναι η μαρτυρία της μειοψηφίας. Είναι δυνατόν να είναι η καθολική Εκκλησία το «μικρόν ποίμνιον». Ίσως υπάρχουν περισσότεροι ετερόδοξοι παρά ορθόδοξοι. Είναι δυνατόν να εξαπλωθούν οι αιρετικοί παντού, ubique και να καταλήξει η Εκκλησία, εις το περιθώριον της ιστορίας ή να αποσυρθεί εις την έρημον. Αυτό συνέβει κατ᾿επανάληψη εις την ιστορίαν και είναι πολύ πιθανόν να συμβεί και πάλι… Το καθήκον της υπακοής παύει όταν ο επίσκοπος παρεκλίνει από το καθολικό κανόνα και ο Λαός έχει το δικαίωμα να τον κατηγορήσει, ακόμη δε και να τον καθαιρέσει.
(Γ. Φλωρόφσκυ, Αγία Γραφή, Εκκλησία, Παράδοσις, Θεσσ. 1976, σ. 71, 75)
π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος
Ακόμα και ο π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος (του οποίου το βιβλίο «Τα Δύο Άκρα» έχει δεχθεί αυστηρή κριτική για την «οικονομία» που υποδεεικνύει εκεί), διδάσκει πως όταν ο επίσκοπος «κηρύσση αιρετικά φρονήματα, τότε είνε αιρετικός», έστω κι αν η Εκκλησία δεν τον έχει ακόμα καταδικάσει επίσημα. «Μία τοιαύτη περίπτωσις είνε η περίπτωσις του Πατριάρχου. Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας έχει κηρύξει αιρετικά φρονήματα». Σ’ αυτήν την περίπτωση και μετά από προσευχή, διαμαρτυρίες και αγώνα εναντίον του, έχει ο πιστός χριστιανός «δικαίωμα, προβαίνων έτι περαιτέρω, να παύση το μνημόσυνον αυτού, συμφώνως το ΙΕ’ Κανόνι της Πρωτοδευτέρας Συνόδου. Τούτο όμως είναι το έσχατον βήμα, εις το οποίον δύναται να προχωρήση, αν θέλη να μη ευρεθή εις σχίσματα και εις ανταρσίας. Παύων δηλαδή το μνημόσυνον, δεν θα μνημονεύη ετέρου Επισκόπου, …αλλά θα αναμένη μετ’ ηρέμου συνειδήσεως την κρίσιν Συνόδου».
(Η Αποτείχιση Ορθοδόξων Πιστών από τους Αιρετίζοντες Επισκόπους της Ορθοδόξου Εκκλησίας και Δήλωση Αποτειχίσεως, Επιμέλεια: Σημάτης Παναγιώτης, Ξανθά- Νάκου Χριστίνα, Γεωργίτσης Κων/νος, Κυριακή της Ορθοδοξίας 2011, σ. 52)
Παναγιώτης Τσάλλος Ιστορικός
ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΙΝ
Αναρτήσεις
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου