Τά πάθη πηγή τών πονηρών λογισμών

Ἱερομόναχος Βενέδικτος Ἁγιορείτης
Λογισμοί καὶ ἡ ἀντιμετώπισή τους

5. Τὰ πάθη πηγὴ τών πονηρῶν λογισμῶν

Μέχρι νὰ πεθάνῃ ὁ ἄνθρωπος καὶ ὅσο ἡ ψυχή του βρίσκεται στὸ σῶμα αὐτό, εἶναι ἀδύνατο νὰ μὴν ἔχῃ λογισμοὺς καὶ πόλεμο.

Βασικὴ αἰτία τῶν λογισμῶν εἶναι ὁ πόλεμος τοῦ διαβόλου. Οἱ πιὸ πολλοὶ λογισμοὶ εἶναι διαβολικοί. Ὁ σκοπὸς τοῦ διαβόλου εἶναι νὰ ρίξῃ τὸν ἄνθρωπο στὴν ἁμαρτία, εἴτε μὲ τὴ σκέψι, εἴτε μὲ τὴν πράξι. Ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος ὀνομάζει πνευματικὴ μοιχεία τὴ συγκατάθεσι στοὺς πονηροὺς λογισμούς. Γι᾿ αὐτὸ καὶ λέγει: «Φυλάττειν τοιγαροῦν δεῖ τὴν ψυχήν, ὅτι νύμφη Χριστοῦ ἐστι»· δηλαδή, πρέπει κάποιος νὰ διατηρῇ καθαρὴ τὴν ψυχή του, διότι εἶναι νύφη τοῦ Χριστοῦ.Τὶς περισσότερες φορὲς οἱ λογισμοὶ μοιάζουν μὲ ἕνα «ποτάμιον ρεῦμα», μπροστὰ στὸ ὁποῖο πολλὲς φορὲς ὁ ἄνθρωπος πανικοβάλλεται. Γι᾿ αὐτὸ οἱ δαίμονες πρῶτα μᾶς πολεμοῦν μὲ τοὺς λογισμοὺς καὶ κατόπιν μὲ τὰ πράγματα. Ἂν ὑποχωρήσουμε σὲ αὐτούς, τότε σιγὰ-σιγὰ μᾶς σπρώχνουν στὴν ἁμαρτία μὲ τὴν πράξι.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς μᾶς λέγει ὅτι οἱ κυριώτεροι λογισμοὶ τῆς κακίας εἶναι ὀκτώ. Ἂς τοὺς ἀπαριθμήσουμε: α) τῆς γαστριμαργίας, β) τῆς πορνείας, γ) τῆς φιλαργυρίας, δ) τῆς ὀργῆς, ε) τῆς λύπης, στ) τῆς ἀκηδίας, ζ) τῆς κενοδοξίας καὶ η) τῆς ὑπερηφανείας.Κάποιος ἄλλος θὰ μᾶς πῇ ὅτι τὸ βασικώτερο πάθος στὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸ ὁποῖο προέρχονται ὅλα τὰ ἄλλα πάθη εἶναι ἡ φιλαυτία. Καὶ φιλαυτία εἶναι ἡ παράλογος ἀγάπη καὶ φροντίδα τοῦ ἐαυτοῦ μας. Αὐτὸ εἶναι καὶ τὸ πάθος τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου. Ἀπὸτὴν φιλαυτία προέρχονται οἱ τρεῖς κυριώτεροι λογισμοί: τῆς γαστριμαργίας, τῆς κενοδοξίας καὶ τῆς ὑπερηφανείας. Ἀπὸ τοὺς τρεῖς αὐτοὺς λογισμοὺς προέρχονται ὅλοι οἱ ἄλλοι.

6. Κατηγορίες τῶν λογισμῶν

Τὰ ὅσα ἀναφέρθηκαν παραπάνω ἀφοροῦν τοὺς πονηροὺς λογισμούς. Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ αὐτοὺς ὑπάρχουν καὶ οἱ ἀγαθοὶ λογισμοὶ καὶ οἱ μάταιοι ἢ ἀνθρώπινοι λογισμοί. Οἱ ἀγαθοὶ λογισμοὶ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεό. Πῶς θὰ τοὺς διακρίνουμε ἀπὸ τοὺς πονηροὺς λογισμούς;Κάποιος ἀδελφὸς ρώτησε τὸν Ἀββᾶ Βαρσανούφιο γιὰ τὸ θέμα αὐτὸ καὶ ἔλαβε τὴν ἑξῆς ἀπάντησι «Ὅταν εὑρίσκης χαρὰν ἐν τῷ πράγματι καὶ θλίψιν ἀντιστήκουσαν, μάθε ὅτι ἀπὸ Θεοῦ εἰσί. Οἱ δὲ τῶν δαιμόνων τεταραγμένοι καὶ λύπης μεμεστωμένοι εἰσί». Οἱ λογισμοὶ ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ προξενοῦν στὸν ἄνθρωπο μία ἐσωτερικὴ εἰρήνη καὶ χαρά. Ἀντίθετα οἱ λογισμοί, ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν διάβολο, εἶναι γεμάτοι ἀπὸ ταραχὴ καὶ λύπη.

7. Ἀρχὴ τοῦ πόλεμου οἱ λογισμοί

Γενικά, ὅπως ἀναφέρθηκα καὶ παραπάνω, οἱ λογισμοὶ εἶναι ἀρχὴ τοῦ πολέμου τοῦ διαβόλου ἐναντίον μας. Καὶ ὁ πόλεμος ἀρχίζει μὲ τὴν προσβολὴ τοῦ λογισμοῦ, προχωρεῖ στὴ συγκατάθεσι καὶ τελειώνει μὲ τὴν διάπραξι τῆς ἁμαρτίας.Αὐτὴ εἶναι ἡ πορεία καὶ ἡ ἐξέλιξις τῶν λογισμῶν ποὺ προέρχονται κυρίως ἀπὸ τὸν διάβολο καὶ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο.

8. Ἡ δαιμονικὴ πανουργία

Ἂς δοῦμε, λοιπόν, πὼς προσβάλλεται ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τοὺς λογισμούς, ἢ ποιὸν τρόπο χρησιμοποιοῦν οἱ δαίμονες γιὰ νὰ μᾶς προσβάλλουν μὲ τοὺς λογισμούς.

Ἡ πανουργία τῶν δαιμόνων, ποὺ θέλουν νὰ σπείρουν μέσα μας χίλιους δυὸ ἀκάθαρτους λογισμούς, εἶναι ἀπερίγραπτη. Ὁ διάβολος ἐκμεταλλεύεται καὶ τὸ πιὸ ἀσήμαντο γεγονὸς τῆς ζωῆς μας, ἢ τὴν πιὸ ἀπίθανη περίπτωσι, ἢ ἐφευρίσκει τὸν πιὸ παράξενο τρόπο γιὰ νὰ μᾶς μολύνῃ.Πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα, πρίν μας ρίξουν στὴν ἁμαρτία, μᾶς βάζουν λογισμοὺς ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι φιλάνθρωπος, ἐνῶ μετὰ τὴν ἁμαρτία μᾶς βομβαρδίζουν μὲ τὶς σκέψεις ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἀπότομος καὶ σκληρός, γιὰ νὰ μᾶς φέρουν στὴν ἀπελπισία. «Πρὸ μὲν τοῦ πτώματος φιλάνθρωπον λέγουσιν εἶναι τὸν Θεόν, μετὰ δὲ τὸ πτῶμα ἀπότομον καὶ σκληρόν».

9. Οἱ βλάσφημοι λογισμοί

Κατόπιν προσπαθοῦν νὰ μᾶς μολύνουν τὶς ἱερὲς στιγμές, ὅπως τῆς προσευχῆς, τῆς

Θείας Εὐχαριστίας, ἢ μᾶς βάζουν λογισμοὺς βλασφημίας κατὰ τοῦ Θεοῦ.Αὐτὸς λοιπόν, ὁ παμμίαρος, ἀγαπάει πολλὲς φορὲς τὴν ὥρα τῶν ἁγίων Συνάξεων καὶ μάλιστα τὴν φρικτὴ ὥρα τῶν Θείων Μυστηρίων (τῆς Θείας Εὐχαριστίας), νὰ βλασφημῇ τὸν Κύριο καὶ τὰ τελούμενα ἅγια. Δηλαδή, τὴν ὥρα ποὺ τελεῖται τὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ὁ Σατανᾶς ἔρχεται καὶ μᾶς βάζει διάφορες βλάσφημες σκέψεις. Ὅτι τάχα δὲν εἶναι Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ, ὅτι δὲν εἶναι τίποτε αὐτὸ ποὺ παίρνουμε ἢ ἀκόμη πιὸ ἀσέμνους καὶ αἰσχροὺς λογισμούς, ποὺ διστάζει κανεὶς καὶ νὰ τοὺς ἀναφέρῃ.Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης ἀναφέρει ὅτι ἕνας Μοναχὸς ἐπολεμεῖτο ἀπὸ τοὺς λογισμοὺς αὐτοὺς δεκατέσσερα ὁλόκληρα χρόνια. Κανένας λογισμὸς δὲν εἶναι τόσο δύσκολος στὴν ἐξαγόρευσί του, ὅσο ὁ λογισμὸς αὐτὸς τῆς βλασφημίας, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νὰ ὁδήγησῆ τὸν ἄνθρωπο καὶ στὴν ἀπελπισία.Αὐτὸν τὸν πόλεμο εἶχε καὶ ὁ ἀββᾶς Παμβὼ καὶ «παρακαλώντας τὸν Θεὸν διὰ τοῦτο ἤκουσεν θείαν φωνὴν ὁποῦ τοῦ ἔλεγεν: Παμβώ, Παμβώ, μὴ ἀθύμει ἐπὶ ἀλλότρια ἁμαρτία, ἀλλὰ περὶ τῶν σῶν φρόντισον πράξεων». Δηλαδή, Παμβώ, μὴ στενοχωριέσαι γιὰ ξένες ἁμαρτίες, ἀλλὰ φρόντισε γιὰ τὶς δικές σου πράξεις.Αὐτοὶ οἱ βλάσφημοι καὶ αἰσχροὶ λογισμοὶ πολέμησαν καὶ ἄλλους μεγάλους καὶ δίκαιους ἄνδρες, ὅπως τὸν ἅγιο Μελέτιο τὸν Ὁμολογητή. Ἀκόμη καὶ ἄλλους ὁμολογητὰς καὶ μάρτυρας. Καὶ τὸ βεβαιώνουν αὐτὸ οἱ ἅγιοι Πέτρος Ἀλεξανδρείας καὶ ὁ ὁμολογητὴς Παφνούτιος. Ἐδιηγεῖτο ὁ ἅγιος Πέτρος Ἀλεξανδρείας, ὅτι «ἐν τῷ καιρῷ τῆς ὁμολογίας μου, ἠνίκα βασάνοις διαφόροις τὸ σῶμα μου κατεξέετο καὶ πυρὶ κατεδαπανᾶτο, ὁ δαίμων ἔνδοθέν μοι λογισμοὺς βλασφημίας κατὰ τοῦ Θεοῦ ἐφέγγετο». Δηλαδή· Ὅταν ὁμολογοῦσα τὴν πίστι μου στὸ Χριστὸ στὸ δικαστήριο καὶ μὲ διάφορους βασανιστικοὺς τρόπους ἔγδερναν τὸ σῶμα μου καὶ τὸ ἔκαιγαν μὲ τὴν φωτιά, ἀπὸ μέσα μου ὁ δαίμονας βλασφημοῦσε τὸν Θεό.Βέβαια, τονίζει ὁ ἅγ. Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, οἱ λογισμοὶ αὐτοὶ προέρχονται κυρίως ἀπὸ τὴν κατάκρισι, τὴν ὑπερηφάνεια καὶ ἀπὸ τὸ φθόνο τῶν δαιμόνων. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὸ καλλίτερο ὅπλο ἐναντίον τους εἶναι ἡ ταπείνωσις καὶ ἡ αὐτομεμψία.

Ἱερομόναχος Βενέδικτος Ἁγιορείτης

Λογισμοί καὶ ἡ ἀντιμετώπισή τους

Ἔκδοση Συνοδίας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου

Νέα Σκήτη - Ἅγιον Ὄρος (1997)

Η  επεξεργασία, επιμέλεια  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο, για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο:

©  ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

http://www.alavastron.net/

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: