Τρίτη 23 Αυγούστου 2016
4. Νά τί λέγει καί ὁ Προφήτης Ἱερεμίας:
«Κύριε ἰσχύς μου καί
βοήθειά μου καί καταφυγή μου ἐν ἡμέρᾳ κακῶν. πρός σέ ἔθνη ἥξουσιν ἀπ᾿ ἐσχάτου τῆς
γῆς, καί ἐροῦσιν: ὡς ψευδῆ ἐκτήσαντο οἱ πατέρες ἡμῶν εἴδωλα, καί οὐκ ἔστιν ἐν αὐτοῖς
ὠφέλεια. εἰ ποιήσει ἑαυτῷ ἄνθρωπος θεούς, καί οὖτοι οὐκ εἰσίν θεοί. διά τοῦτο ἰδού
ἐγώ δείξω αὐτοῖς ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ, γνωριῶ αὐτοῖς τήν χεῖρά μου καί τήν δύναμίν
μου· καί γνώσονται ὅτι ὄνομά μοι κύριος.
Ἁμαρτία Ἰούδα ἐγγέγραπται
ἐν γραφῇ ἐν ὄνυχι ἀδαμαντίνῳ, ἐγκεκολαμμένη ἐπί τοῦ στήθους τῆς καρδίας αὐτῶν, ἡνίκα
ἄν μνησθῶσιν τά ἄλση αὐτῶν ἐπί ξύλου δασέος, καί ἐπί βουνῶν μετεώρων, καί ὀρέων
ἐν ἀγρῷ. ἰσχύν σου καί θησαυρούς σου εἰς προνομήν δώσω, καί τά ὑψηλά σου διά
τάς ἁμαρτίας σου τάς ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις σου. καί ἀφεθήσῃ μόνῃ, καί ταπεινωθήσῃ
ἀπό τῆς κληρονομίας σου, ἧς ἔδωκά σοι. καί καταδουλώσω σε τοῖς ἐχθροῖς σου ἐν τῇ
γῇ ᾗ οὐκ ἔγνως»40.
«Ἀκούσατε δή ταῦτα οἱ ἡγούμενοι
οἴκου Ἰακώβ καί οἱ κατάλοιποι οἴκου Ἰσραήλ. οἱ βδελυσσόμενοι κρίμα, καί πάντα
τά ὀρθά διαστρέφοντες, οἱ οἰκοδομοῦντες Σιών ἐν αἵμασι καί Ἱερουσαλήμ ἐν ἀδικίαις.
οἱ ἡγούμενοι αὐτῆς μετά δώρων ἔκρινον, καί οἱ ἱερεῖς αὐτῆς μετά μισθοῦ ἀπεκρίναντο,
καί οἱ προφῆται αὐτῆς μετά ἀργυρίου ἐμαντεύοντο, καί ἐπί τόν κύριον ἐπανεπαύοντο,
λέγοντες, οὐχί κύριος μεθ᾿ ἡμῶν ἐστιν; οὐ μή ἐπέλθη ἐφ᾿ ἡμᾶς κακά. διά τοῦτο δι᾿
ὑμᾶς Σιών ὡς ἀγρός ἀροτριαθήσεται, καί Ἱερουσαλήμ ὡς ὀπωροφυλάκιον ἔσται, καί
τό ὄρος τοῦ οἴκου εἰς ἄλσος δρυμοῦ.
Καί ἔσται ἐπ᾿ ἐσχάτου τῶν
ἡμερῶν ἐμφανές τό ὄρος κυρίου, ἕτοιμον ἐπί τάς κορυφάς τῶν ὀρέων, καί
μετεωρισθήσεται ὑπεράνω τῶν βουνῶν· καί σπεύσουσιν ἐπ᾿ αὐτό λαοί, καί
πορεύσονται ἔθνη πολλά καί ἐροῦσι, δεῦτε καί ἀναβῶμεν εἰς τό ὄρος κυρίου καί εἰς
τόν οἶκον τοῦ θεοῦ Ἰακώβ, καί δείξουσιν ἡμῖν τήν ὁδόν αὐτοῦ, καί πορευσόμεθα ἐν
ταῖς τρίβοις αὐτοῦ· ὅτι ἐκ Σιών ἐξελεύσεται νόμος, καί λόγος κυρίου ἐξ Ἱερουσαλήμ»41.
Ἀλλά καί ἀργότερα ἀπό
τούς ἐξ Ἑβραίων Χριστιανούς κατεδείχθη ἡ ἀντίθεσις τοῦ ἀληθοῦς πνεύματος τῆς
Παλαιᾶς Διαθήκης τοῦ Θεοῦ πρός τό στενόκαρδο καί παραμορφωτικό πνεῦμα τῶν
Γραμματέων καί Φαρισαίων. Ὁ πρωτομάρτυς Χριστιανός Στέφανος, κυριώτερος ἐκπρόσωπός
τους, μέ αὐστηρή γλῶσσα ἔλεγξε δριμύτατα στό συνέδριο αὐτούς τούς παρανόμους Ἰουδαίους,
πού ἐκαυχῶντο γιά τήν φυλετική καταγωγή τους ἀπό τούς Προφῆτες καί Δικαίους τῆς
Παλαιᾶς Διαθήκης: «Σκληροτράχηλοι καί ἀπερίτμητοι ταῖς καρδίαις καί τοῖς ὠσίν, ὑμεῖς
ἀεἰ τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ ἀντιπίπτετε, ὡς οἱ πατέρες ὑμῶν καί ὑμεῖς. Τίνα τῶν
Προφητῶν οὐκ ἐδίωξαν οἱ πατέρες ὑμῶν;»42
Τέλος ὁ ἴδιος ὁ Κύριος
στούς φοβερούς ἐκείνους λόγους (μέ τά «οὐαί") Του κατά τῶν ὑποκριτῶν Ἰουδαίων,
τούς ἀποκαλύπτει ὡς μή ἔχοντας καμμία σχέσι πνευματική μέ τούς Ἁγίους τῆς Παλαιᾶς
Διαθήκης: «Ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστε τῶν φονευσάντων τούς προφήτας.
Καί ὑμεῖς πληρώσατε τό μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν. Ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν!...»43
Ἀντιθέτως ὅσοι ἀποδεχόμαστε
τήν Παλαιά Διαθήκη τοῦ Θεοῦ ἐν Χριστῷ, (ὅπως καί ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες Χριστιανοί)
καθιστάμεθα πραγματικοί υἱοί τῶν Πατέρων καί Δικαίων καί τῶν Προφητῶν αὐτῆς,
καί γινόμαστε κληρονόμοι της, καί οἱ ὑποθέσεις καί τά νοήματά της γίνονται
κληρονομιά μας πρός Θεογνωσία καί σωτηρία μας.
Σήμερα ἰδιαίτερα βλέπουμε
νά ἐπαληθεύεται ἡ προφητεία τοῦ δικαίου Συμεών τοῦ Θεοδόχου, πού κατά τήν Ὑπαπαντή
τοῦ Χριστοῦ ἀξιώθηκε νά ἰδῆ καί νά βαστάση στά χέρια του τόν Σωτῆρα Κύριο καί
νά Τόν δοξάση λέγοντας:
«Νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλόν
σου, δέσποτα, κατά τό ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τό σωτήριόν
σου, ὅ ἡτοίμασας κατά πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν. φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καί
δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ».
Οἱ ἁγνοί καί ἀγαθοί Ἰσραηλῖτες,
«ἐν οἷς δόλος οὐκ ἔστι», μαζί μέ ὅλους τούς λοιπούς ταπεινούς, καί συνάμα
δεκτικούς στήν σοφία τοῦ Θεοῦ ἀνθρώπους πάσης φυλῆς καί ἐθνικότητος, ἀναγνωρίζουν
τόν «Χριστόν Κυρίου», Τόν προσκυνοῦν, Τόν δέχονται στήν ζωή τους καί ἀνίστανται
μέ τήν Χάρι Του στό ὕψος τῆς νέας, τῆς καινῆς ἐν Χριστῷ κτίσεως (εἴ τις ἐν
Χριστῷ καινή κτίσις)44.
Ἀντιθέτως οἱ ὑπερήφανοι
καί μή δεκτικοί παραμένουν στήν πτῶσι τους ἀδυνατοῦντες νά χαροῦν τήν προσωπική
κοινωνία μέ τόν φιλάνθρωπο Πατέρα.
«Καί εὐλόγησεν αὐτούς
Συμεών καί εἶπε πρός Μαριάμ τήν μητέρα αὐτοῦ· ἰδού οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καί ἀνάστασιν
πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραήλ καί εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον. καί σοῦ δέ αὐτῆς τήν ψυχήν
διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἄν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί»45.
Ἡ Ἱστορία ὄντως ἐπιβεβαιώνει
τήν ἀλήθεια τῆς προφητείας τοῦ δικαίου Συμεών, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς σέ κάθε ἐποχή
εἶναι «σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Ἐνῶ δηλ. γιά ὅσους Τόν πιστεύουν εἶναι ἀνάστασις,
γιά ὅσους ἀπιστοῦν εἶναι «εἰς πτῶσιν».
Ἡ Πίστις μας δέν εἶναι ἐκ
τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ εὐσέβειά μας δέν εἶναι ὑπόθεσις τῶν Ἑβραίων (ἄλλωστε αὐτοί
τήν κατεφρόνησαν). Δέν εἶναι μόνο γιά τοῦτο ἤ τό ἄλλο ἔθνος. Εἶναι πανανθρώπινη,
ἀγκαλιάζει ὅλους τούς ἀνθρώπους, σώζει ὅλον τόν ἄνθρωπο, καί κατέχει τήν πληρότητα
καί ὁλότητα τῆς ἀληθείας. Γι᾿ αὐτό λέγεται «Καθολική», ὅπως ὁμολογοῦμε στό
«Πιστεύω": «... εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικήν καί ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν...»
Ἔτσι κι ἐμεῖς οἱ πρώην ἐθνικοί,
εἰδωλολάτρες, Ἕλληνες δεχθήκαμε καί σεβόμαστε τήν Παλαιά Διαθήκη, διότι ἔχει ὡς
σκοπό καί προοπτική της τήν πανανθρώπινη, τήν παγκόσμιο σωτηρία. Γι᾿ αὐτό κατά
Θεία οἰκονομία μεταφράσθηκε ἐνωρίς (πρό Χριστοῦ) στήν ἑλληνική γλῶσσα ἡ Παλαιά
Διαθήκη ἀπό ἑλληνιστές Ἰουδαίους. Εἶναι ἡ γνωστή Μετάφρασις τῶν Ἑβδομήκοντα, πού
ἐπέχει πλέον θέσιν πρωτοτύπου σήμερα καί περιποιεῖ καί ἰδιαίτερη τιμή στά ἑλληνικά
γράμματα καί τόν Οἰκουμενικό Ἑλληνισμό.
Μέ τήν ἀποδοχή λοιπόν τῆς
Παλαιᾶς Διαθήκης (ἔχοντάς την ὡς στερεά βάσι), δέν ἀπορρίψαμε τόν Ναζωραῖο ἤ
Γαλιλαῖο (ὅπως εἰρωνικά ἤ ὑποτιμητικά Τόν ἀποκαλοῦν) Ἰησοῦν, τόν Θεάνθρωπο Κύριο,
ἀλλά Τόν πιστεύσαμε, Τόν ἀνεγνωρίσαμε ὡς Κύριο καί ἀγαθό Δημιουργό τοῦ σύμπαντος.
Τόν ἀκολουθήσαμε μέ ταπείνωσι
ἀλλά καί σοφία, «ἀφέντες ἅπαντα» (τά εἴδωλα καί τίς ἀνούσιες καί σκιώδεις δοξασίες),
ὅπως οἱ Ἀπόστολοι46.
Μείναμε μαζί Του.
Φάγαμε τόν ἄρτο τόν ἡδύ
πού μένει εἰς τόν αἰῶνα.
Καί ἤπιαμε τήν γλυκύτατη
πόσι καί μεθύσαμε τήν νηφάλιο μέθη τῶν Ἁγίων.
Καί ἐξέστημεν καί εἴπαμε:
«Κύριε, πρός τίνα ἀπελευσόμεθα;
ρήματα ζωῆς αἰωνίου ἔχεις»47.
Καί μείναμε καί γίναμε
μαθητές Του καί Τόν διακονήσαμε, γιά τήν σωτηρία μας καί γιά τήν σωτηρία τοῦ σύμπαντος
κόσμου.
Καί ἔτσι μαζί μέ τούς Πάρθους
καί τούς Μήδους καί τούς Ἐλαμίτες καί τούς κατοικοῦντας τήν Μεσοποταμίαν καί τήν
Ἰουδαίαν... καί τήν Ἀσίαν... καί τά μέρη τῆς Λιβύης, καί μαζί μέ τούς Ρωμαίους...
καί τούς Ἄραβες...48 ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ὅλοι ἐμεῖς οἱ πρώην εἰδωλολάτρες
γίναμε ὁ νέος ἐκλεκτός λαός Του, ἡ νεολαία Του, ὁ νέος Ἰσραήλ τῆς Χάριτος.
Αὐτή εἶναι ἡ καταξίωσίς
μας.
Ὁ Ἑλληνισμός δέν φοβήθηκε
τήν μωρία τοῦ κηρύγματος τοῦ Εὐαγγελίου, δέν πτοήθηκε τήν αἰσχύνη τοῦ Σταυροῦ, ἀλλά
προχώρησε καί ἐξῆλθε ἔξω τῆς παρεμβολῆς, ἀκολούθησε τόν Χριστό, φέροντας τόν ὀνειδισμόν
Αὐτοῦ, εἰρωνεῖες, διωγμούς, μαρτύρια49. Καί μετά τό βάπτισμά του στόν Χριστό, γέννησε
διακόνους τῆς Χάριτός Του: Μάρτυρες, Ἱεράρχες, Ὁσίους, Ὁμολογητές καί Ἀπολογητές,
πού μαζί μέ τούς παλαιούς Δικαίους καί Πατριάρχες καί Προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης
συνιστοῦν τήν χορεία τῶν φίλων τοῦ Θεοῦ. Ὁ εἰλικρινής προβληματισμός, ἡ καλή ἀνησυχία
ὑπῆρχε. Καί ὁ σπόρος ἔπεσε «ἐπί τήν γῆν τήν καλήν"50 καί καρποφόρησε καρπόν
τριάκοντα καί ἑξήκοντα καί ἑκατόν.
ΣΤ. Λέγουν ἐπίσης, οἱ Νεο-παγανιστές ὅτι ἡ
ὅλη ἱερά Βίβλος τῶν Χριστιανῶν, Παλαιά καί Καινή Διαθήκη, εἶναι μία ἀπάτη, μία
σκευωρία πού κατασκευάσθηκε μέ δόλο, στοχεύοντας στήν ἐξαπάτησι τῶν ἀνθρώπων
καί τελικά στήν ἐπικράτησι τῶν Ἑβραίων. Ἔτσι, λέγουν, ἐπιχειρήθηκε καί κατορθώθηκε
τό ξεθεμελίωμα τοῦ ὡραίου ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ κόσμου.
Γιά νά μή ἐπιμηκύνεται
πολύ ὁ λόγος, θά ἀναφέρω ἐπί τοῦ προκειμένου τά λόγια ἑνός συγχρόνου ἁγίου, ὅσο
καί ἑλληνομαθεστάτου καί σοφωτάτου ἀνδρός, τοῦ μακαριστοῦ π. Ἐπιφανίου
Θεοδωροπούλου, σχετικά μέ τήν ἀλήθεια τῆς Καινῆς Διαθήκης. Φρονοῦμε ὅτι ἀναλογικά
ἰσχύουν καί γιά τήν Παλαιά:
«Ὁ Pascal κάμνει ἕνα πολύ
ὡραῖο συλλογισμό. Λέγει λοιπόν, ὅτι μέ τούς Ἀποστόλους συνέβη ἕν ἐκ τῶν τριῶν: Ἤ
ἠπατήθησαν ἤ μᾶς ἐξηπάτησαν ἤ μᾶς εἶπαν τήν ἀλήθεια.
Ἄς πάρουμε τήν πρώτη ἐκδοχή.
Δέν εἶναι δυνατόν νά ἠπατήθησαν οἱ Ἀπόστολοι, διότι δέν τά ἔμαθαν ἀπό ἄλλους. Αὐτοί
οἱ ἴδιοι ἦσαν αὐτήκοοι καί αὐτόπται μάρτυρες τῶν θαυμάτων τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ δεύτερη ἐκδοχή. Μήπως μᾶς
ἐξηπάτησαν; Μήπως μᾶς εἶπαν ψέμματα; Ἀλλά γιατί νά μᾶς ἐξαπατήσουν; Τί θά κέρδιζαν
λέγοντας ἕνα τέτοιο ψέμμα; Μήπως χρήματα; Μήπως ἀξιώματα; Μήπως δόξα; Γιά νά πῆ
κάποιος ἕνα ψέμμα, περιμένει κάποιο ὄφελος. Ἀντιθέτως οἱ Ἀπόστολοι κηρύσσοντες
Χριστόν καί τοῦτον ἐσταυρωμένον καί ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν, τά μόνα πού ἐξησφάλισαν
ἦσαν ταλαιπωρίες, κόπους, μαστιγώσεις, λιθοβολισμούς, ναυάγια, πεῖνα, δίψα,
γυμνότητα, κινδύνους ἀπό ληστές, ραβδισμούς, φυλακίσεις καί τέλος τόν θάνατον.
Κι᾿ ὅλα αὐτά γιά ἕνα ψέμμα;
Καί κάτι ἄλλο. Τί ἦσαν οἱ
Ἀπόστολοι πρίν τούς καλέσει ὁ Χριστός; Μήπως ἦσαν φιλόδοξοι πολιτικοί ἤ ὁραματιστές
φιλοσοφικῶν καί κοινωνικῶν συστημάτων, πού περίμεναν τήν εὐκαιρία νά κατακτήσουν
τήν ἀνθρωπότητα καί νά ἱκανοποιήσουν ἔτσι τήν φιλοδοξία τους; Κάθε ἄλλο. Ἀγράμματοι
ψαράδες ἦσαν. Καί τό μόνο πού τούς ἐνδιέφερε ἦταν νά πιάσουν κανένα ψάρι, γιά νά
θρέψουν τίς οἰκογένειές τους. Γι᾿ αὐτό καί μετά τήν σταύρωσι τοῦ Κυρίου, παρά τά
ὅσα εἶχαν ἀκούσει καί ἰδῆ, ἐπέστρεψαν στά πλοιάριά τους καί τά δίκτυά τους. Δέν
ὑπῆρχε σ᾿ αὐτούς οὔτε ἴχνος προδιαθέσεως, γιά ὅσα ἀργότερα ἐπρόκειτο νά γίνουν.
Καί μόνον μετά τήν Πεντηκοστή, «ὅτε ἔλαβον δύναμιν ἐξ ὕψους», ἔγιναν οἱ διδάσκαλοι
τῆς οἰκουμένης. Ἄρα δέν εἶχαν λόγο νά μᾶς ἐξαπατήσουν οἱ Ἀπόστολοι.
Μένει ἑπομένως ἡ τρίτη ἐκδοχή.
Ὅτι μᾶς εἶπαν τήν ἀλήθεια»51.
Ζ. Μία ἄλλη κατηγορία τῶν Νεο-εἰδωλολατρῶν
κατά τῆς Ἁγίας Γραφῆς -καί πιό συγκεκριμένα κατά τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης- μέ τήν ὁποία
προσπαθοῦν νά "σκανδαλίσουν" τούς πιστούς καί νά τούς δημιουργήσουν ἀμφιβολίες
γιά τίς ἱερές μας Γραφές καί τήν Πίστι μας, εἶναι τό ὅτι τάχα περιέχει πολλά ἄτοπα,
ἀπαράδεκτα ἤθη καί ἀνάρμοστες συμπεριφορές διαφόρων ἱερῶν γιά τούς Χριστιανούς
προσώπων. Ἐπειδή αὐτό ἐκφράζεται καί ἀπό στόματα καί γραφίδες καί ἄλλων ἐχθρῶν
τῆς Πίστεώς μας, εἶναι ἀνάγκη νά εἰπωθοῦν γενικῶς καί δι᾿ ὀλίγων τά κάτωθι:
Κατ᾿ ἀρχήν, ἀδυναμίες καί
πάθη ἀνθρώπων τά ὁποῖα περιγράφονται στίς Ἅγιες Γραφές, μᾶς πείθουν εὐλόγως ὅτι
δέν ἐπινοήθηκε ἀπό ἀνθρώπινη προσπάθεια νά γραφοῦν κείμενα πού νά παρουσιάζουν
μιά ἰδεατή, τέλεια ἀνθρωπίνως κατάστασι, ἀλλά ἀντιθέτως ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ ἐπένευσε
σέ ἱερούς συγγραφεῖς, οἱ ὁποῖοι συνέγραψαν τά θεόπνευστα κείμενά τους
παραθέτοντας, μαζί μέ τά ἅγια παραδείγματα καί διάφορες ἀτέλειες προσώπων, πού
δείχνουν πάντα τήν ἀδυναμία καί φθορά τῆς πεπτωκυίας ἀνθρωπίνης φύσεως.
Ἐξ ἄλλου καί ἡ πνευματική
πρόοδος καί θέωσις βαθμηδόν καί κατά στάδια συνήθως ἐνεργεῖται, καί ὄχι ἀθρόως
καί ἐν μιᾷ ροπῇ.
Βλέπουμε π.χ. καί στήν
Καινή Διαθήκη, πόσες ἀτέλειες ὑπῆρχαν στήν ζωή, τόν λόγο καί τήν σκέψι τῶν ἁγίων
Μαθητῶν τοῦ Κυρίου. Παρά τήν στενωτάτη κοινωνία μέ τόν Δεσπότη Χριστό, παρά τίς
θεῖες διδαχές πού ἄκουγαν ἀπό τά πανάχραντα χείλη Του, παρά τίς θαυματουργίες
καί τά ἔνδοξα πού ἀπόλαυσαν οἱ αἰσθήσεις τους, δέν εἶχαν λάβει ἀκόμη τό πλήρωμα
τῆς Χάριτος, γι᾿ αὐτό καί δέν εἶχαν στερηθεῖ τελείως τῶν ἀθρωπίνων ἀδυναμιῶν
καί ἀτελειῶν τους. Ὅλα αὐτά εἶναι περισσότερο ἀπό ἐμφανῆ μέσα ἀπό τίς διηγήσεις
τῶν ἁγίων Εὐαγγελιστῶν, πού μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ μᾶς διέσωσαν τόν θησαυρό τῆς εἰς
Χριστόν πίστεως, ἔστω καί «ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν», ἐν μέσῳ τῶν ἀνθρωπίνων ἀσθενειῶν
καί ἀδυναμιῶν, «ἵνα ἡ ὑπερβολή τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καί μή ἐξ ἡμῶν»52.
Ἄν κάποιος πραγματικά ἐνδιαφέρεται
γιά τήν Χριστιανική Πίστι καί τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, νομίζω ὅτι ὀφείλει νά
ἀπευθυνθῆ μέ εἰλικρίνεια στούς ἁρμοδίους φορεῖς καί τίς πηγές, ἀπ᾿ ὅπου μπορεῖ
νά πληροφορηθῆ ἔγκυρα τήν ὅλη ἀλήθεια. Καί ἡ πιό ἁρμόδια καί ἔγκυρος πηγή ἀληθείας
εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ἄν λοιπόν, ἐνῶ ἔχουμε καλή προαίρεσι, κάτι μᾶς «σκανδαλίζη"
καί μᾶς ἐνοχλῆ, ἄς ρωτήσουμε τήν Ἐκκλησία. Καί ἐκείνη θά μᾶς βοηθήση νά καταλάβουμε,
αὐτό πού δέν μπορούσαμε πρίν. Δέν εἶναι ἄλλωστε εὔκολο καί δυνατό νά μποροῦμε νά
γνωρίζουμε, ἐμεῖς οἱ ἀδαεῖς καί ἀρχάριοι, ὅλες τίς λεπτομέρειες, τίς συνθῆκες τῶν
γεγονότων καί τῶν λεγομένων τῶν Γραφῶν καί τά βαθύτατα νοήματά τους.
Ὅλοι οἱ ἀνά τούς αἰῶνες
πιστοί Χριστιανοί πιστεύουν καί δέχονται τίς Ἅγιες Γραφές ὡς θεόπνευστες καί ἱερές.
Ἀνάμεσά τους καί πολλά σοφά καί ἀνήσυχα πνεύματα πού δέν ἀμφισβητοῦν τά ἀνωτέρω.
Εὑρέθησαν ὅμως καί κάποιοι πού στήν προσπάθειά τους νά κατανοήσουν τό νόημά
τους, σκανδαλίσθηκαν, παρερμήνευσαν καί διεστρέβλωσαν τό περιεχόμενό τους, μέ ἀποτέλεσμα
νά παρασυρθοῦν σέ διδασκαλίες, πού ἡ ἀνά τόν κόσμο Οἰκουμενική, Ὀρθόδοξος,
Καθολική Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ χαρακτήρισε ὡς αἱρετικές, καί τούς ἀμετανοήτους αὐτούς
διδασκάλους τους αἱρετικούς. Διότι πολλές φορές τά πράγματα δέν εἶναι ὅπως τά ἀντιλαμβανόμαστε
μέ μιά πρώτη ἐντύπωσι, ἐξωτερικά. Γι᾿ αὐτό καί στήν Ὀρθόδοξο Πίστι μας διδασκόμαστε,
χωρίς μέν νά καταργοῦμε τήν λογική καί τήν νοητική μας δύναμι, νά
συμβουλευώμαστε πρωτίστως τήν ἁγία γνῶσι καί πεῖρα τῆς Ἐκκλησίας, τῶν Ἁγίων.
Οἱ Ἅγιοι μέσα ἀπό τόν ἀγῶνα
τους γιά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων ἀπέκτησαν μαζί μέ τίς ἄλλες μεγάλες
ἀρετές, καί τήν ἀληθινή σοφία, νά κατανοοῦν τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ τά κεκρυμμένα ἀπό
τούς ὀφθαλμούς τῶν ἀμυήτων. Καί ἔτσι, ταπεινά, χωρίς νά τό ἐπιδιώξουν ἔγιναν καί
εἶναι οἱ ἀπλανεῖς μας διδάσκαλοι, φῶτα μετά τό Πρῶτο Φῶς. Κοντά σ᾿ αὐτούς αἰσθανόμαστε
κι ἐμεῖς ἀσφαλεῖς. Διδασκόμαστε ἀπ᾿ αὐτούς τήν πραγματική, αὐθεντική ἑρμηνεία τῶν
Γραφῶν, ἔτσι ὥστε ὄντως νά πληροφορῆται καί νά ἀναπαύεται ἡ ψυχή μας. Τότε καί
εἰς βάθος κατανοοῦμε ὅσα πρίν ἀπό λάθος μας παρερμηνεύαμε.
Αὐτή εἶναι ἡ ὀρθή,
ταπεινή καί εἰλικρινής πορεία Ὀρθοδοξίας, γιά ὅσους πράγματι ἐπιθυμοῦν τήν
κατανόησι τῆς ἀληθείας, καί δέν προσπαθοῦν νά ἐφευρίσκουν καί νά κατασκευάζουν ἐπιχειρήματα
περί τοῦ ἀντιθέτου.
Ἡ Παλαιά Διαθήκη εἶναι ὄντως
ἐκ Θεοῦ, ἀληθῶς θεόπνευστος.
Ἄν γιά πολλούς ἀπό ἐμᾶς,
πού εὑρισκόμαστε ἀκόμη στήν ἀχλύν τῶν παθῶν καί τήν παχυλῆ σαρκική ζωή τοῦ παρόντος
αἰῶνος, δέν εἶναι σέ βάθος κατανοητή καί γι᾿ αὐτό στά ἄσοφα μάτια μας πολλά
φαντάζουν «σκανδαλιστικά" καί ἀπαράδεκτα, τοῦτο ὄχι μόνο δέν ἀποδεικνύει τό
εὐάλωτο τάχα τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἀλλά τοὐναντίον πείθει γιά τήν ἀνάγκη ἀναλήψεως ἐκ
μέρους μας ἐντατικώτερου ἀγῶνος γιά κάθαρσι καί φωτισμό.
Ἄλλωστε τά πάντα δέν
κατανοοῦνται πλήρως μόνο μέ τήν λογική. Αὐτό τό διδασκόμαστε ἀκόμη καί ἀπό τά
φυσικά καί ἀνθρώπινα πράγματα.
Ποιός κατανοεῖ πλήρως,
μόνο μέ τήν λογική, τό μυστήριο τῆς ζωῆς, τοῦ θανάτου; Ποιός κατέχει μόνο μέ
τήν δύναμι τοῦ νοῦ του τίς αἰτίες τῶν ὄντων; Πῶς κατανοεῖται λογικά καί
πρακτικά ἡ ἀθανασία τῆς ψυχῆς, τό ἄπειρο τοῦ σύμπαντος, ἡ φυσική ἁρμονία καί
νομοτέλεια τοῦ μικροκόσμου καί μακροκόσμου; Πῶς δέν ἀποδεικνύονται πολλά ἀξιώματα,
ἐνῶ εἶναι προφανῆς ἡ ἰσχύς τους καί ἡ ἀναγκαιότητά τους στήν φυσική καί τά
μαθηματικά; Κι ἄν αὐτά -καί τόσα ἄλλα- στήν ζωή τοῦ ὁρατοῦ κόσμου τούτου, εἶναι
δεδομένο ὅτι εἶναι ἀκατάληπτα καί ἀνερμήνευτα ἤ ἔστω ἐλάχιστα ἀποδεικνυόμενα
μόνο μέ τήν λογική, πῶς θέλουμε νά κατανοοῦμε διά μιᾶς τά πάντα ἀπό τά
πνευματικά καί ἀόρατα καί οὐράνια τοῦ χώρου τῆς Πίστεως;
Γιά τήν κατανόησι πολλῶν ἀποριῶν
ζητεῖται ἄλλη βάσις, πέραν τῆς ἐφθαρμένης λογικῆς μας καί πάνω ἀπό τά ἀνθρώπινα.
Ἔτσι ἐμπιστευόμαστε τόν ἅγιο
Θεό καί τήν Ἐκκλησία Του.
Καί οἱ «θεοί" τῶν ἐθνῶν53
δέν πέθαναν γιά τήν σωτηρία μου, δέν κοπίασαν, δέν ἀγαποῦν, δέν εἶναι κἄν θεοί,
ἀλλά ψεύδονται, καί γι᾿ αὐτό τούς ἀπορρίπτω ἀπό τήν ζωή μου, τούς ἀποστρέφομαι.
Ἐμπιστεύομαι ἀνεπιφύλακτα
τόν ἅγιο Θεό πού εἶναι μόνο ἀγάπη. Πού ἀγαπᾶ ἀληθινά τόν ἄνθρωπο. Τόν Θεό καί εὐεργέτη
μου, πού ἐργάζεται γιά τό καλό μου, τήν εὐτυχία μου, τήν σωτηρία μου.
Ἐμπιστεύομαι τόν Θεό πού,
χωρίς νά ἔχη κάποια ἀνάγκη ὁ ἴδιος (ἀνενδεής ὤν), χωρίς νά ζητᾶ τίποτε ἀπό ἐμᾶς,
ἀπέδειξε τρανῶς καί ἀποδεικνύει συνεχῶς τήν ἐκστατική ἀγάπη Του γιά τό πλάσμα
Του, τόν ἄνθρωπο.
Ἐμπιστεύομαι τόν Θεό πού ἔγινε,
ἀπό ἄπειρη ἀγάπη, ὅμοιος μέ ἐμένα, -χωρίς νά τό ἀξίζω- γιά τήν ἴασι καί σωτηρία
μου.
Ἐμπιστεύομαι τόν Κύριο Ἰησοῦ,
τόν Θεό μου πού πέθανε καί ἐτάφη καί ἀνέστη γιά ἐμένα, γιά ὅλους μας.
Γι᾿ αὐτό πιστεύω, δηλαδή ἐμπιστεύομαι
-κατά τήν ἀρχαία Ἑλληνική σημασία τοῦ ρήματος- τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του.
Ἔχοντας πάντοτε ὑπ᾿ ὄψιν
τίς ἰδιαίτερες κοινωνικές, πολιτιστικές καί γενικώτερα ἱστορικές συνθῆκες, μέσα
στίς χρονικές περιόδους ὅπου διαδραματίζονται τά γεγονότα, ἐντρυφοῦμε σέ αὐτά, ὠφελούμαστε
καί ἐνισχυόμαστε τά μέγιστα· γι᾿ αὐτό καί σεβόμαστε καί τιμοῦμε τήν Παλαιά Διαθήκη.
Εἶναι ὁ ἱστορικός χωροχρόνος τῆς σκιώδους παρουσίας τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ καί
τῆς ἑτοιμασίας τῶν ἀνθρώπων, γιά τήν ἐξ ὕψους πλήρη ἀποκάλυψι τῆς Χάριτός Του ἐν
Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν.
Η. Λέγουν πάλι ὅτι τάχα ὁ Χριστιανισμός
μιμήθηκε τίς θεωρίες, τούς μύθους καί τίς τελετές τῶν ἀρχαίων εἰδωλολατρῶν, χωρίς
νά ἔχη σχεδόν τίποτε αὐθεντικά δικό του.
Χρειάζεται ἄραγε προσπάθεια
ἀνασκευῆς αὐτῆς τῆς κατηγορίας τους; Τί κοινό ὑπάρχει μεταξύ Χριστοῦ καί εἰδώλων;
Ποιός μπορεῖ νά μᾶς ὑποδείξη κάτι ἀνάλογο τῆς θείας Λειτουργίας τῶν Χριστιανῶν,
ὅπου «τά φοβερά τελεσιουργεῖται"; Ἤ κάτι ἀνάλογο μέ τό «Πιστεύω" καί
τά ἱερά δόγματα τῆς ἀμώμου Πίστεώς μας; Τί σχέσι ἔχουν οἱ μῦθοι τῶν εἰδωλολατρῶν
μέ τήν ἱστορική πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας; Πῶς μποροῦν νά συγκριθοῦν οἱ ἀναισχυντίες
καί ἐμπάθειες τῶν ψευδοθεῶν τοῦ Ὀλύμπου μέ τό μοναδικό, ἱστορικό, πανάγιο πρόσωπο
τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος «ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίησεν οὐδέ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ
στόματι αὐτοῦ»54, καί γιά τήν ἀγάπη καί τήν σωτηρία μας ἔγινε ἄνθρωπος καί ὑπέμεινε
σταυρό ἑκουσίως;
Γράφει εὔστοχα καί ἀποδεικτικά
ἀδελφός Ἱερομόναχος τῆς Μονῆς μας, γιά τό ἐν λόγῳ θέμα:
«Παρατηροῦμε ὅτι οἱ ἀρχέγονες
πανανθρώπινες μνῆμες κατεγράφησαν ἀπό τούς λαούς ἀναλόγως πρός τήν παιδεία καί
τούς στόχους τους. Ἔτσι π.χ. θεωρῶ ὅτι οἱ περί θεογονίας ἀπόψεις τοῦ Πλάτωνος εἶναι
«ἀθηνοκεντρικές», προβάλλουν μία ἀθηναϊκή ὑπεροχή (βλ. π.χ. περί Ἀτλαντίδος),
τήν ὁποία δέν συμμερίζονται οὔτε ἄλλοι μεταγενέστεροι Ἕλληνες ἀρχαῖοι συγγραφεῖς
(Διόδωρος ὁ Σικελιώτης). Ἐπίσης εἶναι φυσιοκεντρικές, καθόσον προσωποποιοῦν
(καί θεοποιοῦν) στοιχεῖα τῆς φύσεως, καί ἐπιπλέον δέν ἀνάγουν στήν γνῶσι τοῦ
Δημιουργοῦ τοῦ κόσμου. Ὁ κόσμος γι᾿ αὐτές εἶναι αὐθύπαρκτος καί αἰώνιος καί οἱ
θεοί καί οἱ ἄνθρωποι εἶναι μέρη αὐτοῦ τοῦ κόσμου.
Οἱ ἀρχαϊκές πανανθρώπινες
προσδοκίες περιγράφηκαν ἀπό τούς λαούς ἀνάλογα καί μέ τά πάθη τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι
τυχαῖο ὅτι ἡ ἑλληνική μυθολογία εἶναι γεμάτη μέ θεούς καί θεές πού προσωποποιοῦσαν
τά πάθη τῶν ἀνθρώπων (Ἀφροδίτη, Ἄρης), τίς προσδοκίες τους (Δήμητρα,
Περσεφόνη), τίς ἰδιότητές τους (Ἀθηνᾶ, Ἑρμῆς) ἤ ὅτι οἱ Ἕλληνες μυθολόγοι ἀποδίδουν
τά πάθη τῶν ἀνθρώπων στούς θεούς (πολέμους μεταξύ τῶν θεῶν, ἀσέλγειες, κλπ.);
Εἶναι πολύ πετυχημένη ἡ ἄποψις
τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, στόν κατά Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου λόγο του, ὅτι
ὁ Μωυσῆς ἔχοντας τόν φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος περιέγραψε τίς πανανθρώπινες ἀρχαῖες
μνῆμες μέ τρόπο ἁγιοπνευματικό, Χριστοκεντρικό. Στίς ἐξωπαλαιοδιαθηκικές
θεογονίες ὁ διάβολος καί οἱ δαίμονές του σφετερίζονται τήν θεία ἐξουσία καί
παρουσιάζονται νά χειρίζονται τίς τῦχες τοῦ κόσμου μέ τίς μορφές τοῦ Δία ἤ τοῦ Ὄσιρι
κλπ. Ἡ γνώμη τοῦ ἁγίου Κυρίλλου δέν εἶναι ἁπλῶς ἡ χριστιανική ἄποψις τοῦ
θέματος, ἀλλά ἔχει ἐπιστημονική βαρύτητα. Ἐξ ὅσων ἔχω μελετήσει ἀπό διάφορες
πλευρές, ὑποστηρίζω τήν ἄποψι τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ὅτι πρῶτος ἔγραψε γιά
τά θέματα αὐτά ὁ Μωυσῆς (τόν 15ο π.Χ. αἰῶνα), οἱ δέ Ἕλληνες ἔγραψαν πολύ
μεταγενέστερα (ὁ Ὅμηρος τόν 8ο π.Χ αἰῶνα)»55.
Ἐπίσης «... Δέν εἶναι
σωστό νά πιστεύη κανείς ἀβασάνιστα τήν ἄποψι τοῦ καθενός, διότι ὑπάρχουν μεγάλα
συμφέροντα. Ἡ Νέα Ἐποχή σήμερα ἔχει ὡς βασικό γνώρισμά της τόν συγκρητισμό (τήν
ἐξίσωσι ὅλων τῶν θρησκειῶν) καί γιά νά ἐπιβληθῆ ἔχει ἐπιστρατεύσει ὅσες γνῶμες
τῆς φαίνονται χρήσιμες. Οἱ ἅγιοι Πατέρες ἀπό τά πρῶτα χριστιανικά χρόνια ἐγνώριζαν
τό πρόβλημα. Ἡ ἀντίθεσίς τους πρός ὅλες τίς ἄλλες μυστηριακές τελετουργίες
(μιθραϊκές, ἐλευσίνιες, αἰγυπτιακές, κλπ.) δέν στηριζόταν σέ μελέτες σάν τίς
δικές μας, βάσει χειρογράφων ἤ εὑρημάτων ἀπό ἀνασκαφές, ἀλλά ἀπό τήν ζωντανή
συναναστροφή μέ τούς ἀνθρώπους πού τίς τελοῦσαν. Εἶχαν γι᾿ αὐτό τόν λόγο αὐθεντική
ἄποψι. Πῶς μποροῦσαν ἄλλωστε νά δεχθοῦν ἐπηρεασμούς ἀπό εἰδωλολατρικές
τελετουργίες, ὅταν μέ τόση ἀποστροφή ἀπέρριπταν τήν εἰδωλολατρία καί ἑκατομμύρια
Χριστιανοί ἔχυσαν τό αἷμα τους γιά τόν λόγο αὐτό;
... Ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει ὅτι
τά χριστιανικά μυστήρια καί οἱ χριστιανικές τελετές εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ τελείωσις
(ὁλοκλήρωσις) ὅσων ὁ Μωυσῆς καί οἱ Προφῆται σκιωδῶς εἶχαν ὁρίσει νά γίνωνται
στήν ἰουδαϊκή συναγωγή. Π.χ. ἀντί τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος ὁ χριστιανικός ναός, ἀντί
τοῦ ἰουδαϊκοῦ πάσχα ἡ θεία Εὐχαριστία56.
Τά χριστιανικά μυστήρια
δέν εἶναι εἰδωλολατρικά δάνεια. Πῶς θά τό ἐδέχοντο αὐτό οἱ πρῶτοι ἐξ Ἰουδαίων
Χριστιανοί, οἱ ἀπόστολοι Πέτρος καί Παῦλος καί οἱ ἄμεσοι διάδοχοί των, ὅταν ἡ ἀπόστασις
πού τούς χώριζε ἀπό τούς εἰδωλολάτρες ἦταν χαώδης; Εἶναι νά ἀπορῆ κανείς πῶς ἀβασάνιστα
(ἴσως σκοπίμως) γράφονται βιβλία, τά ὁποῖα βρίσκουν «ἀρχαῖες εἰδωλολατρικές ἐπιβιώσεις"!
στά χριστιανικά μυστήρια, π.χ. ναός, ἱερατεῖο, ἄμφια, τελετές, νηστεία, θυσία,
λιβάνι, ἑορτές, ἀργίες, κλπ. Δέν βλέπουν ὅτι ὅλα αὐτά εἶναι θεσμοθετημένα ἀπό
τόν Μωυσῆ57 πολύ πρίν ὑπάρξουν γραπτά ἑλληνικά μνημεῖα (πολλῷ μᾶλλον τελετές);
Δέν βλέπουν ὅτι ὅλα αὐτά στήν Ἐκκλησία λειτουργοῦν πρός δόξαν τοῦ Θεοῦ καί
σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῶ στίς εἰδωλολατρικές τελετές τάσσονται στήν ὑπηρεσία τῶν
δαιμόνων;
... Στήν ἰουδαϊκή λατρεία
ὁ Μωυσῆς εἶχε δώσει βαθύτερο πνευματικό (χριστοκεντρικό-σωτηριολογικό) νόημα,
τό ὁποῖο συχνά ξεχνοῦσαν οἱ Ἑβραῖοι καί χρειαζόταν ἡ παρέμβασις τοῦ Θεοῦ διά τῶν
Προφητῶν πρός διόρθωσιν. Βλέπει κανείς θυσίες, ἀναφορές καί θυμιάματα, ὀργανικά
στοιχεῖα τῆς Μωσαϊκῆς λατρείας, νά προκαλοῦν τήν ἀποστροφή τοῦ Θεοῦ, ἐπειδή δέν
ἔχουν σωτηριολογική προοπτική (ταπείνωσι, εἰρήνη αἰσθήσεων καί λογισμῶν, ὑπακοή
καί ἐλευθερία ἀπό τήν ἐγωιστική αὐτονομία ἀπό τόν Θεό)58.
Ἐάν κάποιοι ὑποστηρίζουν ὅτι
στόν Χριστιανισμό ὑπάρχουν στοιχεῖα ἀρχαιοελληνικῶν τελετῶν καί ἐθίμων, κάνουν
λάθος... Καί μόνο οἱ ἀποφάσεις οἰκουμενικῶν καί ἄλλων συνόδων κατά τῶν ἑλληνικῶν
ἐπιδράσεων στήν Ἐκκλησία εἶναι ἀρκετές πρός ἀπόδειξιν.
... Οἱ αἱρετικοί καί οἱ ἐθνικοί
ἔβλεπαν τίς ὑπερφυσικές δυνάμεις τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Ἁγίων καί θέλησαν νά ἀπομιμηθοῦν
τά ἐξωτερικά στοιχεῖα τῶν ἐνεργειῶν τους. Ὅπως μέχρι σήμερα οἱ μάγοι καί
μέντιουμ χρησιμοποιοῦν σταυρούς καί εἰκόνες γιά νά κάνουν τά ξόρκια τους,
γινόμενοι ὄργανα τῶν δαιμόνων παρά τούς σταυρούς καί τίς εἰκόνες»59.
Λέγει δέ καί ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος
ὁ Ἀπολογητής, σ᾿ αὐτούς πού δέν γνωρίζουν τό βάθος τῶν πραγμάτων:
«...τόν Ἰησοῦν λαβόντα ἄρτον
καί εὐχαριστήσαντα εἰπεῖν: Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἀνάμνησίν μου, τοῦτ᾿ ἐστι τό σῶμά
μου· καί τό ποτήριον ὁμοίως λαβόντα καί εὐχαριστήσαντα εἰπεῖν: Τοῦτο ἐστι τό αἷμά
μου: καί μόνοις αὐτοῖς μεταδοῦναι. Ὅπερ καί ἐν τοῖς τοῦ Μίθρα μυστηρίοις παρέδωκαν
γίγνεσθαι μιμησάμενοι οἱ πονηροί δαίμονες˙ ὅτι γάρ ἄρτος καί ποτήριον ὕδατος τίθεται
ἐν ταῖς τοῦ μυουμένου τελεταῖς... ἤ ἐπίστασθε ἤ μαθεῖν δύνασθε»60.
Δηλαδή:
«Αὐτό πού εἶπε ὁ Κύριος νά
κάνουμε «εἰς τήν ἀνάμνησιν Αὐτοῦ», δηλ. στήν θεία Λειτουργία, προσφέροντας ἄρτο
καί οἶνο, αὐτό καί στά μυστήρια τοῦ ψευδοθεοῦ Μίθρα κατά μίμησι τῶν Χριστιανῶν ἐδίδαξαν
νά γίνεται οἱ πονηροί δαίμονες· κι αὐτό, τό ὅτι δηλ. παρατίθεται ἄρτος καί ποτήριο
ὕδατος... στίς τελετές τους γιά τήν μύησι κάποιου νέου μέλους, ἤδη τό γνωρίζετε
ἤ μπορεῖτε νά τό μάθετε».
***********
Κοντά στίς κατηγορίες αὐτές
τῶν Νεο-παγανιστῶν πού ἀναφέραμε, θά θέλαμε νά ἐπισημάνουμε καί τά ἑξῆς:
Ὑπάρχουν τόσες πολλές τάσεις
καί διαφορές μέσα στό ὅλο φάσμα τῶν Νεο-εἰδωλολατρῶν, πού εἶναι δύσκολο νά ἀναλυθοῦν
ἀλλά ἀκόμη καί νά ἀναφερθοῦν συστηματικά. Ὑπάρχει δηλαδή μία μεγάλη ποικιλία
ρευμάτων, αἱρέσεων, πού ἡ μία σχεδόν ἀναιρεῖ τήν ἄλλη. Γιά παράδειγμα, πολλοί
πιστεύουν στό δωδεκάθεο (δώδεκα θεοί τοῦ Ὀλύμπου), ἐνῶ ἄλλοι δέν τό δέχονται αὐτό.
Ἀνάμεσα σ᾿ αὐτούς τούς πρώτους εἶναι κι αὐτοί πού διαφωνοῦν ὡς πρός τά ὀνόματα
τοῦ καταλόγου τῶν θεῶν. Κάποιοι θεωροῦν τούς θεούς ὡς πραγματικές ὀντότητες, ἐνῶ
ἄλλοι ὡς σύμβολα χωρίς καμμία ὀντολογική ὕπαρξι. Πολλοί διέπονται ἀπό ἔντονες ἀντι-Χριστιανικές
τάσεις, ἄλλοι εἶναι ὀπαδοί πιό συμβιβαστικῶν θεωριῶν. Κάποιοι τέλος δέχονται τήν
δεῖνα ἄποψι γιά τήν δημιουργία τοῦ κόσμου, γιά τόν ἄνθρωπο, κι ἄλλοι πού πρεσβεύουν
κάτι ἄλλο. Καί τό φάσμα τῶν διαφοροποιήσεων εἶναι μακρύ καί σχεδόν ἀτέλειωτο, ὅσο
ἀτέλειωτος εἶναι καί ὁ κατάλογος τῶν ἀνυπάρκτων θεῶν τῆς ἀρχαιότητος.
Ἐνθυμούμαστε τούς λόγους τοῦ
ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου γιά τήν ἐν σκότει καί ἀγνωσίᾳ θρησκεία τῶν ἀρχαίων:
«.... ἄλλοι ἐξ αὐτῶν», λέγει
«ἐθεοποίησαν τόν ἥλιο, τήν σελήνη, τούς ἀστέρας. Ἄλλοι δέ τήν γῆν, τό ὕδωρ, τό
πῦρ, τόν ἀέρα, ἐπειδή αὐτά εἶναι ἀναγκαῖα στοιχεῖα γιά τήν ἀνθρώπινη ζωή. Ἄλλοι
θαυμάζοντας τούς δυνατούς ἤ τούς ρωμαλέους ἤ τούς ὡραίους, κατέληξαν σύν τῷ χρόνῳ,
στήν θεοποίησι καί λατρεία τους. Οἱ πλέον ἐμπαθεῖς ἀπ᾿ αὐτούς θεοποίησαν τά πάθη,
δηλ. τόν θυμό, τήν κακουργία, τήν μέθη, τήν ἀσέλγεια κλπ. Ἀπό τούς θεούς ἄλλους
μέν τούς ἐτοποθέτησαν στήν γῆ, ἄλλους στόν οὐρανό κι ἄλλους κάτω ἀπό τήν γῆ (στά
καταχθόνια). Ἡ τελευταία δέ αὐτή τοποθέτησις ἦτο ἡ μόνη ὀρθή πρᾶξις τους.
Τούς ἐτίμησαν δέ λέγει τούς
θεούς τους κάνοντας ἀγάλματα, μέ ζωοθυσίες, μέ ἀσελγεῖς πράξεις, ἀκόμη καί μέ ἀνθρωποθυσίες.
Ἀκόμη ἐτίμησαν ὡς θεούς διάφορα τετράποδα καί ἑρπετά, γελοιοποιῶντας ἔτσι φοβερά
τόν ἑαυτό τους, ὥστε νά διερωτᾶται κάποιος: ποιοί ἀξίζουν περισσότερη περιφρόνησι,
οἱ θεοί αὐτοί ἤ αὐτοί πού προσκυνοῦν τέτοιους θεούς; Μᾶλλον δέ οἱ δεύτεροι, διότι
ἐνῶ ἔχουν λογική φύσι, κατήντησαν σέ τέτοια παραλογία καί ἔγιναν παιγνίδια στά
χέρια τοῦ πονηροῦ διαβόλου»61.
________________________________________
ΝΕΟ-ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΕΣ
ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ
ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ
Συγγραφή: Ἱερομόναχος π.
Φιλόθεος Γρηγοριάτης
© Ἱερὰ Μονὴ Ὁσίου
Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους. ISBN 960-7553-18-7.
Δημοσιεύεται στὸ
Διαδίκτυο κατόπιν εὐλογίας ποὺ ἔδωσε ὁ Καθηγούμενος
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς,
Πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης
«Κύριε ἰσχύς μου καί
βοήθειά μου καί καταφυγή μου ἐν ἡμέρᾳ κακῶν. πρός σέ ἔθνη ἥξουσιν ἀπ᾿ ἐσχάτου τῆς
γῆς, καί ἐροῦσιν: ὡς ψευδῆ ἐκτήσαντο οἱ πατέρες ἡμῶν εἴδωλα, καί οὐκ ἔστιν ἐν αὐτοῖς
ὠφέλεια. εἰ ποιήσει ἑαυτῷ ἄνθρωπος θεούς, καί οὖτοι οὐκ εἰσίν θεοί. διά τοῦτο ἰδού
ἐγώ δείξω αὐτοῖς ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ, γνωριῶ αὐτοῖς τήν χεῖρά μου καί τήν δύναμίν
μου· καί γνώσονται ὅτι ὄνομά μοι κύριος.
Ἁμαρτία Ἰούδα ἐγγέγραπται
ἐν γραφῇ ἐν ὄνυχι ἀδαμαντίνῳ, ἐγκεκολαμμένη ἐπί τοῦ στήθους τῆς καρδίας αὐτῶν, ἡνίκα
ἄν μνησθῶσιν τά ἄλση αὐτῶν ἐπί ξύλου δασέος, καί ἐπί βουνῶν μετεώρων, καί ὀρέων
ἐν ἀγρῷ. ἰσχύν σου καί θησαυρούς σου εἰς προνομήν δώσω, καί τά ὑψηλά σου διά
τάς ἁμαρτίας σου τάς ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις σου. καί ἀφεθήσῃ μόνῃ, καί ταπεινωθήσῃ
ἀπό τῆς κληρονομίας σου, ἧς ἔδωκά σοι. καί καταδουλώσω σε τοῖς ἐχθροῖς σου ἐν τῇ
γῇ ᾗ οὐκ ἔγνως»40.
Καί ὁ Προφήτης Μιχαίας:
«Ἀκούσατε δή ταῦτα οἱ ἡγούμενοι
οἴκου Ἰακώβ καί οἱ κατάλοιποι οἴκου Ἰσραήλ. οἱ βδελυσσόμενοι κρίμα, καί πάντα
τά ὀρθά διαστρέφοντες, οἱ οἰκοδομοῦντες Σιών ἐν αἵμασι καί Ἱερουσαλήμ ἐν ἀδικίαις.
οἱ ἡγούμενοι αὐτῆς μετά δώρων ἔκρινον, καί οἱ ἱερεῖς αὐτῆς μετά μισθοῦ ἀπεκρίναντο,
καί οἱ προφῆται αὐτῆς μετά ἀργυρίου ἐμαντεύοντο, καί ἐπί τόν κύριον ἐπανεπαύοντο,
λέγοντες, οὐχί κύριος μεθ᾿ ἡμῶν ἐστιν; οὐ μή ἐπέλθη ἐφ᾿ ἡμᾶς κακά. διά τοῦτο δι᾿
ὑμᾶς Σιών ὡς ἀγρός ἀροτριαθήσεται, καί Ἱερουσαλήμ ὡς ὀπωροφυλάκιον ἔσται, καί
τό ὄρος τοῦ οἴκου εἰς ἄλσος δρυμοῦ.
Καί ἔσται ἐπ᾿ ἐσχάτου τῶν
ἡμερῶν ἐμφανές τό ὄρος κυρίου, ἕτοιμον ἐπί τάς κορυφάς τῶν ὀρέων, καί
μετεωρισθήσεται ὑπεράνω τῶν βουνῶν· καί σπεύσουσιν ἐπ᾿ αὐτό λαοί, καί
πορεύσονται ἔθνη πολλά καί ἐροῦσι, δεῦτε καί ἀναβῶμεν εἰς τό ὄρος κυρίου καί εἰς
τόν οἶκον τοῦ θεοῦ Ἰακώβ, καί δείξουσιν ἡμῖν τήν ὁδόν αὐτοῦ, καί πορευσόμεθα ἐν
ταῖς τρίβοις αὐτοῦ· ὅτι ἐκ Σιών ἐξελεύσεται νόμος, καί λόγος κυρίου ἐξ Ἱερουσαλήμ»41.
Ἀλλά καί ἀργότερα ἀπό
τούς ἐξ Ἑβραίων Χριστιανούς κατεδείχθη ἡ ἀντίθεσις τοῦ ἀληθοῦς πνεύματος τῆς
Παλαιᾶς Διαθήκης τοῦ Θεοῦ πρός τό στενόκαρδο καί παραμορφωτικό πνεῦμα τῶν
Γραμματέων καί Φαρισαίων. Ὁ πρωτομάρτυς Χριστιανός Στέφανος, κυριώτερος ἐκπρόσωπός
τους, μέ αὐστηρή γλῶσσα ἔλεγξε δριμύτατα στό συνέδριο αὐτούς τούς παρανόμους Ἰουδαίους,
πού ἐκαυχῶντο γιά τήν φυλετική καταγωγή τους ἀπό τούς Προφῆτες καί Δικαίους τῆς
Παλαιᾶς Διαθήκης: «Σκληροτράχηλοι καί ἀπερίτμητοι ταῖς καρδίαις καί τοῖς ὠσίν, ὑμεῖς
ἀεἰ τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ ἀντιπίπτετε, ὡς οἱ πατέρες ὑμῶν καί ὑμεῖς. Τίνα τῶν
Προφητῶν οὐκ ἐδίωξαν οἱ πατέρες ὑμῶν;»42
Τέλος ὁ ἴδιος ὁ Κύριος
στούς φοβερούς ἐκείνους λόγους (μέ τά «οὐαί") Του κατά τῶν ὑποκριτῶν Ἰουδαίων,
τούς ἀποκαλύπτει ὡς μή ἔχοντας καμμία σχέσι πνευματική μέ τούς Ἁγίους τῆς Παλαιᾶς
Διαθήκης: «Ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστε τῶν φονευσάντων τούς προφήτας.
Καί ὑμεῖς πληρώσατε τό μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν. Ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν!...»43
Ἀντιθέτως ὅσοι ἀποδεχόμαστε
τήν Παλαιά Διαθήκη τοῦ Θεοῦ ἐν Χριστῷ, (ὅπως καί ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες Χριστιανοί)
καθιστάμεθα πραγματικοί υἱοί τῶν Πατέρων καί Δικαίων καί τῶν Προφητῶν αὐτῆς,
καί γινόμαστε κληρονόμοι της, καί οἱ ὑποθέσεις καί τά νοήματά της γίνονται
κληρονομιά μας πρός Θεογνωσία καί σωτηρία μας.
Σήμερα ἰδιαίτερα βλέπουμε
νά ἐπαληθεύεται ἡ προφητεία τοῦ δικαίου Συμεών τοῦ Θεοδόχου, πού κατά τήν Ὑπαπαντή
τοῦ Χριστοῦ ἀξιώθηκε νά ἰδῆ καί νά βαστάση στά χέρια του τόν Σωτῆρα Κύριο καί
νά Τόν δοξάση λέγοντας:
«Νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλόν
σου, δέσποτα, κατά τό ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τό σωτήριόν
σου, ὅ ἡτοίμασας κατά πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν. φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καί
δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ».
Οἱ ἁγνοί καί ἀγαθοί Ἰσραηλῖτες,
«ἐν οἷς δόλος οὐκ ἔστι», μαζί μέ ὅλους τούς λοιπούς ταπεινούς, καί συνάμα
δεκτικούς στήν σοφία τοῦ Θεοῦ ἀνθρώπους πάσης φυλῆς καί ἐθνικότητος, ἀναγνωρίζουν
τόν «Χριστόν Κυρίου», Τόν προσκυνοῦν, Τόν δέχονται στήν ζωή τους καί ἀνίστανται
μέ τήν Χάρι Του στό ὕψος τῆς νέας, τῆς καινῆς ἐν Χριστῷ κτίσεως (εἴ τις ἐν
Χριστῷ καινή κτίσις)44.
Ἀντιθέτως οἱ ὑπερήφανοι
καί μή δεκτικοί παραμένουν στήν πτῶσι τους ἀδυνατοῦντες νά χαροῦν τήν προσωπική
κοινωνία μέ τόν φιλάνθρωπο Πατέρα.
«Καί εὐλόγησεν αὐτούς
Συμεών καί εἶπε πρός Μαριάμ τήν μητέρα αὐτοῦ· ἰδού οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καί ἀνάστασιν
πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραήλ καί εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον. καί σοῦ δέ αὐτῆς τήν ψυχήν
διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἄν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί»45.
Ἡ Ἱστορία ὄντως ἐπιβεβαιώνει
τήν ἀλήθεια τῆς προφητείας τοῦ δικαίου Συμεών, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς σέ κάθε ἐποχή
εἶναι «σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Ἐνῶ δηλ. γιά ὅσους Τόν πιστεύουν εἶναι ἀνάστασις,
γιά ὅσους ἀπιστοῦν εἶναι «εἰς πτῶσιν».
Ἡ Πίστις μας δέν εἶναι ἐκ
τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ εὐσέβειά μας δέν εἶναι ὑπόθεσις τῶν Ἑβραίων (ἄλλωστε αὐτοί
τήν κατεφρόνησαν). Δέν εἶναι μόνο γιά τοῦτο ἤ τό ἄλλο ἔθνος. Εἶναι πανανθρώπινη,
ἀγκαλιάζει ὅλους τούς ἀνθρώπους, σώζει ὅλον τόν ἄνθρωπο, καί κατέχει τήν πληρότητα
καί ὁλότητα τῆς ἀληθείας. Γι᾿ αὐτό λέγεται «Καθολική», ὅπως ὁμολογοῦμε στό
«Πιστεύω": «... εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικήν καί ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν...»
Ἔτσι κι ἐμεῖς οἱ πρώην ἐθνικοί,
εἰδωλολάτρες, Ἕλληνες δεχθήκαμε καί σεβόμαστε τήν Παλαιά Διαθήκη, διότι ἔχει ὡς
σκοπό καί προοπτική της τήν πανανθρώπινη, τήν παγκόσμιο σωτηρία. Γι᾿ αὐτό κατά
Θεία οἰκονομία μεταφράσθηκε ἐνωρίς (πρό Χριστοῦ) στήν ἑλληνική γλῶσσα ἡ Παλαιά
Διαθήκη ἀπό ἑλληνιστές Ἰουδαίους. Εἶναι ἡ γνωστή Μετάφρασις τῶν Ἑβδομήκοντα, πού
ἐπέχει πλέον θέσιν πρωτοτύπου σήμερα καί περιποιεῖ καί ἰδιαίτερη τιμή στά ἑλληνικά
γράμματα καί τόν Οἰκουμενικό Ἑλληνισμό.
Μέ τήν ἀποδοχή λοιπόν τῆς
Παλαιᾶς Διαθήκης (ἔχοντάς την ὡς στερεά βάσι), δέν ἀπορρίψαμε τόν Ναζωραῖο ἤ
Γαλιλαῖο (ὅπως εἰρωνικά ἤ ὑποτιμητικά Τόν ἀποκαλοῦν) Ἰησοῦν, τόν Θεάνθρωπο Κύριο,
ἀλλά Τόν πιστεύσαμε, Τόν ἀνεγνωρίσαμε ὡς Κύριο καί ἀγαθό Δημιουργό τοῦ σύμπαντος.
Τόν ἀκολουθήσαμε μέ ταπείνωσι
ἀλλά καί σοφία, «ἀφέντες ἅπαντα» (τά εἴδωλα καί τίς ἀνούσιες καί σκιώδεις δοξασίες),
ὅπως οἱ Ἀπόστολοι46.
Μείναμε μαζί Του.
Φάγαμε τόν ἄρτο τόν ἡδύ
πού μένει εἰς τόν αἰῶνα.
Καί ἤπιαμε τήν γλυκύτατη
πόσι καί μεθύσαμε τήν νηφάλιο μέθη τῶν Ἁγίων.
Καί ἐξέστημεν καί εἴπαμε:
«Κύριε, πρός τίνα ἀπελευσόμεθα;
ρήματα ζωῆς αἰωνίου ἔχεις»47.
Καί μείναμε καί γίναμε
μαθητές Του καί Τόν διακονήσαμε, γιά τήν σωτηρία μας καί γιά τήν σωτηρία τοῦ σύμπαντος
κόσμου.
Καί ἔτσι μαζί μέ τούς Πάρθους
καί τούς Μήδους καί τούς Ἐλαμίτες καί τούς κατοικοῦντας τήν Μεσοποταμίαν καί τήν
Ἰουδαίαν... καί τήν Ἀσίαν... καί τά μέρη τῆς Λιβύης, καί μαζί μέ τούς Ρωμαίους...
καί τούς Ἄραβες...48 ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ὅλοι ἐμεῖς οἱ πρώην εἰδωλολάτρες
γίναμε ὁ νέος ἐκλεκτός λαός Του, ἡ νεολαία Του, ὁ νέος Ἰσραήλ τῆς Χάριτος.
Αὐτή εἶναι ἡ καταξίωσίς
μας.
Ὁ Ἑλληνισμός δέν φοβήθηκε
τήν μωρία τοῦ κηρύγματος τοῦ Εὐαγγελίου, δέν πτοήθηκε τήν αἰσχύνη τοῦ Σταυροῦ, ἀλλά
προχώρησε καί ἐξῆλθε ἔξω τῆς παρεμβολῆς, ἀκολούθησε τόν Χριστό, φέροντας τόν ὀνειδισμόν
Αὐτοῦ, εἰρωνεῖες, διωγμούς, μαρτύρια49. Καί μετά τό βάπτισμά του στόν Χριστό, γέννησε
διακόνους τῆς Χάριτός Του: Μάρτυρες, Ἱεράρχες, Ὁσίους, Ὁμολογητές καί Ἀπολογητές,
πού μαζί μέ τούς παλαιούς Δικαίους καί Πατριάρχες καί Προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης
συνιστοῦν τήν χορεία τῶν φίλων τοῦ Θεοῦ. Ὁ εἰλικρινής προβληματισμός, ἡ καλή ἀνησυχία
ὑπῆρχε. Καί ὁ σπόρος ἔπεσε «ἐπί τήν γῆν τήν καλήν"50 καί καρποφόρησε καρπόν
τριάκοντα καί ἑξήκοντα καί ἑκατόν.
ΣΤ. Λέγουν ἐπίσης, οἱ Νεο-παγανιστές ὅτι ἡ
ὅλη ἱερά Βίβλος τῶν Χριστιανῶν, Παλαιά καί Καινή Διαθήκη, εἶναι μία ἀπάτη, μία
σκευωρία πού κατασκευάσθηκε μέ δόλο, στοχεύοντας στήν ἐξαπάτησι τῶν ἀνθρώπων
καί τελικά στήν ἐπικράτησι τῶν Ἑβραίων. Ἔτσι, λέγουν, ἐπιχειρήθηκε καί κατορθώθηκε
τό ξεθεμελίωμα τοῦ ὡραίου ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ κόσμου.
Γιά νά μή ἐπιμηκύνεται
πολύ ὁ λόγος, θά ἀναφέρω ἐπί τοῦ προκειμένου τά λόγια ἑνός συγχρόνου ἁγίου, ὅσο
καί ἑλληνομαθεστάτου καί σοφωτάτου ἀνδρός, τοῦ μακαριστοῦ π. Ἐπιφανίου
Θεοδωροπούλου, σχετικά μέ τήν ἀλήθεια τῆς Καινῆς Διαθήκης. Φρονοῦμε ὅτι ἀναλογικά
ἰσχύουν καί γιά τήν Παλαιά:
«Ὁ Pascal κάμνει ἕνα πολύ
ὡραῖο συλλογισμό. Λέγει λοιπόν, ὅτι μέ τούς Ἀποστόλους συνέβη ἕν ἐκ τῶν τριῶν: Ἤ
ἠπατήθησαν ἤ μᾶς ἐξηπάτησαν ἤ μᾶς εἶπαν τήν ἀλήθεια.
Ἄς πάρουμε τήν πρώτη ἐκδοχή.
Δέν εἶναι δυνατόν νά ἠπατήθησαν οἱ Ἀπόστολοι, διότι δέν τά ἔμαθαν ἀπό ἄλλους. Αὐτοί
οἱ ἴδιοι ἦσαν αὐτήκοοι καί αὐτόπται μάρτυρες τῶν θαυμάτων τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ δεύτερη ἐκδοχή. Μήπως μᾶς
ἐξηπάτησαν; Μήπως μᾶς εἶπαν ψέμματα; Ἀλλά γιατί νά μᾶς ἐξαπατήσουν; Τί θά κέρδιζαν
λέγοντας ἕνα τέτοιο ψέμμα; Μήπως χρήματα; Μήπως ἀξιώματα; Μήπως δόξα; Γιά νά πῆ
κάποιος ἕνα ψέμμα, περιμένει κάποιο ὄφελος. Ἀντιθέτως οἱ Ἀπόστολοι κηρύσσοντες
Χριστόν καί τοῦτον ἐσταυρωμένον καί ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν, τά μόνα πού ἐξησφάλισαν
ἦσαν ταλαιπωρίες, κόπους, μαστιγώσεις, λιθοβολισμούς, ναυάγια, πεῖνα, δίψα,
γυμνότητα, κινδύνους ἀπό ληστές, ραβδισμούς, φυλακίσεις καί τέλος τόν θάνατον.
Κι᾿ ὅλα αὐτά γιά ἕνα ψέμμα;
Καί κάτι ἄλλο. Τί ἦσαν οἱ
Ἀπόστολοι πρίν τούς καλέσει ὁ Χριστός; Μήπως ἦσαν φιλόδοξοι πολιτικοί ἤ ὁραματιστές
φιλοσοφικῶν καί κοινωνικῶν συστημάτων, πού περίμεναν τήν εὐκαιρία νά κατακτήσουν
τήν ἀνθρωπότητα καί νά ἱκανοποιήσουν ἔτσι τήν φιλοδοξία τους; Κάθε ἄλλο. Ἀγράμματοι
ψαράδες ἦσαν. Καί τό μόνο πού τούς ἐνδιέφερε ἦταν νά πιάσουν κανένα ψάρι, γιά νά
θρέψουν τίς οἰκογένειές τους. Γι᾿ αὐτό καί μετά τήν σταύρωσι τοῦ Κυρίου, παρά τά
ὅσα εἶχαν ἀκούσει καί ἰδῆ, ἐπέστρεψαν στά πλοιάριά τους καί τά δίκτυά τους. Δέν
ὑπῆρχε σ᾿ αὐτούς οὔτε ἴχνος προδιαθέσεως, γιά ὅσα ἀργότερα ἐπρόκειτο νά γίνουν.
Καί μόνον μετά τήν Πεντηκοστή, «ὅτε ἔλαβον δύναμιν ἐξ ὕψους», ἔγιναν οἱ διδάσκαλοι
τῆς οἰκουμένης. Ἄρα δέν εἶχαν λόγο νά μᾶς ἐξαπατήσουν οἱ Ἀπόστολοι.
Μένει ἑπομένως ἡ τρίτη ἐκδοχή.
Ὅτι μᾶς εἶπαν τήν ἀλήθεια»51.
Ζ. Μία ἄλλη κατηγορία τῶν Νεο-εἰδωλολατρῶν
κατά τῆς Ἁγίας Γραφῆς -καί πιό συγκεκριμένα κατά τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης- μέ τήν ὁποία
προσπαθοῦν νά "σκανδαλίσουν" τούς πιστούς καί νά τούς δημιουργήσουν ἀμφιβολίες
γιά τίς ἱερές μας Γραφές καί τήν Πίστι μας, εἶναι τό ὅτι τάχα περιέχει πολλά ἄτοπα,
ἀπαράδεκτα ἤθη καί ἀνάρμοστες συμπεριφορές διαφόρων ἱερῶν γιά τούς Χριστιανούς
προσώπων. Ἐπειδή αὐτό ἐκφράζεται καί ἀπό στόματα καί γραφίδες καί ἄλλων ἐχθρῶν
τῆς Πίστεώς μας, εἶναι ἀνάγκη νά εἰπωθοῦν γενικῶς καί δι᾿ ὀλίγων τά κάτωθι:
Κατ᾿ ἀρχήν, ἀδυναμίες καί
πάθη ἀνθρώπων τά ὁποῖα περιγράφονται στίς Ἅγιες Γραφές, μᾶς πείθουν εὐλόγως ὅτι
δέν ἐπινοήθηκε ἀπό ἀνθρώπινη προσπάθεια νά γραφοῦν κείμενα πού νά παρουσιάζουν
μιά ἰδεατή, τέλεια ἀνθρωπίνως κατάστασι, ἀλλά ἀντιθέτως ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ ἐπένευσε
σέ ἱερούς συγγραφεῖς, οἱ ὁποῖοι συνέγραψαν τά θεόπνευστα κείμενά τους
παραθέτοντας, μαζί μέ τά ἅγια παραδείγματα καί διάφορες ἀτέλειες προσώπων, πού
δείχνουν πάντα τήν ἀδυναμία καί φθορά τῆς πεπτωκυίας ἀνθρωπίνης φύσεως.
Ἐξ ἄλλου καί ἡ πνευματική
πρόοδος καί θέωσις βαθμηδόν καί κατά στάδια συνήθως ἐνεργεῖται, καί ὄχι ἀθρόως
καί ἐν μιᾷ ροπῇ.
Βλέπουμε π.χ. καί στήν
Καινή Διαθήκη, πόσες ἀτέλειες ὑπῆρχαν στήν ζωή, τόν λόγο καί τήν σκέψι τῶν ἁγίων
Μαθητῶν τοῦ Κυρίου. Παρά τήν στενωτάτη κοινωνία μέ τόν Δεσπότη Χριστό, παρά τίς
θεῖες διδαχές πού ἄκουγαν ἀπό τά πανάχραντα χείλη Του, παρά τίς θαυματουργίες
καί τά ἔνδοξα πού ἀπόλαυσαν οἱ αἰσθήσεις τους, δέν εἶχαν λάβει ἀκόμη τό πλήρωμα
τῆς Χάριτος, γι᾿ αὐτό καί δέν εἶχαν στερηθεῖ τελείως τῶν ἀθρωπίνων ἀδυναμιῶν
καί ἀτελειῶν τους. Ὅλα αὐτά εἶναι περισσότερο ἀπό ἐμφανῆ μέσα ἀπό τίς διηγήσεις
τῶν ἁγίων Εὐαγγελιστῶν, πού μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ μᾶς διέσωσαν τόν θησαυρό τῆς εἰς
Χριστόν πίστεως, ἔστω καί «ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν», ἐν μέσῳ τῶν ἀνθρωπίνων ἀσθενειῶν
καί ἀδυναμιῶν, «ἵνα ἡ ὑπερβολή τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καί μή ἐξ ἡμῶν»52.
Ἄν κάποιος πραγματικά ἐνδιαφέρεται
γιά τήν Χριστιανική Πίστι καί τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, νομίζω ὅτι ὀφείλει νά
ἀπευθυνθῆ μέ εἰλικρίνεια στούς ἁρμοδίους φορεῖς καί τίς πηγές, ἀπ᾿ ὅπου μπορεῖ
νά πληροφορηθῆ ἔγκυρα τήν ὅλη ἀλήθεια. Καί ἡ πιό ἁρμόδια καί ἔγκυρος πηγή ἀληθείας
εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ἄν λοιπόν, ἐνῶ ἔχουμε καλή προαίρεσι, κάτι μᾶς «σκανδαλίζη"
καί μᾶς ἐνοχλῆ, ἄς ρωτήσουμε τήν Ἐκκλησία. Καί ἐκείνη θά μᾶς βοηθήση νά καταλάβουμε,
αὐτό πού δέν μπορούσαμε πρίν. Δέν εἶναι ἄλλωστε εὔκολο καί δυνατό νά μποροῦμε νά
γνωρίζουμε, ἐμεῖς οἱ ἀδαεῖς καί ἀρχάριοι, ὅλες τίς λεπτομέρειες, τίς συνθῆκες τῶν
γεγονότων καί τῶν λεγομένων τῶν Γραφῶν καί τά βαθύτατα νοήματά τους.
Ὅλοι οἱ ἀνά τούς αἰῶνες
πιστοί Χριστιανοί πιστεύουν καί δέχονται τίς Ἅγιες Γραφές ὡς θεόπνευστες καί ἱερές.
Ἀνάμεσά τους καί πολλά σοφά καί ἀνήσυχα πνεύματα πού δέν ἀμφισβητοῦν τά ἀνωτέρω.
Εὑρέθησαν ὅμως καί κάποιοι πού στήν προσπάθειά τους νά κατανοήσουν τό νόημά
τους, σκανδαλίσθηκαν, παρερμήνευσαν καί διεστρέβλωσαν τό περιεχόμενό τους, μέ ἀποτέλεσμα
νά παρασυρθοῦν σέ διδασκαλίες, πού ἡ ἀνά τόν κόσμο Οἰκουμενική, Ὀρθόδοξος,
Καθολική Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ χαρακτήρισε ὡς αἱρετικές, καί τούς ἀμετανοήτους αὐτούς
διδασκάλους τους αἱρετικούς. Διότι πολλές φορές τά πράγματα δέν εἶναι ὅπως τά ἀντιλαμβανόμαστε
μέ μιά πρώτη ἐντύπωσι, ἐξωτερικά. Γι᾿ αὐτό καί στήν Ὀρθόδοξο Πίστι μας διδασκόμαστε,
χωρίς μέν νά καταργοῦμε τήν λογική καί τήν νοητική μας δύναμι, νά
συμβουλευώμαστε πρωτίστως τήν ἁγία γνῶσι καί πεῖρα τῆς Ἐκκλησίας, τῶν Ἁγίων.
Οἱ Ἅγιοι μέσα ἀπό τόν ἀγῶνα
τους γιά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων ἀπέκτησαν μαζί μέ τίς ἄλλες μεγάλες
ἀρετές, καί τήν ἀληθινή σοφία, νά κατανοοῦν τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ τά κεκρυμμένα ἀπό
τούς ὀφθαλμούς τῶν ἀμυήτων. Καί ἔτσι, ταπεινά, χωρίς νά τό ἐπιδιώξουν ἔγιναν καί
εἶναι οἱ ἀπλανεῖς μας διδάσκαλοι, φῶτα μετά τό Πρῶτο Φῶς. Κοντά σ᾿ αὐτούς αἰσθανόμαστε
κι ἐμεῖς ἀσφαλεῖς. Διδασκόμαστε ἀπ᾿ αὐτούς τήν πραγματική, αὐθεντική ἑρμηνεία τῶν
Γραφῶν, ἔτσι ὥστε ὄντως νά πληροφορῆται καί νά ἀναπαύεται ἡ ψυχή μας. Τότε καί
εἰς βάθος κατανοοῦμε ὅσα πρίν ἀπό λάθος μας παρερμηνεύαμε.
Αὐτή εἶναι ἡ ὀρθή,
ταπεινή καί εἰλικρινής πορεία Ὀρθοδοξίας, γιά ὅσους πράγματι ἐπιθυμοῦν τήν
κατανόησι τῆς ἀληθείας, καί δέν προσπαθοῦν νά ἐφευρίσκουν καί νά κατασκευάζουν ἐπιχειρήματα
περί τοῦ ἀντιθέτου.
Ἡ Παλαιά Διαθήκη εἶναι ὄντως
ἐκ Θεοῦ, ἀληθῶς θεόπνευστος.
Ἄν γιά πολλούς ἀπό ἐμᾶς,
πού εὑρισκόμαστε ἀκόμη στήν ἀχλύν τῶν παθῶν καί τήν παχυλῆ σαρκική ζωή τοῦ παρόντος
αἰῶνος, δέν εἶναι σέ βάθος κατανοητή καί γι᾿ αὐτό στά ἄσοφα μάτια μας πολλά
φαντάζουν «σκανδαλιστικά" καί ἀπαράδεκτα, τοῦτο ὄχι μόνο δέν ἀποδεικνύει τό
εὐάλωτο τάχα τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἀλλά τοὐναντίον πείθει γιά τήν ἀνάγκη ἀναλήψεως ἐκ
μέρους μας ἐντατικώτερου ἀγῶνος γιά κάθαρσι καί φωτισμό.
Ἄλλωστε τά πάντα δέν
κατανοοῦνται πλήρως μόνο μέ τήν λογική. Αὐτό τό διδασκόμαστε ἀκόμη καί ἀπό τά
φυσικά καί ἀνθρώπινα πράγματα.
Ποιός κατανοεῖ πλήρως,
μόνο μέ τήν λογική, τό μυστήριο τῆς ζωῆς, τοῦ θανάτου; Ποιός κατέχει μόνο μέ
τήν δύναμι τοῦ νοῦ του τίς αἰτίες τῶν ὄντων; Πῶς κατανοεῖται λογικά καί
πρακτικά ἡ ἀθανασία τῆς ψυχῆς, τό ἄπειρο τοῦ σύμπαντος, ἡ φυσική ἁρμονία καί
νομοτέλεια τοῦ μικροκόσμου καί μακροκόσμου; Πῶς δέν ἀποδεικνύονται πολλά ἀξιώματα,
ἐνῶ εἶναι προφανῆς ἡ ἰσχύς τους καί ἡ ἀναγκαιότητά τους στήν φυσική καί τά
μαθηματικά; Κι ἄν αὐτά -καί τόσα ἄλλα- στήν ζωή τοῦ ὁρατοῦ κόσμου τούτου, εἶναι
δεδομένο ὅτι εἶναι ἀκατάληπτα καί ἀνερμήνευτα ἤ ἔστω ἐλάχιστα ἀποδεικνυόμενα
μόνο μέ τήν λογική, πῶς θέλουμε νά κατανοοῦμε διά μιᾶς τά πάντα ἀπό τά
πνευματικά καί ἀόρατα καί οὐράνια τοῦ χώρου τῆς Πίστεως;
Γιά τήν κατανόησι πολλῶν ἀποριῶν
ζητεῖται ἄλλη βάσις, πέραν τῆς ἐφθαρμένης λογικῆς μας καί πάνω ἀπό τά ἀνθρώπινα.
Ἔτσι ἐμπιστευόμαστε τόν ἅγιο
Θεό καί τήν Ἐκκλησία Του.
Καί οἱ «θεοί" τῶν ἐθνῶν53
δέν πέθαναν γιά τήν σωτηρία μου, δέν κοπίασαν, δέν ἀγαποῦν, δέν εἶναι κἄν θεοί,
ἀλλά ψεύδονται, καί γι᾿ αὐτό τούς ἀπορρίπτω ἀπό τήν ζωή μου, τούς ἀποστρέφομαι.
Ἐμπιστεύομαι ἀνεπιφύλακτα
τόν ἅγιο Θεό πού εἶναι μόνο ἀγάπη. Πού ἀγαπᾶ ἀληθινά τόν ἄνθρωπο. Τόν Θεό καί εὐεργέτη
μου, πού ἐργάζεται γιά τό καλό μου, τήν εὐτυχία μου, τήν σωτηρία μου.
Ἐμπιστεύομαι τόν Θεό πού,
χωρίς νά ἔχη κάποια ἀνάγκη ὁ ἴδιος (ἀνενδεής ὤν), χωρίς νά ζητᾶ τίποτε ἀπό ἐμᾶς,
ἀπέδειξε τρανῶς καί ἀποδεικνύει συνεχῶς τήν ἐκστατική ἀγάπη Του γιά τό πλάσμα
Του, τόν ἄνθρωπο.
Ἐμπιστεύομαι τόν Θεό πού ἔγινε,
ἀπό ἄπειρη ἀγάπη, ὅμοιος μέ ἐμένα, -χωρίς νά τό ἀξίζω- γιά τήν ἴασι καί σωτηρία
μου.
Ἐμπιστεύομαι τόν Κύριο Ἰησοῦ,
τόν Θεό μου πού πέθανε καί ἐτάφη καί ἀνέστη γιά ἐμένα, γιά ὅλους μας.
Γι᾿ αὐτό πιστεύω, δηλαδή ἐμπιστεύομαι
-κατά τήν ἀρχαία Ἑλληνική σημασία τοῦ ρήματος- τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του.
Ἔχοντας πάντοτε ὑπ᾿ ὄψιν
τίς ἰδιαίτερες κοινωνικές, πολιτιστικές καί γενικώτερα ἱστορικές συνθῆκες, μέσα
στίς χρονικές περιόδους ὅπου διαδραματίζονται τά γεγονότα, ἐντρυφοῦμε σέ αὐτά, ὠφελούμαστε
καί ἐνισχυόμαστε τά μέγιστα· γι᾿ αὐτό καί σεβόμαστε καί τιμοῦμε τήν Παλαιά Διαθήκη.
Εἶναι ὁ ἱστορικός χωροχρόνος τῆς σκιώδους παρουσίας τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ καί
τῆς ἑτοιμασίας τῶν ἀνθρώπων, γιά τήν ἐξ ὕψους πλήρη ἀποκάλυψι τῆς Χάριτός Του ἐν
Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν.
Η. Λέγουν πάλι ὅτι τάχα ὁ Χριστιανισμός
μιμήθηκε τίς θεωρίες, τούς μύθους καί τίς τελετές τῶν ἀρχαίων εἰδωλολατρῶν, χωρίς
νά ἔχη σχεδόν τίποτε αὐθεντικά δικό του.
Χρειάζεται ἄραγε προσπάθεια
ἀνασκευῆς αὐτῆς τῆς κατηγορίας τους; Τί κοινό ὑπάρχει μεταξύ Χριστοῦ καί εἰδώλων;
Ποιός μπορεῖ νά μᾶς ὑποδείξη κάτι ἀνάλογο τῆς θείας Λειτουργίας τῶν Χριστιανῶν,
ὅπου «τά φοβερά τελεσιουργεῖται"; Ἤ κάτι ἀνάλογο μέ τό «Πιστεύω" καί
τά ἱερά δόγματα τῆς ἀμώμου Πίστεώς μας; Τί σχέσι ἔχουν οἱ μῦθοι τῶν εἰδωλολατρῶν
μέ τήν ἱστορική πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας; Πῶς μποροῦν νά συγκριθοῦν οἱ ἀναισχυντίες
καί ἐμπάθειες τῶν ψευδοθεῶν τοῦ Ὀλύμπου μέ τό μοναδικό, ἱστορικό, πανάγιο πρόσωπο
τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος «ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίησεν οὐδέ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ
στόματι αὐτοῦ»54, καί γιά τήν ἀγάπη καί τήν σωτηρία μας ἔγινε ἄνθρωπος καί ὑπέμεινε
σταυρό ἑκουσίως;
Γράφει εὔστοχα καί ἀποδεικτικά
ἀδελφός Ἱερομόναχος τῆς Μονῆς μας, γιά τό ἐν λόγῳ θέμα:
«Παρατηροῦμε ὅτι οἱ ἀρχέγονες
πανανθρώπινες μνῆμες κατεγράφησαν ἀπό τούς λαούς ἀναλόγως πρός τήν παιδεία καί
τούς στόχους τους. Ἔτσι π.χ. θεωρῶ ὅτι οἱ περί θεογονίας ἀπόψεις τοῦ Πλάτωνος εἶναι
«ἀθηνοκεντρικές», προβάλλουν μία ἀθηναϊκή ὑπεροχή (βλ. π.χ. περί Ἀτλαντίδος),
τήν ὁποία δέν συμμερίζονται οὔτε ἄλλοι μεταγενέστεροι Ἕλληνες ἀρχαῖοι συγγραφεῖς
(Διόδωρος ὁ Σικελιώτης). Ἐπίσης εἶναι φυσιοκεντρικές, καθόσον προσωποποιοῦν
(καί θεοποιοῦν) στοιχεῖα τῆς φύσεως, καί ἐπιπλέον δέν ἀνάγουν στήν γνῶσι τοῦ
Δημιουργοῦ τοῦ κόσμου. Ὁ κόσμος γι᾿ αὐτές εἶναι αὐθύπαρκτος καί αἰώνιος καί οἱ
θεοί καί οἱ ἄνθρωποι εἶναι μέρη αὐτοῦ τοῦ κόσμου.
Οἱ ἀρχαϊκές πανανθρώπινες
προσδοκίες περιγράφηκαν ἀπό τούς λαούς ἀνάλογα καί μέ τά πάθη τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι
τυχαῖο ὅτι ἡ ἑλληνική μυθολογία εἶναι γεμάτη μέ θεούς καί θεές πού προσωποποιοῦσαν
τά πάθη τῶν ἀνθρώπων (Ἀφροδίτη, Ἄρης), τίς προσδοκίες τους (Δήμητρα,
Περσεφόνη), τίς ἰδιότητές τους (Ἀθηνᾶ, Ἑρμῆς) ἤ ὅτι οἱ Ἕλληνες μυθολόγοι ἀποδίδουν
τά πάθη τῶν ἀνθρώπων στούς θεούς (πολέμους μεταξύ τῶν θεῶν, ἀσέλγειες, κλπ.);
Εἶναι πολύ πετυχημένη ἡ ἄποψις
τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, στόν κατά Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου λόγο του, ὅτι
ὁ Μωυσῆς ἔχοντας τόν φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος περιέγραψε τίς πανανθρώπινες ἀρχαῖες
μνῆμες μέ τρόπο ἁγιοπνευματικό, Χριστοκεντρικό. Στίς ἐξωπαλαιοδιαθηκικές
θεογονίες ὁ διάβολος καί οἱ δαίμονές του σφετερίζονται τήν θεία ἐξουσία καί
παρουσιάζονται νά χειρίζονται τίς τῦχες τοῦ κόσμου μέ τίς μορφές τοῦ Δία ἤ τοῦ Ὄσιρι
κλπ. Ἡ γνώμη τοῦ ἁγίου Κυρίλλου δέν εἶναι ἁπλῶς ἡ χριστιανική ἄποψις τοῦ
θέματος, ἀλλά ἔχει ἐπιστημονική βαρύτητα. Ἐξ ὅσων ἔχω μελετήσει ἀπό διάφορες
πλευρές, ὑποστηρίζω τήν ἄποψι τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ὅτι πρῶτος ἔγραψε γιά
τά θέματα αὐτά ὁ Μωυσῆς (τόν 15ο π.Χ. αἰῶνα), οἱ δέ Ἕλληνες ἔγραψαν πολύ
μεταγενέστερα (ὁ Ὅμηρος τόν 8ο π.Χ αἰῶνα)»55.
Ἐπίσης «... Δέν εἶναι
σωστό νά πιστεύη κανείς ἀβασάνιστα τήν ἄποψι τοῦ καθενός, διότι ὑπάρχουν μεγάλα
συμφέροντα. Ἡ Νέα Ἐποχή σήμερα ἔχει ὡς βασικό γνώρισμά της τόν συγκρητισμό (τήν
ἐξίσωσι ὅλων τῶν θρησκειῶν) καί γιά νά ἐπιβληθῆ ἔχει ἐπιστρατεύσει ὅσες γνῶμες
τῆς φαίνονται χρήσιμες. Οἱ ἅγιοι Πατέρες ἀπό τά πρῶτα χριστιανικά χρόνια ἐγνώριζαν
τό πρόβλημα. Ἡ ἀντίθεσίς τους πρός ὅλες τίς ἄλλες μυστηριακές τελετουργίες
(μιθραϊκές, ἐλευσίνιες, αἰγυπτιακές, κλπ.) δέν στηριζόταν σέ μελέτες σάν τίς
δικές μας, βάσει χειρογράφων ἤ εὑρημάτων ἀπό ἀνασκαφές, ἀλλά ἀπό τήν ζωντανή
συναναστροφή μέ τούς ἀνθρώπους πού τίς τελοῦσαν. Εἶχαν γι᾿ αὐτό τόν λόγο αὐθεντική
ἄποψι. Πῶς μποροῦσαν ἄλλωστε νά δεχθοῦν ἐπηρεασμούς ἀπό εἰδωλολατρικές
τελετουργίες, ὅταν μέ τόση ἀποστροφή ἀπέρριπταν τήν εἰδωλολατρία καί ἑκατομμύρια
Χριστιανοί ἔχυσαν τό αἷμα τους γιά τόν λόγο αὐτό;
... Ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει ὅτι
τά χριστιανικά μυστήρια καί οἱ χριστιανικές τελετές εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ τελείωσις
(ὁλοκλήρωσις) ὅσων ὁ Μωυσῆς καί οἱ Προφῆται σκιωδῶς εἶχαν ὁρίσει νά γίνωνται
στήν ἰουδαϊκή συναγωγή. Π.χ. ἀντί τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος ὁ χριστιανικός ναός, ἀντί
τοῦ ἰουδαϊκοῦ πάσχα ἡ θεία Εὐχαριστία56.
Τά χριστιανικά μυστήρια
δέν εἶναι εἰδωλολατρικά δάνεια. Πῶς θά τό ἐδέχοντο αὐτό οἱ πρῶτοι ἐξ Ἰουδαίων
Χριστιανοί, οἱ ἀπόστολοι Πέτρος καί Παῦλος καί οἱ ἄμεσοι διάδοχοί των, ὅταν ἡ ἀπόστασις
πού τούς χώριζε ἀπό τούς εἰδωλολάτρες ἦταν χαώδης; Εἶναι νά ἀπορῆ κανείς πῶς ἀβασάνιστα
(ἴσως σκοπίμως) γράφονται βιβλία, τά ὁποῖα βρίσκουν «ἀρχαῖες εἰδωλολατρικές ἐπιβιώσεις"!
στά χριστιανικά μυστήρια, π.χ. ναός, ἱερατεῖο, ἄμφια, τελετές, νηστεία, θυσία,
λιβάνι, ἑορτές, ἀργίες, κλπ. Δέν βλέπουν ὅτι ὅλα αὐτά εἶναι θεσμοθετημένα ἀπό
τόν Μωυσῆ57 πολύ πρίν ὑπάρξουν γραπτά ἑλληνικά μνημεῖα (πολλῷ μᾶλλον τελετές);
Δέν βλέπουν ὅτι ὅλα αὐτά στήν Ἐκκλησία λειτουργοῦν πρός δόξαν τοῦ Θεοῦ καί
σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῶ στίς εἰδωλολατρικές τελετές τάσσονται στήν ὑπηρεσία τῶν
δαιμόνων;
... Στήν ἰουδαϊκή λατρεία
ὁ Μωυσῆς εἶχε δώσει βαθύτερο πνευματικό (χριστοκεντρικό-σωτηριολογικό) νόημα,
τό ὁποῖο συχνά ξεχνοῦσαν οἱ Ἑβραῖοι καί χρειαζόταν ἡ παρέμβασις τοῦ Θεοῦ διά τῶν
Προφητῶν πρός διόρθωσιν. Βλέπει κανείς θυσίες, ἀναφορές καί θυμιάματα, ὀργανικά
στοιχεῖα τῆς Μωσαϊκῆς λατρείας, νά προκαλοῦν τήν ἀποστροφή τοῦ Θεοῦ, ἐπειδή δέν
ἔχουν σωτηριολογική προοπτική (ταπείνωσι, εἰρήνη αἰσθήσεων καί λογισμῶν, ὑπακοή
καί ἐλευθερία ἀπό τήν ἐγωιστική αὐτονομία ἀπό τόν Θεό)58.
Ἐάν κάποιοι ὑποστηρίζουν ὅτι
στόν Χριστιανισμό ὑπάρχουν στοιχεῖα ἀρχαιοελληνικῶν τελετῶν καί ἐθίμων, κάνουν
λάθος... Καί μόνο οἱ ἀποφάσεις οἰκουμενικῶν καί ἄλλων συνόδων κατά τῶν ἑλληνικῶν
ἐπιδράσεων στήν Ἐκκλησία εἶναι ἀρκετές πρός ἀπόδειξιν.
... Οἱ αἱρετικοί καί οἱ ἐθνικοί
ἔβλεπαν τίς ὑπερφυσικές δυνάμεις τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Ἁγίων καί θέλησαν νά ἀπομιμηθοῦν
τά ἐξωτερικά στοιχεῖα τῶν ἐνεργειῶν τους. Ὅπως μέχρι σήμερα οἱ μάγοι καί
μέντιουμ χρησιμοποιοῦν σταυρούς καί εἰκόνες γιά νά κάνουν τά ξόρκια τους,
γινόμενοι ὄργανα τῶν δαιμόνων παρά τούς σταυρούς καί τίς εἰκόνες»59.
Λέγει δέ καί ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος
ὁ Ἀπολογητής, σ᾿ αὐτούς πού δέν γνωρίζουν τό βάθος τῶν πραγμάτων:
«...τόν Ἰησοῦν λαβόντα ἄρτον
καί εὐχαριστήσαντα εἰπεῖν: Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἀνάμνησίν μου, τοῦτ᾿ ἐστι τό σῶμά
μου· καί τό ποτήριον ὁμοίως λαβόντα καί εὐχαριστήσαντα εἰπεῖν: Τοῦτο ἐστι τό αἷμά
μου: καί μόνοις αὐτοῖς μεταδοῦναι. Ὅπερ καί ἐν τοῖς τοῦ Μίθρα μυστηρίοις παρέδωκαν
γίγνεσθαι μιμησάμενοι οἱ πονηροί δαίμονες˙ ὅτι γάρ ἄρτος καί ποτήριον ὕδατος τίθεται
ἐν ταῖς τοῦ μυουμένου τελεταῖς... ἤ ἐπίστασθε ἤ μαθεῖν δύνασθε»60.
Δηλαδή:
«Αὐτό πού εἶπε ὁ Κύριος νά
κάνουμε «εἰς τήν ἀνάμνησιν Αὐτοῦ», δηλ. στήν θεία Λειτουργία, προσφέροντας ἄρτο
καί οἶνο, αὐτό καί στά μυστήρια τοῦ ψευδοθεοῦ Μίθρα κατά μίμησι τῶν Χριστιανῶν ἐδίδαξαν
νά γίνεται οἱ πονηροί δαίμονες· κι αὐτό, τό ὅτι δηλ. παρατίθεται ἄρτος καί ποτήριο
ὕδατος... στίς τελετές τους γιά τήν μύησι κάποιου νέου μέλους, ἤδη τό γνωρίζετε
ἤ μπορεῖτε νά τό μάθετε».
***********
Κοντά στίς κατηγορίες αὐτές
τῶν Νεο-παγανιστῶν πού ἀναφέραμε, θά θέλαμε νά ἐπισημάνουμε καί τά ἑξῆς:
Ὑπάρχουν τόσες πολλές τάσεις
καί διαφορές μέσα στό ὅλο φάσμα τῶν Νεο-εἰδωλολατρῶν, πού εἶναι δύσκολο νά ἀναλυθοῦν
ἀλλά ἀκόμη καί νά ἀναφερθοῦν συστηματικά. Ὑπάρχει δηλαδή μία μεγάλη ποικιλία
ρευμάτων, αἱρέσεων, πού ἡ μία σχεδόν ἀναιρεῖ τήν ἄλλη. Γιά παράδειγμα, πολλοί
πιστεύουν στό δωδεκάθεο (δώδεκα θεοί τοῦ Ὀλύμπου), ἐνῶ ἄλλοι δέν τό δέχονται αὐτό.
Ἀνάμεσα σ᾿ αὐτούς τούς πρώτους εἶναι κι αὐτοί πού διαφωνοῦν ὡς πρός τά ὀνόματα
τοῦ καταλόγου τῶν θεῶν. Κάποιοι θεωροῦν τούς θεούς ὡς πραγματικές ὀντότητες, ἐνῶ
ἄλλοι ὡς σύμβολα χωρίς καμμία ὀντολογική ὕπαρξι. Πολλοί διέπονται ἀπό ἔντονες ἀντι-Χριστιανικές
τάσεις, ἄλλοι εἶναι ὀπαδοί πιό συμβιβαστικῶν θεωριῶν. Κάποιοι τέλος δέχονται τήν
δεῖνα ἄποψι γιά τήν δημιουργία τοῦ κόσμου, γιά τόν ἄνθρωπο, κι ἄλλοι πού πρεσβεύουν
κάτι ἄλλο. Καί τό φάσμα τῶν διαφοροποιήσεων εἶναι μακρύ καί σχεδόν ἀτέλειωτο, ὅσο
ἀτέλειωτος εἶναι καί ὁ κατάλογος τῶν ἀνυπάρκτων θεῶν τῆς ἀρχαιότητος.
Ἐνθυμούμαστε τούς λόγους τοῦ
ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου γιά τήν ἐν σκότει καί ἀγνωσίᾳ θρησκεία τῶν ἀρχαίων:
«.... ἄλλοι ἐξ αὐτῶν», λέγει
«ἐθεοποίησαν τόν ἥλιο, τήν σελήνη, τούς ἀστέρας. Ἄλλοι δέ τήν γῆν, τό ὕδωρ, τό
πῦρ, τόν ἀέρα, ἐπειδή αὐτά εἶναι ἀναγκαῖα στοιχεῖα γιά τήν ἀνθρώπινη ζωή. Ἄλλοι
θαυμάζοντας τούς δυνατούς ἤ τούς ρωμαλέους ἤ τούς ὡραίους, κατέληξαν σύν τῷ χρόνῳ,
στήν θεοποίησι καί λατρεία τους. Οἱ πλέον ἐμπαθεῖς ἀπ᾿ αὐτούς θεοποίησαν τά πάθη,
δηλ. τόν θυμό, τήν κακουργία, τήν μέθη, τήν ἀσέλγεια κλπ. Ἀπό τούς θεούς ἄλλους
μέν τούς ἐτοποθέτησαν στήν γῆ, ἄλλους στόν οὐρανό κι ἄλλους κάτω ἀπό τήν γῆ (στά
καταχθόνια). Ἡ τελευταία δέ αὐτή τοποθέτησις ἦτο ἡ μόνη ὀρθή πρᾶξις τους.
Τούς ἐτίμησαν δέ λέγει τούς
θεούς τους κάνοντας ἀγάλματα, μέ ζωοθυσίες, μέ ἀσελγεῖς πράξεις, ἀκόμη καί μέ ἀνθρωποθυσίες.
Ἀκόμη ἐτίμησαν ὡς θεούς διάφορα τετράποδα καί ἑρπετά, γελοιοποιῶντας ἔτσι φοβερά
τόν ἑαυτό τους, ὥστε νά διερωτᾶται κάποιος: ποιοί ἀξίζουν περισσότερη περιφρόνησι,
οἱ θεοί αὐτοί ἤ αὐτοί πού προσκυνοῦν τέτοιους θεούς; Μᾶλλον δέ οἱ δεύτεροι, διότι
ἐνῶ ἔχουν λογική φύσι, κατήντησαν σέ τέτοια παραλογία καί ἔγιναν παιγνίδια στά
χέρια τοῦ πονηροῦ διαβόλου»61.
________________________________________
ΝΕΟ-ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΕΣ
ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ
ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ
Συγγραφή: Ἱερομόναχος π.
Φιλόθεος Γρηγοριάτης
© Ἱερὰ Μονὴ Ὁσίου
Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους. ISBN 960-7553-18-7.
Δημοσιεύεται στὸ
Διαδίκτυο κατόπιν εὐλογίας ποὺ ἔδωσε ὁ Καθηγούμενος
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς,
Πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης
Αν σας αρέσει αυτό το άρθρο, μπορείτε να το βάλετε στο Ιστολόγιο σας αντιγράφοντας έναν από τους παρακάτω κωδικούς
If you Like This Article,Then kindly linkback to this article by copying one of the codes below.
URL Of Post:
Paste This HTML Code On Your Page:
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης
(
Atom
)
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου