Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
Εισαγωγή
Η περί του Θεού αποκάλυψις λέγει: «Ο Θεός αγάπη εστίν», «ο Θεός φως εστι και σκοτία εν Αυτώ ουκ έστιν ουδεμία» (Α’ Ιωάν δ’ , α’ )Οπόσον δύσκολον είναι εις ημάς τους ανθρώπους να αποδεχθώμεν τούτο! Δύσκολον, διότι και η ατομική ημών ζωή και η ζωή του περιβάλλοντος ημάς κόσμου περί του αντιθέτου μάλλον μαρτυρούνΤω όντι! Πού είναι το ΦΩΣ τούτο της ΠΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, εάν πάντες σχεδόν εγγίζοντες τα τέλη του βίου εν πικρία καρδίας αναφωνούν μετά του Ιώβ:«Αι ημέραι μου παρήλθον εν βρόμω, ερράγη δε τα άρθρα της καρδίας μου … άδης μου ο οίκος … Πού ούν μου έτσι εστίν η ελπίς;» και εκείνο, όπερ μυστικώς αλλ’ ισχυρώς εζήτει εκ νεότητος η καρδία μου, «τις όψεται;» (Ιώβ ιζ’ ‐)Ο Ίδιος ο Χριστός μαρτυρεί ότι ο Θεός προνοεί φιλοστόργως δια πάσαν την κτίσιν, ότι ουδέ έν μικρόν πετεινόν του ουρανού είναι επιλελησμένον υπ’ Αυτού, ότι Αυτός μεριμνά εισέτι και δια τον καλλωπισμόν των κρίνων του αγρού, δια δε τους ανθρώπους η πρόνοια Αυτού είναι ασυγκρίτως μεγαλυτέρα, τοσούτον ώστε «και αι τρίχες της κεφαλής ημών πάσαι ηριθμημέναι εισί» (πρβλ Ματθ ι’ )
Πού λοιπόν είναι αύτη η έως και των πλέον ταπεινών πραγμάτων διϊκνουμένη και περί των ελαχίστων σπουδάζουσα πρόνοια; Οι πάντες συμπνιγόμεθα προ του θεάματος του ακράτου εν τω κόσμω οργίου του κακού Συχνάκις μυριάδες υπάρξεων άμα τη εμφανίσει αυτών εις την ζωήν, πολλάκις πριν εισέτι φθάσουν εις την αυτοσυνειδησίαν, αρπάζονται μετ’ απιστεύτου σκληρότητος
Δια τί λοιπόν εδόθη εις ημάς η παράλογος αύτη ζωή;
Και ιδού, διψαλέως ζητεί η ψυχή να συναντήση τον Θεόν, ίνα είπη εις
Αυτόν: Δια τί έδωκας εις εμέ την ζωήν; … Εκορέσθην βασάνων Εκάλυψέ με σκότος … Δια τί κρύπτεσαι απ’ εμού; … Γνωρίζω ότι είσαι αγαθός, αλλά πώς είσαι τοσούτον αδιάφορος εις την τραγωδίαν μου;
Δια τί είσαι τοσούτον σκληρός και ανίλεως προς εμέ;
Δεν δύναμαι να Σε εννοήσω!
Έζησεν επί της γης άνθρωπος, ανήρ διακαούς πνευματικής δίψης, το όνομα αυτού Συμεών Επί μακρόν προσηύχετο μετ’ ακρατήτου θρήνου: «Ελέησόν με»! Αλλά δεν εισήκουεν αυτού ο Θεός
Παρήλθον μήνες τοιαύτης προσευχής, και αι δυνάμεις της ψυχής αυτού εξηντλήθησαν Έφθασε μέχρι της απογνώσεως και ανέκραξεν: «Είσαι αδυσώπητος» ! Και ότε δια των λέξεων αυτών εντός της συντετριμμένης εκ της απογνώσεως ψυχής αυτού ερράγη τι, είδεν αίφνης τον ζώντα Χριστόν Πυρ επλήρωσε την καρδίαν και όλον το σώμα αυτού μετά τοιαύτης δυνάμεως, ώστε, εάν διήρκει η όρασις μίαν εισέτι στιγμήν, θα απέθνησκε Ποτέ πλέον δεν ηδύνατο να επιλησθή του αφάτως πράου, του εις τέλος αγαπώντος, του ευχαρίστου και πλήρους υπερνοητής ειρήνης βλέμματος του Χριστού Και εις τους επομένους μακρούς χρόνους της ζωής αυτού ακαμάτως εμαρτύρει ότι «ο
Θεός αγάπη εστίν», αγάπη άπειρος, πάντα νουν υπερέχουσα
Δια τον μάρτυρα αυτόν της Θείας αγάπης πρόκειται ημίν ο λόγος
Από των χρόνων Ιωάννου του Θεολόγου, κατά τους διαρρεύσαντας
δεκαεννέα αιώνας, παρήλασαν χοροί ολόκληροι τοιούτων μαρτύρων Αλλ’ ο τελευταίος ούτος είναι εις ημάς ιδιαιτέρως πολύτιμος, διότι υπήρξε σύγχρονος ημών Πολλάκις εμφανίζεται μεταξύ των χριστιανών ο εντελώς φυσικός πόθος όπως ίδωσιν ορατά σημεία της πίστεως ημών Αλλέως ασθενούν εις την εαυτών ελπίδα και αι διηγήσεις περί θαυμάτων παλαιών ημερών αποβαίνουν εις την συνείδησιν αυτών μύθος Ιδού δια τί τοσούτον ωφέλιμος είναι η επανάληψις τοιούτων μαρτυριών Ιδού δια τί είναι εις ημάς τοσούτον ανεκτίμητος και ο νέος ούτος μάρτυς, εις το πρόσωπον του οποίου ηδύνατό τις να ίδη τας πολυτιμοτέρας εκδηλώσεις της πίστεως ημών Γνωρίζομεν ότι και εις αυτόν ολίγοι μόνον θα δώσουν πίστιν, καθώς ολίγοι επίστευσαν και εις την μαρτυρίαν των προγενεστέρων Πατέρων Τούτο δε, ουχί διότι η μαρτυρία είναι ψευδής, αλλά διότι η πίστις απαιτεί αυταπάρνησιν και αγώνα
Λέγομεν ότι εις τους δεκαεννέα αιώνας της χριστιανοσικής ιστορίας εφάνησαν «νέφη» μαρτύρων της αγάπης του Χριστού, αλλ’ εις τον απέραντον ωκεανόν της ανθρωπότητος η αναλογία αυτών είναι ασήμαντος
Σπάνιοι είναι οι τοιούτοι μάρτυρες, διότι δεν υπάρχει άθλος δυσκολώτερος και οδυνηρότερος του αγώνος υπέρ της αγάπης, δεν υπάρχει μαρτυρία φοβερωτέρα της μαρτυρίας περί της αγάπης, ουδέ κήρυγμα προκλητικώτερον του κηρύγματος περί αυτής
Ρίψατε έν βλέμμα εις την ζωήν του Χριστού Ήλθεν εις τον κόσμον, ίνα δώση εις τους ανθρώπους το Ευαγγέλιον περί της αιωνίου θείας ζωής Παρέδωκεν αυτό δι’ απλών ανθρωπίνων λέξεων και δια δύο συντόμων εντολών περί της προς τον Θεόν και της προς τον πλησίον αγάπης Εκ της Ευαγγελικής διηγήσεως βλέπομεν οποίους πειρασμούς υπέστη εκ του διαβόλου, όστις έπραξε παν ό,τι ηδύνατο, ίνα εξαναγκάση τον Χριστόν «να λύση» αυτάς τας εντολάς, έστω και κατ’ ελάχιστον τι, και να άρη ούτω απ’ Αυτού το «δικαίωμα», όπως δώση αυτάς εις τον άνθρωπον Γνωρίζετε τί συνέβη εις την έρημον (βλ Ματθ δ’ και Λουκ δ’) Εκ των απαντήσεων του Χριστού βλέπομεν ότι επρόκειτο περί αγώνος δια την πρώτην εντολήν, ήτοι δια την προς τον Θεόν αγάπην Και όταν ο νικητής εις αυτόν τον αγώνα Χριστός εξέρχηται εις το κήρυγμα, ο διάβολος περιβάλλει Αυτόν δι’ ατμοσφαίρας ασπόνδου και φονικής έχθρας Ακολουθεί Αυτόν εις πάσας τας οδούς, αλλά και πάλιν δεν επιτυγχάνει του σκοπού αυτού Τα ύστατα πλήγματα αυτού κατά του Χριστού υπήρξαν η προδοσία του μαθητού‐ αποστόλου, η γενική αποστασία, αι παράφοροι κραυγαί του ευεργετηθέντος πλήθους: «Σταύρωσον, σταύρωσον Αυτόν» Πάλιν όμως νικά η αγάπη του Χριστού, ως και ο Ίδιος κατηγορηματικώς μαρτυρεί περί τούτου: «Θαρσείτε, Εγώ νενίκηκα τον κόσμον» Και πάλιν: «Έρχεται ο του κόσμου άρχων, και εν Εμοί ουκ έχει ουδέν»
Ο διάβολος δεν ηδυνήθη να άρη απ’ Αυτού το δικαίωμα, όπως δώση εις τον
κόσμον την καινήν εντολήν Ο Κύριος ενίκησε και η νίκη Αυτού μένει εις τον αιώνα, ώστε ουδείς ουδέποτε δύναται να μειώση την νίκην αυτήν
Ο Ιησούς Χριστός ηγάπησεν απεράντως τον κόσμον Εις τον Γέροντα
Σιλουανόν εδόθη να βιώση την αγάπην αυτήν ενεργώς Και εκείνος εις απάντησιν ηγάπησε τον Χριστόν, και διήνυσε μακρούς χρόνους σκληρού αγώνος, ίνα ουδείς και ουδέν δυνηθή να αρπάση απ’ αυτού το δώρον τούτο Προς το τέλος του βίου θα ηδύνατο ομοίως προς τον μέγαν Παύλον να είπη και αυτός: «Τις ημάς χωρίσει από της αγάπης του Χριστού; Θλίψις ή στενοχωρία ή διωγμός ή λιμός ή γυμνότης ή κίνδυνος ή μάχαιρα; … Πέπεισμαι γαρ ότι ούτε θάνατος ούτε ζωή ούτε άγγελοι ούτε αρχαί ούτε δυνάμεις ούτε ενεστώτα ούτε μέλλοντα ούτε ύψωμα ούτε βάθος ούτε τις κτίσις ετέρα δυνήσεται ημάς χωρίσαι από της αγάπης του Θεού της εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών» (Ρωμ η’ ‐)
Εμβαθύνοντες εις τους λόγους του Αποστόλου Παύλου κατανοούμεν ότι ηδύνατο να ομιλή ούτως, επειδή και ο ίδιος διήλθε δια μέσου όλων αυτών των αγώνων Και πας όστις ακολουθεί τον Χριστόν, ως κατέδειξεν η πείρα των αιώνων, διέρχεται πλήθος δοκιμασιών Δι’ αυτών διήλθε και ο Γέρων Σιλουανός
Ο μακάριος ούτος Γέρων εν τη ροή τεσσαράκοντα και έξ ετών ησκήθη εν τω όρει του Άθω, εν τη ρωσική Μονή του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος Εν τη μονή ταύτη έτυχε να ζήσωμεν και ημείς περί τα δεκατέσσαρα έτη Εις τα τέλη του βίου του Γέροντος, από του έτους έως της ημέρας της κοιμήσεως αυτού (/ Σεπτεμβρίου ) συνέβη ούτως, ώστε να είμεθα ο πλησιέστερος εις αυτόν άνθρωπος Πώς εγένετο τούτο, δεν δυνάμεθα να εξηγήσωμεν
Τας μετά του Γέροντος σχέσεις ημών εγνώριζον τινες οι οποίοι βαθέως εξετίμων αυτόν Αι επίμονοι παρακλήσεις αυτών ωδήγησαν ημάς εις την συγγραφήν του Βίου αυτού Το εγχείρημα τούτο δι’ άνθρωπον, όστις δεν έχει ούτε το δώρον ούτε την πείρα του «γράφειν», δεν είναι εύκολον Παρά ταύτα αποφασίζομεν τούτο, διότι βαθέως και ειλικρινώς επείσθημεν ότι εις ημάς απόκειται το χρέος να διηγηθώμεν εις τους ανθρώπους περί του αληθώς μεγάλου και εξαιρέτου αυτού ανδρός
Η παρούσα βίβλος κατά το περιεχόμενον αυτής προορίζεται δια στενόν κύκλον ανθρώπων, τα ενδιαφέροντα των οποίων συγκεντρούνται εις την χριστιανικήν άσκησιν, και ως εκ τούτου η κυρία μέριμνα ημών συνίσταται εις την κατά το δυνατόν ακριβεστέραν «πνευματικήν σκιαγράφησιν» του Γέροντος Κατά την μετ’ αυτού επικοινωνίαν η προσοχή ημών, σκοπούντων εις το προσωπικόν ημών «όφελος», ήτο απερροφημένη εκ της πνευματικής μορφής αυτού Ποτέ δεν είχομεν την ιδέαν να συγγράψωμεν την βιογραφίαν αυτού, και δια τούτο πολλά στοιχεία, άτινα θα ήσαν ενδιαφέροντα δια τον βιογράφον, παρέμειναν εις ημάς άγνωστα Περί πολλών είμεθα υποχρεωμένοι να σιωπήσωμεν, επειδή συνδέονται μετ’ ανθρώπων εισέτι ζώντων Ενταύθα αναφέρομεν ολίγα μόνον γεγονότα εκ της ζωής του Γέροντος, άτινα είτε εκείνος διηγήθη εις ημάς κατά διαφόρους αφορμάς εν ταις συχναίς ημών συνομιλίαις, είτε επληροφορήθημεν υπό άλλων ασκητών του Αγίου Όρους, φίλων του Γέροντος Υποθέτομεν ότι η πενιχρότης των πληροφοριών περί της εξωτερικής αυτού ζωής δεν συνιστά ουσιώδη έλλειψιν εις το έργον ημών Θα ήμεθα πλήρως ικανοποιημένοι, εάν επετυγχάνομεν, έστω και εκ μέρους, να εκπληρώσωμεν τον σπουδαιότερον σκοπόν ημών, και δη να διαζωγραφήσωμεν την πνευματικήν πορείαν του Γέροντος εις εκείνους, οίτινες δεν είχον την τύχην της αμέσου και ζώσης επικοινωνίας μετ’ αυτού Εξ όσων δυνάμεθα να κρίνωμεν εκ των επαφών ημών μετά των ανθρώπων, ήτο ο μόνος απαθής, τον οποίον έτυχε να συναντήσωμεν εν τη οδώ της επιγείου ημών ζωής Νυν δε, ότε ούτος δεν ευρίσκεται μεθ’ ημών, παρουσιάζεται εις ημάς ως τις εξαίρετος γίγας του πνεύματος
Ότε ο Κύριος έζη επί της γης, η ταπεινή Αυτού εμφάνισις εν σαρκί απέκρυπτεν εκ των ανθρωπίνων βλεμμάτων την αυθεντικήν Αυτού μεγαλειότητα, και μόνον μετά την Ανάληψιν του Κυρίου και την κάθοδον του Αγίου Πνεύματος απεκαλύφθη εις το νοερόν όμμα των μαθητών και αποστόλων η Θεότης του Χριστού Παρόμοιόν τι συνέβη εις ημάς εν σχέσει προς τον Γέροντα Σιλουανόν Ότε ήτο εν τη ζωή, ήτο τοσούτον απλούς και προσιτός, ώστε παρά την ευλάβειαν προς αυτόν, παρά την συνείδησιν της υψηλής αγιότητος του ανδρός τούτου, δεν ηδυνάμεθα να αισθανθώμεν πλήρως το μεγαλείον αυτού Μόνον δε νυν, ότε εν τη ροή ολοκλήρου σειράς ετών ουδένα ίσον συναντώμεν εν τη οδώ ημών, αρχόμεθα μετά καθυστερήσεως να εννοώμεν το αυθεντικόν μεγαλείον εκείνου, τον οποίον κατά την ανεξιχνίαστον πρόνοιαν του Θεού ωδηγήθημεν να γνωρίσωμεν τοσούτον εκ του σύνεγγυς
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ
Μετάφρασις εκ του ρωσικού υπό του ιδίου του συγγραφέως και του Ιερομ. Ζαχαρίου
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας1999
Τίτλος πρωτοτύπου:
СТАРЕЦ СИЛУАН, ИЕРОМОН СОФРОНИЙ, Paris 1952.
Η επεξεργασία, επιμέλεια και μορφοποίηση κειμένου και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο
© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
http://www.alavastron.net/
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου