Η σημασία των ονείρων στην ορθόδοξη Εκκλησία

Η σημασία των ονείρων στην ορθόδοξη Εκκλησία

Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ, πόσες χιλιάδες όνειρα βλέπει ο άνθρωπος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του; Πόσες παραστάσεις, εικόνες, ήχους, τα οποία, ενώ βλέπουμε και ακούμε όσο είμαστε ξύπνιοι, τα ξαναβλέπουμε και ενώ κοιμόμαστε, αλλά πολλές φορές είτε με διαφορετικό περιεχόμενο είτε συνδυάζοντας  και άλλες στιγμές τις ζωής μας; Και όμως αυτές οι εικόνες, οι παραστάσεις, και γενικά τα όνειρα είναι και παραμένουν ακόμη και για την επιστήμη ένα μυστήριο! 

Ορισμοί και θεωρίες σχετικά με τα όνειρα κατά καιρούς υπάρχουν πολλές. Από την αττική φιλοσοφία μέχρι και τις μέρες μας οι θεωρίες ποικίλουν, ανάλογα πάντα και με τις απαιτήσεις των καιρών. 

       

 Κατά την άποψη του Αριστοτέλη, η συνειδητή ανάκληση μιας μνήμης είναι η ανάμνηση. Η μνήμη λοιπόν έχει και αυτή την έδρα της στο κοινό αισθητήριο. Μια αλλοίωση στο κεντρικό όργανο, που προκαλείται από την πέψη, φέρνει τον ύπνο, ένα σβήσιμο της ζωικής ζέστας σ΄αυτό, τον θάνατο. Εσωτερικές κινήσεις στα αισθητήρια όργανα είτε και τέτοιες που προκαλούνται από εξωτερικές εντυπώσεις παράγουν τα όνειρα, που μπορούν γι’ αυτό σε ορισμένες περιστάσεις να είναι σημάδια επεισοδίου, που στο ξύπνο μας έμεινε απαρατήρητο. Όταν αυτό που αισθανόμαστε το εξετάσουμε από την άποψη του καλού ή του κακού, τότε γεννιέται ηδονή ή λύπη κι από αυτές μια όρεξη ή αποστροφή, με μια λέξη μια επιθυμία. Και οι καταστάσεις αυτές ξεκινούν από το κέντρο της αίσθησης.

Στην σημερινή επιστήμη ο όρος όνειρο σημαίνει την οπτασία κατά την διάρκεια του ύπνου χωρίς τη συμμετοχή της βούλησης, που οφείλεται σε μερική και αυτοματική λειτουργία του εγκεφάλου. Κατά την άποψη των ψυχιάτρων με το όνειρο ελευθερώνονται υπό μορφή συμβόλων διάφορες απωθημένες επιθυμίες και παραστάσεις. Οι εικόνες προβάλλονται με τέτοιο τρόπο, ώστε αυτός που ονειρεύεται νομίζει ότι οι πράξεις που εικονίζονται είναι πραγματικές. Η κατάταξη των εικόνων γίνεται χωρίς συνειδητό σκοπό και συνδέονται κατά τρόπο χαλαρό και συχνά χωρίς λογική σειρά.

Η ψυχολογία έχει χωρίσει τα όνειρα σε τέσσερις κύριες ομάδες, σύμφωνα με τις παραστάσεις που βλέπουμε. Έτσι υπάρχουν τα εικονικά όνειρα ( κατά τα οποία βλέπουμε διάφορες εικόνες τις οποίες τις είδαμε την ημέρα ή και τις προηγούμενες), τα κινητικά ( διάφορες κινήσεις, παραμιλητά, αναπηδήσεις ή ακόμη και υπνοβασίες, τα οποία προέρχονται έπειτα από μια κουραστική και εξαντλητική ημέρα), τα οργανικά ( σωματικά ερεθίσματα, ενυπνιάσεις, εφιάλτες, τα οποία συνήθως προέρχονται από υπερβολικό φαγητό) και τέλος τα ψυχικά όνειρα ( εντυπώσεις και επιθυμίες της ημέρας ή και προηγούμενης, τα οποία συνήθως τοποθετούνται στο ασυνείδητο και προβάλλονται στον ύπνο μας ως πραγματικότητα).

Read More ->>

Η Πατερική Θεολογία για την Ευχαριστία

Η ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ  ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ

του Αρχιμ. Κυρίλλου Κεφαλοπούλου

Η παρούσα εργασία πρωτοπαρουσιάσθηκε ως διατριβή υποβληθείσα στο St. Luke's Divinity School of Biblical Studies, California, U.S.A. με τίτλο"The Patristic Theology of the Eucharist" για την απόκτηση του τίτλου Doctor of Divinity (honorarius).εδώ παρουσιάζεται μεταφρασμένη στα ελληνικά]

Εισαγωγικά.                                                                     

Η παρούσα εργασία σκοπό έχει να παρουσιάσει την πατερική θεολογία της αρχαίας αποστολικής εκκλησίας επί ενός βασικού στοιχείου της χριστιανικής πίστης και πνευματικής ζωής κάθε πιστού, την Θεία Ευχαριστία, δηλαδή την κοινωνία του Σώματος και Αίματος του Χριστού. Για να διερευνήσουμε το θέμα μας, θα στηριχθούμε στις μαρτυρίες των αρχαίων αποστολικών πατέρων και εκκλησιαστικών συγγραφέων της ενωμένης χριστιανικής εκκλησίας των πρώτων αιώνων, Ελλήνων και Λατίνων Πατέρων. Η ιδιαιτερότητα της παρούσης εργασίας έγκειται στο γεγονός ότι η διαπραγμάτευση του θέματός μας θα γίνει επί τη βάσει των πατερικών κειμένων, αλλά μέσα από την σύγχρονη μελέτη αυτών από προτεστάντες διαφορετικών παραδόσεων (αγγλικανοί, λουθηρανοί, πρεσβυτεριανοί, βαπτιστές, μεθοδιστές, ευαγγελικοί), οι οποίοι, ως καθηγητές σε χριστιανικά κολλέγια, πανεπιστήμια, θεολογικές σχολές και σεμινάρια, κυρίως στις Η.Π.Α. αλλά και στην Βρετανία, διδάσκουν εκκλησιαστική ιστορία, λειτουργική και πατρολογία σε προτεστάντες φοιτητές, και με γνήσιο ενδιαφέρον επιστρέφουν στις πηγές των πατέρων για να αντλήσουν θεολογικά και ερμηνευτικά στηρίγματα. Πολλοί εξ αυτών, ως αποτέλεσμα των μελετών τους, βρίσκονται πολύ κοντά στην ορθοδοξία, και κάποιοι εξ αυτών έχουν επιστρέψει στην ορθόδοξη πίστη και εκκλησία.

Read More ->>

Θεολογία ελευθερίας και «θεολογία απελευθερώσεως»

Θεολογία ελευθερίας και «θεολογία απελευθερώσεως»

+ Πρωτοπρ. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός

Δρ Θ. - Dr. Phil, Καθηγ. Παν/μίου Αθηνών

Η έξαρση στις τελευταίες δεκαετίες των επαναστατικών και απελευθερωτικών κινημάτων του Τρίτου Κόσμου και η αναζήτηση γι' αυτά ερεισμάτων θεολογικών νομιμοποιεί τη σύγκριση της ιδεολογίας των κινημάτων αυτών με το ιδεολογικό περιεχόμενο των απελευθερωτικών αγώνων του ιδικού μας Έθνους, στους οποίους η πίστη έχει πάντα υπεροχική θέση. Μια τέτοια σύγκριση αποβαίνει πολλαπλά χρήσιμη, διότι επιτρέπει την επισήμανση όχι μόνο αντιστοιχιών και ταυτίσεων, αλλά και αντιθέσεων και διαφοροτήτων, βάσει των οποίων ελέγχεται η ιδιαιτερότητα και στο θέμα αυτό της ελληνορθοδόξου παραδόσεως.

1. Επαναστατική ιδεολογία και θεολογία

Στους χριστιανικούς πληθυσμούς του Τρίτου Κόσμου (Ν. Αμερική και Αφρική) συνδέθηκε στον αιώνα μας ο αγώνας εναντίον της αποικιοκρατίας και των συνεπειών της με μια επαναστατική θεολογία, η οποία μπορεί να συνοψισθεί στις ακόλουθες θέσεις: Η έλευση της βασιλείας του Θεού συμβαδίζει με την πρόοδο της κοινωνικής δικαιοσύνης στη γη, εξασφαλιζόμενη με την ενεργό συμμετοχή των Χριστιανών στα απελευθερωτικά και επαναστατικά κινήματα του Τρίτου Κόσμου. Η θεολογία αυτή, όπως δηλώνεται και από τα ονόματά της («θεολογία της απελευθερώσεως» στη Ν. Αμερική· «της επαναστάσεως» ή «μαύρη θεολογία» στην Αφρική· «θεολογία των πτωχών»)[1], έχει αυτόχρημα επαναστατικό χαρακτήρα. Αυτό σημαίνει, ότι η χριστιανική θεολογία των περιοχών αυτών έγινε επαναστατική, ενώ η επανάσταση προσέλαβε θεολογικό περιεχόμενο. Οι σαφείς αντιφεουδαρχικές και αντικαπιταλιστικές τάσεις των κινημάτων αυτών τα φέρουν βέβαια, κοντά στη μαρξιστική ιδεολογία. Είναι όμως ρητή και ευδιάκριτη η αποστασιοποίησή τους από την υλιστική μαρξιστική θεωρία[2]. Η κίνηση αυτή υποστασιώνει συγκεκριμένα τη σύγκρουση ανάμεσα στη «θεολογία της τάξεως» (Ordnung)[3], εκπροσωπούμενη από τα πολιτικά και εκκλησιαστικά κέντρα εξαρτήσεως, και τη θεολογία της επαναστατικής αλλαγής, που διεκδικεί για τους Λαούς του Τρίτου Κόσμου ελευθερία σε κάθε επίπεδο: προσωπικό, κοινωνικό, πολιτικό και εθνικό.

2. Από την ιστορία στην «πολιτική θεολογία»

Μία πρώτη, επιφανειακή, θεώρηση των κινημάτων αυτών διακρίνει πολλές ομοιότητες με τους απελευθερωτικούς αγώνες του δικού μας Έθνους. Η επαναστατική όμως και απελευθερωτική κίνηση του Χριστιανικού Τρίτου Κόσμου δεν μπορεί να κατανοηθεί ερήμην των ιστορικών εξελίξεων στο δυτικό ευρωπαϊκό μητροπολιτικό χώρο και της αποικιοκρατικής ή ιμπεριαλιστικής επέκτασής του. Σ' αυτή την επεκτατική κίνηση των δυτικοευρωπαϊκών Κρατών σημαντικό ρόλο έπαιξε η χριστιανική θρησκεία, όπως φυσικά είχε διαμορφωθεί στη Δυτική Ευρώπη μετά το χωρισμό και την αποξένωσή της από την Ορθόδοξη Ανατολή.

Read More ->>