ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ
ΣΩΖΟΜΕΝΑΑΣΚΗΤΙΚΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΒΙΟΣ ,
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ
ΑΡΧΑΙΑ ΡΩΣΙΚΗ και ΣΧΟΛΙΑ
ΜΟΝΑΧΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
GROLIMUND
Β ΕΚΔΟΣΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'. Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΟΡΣΚΥ
Ό ΙΕ' αιών είναι εποχή
μεταβατική για όλη την Ευρώπη. Αποτελεί το μεταίχμιο μεταξύ Μεσαίωνας και
Αναγεννήσεως. Δια το Βυζάντιο σημαίνει το τραγικό τέλος της μακροχρονίου
λαμπράς αυτοκρατορίας, ή οποία ως θεοκρατία προσπάθησε, παρ' όλες της
ανθρώπινες ελλείψεις, να πραγματοποίηση την Βασιλεία του Θεού επί της γης.
Οι τελευταίοι δύο εκατονταετίες του
Βυζαντίου παρουσιάζουν, παρά της εξωτερικές αποτυχίες και ήττες, μία μεγάλη
άνθηση σε όλους τους τομείς της πνευματικής ζωής, χαρακτηριζόμενη ως
Παλαιολόγεια Αναγέννηση ή Προαναγέννηση, γιατι αποβαίνει αφετηρία του μεγάλου
πνευματικού κινήματος της Αναγέννησης και του Ανθρωπισμού στην Ιταλία και στην συνεχεία σε
όλη την Ευρώπη. Καθ' όλη την βυζαντινή ιστορία παρατηρείται μία ζώσα συνέχεια
της αρχαίας ελληνικής παιδείας, τελούσης όμως υπό το φως της εν Χριστώ πίστεως
και τελειουμένης υπό της Θείας Χάριτος. Παρόλο αυτά δεν λείπουν οι κατά καιρούς
συγ-κρούσεις μεταξύ ελληνιζόντων φιλοσόφων, κυρίως νεο-πλατωνιζόντων, και της
υπό της Εκκλησίας κηρυττομένης ορθοδόξου διδασκαλίας (π.χ. οί Ιωάννης Ιταλός
και Γεώργιος Γεμιστός Πληθών). Άλλα οι μεμονωμένοι και κατά την Παλαιολόγειο
περίοδο αυξανόμενες περιπτώσεις αυτές δεν κατόρθωσαν να διασείσουν την βαθιά
πίστιν του λαού και να κλονίσουν σοβαρός το κύρος της Εκκλησίας. Μετά την άλωση
της Βασιλευούσης των πό-λεων οί φορείς της ελληνιζούσης τάσεως βυζαντινοί
λόγιοι βρίσκουν άσυλο κυρίως στην Ιταλία, όπου οί πρόσφυγες αναπτύσσουν και
διαδίδουν πλέον άνευ περιορισμών της ιδέες τους, οι οποίες σπείρονται σε γόνιμο
έδαφος. Ή επιστροφή στο πνεύμα της αρχαίας Ελλάδος, ό θαυμασμός δια το κάλλος
των αρχαίων έργων τέχνης και ή ενθουσιώδης μελέτη των αρχαίων φιλοσόφων και
ποιητών χαρακτηρίζουν αυτήν την Αναγέννηση της κλασσικής ελληνορωμαϊκής
αρχαιότητος. Ή θεοκεντρική κοσμοθεωρία του Βυζαντίου και του δυτικού Μεσαίωνα
παραμερίζεται από τον Ανθρωποκεντρισμό των Ουμανιστών της Αναγεννήσεως. Ή
ένότης μεταξύ χριστιανικής πίστεως, κοσμοθεωρίας και ζωής βαθμιαίως διασπάται.
Κατ' αρχάς ή πίστη στον Θεόν δεν τίθεται
υπό αμφισβήτηση, άλλ' απλώς μετατίθεται στην περιφέρεια του ενδιαφέροντος. Από
την Αναγέννηση μέχρι του Κ' αιώνος δυνάμεθα να διαπιστώσουμε μία βραδεία, αλλά
συνεχώς αύξουσα εκκοσμίκευση και αποχριστοποίηση της όλης πνευματικής ζωής του
Ευρωπαίου άνθρωπου. Κατά τον ΙΗ' αιώνα οι αντιχριστιανικές ιδέες της ψευδωνύμου
Διαφωτίσεως κυριαρχούν στα σαλόνια και στην ανωτέρα παιδεία και οδηγούν κατά
τον επόμενο αιώνα με εσωτερική συνέπεια στον υλισμό και την αθεΐα, ή οποία,
αποτελούσα κατ' αρχάς ιδεολογία των φιλοσόφων και διανοουμένων, διακηρύττεται
εν τέλει μετά πάσης χυδαιότητας στις μάζες του λαού. Εν ονόματι της ελευθερίας,
του ανθρωπισμού, της προόδου και της επιστήμης γίνονται φρικτοί πόλεμοι και
απάνθρωπα ανοσιουργήματα, και ή αξία του άνθρωπου πατείτε από τα ποδιά των
«ελευθερωτών» του.
Read More ->>