Πορεία και εξέλιξη του Παπισμού

’Από τή στιγμή πού τό πρωτόθρονο Πατριαρχείο τής Ρώμης άποκόπηκε άπό τό σώμα τοϋ Χριστού, στερήθηκε πλέον τή θεία χάρη, μέ συνέπεια τή σταδιακή άποσύνθεσή του. Καθώς σημειώνει χαρακτηριστικά ό άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως, «ή Δυτική Εκκλησία έχασε τήν πνευματική της έλευθερία, έχασε τόν στολισμό της, κλονίσθηκε άπό τά θεμέλιά της, στερήθηκε τόν πλούτο τής Χάριτος τού 'Αγίου Πνεύματος, τήν παρουσία τού Χριστού. Τελικά κατάντησε ένα σώμα βουβό, χωρίς πνεύμα καί ψυχή». Γι’ αύτό στους επόμενους αιώνες άκολουθεϊ έναν άλλοτριωτικό κατήφορο δίχως έλπίδα έπιστροφής, οδηγώντας τόν άνθρωπο τής Δυσεως στην άπογοήτευση, τό υπαρξιακό κενό καί τό άδιέξοδο.

Α'. Λίγα μόλις χρόνια μετά τό Σχίσμα, τό 1075, ό πάπας Γρηγόριος Ζ' προβάλλει -στίς περίφημες Παπικές Υπαγορεύσεις του- τίς άξιώσεις τοϋ παπικού θρόνου γιά τήν άπόλυτη κυριαρχία τοϋ κόσμου:

«Ή Ρωμαϊκή Εκκλησία ιδρύθηκε άπό τόν ίδιο τόν Θεό. Ό πάπας είναι ό άπόλυτος κύριος τής παγκόσμιας Εκκλησίας. Διορίζει καί καθαιρεί έπισκόπους. Μόνο αύτός μπορεί νά συγκαλέσει Οικουμενική Σύνοδο. Οί άντιπρόσωποί του είναι άνώτεροι άπό τούς έπισκόπους. Μόνο αύτός χρησιμοποιεί τά αύτοκρατορικά διάσημα. Οί πρίγκιπες οφείλουν νά τού φιλούν τά πόδια. Έχει τό δικαίωμα νά καθαιρεί τούς αύτοκράτορες. Χωρίς τή δική του έγκριση κανένα βιβλίο δέν είναι έγκυρο. Οί άποφάσεις του δέν άκυρώνονται άπό κανέναν αύτός μόνος μπορεί νά άκυρώνει τίς άποφάσεις όλων των άλλων. Ο πάπας δέν μπορεί νά κριθεί άπό κανέναν. Ή άγιότητά του είναι έξασφαλισμένη χάρη στίς άρετές τού άγιου Πέτρου. Ή Ρωμαϊκή Εκκλησία δέν σφάλλει ποτέ, ούτε καί πρόκειται ποτέ νά σφάλει»1.

Μ’ αυτές τίς θέσεις τοϋ πάπα Γρηγορίου Ζ' άρχίζουν οί σκληροί άγώνες τής «’Εκκλησίας» τής Ρώμης γιά τή θρησκευτική, πολιτική καί κοινωνική έπιβολή της στους χριστιανικούς λαούς τής Δυσεως (άγώνας περί περιβολής), που διαρκούν 200 περίπου χρόνια. Τελικά, ό πάπας συγκεντρώνει στά χέρια του κάθε έξουσία -πνευματική, πολιτική, νομοθετική, δικαστική. Είναι ή πρώτη έμφάνιση τοϋ όλοκληρωτισμοϋ στήν Ευρώπη.

Β Τό 1095 ό πάπας Ούρβανός ΕΤ, μέ τό σύνθημα «Τό θέλει ό Θεός», ξεσήκωσε ολόκληρη τή δυτική Χριστιανοσύνη σέ ιερό πόλεμο κατά τών Μουσουλμάνων πού κατείχαν τους 'Αγίους Τόπους. Πρόκειται γιά τίς Σταυροφορίες, τίς όποιες ή ’Ανατολή έζησε έφιαλτικά ώς βαρβαρικές έπιδρομές (6λ. παρακάτω, σελ. 25).

Γ. Τόν 12ο καί τόν 13ο αί. ή Λατινική «’Εκκλησία» ιδρύει στά μοναστήρια των μεγάλων πόλεων ειδικές σχολές, όπου διδάσκεται ή σχολαστική Θεολογία. Οί σχολαστικοί θεολόγοι παραθεωροϋν τήν άποκαλυπτική καί έμπειρική πίστη τής ’Εκκλησίας, στηρίζονται στήν άριστοτελική φιλοσοφία καί προσπαθούν νά διερευνήσουν τά μυστήρια τοϋ Θεοϋ μέ τήν άνθρώπινη λογική καί τόν στοχασμό. Αύτό έχει ώς άποτέλεσμα τήν πίστη σ’ έναν διαστρεβλωμένο, φανταστικό θεό, τόν όποιο ό άνθρωπος τής Δυσεως καλείται νά προσεγγίσει μέ τίς νοητικές του ικανότητες. ’Έτσι, ή χριστιανική πίστη άπό βιωματική σχέση μέ τόν Θεό ξεπέφτει σ’ ένα άφηρημένο μεταφυσικό ιδεολόγημα, τό όποιο ή «Έκκλησία»-κράτος άναλαμβάνει νά περιβάλει μέ τήν αυθεντία της καί νά προστατεύσει ή καί νά έπιβάλει μέ τήν έξουσία της. Τελικά, μέ τόν σχολαστικισμό, ή Δόση άπομακρυνεται οριστικά άπό τή γνησιότητα τοϋ έκκλησιαστικοϋ βίου, καί στόν πολιτισμό της υπερισχύουν ή νοησιαρχία, ό ορθολογισμός καί ό άτομοκεντρισμός. ’Έχει εύστοχα έπισημανθεϊ ότι «ό δυτικός Χριστιανισμός δέν είναι ή Εκκλησία του Θεού Λόγου άλλά ή Θρησκεία του όρΘού λόγου» (π. Μιχαήλ Καρδαμάκης).

Δηλαδή :  Τόν 13ο αί. διατυπώνεται άπό τους σχολαστικούς θεολόγους τό άξίωμα ότι ή έκκλησιαστική ήγεσία είναι άλάθητη. Τήν ίδια έποχή (1233) ό πάπας Ερηγόριος Θ' ιδρύει τόν θεσμό τής Ίεράς Έξετάσεως, γιά τήν οργανωμένη καταδίωξη καί έξουδετέρωση όσων άμφισβητοϋν τήν παπική αυθεντία. 'Ένας μηχανισμός τρόμου καί φρίκης άπλώ- νεται σταδιακά σ’ όλη τήν Ευρώπη. Ταυτόχρονα ή έξουσία τοϋ κλήρου ένισχϋεται, ένώ ό λαός παραγκωνίζεται καί βυθίζεται στήν άμάθεια (κληρικαλισμός).

Ε΄  Ή βαθιά έκκοσμίκευση τής Δυτικής «Εκκλησίας» κλόνισε τήν πίστη μυριάδων Χριστιανών καί δημιούργησε κύματα άντιδράσεων. Τό έμπόριο τού πάπα μέ τά συγχωροχάρτια έδωσε την άφορμή, τό 1517, νά ξεσπάσει σάν ήφαίστειο ή άπαίτηση γιά άλλαγή. 'Ο μοναχός Μαρτίνος Λούθηρος ήγήθηκε ενός πολυπληθούς κινήματος, τής Με- ταρρυθμίσεως, που αποσχίστηκε από την Παπική «Εκκλησία». Οί όποσχισθέντες ονομάστηκαν Διαμαρτυρόμενοι (Προτεστάντες). Σύντομα σχηματίστηκαν καί άλλες παρόμοιες προτεσταντικές ομάδες. Μεταξύ Παπικών καί Διαμαρτυρομένων δημιουργήθηκε αγεφύρωτο μίσος, μέ συγκρούσεις, πολέμους καί έγκλήματα. Στή Γαλλία, τή φοβερή Νύχτα τού αγίου Βαρθολομαίου (23 πρός 24 Αύγούστου 1572), οί Παπικοί έσφαξαν χιλιάδες Προτεστάντες. Αποκορύφωμα των θρησκευτικών πολέμων ύπήρξε ό Τριακονταετής Πόλεμος (1618-1648), ό όποιος συντάραξε ολόκληρη τή Δυτική Εύρώπη.

ΣΤ'. Στό πέρασμα τών αιώνων, οί λαοί τής Εύρώπης έζησαν στό πρόσωπο τοϋ Παπισμού έναν Χριστιανισμό πού δέν έλευθερώνει τήν άνθρώπινη ύπαρξη άλλά τήν καταδυναστεύει. Ει’ αύτό σύντομα οδηγήθηκαν στόν άγνω- στικισμό καί τήν άθεία. Ή ’Αναγέννηση άρχικά (14ος-16ος αί.) καί ό Διαφωτισμός άργότερα (18ος αί.) Απορρίπτουν τόν φράγκικο θεό, διατηρούν όμως τόν Ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό τού Παπισμού καί διακηρύσσουν τήν αύ- τοθεοποίηση τοϋ Ανθρώπου. Τόν 19ο αί. άκούγεται πλέον καθαρά τό κήρυγμα τοϋ θανάτου τοϋ Θεού Από τόν Νίτσε καί τούς διαδόχους του: «Ό Θεός πέθανε, ή πίστη στόν χριστιανικό Θεό δέν είναι πιά πιστευτή...». ’Εχει σωστά έπισημανθεϊ Από πολλούς ότι όλα τά σύγχρονα άθεϊστικά συστήματα τής Δύσεως -φιλοσοφικά, κοινωνικά, πολιτικά- είναι καρποί τής σχολαστικής μεταφυσικής καί τοϋ παπικού ολοκληρωτισμού.

Ζ'. Τούς δύο τελευταίους αιώνες ή Ρώμη, Αντί νά διδαχθεί Από τά λάθη τοϋ παρελθόντος, σκληραίνει περισσότερο τή στάση της.

Ή Α'Βατικανή Σύνοδος (1870) έπιβάλλει ώς Απαράβατο δόγμα πίστεως τό πρωτείο έξουσίας καί τό Αλάθητο τοϋ πάπα. Πρόκειται γιά τήν τελειωτική πτώση τής Δυτικής «’Εκκλησίας». 'Ο Χριστός, ή μόνη άλάθητη Κεφαλή τής ’Εκκλησίας, έξορίζεται άττό τη γη, καί τη θέση Του καταλαμβάνει ό είδωλοττοιημένος ττοντίφηκας τής Ρώμης! Στη διαμαρτυρία καρδιναλίου γιά την άντιπαραδοσιακό- τητα τοϋ νέου δόγματος, ό πάπας ΙΊίος Θ' άντιτάσσει τόν παροιμιώδη του λόγο: «Ή παράδοση είμαι έγώ»! ’Από τους Λατίνους που διαφωνούν μέ τη δογματοποίηση τοϋ παπικού άπολυταρχισμοϋ, μιά σημαντική μερίδα άποσχίζεται καί δημιουργεί τήν «ΠαλαιοκαΘολική Εκκλησία».

Ή Β'Βατικανή Σύνοδος(1962-1965), παρόλο που έπαγγέλλεται τήν άνακαίνιση, διατηρεί τό άλάθητο τοϋ πάπα καί τό έπεκτείνει σέ όλες τίς άποφάσεις του. Ταυτόχρονα, ή ίδια Σύνοδος καλεί τούς Χριστιανούς όλων των δογμάτων σέ παγχριστιανική ενότητα μέ κέντρο, όμως, τή Ρώμη καί άρχηγό τόν πάπα (ρωμαιοκεντρικός/παποκεντρικός οίκουμενισμός).

Η  Στά τέλη τοϋ 20οΰ αί. μιά πρωτόγνωρη άποδιοργανωτική κρίση ξεσπάει ατούς κόλπους τής ΙΊαπικής «’Εκκλησίας». «Περιμέναμε μετά τή (Β' Βατικανή) Σύνοδο», δήλωνε ό πάπας Παύλος ΣΤ', «νά ξημερώσει μιά μέρα ηλιόλουστη γιά τήν Εκκλησία. Βρεθήκαμε, όμως, μέσα στή χειρότερη καταιγίδα»3.

’Επιφανείς παπικοί θεολόγοι έκφράζουν άνοιχτά τήν άντίθεσή τους στό παπικό άλάθητο. Χιλιάδες κληρικοί, άνάμεσά τους καί στελέχη τοϋ Βατικανού, έγκαταλείπουν τήν Ίερωσύνη, πολλοί άπ’ αυτούς καί τήν πίστη. Οί μοναχικές καί ιερατικές κλίσεις γνωρίζουν φοβερή μείωση. Στό Βέλγιο μόνο, κατά τό διάστημα 1995-2007, δέν χειροτονήθηκε ούτε ένας ιερέας!4 Σέ έκκλησιαστικές σχολές, άκόμα καί σέ παπικά μοναστήρια, γιά νά ξεπεραστοϋν τά ύπαρξιακά άδιέξοδα πού δημιουργοϋν ό ήθικισμός καί ή ύποχρεωτική άγαμία τοϋ κλήρου, είσάγονται ό ύπερβατικός διαλογισμός καί ή ψυχανάλυση.

’Αλλά καί τό παπικό ποίμνιο οδηγείται ραγδαία στόν θρησκευτικό άποχρωματισμό καί γνωρίζει μιά τρομακτική ήθική κρίση. Οί παπικοί ναοί πού κλείνουν ή έκποιοϋνται, τό Ίσλάμ καί οί άνατολικές θρησκείες που κατακτούν έδαφος, ή παραθρησκεία καί ό σατανισμός που αυξάνουν τους οπαδούς τους κ.ά.π. μαρτυρούν τή δυσχερή θέση τής Λατινικής «’Εκκλησίας».

Θ'. Τίς τελευταίες δεκαετίες πληθαίνει ό αριθμός των Δυτικών που άναζητοϋν τή γνησιότητα τής χριστιανικής ζωής στήν ’Ορθοδοξία. Τό ένδιαφέρον γιά τήν πατερική θεολογία, τήν ορθόδοξη λειτουργική ζωή, τόν ανατολικό μοναχισμό κ.ά.π., αλλά καί οί μεταστροφές στήν ’Ορθόδοξη ’Εκκλησία, είναι γεγονότα σημαντικά. Ωστόσο, οί έξουσιαστικοί μηχανισμοί τοϋ Βατικανού, έχοντας πιά σκληρυνθεί, δέν φαίνονται πρόθυμοι νά άρνηθοϋν τό παρελθόν τους.

Τό 2005 ό φιλορθόδοξος καθηγητής ’Ιωσήφ Ράτσιγκερ άνέβηκε στόν θρόνο τής Ρώμης ώς πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ', άναπτερώνοντας τίς έλπίδες όσων προσδοκούσαν τήν άνανέωση τής Δυτικής «’Εκκλησίας». Σύντομα, όμως, οί σκληροπυρηνικές ένέργειες καί δηλώσεις τοϋ νέου πάπα φανέρωσαν τήν άποκοπή του άπό τόν βαθύτερο εαυτό του καί τήν άδυναμία του ν’ άντιληφθεί τίς άπαιτήσεις τών καιρών. Δυστυχώς, κάθε πάπας είναι υποχρεωμένος νά άκολουθεί τήν «άλάθητη» πορεία τών προκατόχων του καί νά συμμορφώνεται μέ τά θελήματα τής πανίσχυρης Παπικής Αύλής (Romano Curia), ή οποία έπίσης κατέχει καί έπιβάλλει τό δικό της «άλάθητο».

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: