23 ΟΜΙΛΙΑ ΞΔ΄. ’Εξηλθε δε Ίωσήφ άπο προσώπου Φαραώ

Ιωάννης Χρυσόστομος Ομιλίαι είς τήν Γένεσιν

Τόμος 54

22 ΟΜΙΛΙΑ ΞΔ΄. ’Εξηλθε δε Ίωσήφ άπο προσώπου Φαραώ, και διήλθε πάσαν γήν Αιγύπτου· καί έποίησεν ή γη έν τοΐς έπτά έτεσι τής ευθηνίας δράγματα καί συνήγαγε σίτον ώς τήν άμμον τής θαλάσσης.

α. Βούλεσθε καί σήμερον τήν κατά τον Ίωσήφ ιστορίαν έπεξέλθωμεν, καί ’ίδωμεν πώς τήν άρχήν της Αιγύπτου πάσης δεξάμενος ο θαυμάσιος ούτος, διά της προσούσης αυτω συνέσεως άπαντας παρεμυθήσατο; Εξηλθε γάρ, φησίν, άπο προσώπου Φαραώ, καί διηλθε πασαν γην Αιγύπτου· καί έποίησεν ή γη έν τοις έπτά ετεσι της ευθηνίας δράγματα καί συνήγαγε σΐτον ώς τήν άμμον της θαλάσσης. Παραλαβών παρά του βασιλέως τήν έξουσίαν άπασαν, συνήγαγε, φησί, τά γεννήματα, καί έν ταΐς πόλεσιν άπετίθετο, προπαρασκευάζων ικανήν παραμυθίαν τη μελλούση γίνεσθαι ένδεία. Είδες οίας άμοιβάς της καρτερίας καί της ύπομονης καί της άλλης άρετης καί ένταυθα έδέξατο ο δίκαιος, άπο δεσμωτηρίου είς τά βασίλεια άνελθών; Εγένοντο δε αυτω, φησί, δύο υιοί, πρίν ή παραγενέσθαι τά ετη της ένδείας· καί έκάλεσε το ονομα του πρώτου, Μανασση· οτι έπιλαθέσθαι με, φησίν, έποίησεν ο Θεος πάντων τών πόνων μου, καί τών του πατρός μου. Σκόπει του άνδρος το φιλόθεον, όπως τη προσηγορία του παιδος έναποτίθεται τήν μνήμην άπάντων, ώστε διηνεκή αύτον ποιεΐσθαι τήν εύχαριστίαν, ινα και ο έξ αύτου γεννηθείς δια τής οικείας προσηγορίας ειδεναι εχη τους πειρασμούς και τήν υπομονήν, ήν έπιδειξάμενος ο δίκαιος εις τοσαυτην άνήλθε περιφάνειαν. Ότι έπιλαθεσθαι με έποίησε πάντων των πόνων μου, και των του πατρός μου.

Τί έστι, Πάντων των πόνων μου; Ένταΰθα αινίττεσθαί μοι δοκεΐ τήν τε προτεραν δουλείαν και τήν δευτεραν, και τήν έν τω δεσμωτηρίω ταλαιπωρίαν. Και πάντων των του πατρός μου· τον χωρισμόν, ον υπεμεινεν εξω των άγκαλων γενόμενος των πατρικων, οτι έν άωρω ήλικία μετα τοσαυτης άνατραφεις έπιμελείας, δουλείαν άντι τής έλευθερίας ήλλάξατο. Και το όνομα του δευτερου έκάλεσεν Έφραϊμ, Ότι ηυξησε με, φησιν, ο Θεος έν γη ταπεινωσεως μου Όρα και τήν τουτου προσηγορίαν εύχαριστίας πεπληρωμενην. Ού μόνον γαρ, φησι, των λυπηρων λήθην έποιησάμην, άλλα και ηύξήθην έν τη γη, έν ή τοσαυτην υπεμεινα τήν ταπείνωσιν, ώς έν τοΐς έσχάτοις γενεσθαι, και τον περι του ζην έπικρεμασθήναί μοι κίνδυνον. Άλλα λοιπον αξιον άκουσαι των έπομενων. Μετα γαρ τήν εύθηνίαν των έπτα έτων, εφθασε και τα ετη του λιμου κατα τήν προαγόρευσιν του Ιωσήφ. Ή γαρ των πραγμάτων εκβασις λοιπον απαντας έπαίδευσε τήν προσουσαν τω άνδρι σοφίαν, και πάντας υποκυπτειν αύτω παρεσκευαζε. Και λιμου σφοδρου γενομενου, τεως έν προοιμίοις ούδεμίαν αύτους αίσθησιν λαβεΐν τής ένδείας παρεχωρησεν. Έν πάση γαρ, φησι, τη Αιγυπτω ήσαν αρτοι. Άλλα τής στενοχωρίας έπιταθείσης εκραξεν ο λαος προς Φαραώ, ού φεροντες τήν ενδειαν τήν πολλήν· υπο του λιμου καταναγκαζόμενοι έπι τον βασιλεα ετρεχον. Άλλ' ορα τουτου τήν εύγνωμοσυνην. Είπε δε Φαραώ τοΐς Αιγυπτίοις· Πορευεσθε προς τον Ιωσήφ· και ο έαν είπη υμιν, ποιήσατε· μονονουχι λεγων· Τι προς έμε κεχήνατε; Ούχ ορατε οτι έγώ μεν άπλως το σχήμα περίκειμαι, έκεΐνος δε έστιν ο τής σωτηρίας απασιν ήμΐν αίτιος γενόμενος; Μή τοίνυν έκεΐνον καταλιμπάνοντες έπ' έμε τρεχετε, άλλ' απιτε προς έκεΐνον· Και ο έαν είπη υμΐν, ποιεΐτε. Άνεωξε δε Ιωσήφ τους σιτοβολωνας, και έπωλει τοΐς Αιγυπτίοις. Και έπειδή πάντας έπενεμετο του λιμου ή άνάγκη, Πασαι, φησιν, αι χωραι ήλθον εις Αίγυπτον αγοραζειν σίτον επεκρατει γαρ ο λιμός εν πάση τη γη. Όρα μοι κατα μικρόν αρχήν λαμβάνουσαν των όνειράτων του Ιωσήφ τήν εκβασιν. Έπικρατήσαντος γαρ του λιμου, και καταλαβόντος και τήν Χανααν, ενθα κατφκει ο Ιακώβ ο τούτου πατήρ, Μαθών οτι εστι πράσις σίτου εν Αιγύπτω, είπε, φησι, τοΐς παισιν αύτοΰ· 'Ίνα τί ραθυμεΐτε; Ίδου ακήκοα οτι εστι σΐτος εν Αιγύπτω. Κατάβητε πρίασθαι ήμΐν μικρα βρώματα, ίνα ζώμεν, και μή αποθάνωμεν. Τί, φησιν, ενταΰθα κάθησθε; ’Άπιτε εις τήν Αίγυπτον, και τα προς διατροφήν ήμΐν κομίζετε. Ταυτα δε απαντα εγίνετο, ίνα τη οψει παραβάλλωσιν απαντα οι τοΰ Ίωσήφ αδελφοί, και τήν σύγκρισιν τοΰ ενυπνίου, ην αύτοι[σ] συνέκριναν, ήνίκα ήκουσαν του Ιωσήφ το οραμα διηγουμένου, εις εργον αγάγωσι. Κατέβησαν γαρ, φησιν, οι δέκα αδελφοι, και τον Βενιαμιν ούκ ελαβον, δς ήν αδελφος του Ιωσήφ ομομήτριος. Είπε γαρ ο πατήρ αύτου· Μή ποτε συμβη αύτω μαλακία· δια το άωρον τής ήλικίας εφείσατο του παιδός. Έλθόντες δε, καθάπερ άρχοντα τής Αιγύπτου προσεκύνησαν τον Ίωσήφ επι πρόσωπον επι τήν γήν. Και νυν μεν τέως αγνοουντες απαντα ταυτα ποιουσιν. Επειδή γαρ ούκ όλίγος γέγονεν ο μεταξύ χρόνος, ούκέτι τον χαρακτήρα του αδελφου επεγίνωσκον. Εικος γαρ εν ήλικία αύτον γενόμενον εναλλαγήν τινα του χαρακτήρος εργάσασθαι. Το δε ολον οίμαι και οικονομίας είναι του των άπάντων Θεου, ώστε μή δυνηθήναι αύτους μήτε εκ τής διαλέξεως, μήτε εκ τής θέας επιγνώναι τον αδελφόν. Πόθεν γαρ άν ποτε και εις νουν τουτο εβά[λ]λοντο; Και γαρ ενόμιζον αύτον παρα τοΐς Ίσμαηλίταις οικέτην γενόμενον λοιπον τήν παρα τοΐς βαρβάροις δουλείαν ύπομένειν. Και αύτοι μεν ούδεν τοιουτον ούδε εις διάνοιαν λαβεΐν δυνηθέντες ούκ επεγίνωσκον τον Ίωσήφ. Αύτος δε παραχρήμα θεασάμενος αύτους επέγνω, και λανθάνειν εσπούδαζε, και ώς αλλοτρίοις αύτοΐς προσφέρεσθαι εβούλετο. Ήλλοτριουτο γαρ, φησιν, απ' αύτών, και ελάλησεν αύτοΐς σκληρά· και είπε· Πόθεν ήκατε; Προςποιεΐται παντελή άγνοιαν, ίνα πάντα μετα ακριβείας παρ' αύτών μαθεΐν δυνηθη. Επεθύμει γαρ γνώναι τα κατα τον πατέρα και τα κατα τον αδελφόν.

 β. Και τέως μεν πυνθάνεται εκ ποίας χώρας τυγχάνουσι, καί φασιν εκ τής Χαναάν ελθεΐν αγοράσαι βρώματα. Ή του λιμου, φασιν, ανάγκη τής οδοιπορίας ήμας ταύτης άνασχέσθαι πεποίηκε, και δια τούτο καταλιπόντες τα οικεία ένταΰθα παραγεγόναμεν. Καί έμνήσθη, φησίν, Ιωσήφ των ένυπνίων, ών ειδεν αυτός. Εις έννοιαν έλθων των ονειρατων, και ευρών τήν έκβασιν εις έργον έληλυθυίαν, έβούλετο μετα άκριβείας απαντα μαθείν. Διο καί μετα πολλής αυτοίς τής σφοδρότητος ευθέως άποκρίνεται, καί φησι· Κατάσκοποί έστε, καί κατανοήσαι τα ’ίχνη τής γής ήκατε. Ουχ υγιεί, φησί, γνώμη παραγεγόνατε. ’Εοίκατε τέχνη τινί καί κακουργία τήν ένταΰθα αφιξιν πεποιηκέναι. Οι δε έναγώνιοι γενόμενοι, φασίν· Ουχί, κύριε. Καί οπερ μαθείν έσπούδαζεν ο Ιωσήφ, τοΰτο οίκοθεν αυτον διδασκουσι, καί φασιν· Οι παίδές σου ήλθομεν πρίασθαι βρώματα. Παντες έσμεν υιοί ενος ανθρώπου, ειρηνικοί έσμεν, ουκ εισίν οι παίδές σου κατασκοποι. Έτι περί εαυτων μόνον άπολογούμενοι, καί υπο τοΰ φόβου κατασεισθέντες τήν διάνοιαν, ουδέπω τα τω Ιωσήφ σπουδαζόμενα ειρήκασι. Διο έπέμενε λέγων· Ουχί, άλλα τα ίχνη τής γής ήλθετε ιδείν. Περιττως, φησί, ταΰτα μοι λέγετε· καί γαρ αυτο το σχήμα τής παρουσίας υμων δείκνυσιν, οτι κακουργία τινί χρώμενοι ένταΰθα παραγεγόνατε. Οι δε υπο τής άναγκης αυτής συνελαυνόμενοι, καί βουλόμενοι εις οικτον αυτον έπικαμψαι, φασί· Δώδεκα έσμεν οι παίδές σου άδελφοί. Ώ τής των ρηματων άπατησ! Καί τον τοίς έμπόροις παρ' αυτων διαπραθέντα τω άριθμω συνήψαν· καί ου λέγουσι, Δώδεκα ήμεν, άλλα, Δώδεκα έσμεν άδελφοί· καί ιδού ο νεώτερος μετα τοΰ πατρος ήμων. Τοΰτο γαρ ήν αυτω το σπουδαζόμενον γνωναι, ει μή καί τον άδελφον τα αυτα διατεθείκασιν. Ίδου ο νεώτερος μετα τοΰ πατρος ήμων· ο δε ετερος ουχ υπαρχει.

Καί ου λέγουσι τήν αιτίαν σαφως, άλλ' άπλως, Ουχ υπαρχει. ’Εκ τούτου εις υποψίαν έλθών, μήποτε καί εις τον Βενιαμίν τα Ομοια ειργασαντο, φησί· Τοΰτό έστιν ο είρηκα υμιν, οτι κατασκοποί έστε. Ου γαρ μή έξέλθητε έντεΰθεν, εως ού ο άδελφος υμων ο νεώτερος έλθη ώδε. Εκείνον ιδείν βούλομαι· έπιθυμω θεασασθαι τον τας αυτας μοι λύσαντα ώδίνας· υφορωμαι γαρ υμων έκ των κατ' έμε γενομένων τήν μισαδελφον γνώμην. Ει τοίνυν βούλεσθε, Άποστείλατε ενα έξ υμων, καί άγαγετε αυτόν· υμείς δε οικείτε το δεσμωτήριον, εως αν έκείνος παραγένηται. Εκείνος γαρ παραγεγονώς διδαξει, ει άληθή τα παρ' υμων λεγόμενα, καί έλευθερώσει υμας πασης υποψίας. Ει γαρ μη τούτο γενοιτο, δηλον εσται οτι κατάσκοποι εστε, και δια τούτο ενταύθα παραγεγόνατε. Και ταύτα ειρηκώς, Έθετο αύτούς εν τη φυλακή. Όρα πως αύτών βασανίζει τας γνώμας, καί δι' ών εις τούτους επιδείκνυται, την φιλοστοργίαν δείκνυσι την προς τον άδελφόν. Μετα δε τρεις ήμερας καλεσας αύτους είπε· Τούτο ποιήσατε, καί ζήσεσθε· τον γαρ Θεον εγώ φοβούμαι. Ει ειρηνικοί εστε, άδελφος ύμών εις κατασχεθήτω εν τη φυλακη· αύτοί δε βαδίσατε καί άπ[αγ]άγετε τον άγορασμον της σιτοδοσιας ύμών, καί τον άδελφον ύμών τον νεώτερον άγάγετε πρός με, καί πιστευθήσεται τα ρήματα ύμών· ει δε μη, άποθανεισθε.

Σκόπει σύνεσιν· Βουλόμενος καί την περί τούτους εύνοιαν επιδείξασθαι, καί τού πατρος την ενδειαν παραμυθήσασθαι, καί περί τού άδελφού μαθειν το άληθες, ένα κατασχεθηναι προστάξας, τούς άλλους άπελθειν εκελευσεν. Άλλ' ορα μοι λοιπον ενταύθα τον άδεκαστον δικαστην, το συνειδος αύτών κατεξανιστάμενον, καί ούδενος ελεγχοντος, ούδε εις μεσον άγοντος, αύτους εαυτών κατηγόρους γινομενους· Είπε γαρ, φησίν, έκαστος προς τον άδελφον αύτού·

Ναι  εν άμαρτίαις γάρ εσμεν περί τού άδελφού ήμών, οτι ύπερείδομεν την θλίψιν της ψυχης αύτού, οτε κατεδεετο ήμών, καί ούκ εισηκούσαμεν αύτού· ένεκεν ουν τούτου επηλθεν ήμιν πάσα ή θλίψις αυτη. Τοιούτον γαρ ή άμαρτία· επειδαν τελεσθη καί εις εργον ελθη, τότε της οικείας άτοπίας δείκνυσι την ύπερβολήν. Καί καθάπερ ο μεθύων, οταν μεν πολύν τον άκρατον εγχεη, ούδεμίαν αίσθησιν λαμβάνει της εκ τού οίνου γινομενης λύμης, μετα δε ταύτα δια της πειρας αύτης μανθάνει της βλάβης το μεγεθος· ουτω καί ή άμαρτια· μεχρι μεν αν τελεσθη, σκοτοι τον λογισμον, καί καθάπερ νεφελη πυκνη, ουτω πηροι την διάνοιαν· ύστερον δε το συνειδος κατεξανιστάμενον παντος κατηγόρου σφοδρότερον καταξαίνει την διάνοιαν, καί δείκνυσι τών γεγενημενων την άτοπίαν. Όρα γαρ καί τούτους νύν εις αίσθησιν ερχομενους, καί οτε περί τού παντος είδον εαυτοις επικρεμάμενον τον κινδυνον, τότε εξομολογουμενους τα ύπ' αύτών γεγενημενα, καί λεγοντας· ΝαΙ· εν άμαρτίαις γάρ εσμεν περί τού άδελφού ήμών, οτι ύπερείδομεν την θλίψιν της ψυχης αύτού. Ούχ άπλώς ούδε μάτην, φησί, ταύτα ύπομενομεν, άλλα δικαίως, καί σφόδρα δικαίως· δίκας γαρ δίδομεν της άπανθρωπίας και της ώμότητος, ής περί τον άδελφον έπεδειξάμεθα· Ότι ύπερείδομεν τήν θλίψιν της ψυχης αύτοΰ, ότε κατεδέετο ημών, και ούκ εισηκουσαμεν αύτοΰ. Επειδή, φησίν, άσυμπαθεΐς γεγόναμεν, και πολλήν έπεδειξάμεθα τήν ώμότητα, δια τοΰτο και ημεΐς νΰν τών αύτών πειρώμεθα· Ένεκεν γαρ τουτου έπηλθεν έφ' ημάς η θλίψις αυτη.

γ. Και ταΰτα μεν προς άλλήλους διελέγοντο, νομίζοντες μηδενος τουτων έπακουειν τον Ιωσήφ. Ώς γαρ άγνοων και ούκ ειδως αύτών τήν γλωτταν, παρεσκευασεν έρμηνέα μεταξύ άμφοτέρων έστάναι, και τα παρ' αύτοΰ διασαφεΐν έκείνοις, και τα παρ' έκείνων αύτω έρμηνευειν. Ταΰτα δε άκουων ο 'Ρουβήν είπε προς αύτους· Ούκ έλάλησα ύμΐν, λέγων, Μή άδικήσητε το παιδάριον, και ούκ είσηκουσατέ μου; Και Ιδου το αίμα αύτοΰ έκζητεΐται. Ού συνεβουλευσα, φησι, τότε, ού παρεκάλεσα, ώστε μηδεμίαν άδικίαν περι αύτον έπιδείξασθαι; Δια τοΰτο νΰν Το αίμα αύτοΰ έκζητεΐται. Τη γαρ γνώμη αύτον άνείλετε· εΐ γαρ και μή δια τοΰ λαιμοΰ το ξίφος ωσατε, άλλα βαρβάροις άνδράσιν αύτον πεπράκατε, και χαλεπωτέραν θανάτου δουλείαν αύτω έπενοήσατε· δια τοΰτο, Το αίμα αύτοΰ έκζητεΐται νΰν. Εννόησον όσον έστιν ύπο τοΰ συνειδότος κατηγορεΐσθαι, και τοΰτον τον κατήγορον διηνεκως εχειν έπικείμενον, καταβοώντα και τήν παρανομίαν ύπομιμνήσκοντα.

Και ταΰτα ηκουε μεν Ιωσήφ· αύτοι δε ούκ ηδεισαν, δια το τον έρμηνέα μεταξύ έστάναι· άλλ' ούκ ετι λοιπον φέρειν ήδυνατο, της φυσεως της άδελφικης και της συμπαθείας αύτον έλεγχουσης.

Και άποστραφεις, φησιν, άπ' αύτών, εκλαυσεν, ώστε μή κατάδηλος αύτοΐς γενέσθαι. Και πάλιν προσηλθε προς αύτους, και είπεν αύτοΐς. Και ελαβε τον Συμεώνα, και εδησεν αύτον έναντίον αύτών.

Όρα πώς πάντα ποιεΐ, ώστε εις φόβον αύτους έμβαλεΐν, ίνα ορώντες τα δεσμα τοΰ Συμεων, δήλους έαυτους ποιήσωσιν, ει τινα περι τον άδελφον συμπάθειαν έπιδείκνυνται. Πάντα γαρ ταΰτα ποιεΐ βασανίζων αύτών τήν γνώμην, και γνώναι βουλόμενος, εΐ μή και προς τον Βενιαμιν τοιοΰτοι γεγόνασι. Δια τοΰτο και τον Συμεώνα έναντίον αύτών δεσμεΐσθαι κελευει, ίνα βασανίση αύτους μετα άκριβείας, και ιδη ει τινα φιλοστοργίαν περι αύτον ένδείκνυνται. Η γαρ περι τοΰτον φειδω παρεσκευαζεν έπιταχΰναι τήν του Βενιαμίν παρουσίαν, οπερ έβούλετο γενέσθαι, ώστε πληροφορίαν λαβεΐν έκ της του άδελφοΰ παρουσίας. Καί ένετείλατο, φησίν, έμπλησαι τα άγγεΐα αυτών σίτου, καί άποδουναι το άργύριον εκαστω εις τον σακκον αυτου, καί δουναι αυτοΐς έπισιτισμον είς τήν οδόν. Καί έπιθέντες τοΐς ονοις αυτών άπηλθον. Όρα πόσην φιλοτιμίαν έπιδείκνυται· καί ακοντας αυτους ευεργετεί, ου τον σΐτον μόνον δεδωκώς, άλλα καί τα άργύρια. Λύσας δε εις έξ αυτών τον μαρσιππον αυτου, ώστε δουναι χορτασματα τοις ονοις, ορα το άργύριον, καί είπε τοις άδελφοις αυτου. Επί τούτω έξέστη ή καρδία αυτών, καί έταραχθησαν είς άλλήλους λέγοντες· Τί τουτο έποίησεν ήμΐν ο Θεός; Εναγώνιοι παλιν γεγόνασιν, ύφορώμενοι μή καί τουτο προσθήκη έγκληματων αυτοΐς γένηται, καί τήν άπο του συνειδότος εχοντες κατηγορίαν, παντα έπέγραφον τη άμαρτία τη είς τον Ιωσήφ ύπ' αυτών γεγενημένη. Παραγενόμενοι δε προς τον πατέρα, καί απαντα μετα άκριβείας αυτω άπαγγείλαντες, διηγήσαντο τήν άγανακτησιν τήν κατ' αυτών γεγενημένην παρα του αρχοντος της ΑΙγύπτου, καί οτι εθετο αυτους έν φυλακη, ως κατασκόπους. Ειπαμεν δε αυτω, φησίν,οτι ειρηνικοί έσμεν, καί οτι δώδεκα έσμεν άδελφοί· καί ο μεν εις ουχ ύπαρχει, ο δε μικρότερος μετα του πατρος ήμών. Είπε δε ήμΐν· Εν τούτω φανεΐσθε, οτι ειρηνικοί έστε· άδελφον ενα αφετε ωδε, καί άγαγετε τον άδελφον ύμών τον νεώτερον, καί γνώσομαι οτι ουκ έστε κατάσκοποι.

Ταυτα παλιν άνέξαινε του δικαίου τας άθυμίας. Μετα γαρ της διηγήσεως ταύτης της λυπηρας καί τους εαυτών μαρσίππους κενώσαντες, ηυρισκεν έκαστος το άργύριον, καί έφοβήθησαν αυτοί τε καί ο πατήρ αυτών. Άλλ' ορα μοι παλιν ένταυθα τον πρεσβύτην άποδυρόμενον. Τί γαρ φησι προς αυτούς; Εμε ητεκνώσατε· Ιωσήφ ουκ εστι, Συμεών ουκ εστι, καί τον Βενιαμίν λήψεσθε; Επ' έμε έγένοντο ταυτα παντα. Ουκ ηρκει μοι, φησί, το πένθος του Ιωσήφ, άλλα προσεθήκατε τούτω καί τον Συμεών· καί ουδε μέχρι τούτου ίσταταί μοι τα δεινα, άλλα καί τον Βενιαμίν λαβεΐν βούλεσθε. Επ' έμε έγένοντο ταυτα παντα. Ίκανα τα ρήματα δεΐξαι του πατρος διακοπτόμενα τα σπλαγχνα. Καί γαρ ώσπερ τα κατα τον Ιωσήφ αυτω άπηγόρευτο (ένόμιζε γαρ θηρών καταβρωμα γεγενησθαι), ουτω καί τα κατα τον Συμεώνα άπηγόρευσε λοιπον δε και περί του Βενιαμίν έδεδοίκει. Άλλ' όμως άντεΐχεν ετι, καί ούκ έδίδου τον παΐδα. Είπε δε αύτω βουβήν ο πρωτότοκος αύτου· Τους δυο υιους μου άπόκτεινον, έαν μή άγάγω αύτον προς σέ. Δος αύτον εις τας χεΐράς μου, κάγω αξω αύτον προς σέ. Εμοι αύτον, φησι, πίστευσον, έμοι παράδος· έγω σοι αύτον έπανάξω. 

δ. Τουτο δε έποίει 'Ρουβήν, έννοών ώς ούχ οιόν τε, μή του παιδος συγκατιόντος αύτοΐς, πάλιν εις τήν Αίγυπτον άπελθεΐν, καί τα προς διατροφήν ώνήσασθαι. Άλλ' ούκ ένδίδωσιν ο πατήρ, άλλά φησιν· Ού καταβήσεται ο υΙός μου μεθ' ύμών. Είτα καί τήν αιτίαν λέγει, ώσπερ άπολογουμενος τοΐς παισίν. Ότι ο άδελφος αύτου άπέθανε, καί αύτος μόνος καταλέλειπται. Καί συμβήσεται ώς νέον κομιδη μαλακισθηναι έν τη οδω, καί κατάξετέ μου το γηρας μετα λυπης εις αδου. Δέδοικα, φησί, το νέον αύτου της ήλικίας, καί ύφορώμαι μή καί της τουτου παραμυθίας άποστερηθείς μετ' οδυνης τον βίον καταλυσω. Μέχρι γαρ ότε ούτος συνεστί μοι, δοκώ μικράν τινα εχειν παραμυθίαν, καί ή τουτου συνουσία ύποτέμνεται τήν έπί τω άδελφω αύτου άθυμίαν. Άλλ' ο μεν πόθος ο περί τον Βενιαμίν ού συνεχωρει τω πατρί τουτον προέσθαι· Ό δε λιμος σφοδρότερος έγίνετο, καί έπέλιπεν αύτοΐς τα βρωματα. Καί φησιν ο πατήρ· Άπελθόντες πάλιν κομίσατε μικρα βρωματα. Είπε δε αύτω Ίουδας· Διαμαρτυρία διεμαρτυρατο ήμας ο άνθρωπος, λέγων· Ούκ οψεσθε το πρόσωπόν μου, έαν μή ο νεωτερος ύμων άδελφος μεθ' ύμών ή. Ει μεν ούν άποστέλλεις τον άδελφον ήμών, καταβησόμεθα, καί άγοράσομέν σοι βρωματα· ει δε μή άποστέλλεις, ού πορευσόμεθα,

Ό γαρ άνθρωπος είπεν ήμΐν, ότι Ούκ οψεσθέ μου το πρόσωπον, έαν μή ο άδελφος ύμων ο νεωτερος ή μεθ' ύμών. Μή νομίσης, φησίν, ήμας δυνασθαι ανευ του άδελφου έκεΐ καταβηναι. Ει γαρ βουλει καί απρακτον ήμών γενέσθαι τήν κάθοδον, καί πάντας ήμας κινδυνω περιβληθηναι, άπίωμεν. ’Ίσθι δε ότι διεμαρτυρατο ήμας, ώς ούκ οψόμεθα αύτου το πρόςωπον, ει μή ο άδελφος ήμών μεθ' ήμών παραγένηται. Στενα πάντοθεν ήν τω Ίακωβ· διο καί άποδυρόμενος, φησί προς αύτους· Τί έκακοποιήσατέ με, άπαγγείλαντες τω άνθρωπω, ότι εστιν ύμιν άδελφός; Τί έκακοποιήσατέ με; Δια τί, φησίν, έμοί τουτων τών κακών αίτιοι γεγένησθε; Ει γαρ μή τουτο έγνωρισατε, ουκ αν του Συμεών απεστερηθην, ουκ αν τούτον έπεζητησεν. Οί δε είπαν Έπηρώτησεν ήμας ο άνθρωπος· Ει ετι ο πατήρ υμών ζη, και ει εστιν ύμΐν αδελφός, καί απηγγείλαμεν αυτω. Μή ήδειμεν, οτι έρεΐ ήμΐν, Άγάγετε τον αδελφόν ύμών;

Μή νομίσης, φησίν, ήμας έκόντας ώμολογηκέναι τω ανδρΐ τα καθ' ήμας. Έπειδή γαρ ώς κατασκόπους ήμας υποπτευσας κατειχεν, έπηρώτα δε μετα ακριβείας τα καθ' ήμας, δια τουτο βουλόμενοι μετα αληθεΐας πάντα αυτον διδάξαι, ταυτα εΐρηκαμεν.

Είπε δε πάλιν Ίουδας προς τον πατέρα αυτου Άπόστειλον το παιδάριον μετ' έμου, καΐ αναστάντες πορευσόμεθα, ίνα ζώμεν, καΐ μή αποθάνωμεν. Εμοι, φησιν, αυτον έμπιστευσον, ίνα ηδη άψώμεθα της οδου. Ουδε γαρ ετι εσται ήμΐν σωτηρίας έλπίς, τών βρωμάτων αναλωθέντων, καΐ ουδαμόθεν έτέρωθεν εύρισκόντων παραμυθίαν. Εγώ δε δέχομαι αυτον παρα σου· έαν μή αγάγω αυτον, καΐ στησω έναντίον σου, ήμαρτηκώς εσομαι είς σε πάσας τας ήμέρας. Ει μή γαρ έβραδυναμεν, ηδη αν ύπεστρέψαμεν δίς. Ή περΐ τον παΐδα, φησΐ, συμπάθεια πασιν ήμΐν τον όλεθρον μέλλει προξενεΐν. Φθάνομεν γαρ ύπο του λιμου καταναλωθηναι, εΐ μή βουληθης απολυσας αυτον έκπέμψαι ήμας. Βλέπε λοιπον ένταυθα, αγαπητε, πώς ή του λιμου ανάγκη ένίκησε τήν φιλοστοργίαν του πατρός. Όρών γαρ ουδεμίαν αυτούς εύρίσκοντας παραμυθίαν έτέραν, καΐ τον λιμον έπιτεινόμενον, φησιν· Ει ούτως έστΐ, καΐ τουτο δεΐ πάντως γενέσθαι, καΐ ουχ οίόν τε ύμας κατελθεΐν, εΐ μή καΐ τουτον λάβοιτε, οφείλετε καΐ δώρα αποκομίσαι τω ανδρί. Καΐ το αργυριον δε, οπερ έν τοΐς μαρσίπποις ύμών εύρηκατε, απαγάγετε, καΐ έτερον αργυριον, ώστε πρίασθαι. Καΐ τον αδελφον ύμών λάβετε, καΐ αναστάντες κατάβητε προς τον άνθρωπον. Ό δε Θεός μου έφ[η] ύμΐν χάριν έναντίον του ανθρώπου, καΐ αποστείλαι τον αδελφον ύμών τον ένα καΐ τον Βενιαμίν. Εγώ γαρ καθα ήτέκνωμαι, ήτέκνωμαι. Όρα πώς τήν άφατον αυτου φιλοστοργίαν έπιδεικνυται, ην περΐ τον Ίωσήφ έκέκτητο. 'Ίνα γαρ μη τις νομίση περΐ του Βενιαμΐν, η περΐ του Συμεών είρησθαι το, Εγώ γαρ καθα ήτέκνωμαι, ήτέκνωμαι, δια τουτο προλαβών φησιν· Ό δε Θεός μου δω ύμΐν χάριν, καΐ αποστειλαι τον αδελφον ύμών τον ένα καΐ τον Βενιαμίν. Εΐ καΐ οτι, φησΐ, καν ούτοι διασωθώσιν, άλλ' Έγώ καθα ήτέκνωμαι, ήτέκνωμαι. Έννόει πως ολως τη εύνοία τω Ιωσήφ ήν προσκείμενος Όρων γαρ τοσούτων χορον παίδων αύτου περιεστωτα, άτεκνον εαυτον είναι ενόμιζεν, επειδή εκείνου άπεστερεΐτο. Λαβόντεσ δε, φησίν, οί ανδρες τα δωρα, καί το άργύριον διπλουν, καί τον Βενιαμίν, κατέβησαν εις Αίγυπτον, καί έστησαν εναντίον Ιωσήφ. Είδε δε αύτους ο Ιωσήφ, καί τον Βενιαμίν τον άδελφον αύτου. Όπερ επεθύμει, εθεάσατο τον αύτω περιπόθητον. Είδεν εις έργον εξελθουσαν αύτω τήν σπουδήν. Καί είπε, φησί, τω επί τής οικίας αύτου· Εισάγαγε τους άνθρώπους εις τήν οικίαν, καί σφάξον θύματα· μετ' εμου γαρ φάγονται οί άνθρωποι. Ίδόντες δε οτι εισήχθησαν εις τον οίκον του Ίωσήφ, είπαν· Δια το άργύριον το άποστραφεν εν τοΐς μαρσίπποις ήμών τήν άρχήν, ήμεΐς εισαγόμεθα, του συκοφαντήσαι ήμας καί επιθέσθαι ήμΐν, του λαβεΐν ήμας εις παΐδας, ήμας τε καί τους όνους ήμών. Ό μεν Ίωσήφ τήν περί αύτους φιλοφροσύνην επιδεικνύμενος απαντα διετάττετο· εκείνοι δε καί ούτως εναγώνιοι γίνονται, ύφορώμενοι μή των άργυρίων ένεκα δίκας εισπραχθωσιν, ώς καί εν τούτω κακουργήσαντες. Καί δια τουτο προσελθόντες τήν αιτίαν του άγωνος κατάδηλον ποιουσι τω επί τής οικίας, καί διηγουνται οπως τα άργύρια εν τοις μαρσίπποις ευρον, καί φασιν, οτι Δια τουτο διπλουν νυν εκομίσαμεν μεθ' εαυτων το άργύριον, ώς καί τα πρότερα άποδουναι, καί πρίασθαι βρώματα. 

ε. Όρα πως αί συμφοραί κατελέαναν αύτων τον λογισμον, καί εποίησαν αύτους επιεικεστέρους. Είπε δε αύτοΐς· 'Ίλεως ύμΐν, μή φοβεΐσθε· ο Θεος ύμων, καί ο Θεος του πατρος ύμων έδωκεν ύμΐν θησαυρους εν τοΐς μαρσίπποις ύμων· το γαρ άργύριον ύμων εύδοκιμουν άπέχω. Μή δειλιατε, φησί, μηδε τούτου ένεκεν άγωνιατε. Ούδείς ύμΐν ταύτης ένεκεν τής αιτίας έγκλημα περιάψει· καί γαρ το άργύριον πεπληρώμεθα· του δε Θεου ήγεΐσθε καί τουτο γεγενήσθαι, καί θησαυρους ύμΐν δεΐξαι εν τοΐς μαρσίπποις ύμων. Καί ταυτα ειρηκώς εξήγαγε τον Συμεωνα, καί ήνεγκεν ύδωρ νίψαι τους πόδας αύτων, καί χορτάσματα έδωκε τοΐς όνοις αύτων.

Όρα πως ή εύχή του πατρος πάντα αύτοΐς κατευώδου· καί καθάπερ εκεΐνος αύτοΐς επηύξατο ειπών,

Ό Θεος του πατρός μου χάριν ύμΐν δω, ούτως απαντα εγινετο· και πασαν φιλοφροσύνην περί αυτούς έπεδείκνυτο καί προ της παρουσίας του Ιωσήφ ο τήν οικίαν πεπιστευμένος. Ήτοίμασαν δε τα δώρα Ιωσήφ. Καί εισελθόντι αυτω προςήνεγκαν, καί προσεκύνησαν αυτω έπί τήν γήν.

Καί πάλιν πυνθάνεται αυτών· Ει ύγιαίνει ο πατήρ ύμών, ο πρεσβύτης, ον είπατε; ετι ζή; Οι δε ειπον Υγιαίνει ο παΐς σου ο πατήρ ήμών. Καί ειπεν Ευλογητός ο άνθρωπος έκεΐνος τω Θεω.

Καί κύψαντες προσεκύνησαν. Ειδε δε τον άδελφον αυτου τον ομομήτριον, καί ειπεν· Ούτος ο άδελφος ύμών ο νεωτερος, ον είπατε πρός με άγαγεΐν; Καί ειπεν· Ό Θεος έλεήσαι σε, τέκνον.

Σκόπει πόσην καρτερίαν έπιδείκνυται, καί ετι άγνοιαν προσποιείται, ινα δια τών εξής γενομένων δοκιμήν αυτών τής γνωμης λαβεΐν δυνηθή, όπως προς τον Βενιαμίν διάκεινται. Καί έπειδή ύπο τής φύσεως αυτής ένικατο, Συνεστρέφετο αυτου, φησί, τα σπλάγχνα, καί έζήτει κλαυσαι. Εισελθών δε εις το ταμιεΐον, εκλαυσεν έκεΐ. Καί νιψάμενος το πρόσωπον έξήλθε· καί λοιπον τήν παρ' εαυτου έπιδείκνυται φιλοφροσύνην, καί φησι· Παράθετε άρτους. Καί παρέθηκαν αυτω μόνω, ατε δή ώς βασιλεΐ καί άρχοντι πάσης Αιγύπτου, Κάκείνοις καθ' εαυτούς, καί τοΐς Αιγυπτίοις τοΐς συνδειπνουσι μετ' αυτου καθ' εαυτούς. Ουδε γαρ έδύναντο οΐ Αιγύπτιοι συνεσθίειν μετα τών Εβραίων βδέλυγμα γάρ έστι τοΐς Αιγυπτίοις. Έκάθισε δε έναντίον αυτου ο πρώτος κατα τα πρεσβεΐα αυτου, καί ο νεωτερος κατα τήν νεότητα αυτου. Τουτο έκείνους εις εκπληξιν ήγε, καί έν άπορία καθίσταντο, πόθεν αυτω ή γνώσις έγένετο τής διαφορας τών ήλικιών. Καί πασι δούς μερίδας, τω Βενιαμίν πενταπλάσιον δίδωσι. Καί ουδε ούτως αισθάνονται τών γινομένων, άλλ' ένόμισαν άπλώς συντυχία τινί γίνεσθαι ταυτα παρ' αυτου, ώς ατε δή προς νέον. Καί τέλος λαβούσης τής εστιάσεως, Καλέσας, φησίν, ο Ιωσήφ τον έπί τής οικίας αυτου, ένετείλατο αυτω, λέγων· Πλήσον τούς μαρσίππους τών άνθρωπων βρωμάτων, οσα αν δύνανται άραι, καί το άργύριον ώσαύτως εκάστου εις τον μάρσιππον αυτου, καί το κόνδυ το άργυρουν εμβαλε εις τον μάρσιππον του νεωτέρου. Όρα πάλιν οΐαν μηχανήν έξευρίσκει, ώστε δοκιμήν άκριβεστάτην λαβεΐν τής τών άδελφών γνωμης, ήν περί τον Βενιαμίν έπεδείκνυντο. Καί τούτων γενομένων, άπέλυσεν αυτούς. Και έπειδή ηψαντο της οδού, Είπε, φησί, τω έπί της οικίας αύτού Άναστας έπιδίωξον οπίσω αύτων, και έρεις· Τί οτι ανταπεδωκατε πονηρα αντι καλών; 'Ίνα τί έκλέψατέ μου το κόνδυ το αργυρούν; Ού τούτό έστιν, έν φ πίνει ο κύριός μου,

Αύτος δε οιωνίζεται έν αύτω. Πονηρα συντετέλεσται, α πεποιήκατε. Ευρών δε αύτους, φησιν, είπεν αύτοις· Τί τοις έναντίοις τον εύεργέτην ήμείψασθε; δια τί τήν οικείαν πονηρίαν και μέχρι τού τοσαύτην περι υμάς τήν φιλοφροσύνην έπιδειξαμένου έξετείνατε; δια τί ούκ ήδέσθητε τού ανδρος τήν περι υμάς μεγαλοψυχίαν; Τίς η τοσαύτη κακουργία; τίς η μανία, ην έμανητε; Ούκ ιστε οτι τούτό έστι το σκεύος, έν φ ο κύριός μου οιωνίζεται; Πονηρα υμών η πράξις, ολεθρία η γνωμη, ασύγγνωστος η έπιχείρησις, μεγαλη η τόλμα, πάσαν πονηρίαν υπερακοντίζουσα. Οι δε είπαν αύτω· Ίνα τί λαλει ο κύριος κατα τα ρήματα ταύτα; Τίνος ενεκεν, φησιν, έπιφέρεις ημιν έγκλημα, ού παντη έσμεν ανεύθυνοι; Μή γένοιτο τοις παισί σου ποιησαι κατα το ρημα τούτο· μή ημιν ποτε τούτο γένοιτο διαπραξασθαι. Οι γαρ το αργύριον διπλούν απενεγκαμενοι, πως αν υφειλόμεθα αργύριον, η χρυσίον; Ει δε τούτο νομίζεις, Παρ' φ αν ευρεθη το σκεύος, οπερ έπιζητεις, αύτος μεν αποθνησκέτω, ώς τοσούτον δρασας τολμηρόν· ημεις δε δούλοι έσόμεθα. Ή γαρ απο τού συνειδότος παρρησία παρεσκεύαζεν αύτους μετα τού θαρρειν ταύτα διαλέγεσθαι. Ό δε, φησιν, είπε· Και νύν, ώς λέγετε, ούτως έσται. Παρ' αν ευρεθη το κόνδυ, ούτος έσται μου παις μόνος· υμεις δε απολυθήσεσθε. Και ταύτα ειπόντες έπέτρεπον αύτω τήν έρευναν ποιήσασθαι. Και ήρεύνα απο τού πρεσβυτέρου αρξαμενος, εως ήλθεν εις τον Βενιαμίν. Και τον έκείνου μαρσιππον ανοίξας ευρίσκει το κόνδυ. Τούτο έσκότωσεν αύτων τον λογισμόν. Και διέρρηξαν, φησι, τα ιματια αύτών, και έπέθηκαν παλιν τους μαρσίππους αύτών, και έπέστρεψαν εις τήν πόλιν. Και εισελθών ο Ιούδας και οι αδελφοι αύτού προς τον Ιωσήφ, επεσον έναντίον αύτού έπι τήν γην. Όρα ποσακις τήν προςκύνησιν ποιούνται. Είπε δε αύτοις Ιωσήφ· Τί τούτο πεποιήκατε; Ούκ οιδατε οτι οιωνισμω οιωνίζομαι έν αύτω; Είπε δε, φησιν, Ιούδας· Τί αντερούμεν, η τί λαλήσομεν τω κυρίω, η τί δικαιωθώμεν; Ό δε Θεος εύρε τήν αδικίαν τών παίδων σου. Παλιν έαυτους αναμιμνήσκουσι τών ηδη εις αύτον υπ' αύτών γεγενημένων. Ιδού έσμεν οίκέται τω κυρίω ήμων και ήμεΐς, καί παρ' ώ εύρέθη το κόνδυ. Τέως πολλήν έπιδείκνυνται τήν ευγνωμοσύνην, και εαυτους αμα τω άδελφω τη δουλεία ύποτάττουσιν. Είπε δε, φησίν, Ιωσήφ· Μή μοι γένοιτο ποιήσαι τούτο. Ό άνθρωπος, παρ' φ εύρέθη το κόνδυ, αυτος εσται μου παΐς· ύμεΐς δε άνάβητε μετά σωτηρίας προς τον πατέρα ύμων.

. Ορα πως, οπερ έδεδοίκει ο πατήρ, τούτο αυτοις συμβέβηκε· καί θόρυβον ύπομένουσι καί ταραχήν, ουκ είδότες ο τι καί πράξωσιν. Έγγίσας δε, φησίν, Ιούδας είπεν. Επειδή γάρ καί αυτος ήν ο παρά τού πατρος αυτον δεξάμενος καί είπων· Εάν μή άγάγω αυτον προς σε, εσομαι ήμαρτηκώς έναντίον σου πάσας τάς ήμέρας· διά τούτο πλησίον γεγονώς διηγείται απαντα μετά άκριβείας αυτω, ίνα είς συμπάθειαν αυτον έφελκυσάμενος παρασκευάση άφεΐναι τον παΐδα. Έγγίσας γάρ αυτω Ιούδας είπε· Δέομαι, κύριε, λαλησάτω ο παΐς σου. Σκόπει πως δι' ολου ώς δεσπότη δούλος διαλέγεται· καί μνημόνευέ μοι των ονειράτων των δραγμάτων, έξ ών καί μείζονα τον κατ' αυτού φθόνον ήκόνησαν, καί έκπλήττου τήν ευμήχανον τού Θεού σοφίαν, οπως τοσούτων κωλυμάτων έν μέσω γενομένων είς εργον απαντα έξήει. Λαλησάτω, φησίν, ο παΐς σου έναντίον σου, καί μή θυμωθης τω παιδί σου, κύριε. Συ ήρωτησας τους παΐδάς σου, λέγων· Εί εχετε πατέρα, ή άδελφόν; Καί ειπαμεν τω κυρίω· Εστιν ήμΐν πατήρ πρεσβύτερος καί παιδίον γήρως νεωτερον αυτω, καί ο άδελφος αυτού άπέθανεν. Έννόει μοι ένταύθα, τίς ήν ταύτα άκούων ο Ιωσήφ. Αυτος δε μόνος ύπολέλειπται τη μητρί αυτού· ο δε πατήρ αυτον ήγάπησε. Τίνος ενεκεν καί ένταύθα ψεύδεται ούτω λέγων, οτι Ό άδελφος αυτού άπέθανε, καίτοι τοΐς έμπόροις αυτον άπέδοντο; Άλλ' έπειδή ούτω τον πατέρα διέθηκαν, ώς άναιρεθέντος αυτού καί ύπο θηρίων βρωθέντος, άλλως δε καί ένόμισαν ου φέροντα τήν δουλείαν τήν παρά τοΐς βαρβάροις ήδη τεθνηκέναι· διά τούτό φησι· Καί ο άδελφος αυτού άπέθανεν.

Είπας δε τοΐς παισί σου· Καταγάγετε αυτον πρός με, καί έπιμελούμαι αυτού. Καί είπας· Έάν μή καταβη ο άδελφος ύμων μεθ' ύμων, ου προσθήσεσθε ίδεΐν το πρόσωπόν μου. Έγένετο δε ήνίκα άνέβημεν προς τον παΐδά σου, πατέρα δε ήμων, άπηγγείλαμεν αυτω τά ρήματα τού κυρίου. Είπε δε ο πατήρ ήμων ήμΐν· Βαδίσατε πάλιν, άγορά σατε ήμΐν μικρά βρώματα. Ημείς δε ε’ίπαμεν αύτώ·

Ού δυνησόμεθα καταβηναι, έάν μή ο άδελφος ήμων καταβη μεθ' ήμων. Είπε δε ο παΐς σου ο πατήρ ήμων· Υμείς γινώσκετε, οτι δυο ετεκε μοι ή γυνή, καί έξηλθεν ο είς άπ' έμου, καί είπατε οτι θηριόβρωτος γεγονε. Σκόπει πως διά της άπολογίας του Ίουδα πάντα μετά άκριβείας μανθάνει ο Ιωσήφ τά μετά τήν αύτου πρασιν έν τη οικία γεγονότα, καί οπως τον πατερα διεθηκαν, καί τίνα περί αύτου ειρήκασι.

Νυν ούν, έάν καί τουτον λάβητε, καί συμβη αύτώ μαλακία έν τη οδώ, κατάξετε μου το γηρας μετά λυπης εις αδου. Ουτω τοίνυν του πατρος ήμων διακειμενου προς το παιδάριον, πως δυνησόμεθα ιδεΐν αύτου το πρόσωπον, του παιδαρίου μή οντος μεθ' ήμων; Εκκρεμαται γάρ αύτου ή ψυχή έκ της τουτου ψυχής. Καί κατάξουσιν οι παΐδες σου το γηρας του παιδός σου πατρος ήμων μετά λυπης εις αδου. Ό γάρ παΐς σου έκδεδεκται το παιδάριον παρά του πατρος, λεγων· Εάν μή άγάγω αύτο προς σε, ήμαρτηκώς εσομαι έναντίον σου πάσας τάς ήμερας. Ταυτας τάς υποσχεσεις έποιησάμην προς τον πατερα υπερ του καί τον παΐδα δυνηθηναι άγαγεΐν, καί πληρωσαι τά σοι δόξαντα, καί δεΐξαι ώς άληθως ειρήκαμεν, καί ούδεν ψευδος των παρ' ήμων λεχθεντων.

Νυν ούν παραμενω παΐς άντί του παιδος, οικετης του κυρίου· το δε παιδάριον, άναβήτω μετά των άδελφων. Πως γάρ άναβήσομεν προς τον πατερα, του παιδαρίου μή οντος μεθ' ήμων; 'Ίνα μή ίδω τά κακά, α ευρήσει τον πατερα μου. Συνεχεε ταυτα τον Ίωσήφ, καί ικανήν αύτώ παρεσχεν άπόδειξιν καί της εις τον πατερα τιμης, καί της περί τον άδελφον φιλοστοργίας. Καί ούκετι ήδυνατο φερειν, ούδε άνεχεσθαι των παρεστηκότων αύτώ, άλλά πάντας άπωσάμενος, καί μόνος μεταξύ αύτων άπολειφθείς, άφείς φωνήν μετά κλαυθμου αναγνωρίζεται τοΐς άδελφοΐς. Καί τουτο γνωστον έγενετο έν πάση τη βασιλεία, καί εις τον οίκον Φαραώ. Καί φησι προς τούς άδελφούς αύτου· Εγώ ειμι Ιωσήφ. Ετι ο πατήρ μου ζη; Θαυμάσαι μοι επεισιν ένταυθα καί του μακαρίου τουτου τήν τοσαυτην εύτονίαν, καί οτι ηνεγκε μεχρι τουτου σχηματίσασθαι, καί μή γνωρίσαι τά καθ' έαυτον, κάκείνους μάλιστα έκπλαγηναι, οπως ήδυνήθησαν στηναι καί διαραι λοιπον το στόμα, πως ούκ άπεπτη άπ' αύτων ή ψυχή, πως ούκ έξεστη αύτων ή διάνοια, πως ού κατεδυσαν εις τήν γην. Ούκ ήδύναντο, φησίν, οί άδελφοί αύτοΰ άποκριθηναι αύτω· έταράχθησαν γάρ. Εικότως· έννοοΰντες τίνα μεν αύτον αύτοί διέθηκαν, οίος δε αύτος περί αύτους γέγονε, καί λογιζόμενοι τήν περιφάνειαν έν ή καθειστήκει, περί αύτης, ώς ειπεΐν, της σωτηρίας ήγωνίων. Δια τοΰτο βουλόμενος αύτους παραθαρρΰναι, φησίν· Έγγίσατε πρός με. Μή μακρύνητε έαυτούς· μή νομίζετε, φησίν, οικεία γνώμη τα κατ' έμε ύμας πεπραχθαι. Ού τοσοΰτον της ύμετέρας έγένετο περί έμε πονηρίας, όσον της τοΰ Θεοΰ σοφίας, καί της άφάτου φιλανθρωπίας, ινα ένταΰθα παραγενόμενος, νΰν έν καιρω καί ύμΐν τα προς διατροφήν χορηγησαι δυνηθω, καί πάση τη χώρα. Καί είπε, φησίν, Έγώ ειμι Ιωσήφ ο άδελφος ύμων, ον άπέδοσθε εις Αίγυπτον. Νΰν ούν μή λυπεΐσθε. Μή ύμας, φησί, τοΰτο ταραττέτω, μηδε σκληρόν ύμΐν λογισθη το γεγενημένον. Θεοΰ γαρ οικονομία τα γινόμενα. Εις γαρ ζωήν άπέστειλέ με ο Θεος έμπροσθεν ύμων. Τοΰτο γαρ δεύτερον έτος λιμος έπί της γης, καί έτι λοιπον πέντε έτη, έν οίς ούκ έσται άροτρίασις, ούδε άμητός. Άπέστειλε γάρ με ο Θεος έμπροσθεν ύμων, ύπολείπεσθαι ύμΐν κατάλειμμα έπί της γης. Νΰν ούν ούχ ύμεΐς με άπεστάλκατε ώδε, άλλ' ο Θεός. ζ. Όρα πως καί απαξ καί δεύτερον καί τρίτον παραμυθεΐται αύτους, λέγων μή αύτοΐς αύτον έπιγράφειν τήν αιτίαν, καί τήν εις Αίγυπτον αύτοΰ κάθοδον, άλλα τον Θεον τοΰτο πεποιηκέναι, ώστε εις ταύτην αύτον έλθεΐν τήν περιφάνειαν. Ό Θεος, φησίν, άπέστειλέ με, καί έποίησέ με ώς πατέρα Φαραώ, καί κύριον παντος τοΰ οίκου αύτοΰ, καί άρχοντα πάσης της Αιγύπτου. Έκείνη, φησίν, ή δουλεία ταύτην μοι τήν άρχήν προεξένησεν, έκείνη ή πρασις εις ταύτην με τήν περιφάνειαν ηγαγεν, έκείνη ή θλίψις ταύτης μοι της εύδοκιμήσεως ύπόθεσις γέγονεν, έκεΐνος ο φθόνος ταύτην μοι τήν δόξαν έτεκε. Ταΰτα μή μόνον άκούωμεν, άλλα καί μιμώμεθα, καί ουτω τους κακώς ήμας διατιθέντας παραμυθώμεθα, άλλοτριοΰντες άπ' αύτών τα καθ' ήμών γινόμενα, καί μετα πολλης εύγνωμοσύνης απαντα φέροντες, καθάπερ ο θαυμάσιος ούτος. Έπεί ούν, φησίν, έπείσθητε παρ' έμοΰ, ότι ούχ ύμιν έπιγράφω τα εις έμε παρ' ύμων γεγενημένα, άλλ' ύμας μεν άπαλλάττω των έγκλημάτων, τω δε Θεω το παν λογίζομαι, τω έκεΐνα πάντα οικονομήσαντι, ινα μοι το της παρούσης δόξης προσγένηται· Σπεύσαντες ούν άνάβητε προς τον πατέρα μου, καί είπατε αύτω·

Τάδε λέγει ο υιός σου Ιωσήφ· Έποίησέ με ο Θεός κύριον πάσης γης Αιγύπτου. Κατάβηθι ούν πρός με, και μή άναμείνης· και κατοικήσεις έν γή Γεσέμ, καί εση έγγύς μου συ, καί οι υιοί σου, καί οι υιοί των υιών σου, καί τα πρόβατα, καί οι βόες, καί οσα σοί έστι, καί έκθρέψω σε (ετι γαρ πέντε ετη λιμοσ), ινα μή έκτριβής συ, καί οι υιοί σου, καί πάντα τα ύπάρχοντά σου. Ιδού οι οφθαλμοί ύμών βλέπουσι, καί οι οφθαλμοί Βενιαμίν τού άδελφοΰ μου, οτι το στόμα μου το λαλούν προς ύμάς. Απαγγείλατε τω πατρί μου πάσαν τήν δόξαν μου τήν έν Αιγύπτω, καί οσα ε’ίδετε, καί ταχύναντες καταγάγετε αύτόν. Ταΰτα άπαντα διαλεχθείς, καί άρκούντως αύτούς παραμυθησάμενος, καί έντειλάμενος ειπεΐν τα παρ' αύτοΰ τω πατρί, καί ταχέως αύτον έπαναγαγεΐν, Έπιπεσών έπί τον τράχηλον τού Βενιαμίν εκλαυσεν (έκεΐνος γαρ ήν αύτω ομομήτριοσ), κάκεΐνος πάλιν εκλαυσεν έπ' αύτω· καί κατεφίλησε πάντας τούς άδελφούς αύτοΰ, καί εκλαυσεν έπ' αύτοΐς. Καί τότε μετα τήν τοσαύτην διάλεξιν καί τα δάκρυα καί τήν συμβουλήν, ην προς αύτούς έποιήσατο, μόλις ήδυνήθησαν λαλησαι προς αύτόν. Μετα ταΰτα γαρ, φησίν, έλάλησαν προς αύτόν. Ταΰτα δέ διεβοήθη εις τον οίκον Φαραώ, καί έχάρη, καί πάντες οι έν τω οικω. Έχαροποίησε, φησί, πάντας ο άναγνωρισμος τών άδελφών τοΰ Ιωσήφ. Καί είπε, φησίν, ο βασιλεύς τω Ιωσήφ· Ειπον τοΐς άδελφοΐς σου·

Τοΰτο ποιήσατε· γεμίσατε τα φορεΐα ύμών σίτου, καί άπέλθετε. Καί άναλαβόντες τον πατέρα ύμών ηκατε πρός με, καί δώσω ύμΐν πάντων τών άγαθών Αιγύπτου· σύ δέ εντειλαι ταΰτα, λαβεΐν αύτούς άμάξας τοΐς παιδίοις καί ταΐς γυναιξίν. Όρα καί τον βασιλέα, πώς ηδη φροντίζει περί της τοΰ Ιακώβ έπανόδου. Καί άναλαβόντες, φησί, τον πατέρα ύμών παραγίνεσθε, καί μή φείσησθε τοΐς οφθαλμοΐς τών σκευών ύμών. Πάντα γαρ τα άγαθα Αιγύπτου ύμΐν εσται. Έποίησαν δέ ούτως οι υιοί Ισραήλ. Εδωκε δέ Ιωσήφ αύτοΐς άμάξας κατα τας έντολας τοΰ βασιλέως· καί πάσι μέν εδωκε δισσας στολας, τω δέ Βενιαμίν εδωκε τριακοσίους χρυσοΰς, καί πέντε έξαλλασσούσας στολας, καί τω πατρί αύτοΰ άπέστειλεν ομοίως, καί δέκα ονους αίροντας άπο τών άγαθών Αιγύπτου, καί δέκα ήμιόνους αίροντας άρτους τω πατρί αύτοΰ εις τήν οδόν. Καί ταΰτα άπαντα δούς έξαπέστειλε τούς άδελφούς αύτοΰ, και έπορεύθησαν· και ειπεν αύτοΐς Μή οργίζεσθε έν τη οδω. Όρα γνώμην φιλόσοφον. Ού μόνον αύτος πάσαν αύτοΐς άφηκε τήν οργήν, καί των έγκλημάτων αύτους άπήλλαξεν, άλλα καί αύτοΐς παραινεί, μή οργίζεσθαι κατα τήν οδον, μηδε ύπερ των γεγενημενων άλλήλοις έγκαλειν. Ει γαρ ηνίκα ειστήκεισαν πρώην έπί τοΰ Ιωσήφ, ελεγον προς έαυτούς· Ναί, έν άμαρτίαις έσμεν περί τοΰ Ιωσήφ, τοΰ άδελφοΰ ημων, ότι ύπερείδομεν αύτοΰ τήν θλίψιν· καί έπιστας ο 'Ρουβήν ελεγεν· Ούκ ειπον ύμΐν· Μή άδικήσητε το παιδάριον, καί ούκ είσηκούσατε μου; πολλω μάλλον είκος ήν αύτον κατεξανίστασθαι αύτων. Καί δια τοΰτο καταστελλων αύτων τον θυμον, καί τήν προς άλλήλους φιλονεικίαν, φησί· Μή οργίζεσθε έν τη οδω· άλλ' έννοήσαντες ότι ούδεμίαν ύμιν αιτίαν έπήγαγον ύπερ των εις έμε γεγενημενων, καί αύτοί προς άλλήλους εύνοϊκως διατεθητε.

Τίς αν κατ' άξίαν τήν άρετήν τοΰ δικαίου τούτου θαυμάσειεν, ος τήν έν τη Καινη φιλοσοφίαν μετα πολλης της δαψιλείας άπεπλήρωσε· καί όπερ ο Χριστος παραινεί λεγων τοΐς άποστόλοις· Αγαπάτε τους έχθρους ύμων, ευχεσθε ύπερ των έπηρεαζόντων ύμάς, τοΰτο ούτος καί πολλω πλεον έποίησεν; Ούδε γαρ μόνον τοσαύτην άγάπην έπεδείξατο περί τους άνελόντας αύτον, τό γε εις αύτους ηκον, άλλα πάντα ποιεΐ, ώστε διδάξαι αύτους, ότι ούδε ημαρτόν τι εις αύτόν. Ω φιλοσοφίας ύπερβολή! ω εύγνωμοσύνης έπίτασις, καί της προς Θεον άγάπης δαψίλεια! Μή γαρ ύμεΐς, φησίν, εις έμε ταΰτα διεπράξασθε; Ή τοΰ Θεοΰ περί έμε κηδεμονία ταΰτα γενεσθαι συνεχώρησεν, ινα καί έμοί των ονειράτων τήν εκβασιν παράσχηται, καί ύμΐν άρκοΰσα σωτηρίας ύπόθεσις γενωμαι. Το έν θλίψεσιν ούν, η πειρασμοΐς γενεσθαι, πολλης της περί ημάς τοΰ φιλανθρώπου Θεοΰ κηδεμονίας καί προνοίας έστί τεκμήριον. Μή τοίνυν έκ παντος τρόπου τήν άνεσιν καί τήν άδειαν έπιζητωμεν, άλλα καί έν άνεσει τυγχάνοντες, καί έν θλίψεσι γινόμενοι, ομοίως τήν εύχαριστίαν άναπεμπωμεν τω Δεσπότη, ινα τήν εύγνωμοσύνην θεασάμενος, δαψιλεστεραν τήν περί ημάς έπιδείξηται κηδεμονίαν· ης γενοιτο πάντας ημάς έπιτυχεΐν, χάριτι καί φιλανθρωπία τοΰ Κυρίου ημων Ίησοΰ Χριστοΰ, μεθ' ού τω Πατρί, άμα τω άγίω Πνεύματι, δόξα, κράτος, τιμή, νΰν καί άεί, καί εις τους αιωνας των αιώνων. Αμήν.

Πρώτη αποκλειστική εισαγωγή και δημοσίευση στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο 

Ιωάννης Χρυσόστομος Ομιλίαι είς τήν Γένεσιν  Τόμος 54

Η ηλεκτρονική επεξεργασία, επιμέλεια και  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο

©ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

http://www.alavastron.net/

 

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: