Μικρός Ευεργετινός
Μοναχού Παύλου Ευεργετινού
ΛΣ. ΤΟ ΜΙΣΟΣ ΚΑΙ Η ΜΝΗΣΙΚΑΚΙΑ ΕΙΝΑΙ ΟΛΕΘΡΙΑ ΠΑΘΗ, ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑΤΙ ΑΧΡΗΣΤΕΥΟΥΝ ΚΑΘΕ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΟ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΣΠΛΑΧΝΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Του άββά Ισαάκ
ΝΑ ΜΗ μισήσεις τον αμαρτωλό, γιατί όλοι είμαστε ένοχοι. Και αν τον αποδοκιμάζεις από ζήλο Θεού, να κλάψεις για χάρη του. Να μη μισήσεις τον 'ίδιο, αλλά τις αμαρτίες του. Για τον ίδιο να προσευχηθείς, κι έτσι θα μοιάσεις στο Χριστό, πού δεν αγανακτούσε εναντίον των αμαρτωλών, αλλά προσευχόταν πολύ γι' αυτούς· έκλαψε μάλιστα Και για την Ιερουσαλήμ (Ματθ. 23:37. Λουκ. 13:34). Αφού, άλλωστε, κι εμάς μας ξεγελάει σε πολλές περιπτώσεις ο διάβολος, γιατί να μισήσουμε Και ν' αποστραφούμε εκείνον πού, κατά την αντίληψη μας, εξαπατήθηκε από τον κοινό μας εχθρό; Αν μισείς τον αμαρτωλό για τούτο, ότι δηλαδή δεν είναι, κατά τη γνώμη σου, ενάρετος, δείχνεις έτσι ότι κι εσύ αμαρτωλός είσαι, Αφού δεν έχεις αγάπη. Και οποίος δεν έχει αγάπη, δεν έχει μαζί του Και το Θεό· γιατί ο Θεός είναι προπαντός αγάπη (Α' Ίω. 4:8,16). Να μη μισείς λοιπόν Και να μην κατατρέχεις τον αμαρτωλό, αλλά, με τη συμπάθεια (πού θα του δείξεις), να γίνεις κήρυκας της αγαθοσύνης του Θεού, ο Όποιος, μολονότι είσαι ανάξιος, σε φροντίζει. Δεν σε παραμελεί ούτε σε αποστρέφεται ούτε σε τιμωρεί για τα πολλά Και μεγάλα σου αμαρτήματα. Μιμήσου λοιπόν κι εσύ, όσο μπορείς, την ευσπλαχνία Του και την αγαθότητα Του, και γίνε σπλαχνικός απέναντι στο συνδουλό σου, ώστε, με τη μικρή δική σου συμπάθεια, να πάρεις σαν αμοιβή από το Θεό την απροσμέτρητη συμπάθεια Του.
Από το Γεροντικό Ό άββάς Μακάριος είπε: Αν θυμόμαστε τα κακά πού μας κάνουν οι άνθρωποι, αχρηστεύουμε μέσα μας τη δύναμη της μνήμης του Θεού. "Αν όμως δεν θυμόμαστε τα κακά πού υποφέρουμε, θα μείνουμε ανίκητοι από τους δαίμονες. Ένας γέροντας είπε: Αυτός πού κλέβει ή λέει ψέματα ή κάνει οποιαδήποτε άλλη αμαρτία, πολλές φορές, αμέσως μετά τη διάπραξη της, αναστενάζει και κατηγορεί τον εαυτό του και έρχεται σε μετάνοια. Εκείνος όμως πού έχει μνησικακία στην ψυχή του, και όταν τρώει και όταν κοιμάται και όταν βαδίζει, κατατρώγεται σαν από σαράκι και έχει πάντα την αμαρτία του αχώριστο σύντροφο. Ή προσευχή του γίνεται κατάρα και οι κόποι του όλοι πάνε χαμένοι, έστω κι αν χύσει το αίμα του για το Χριστό. Δυο αδελφοί, πού πιάστηκαν σε καιρό διωγμού, οδηγήθηκαν στα βασανιστήρια. Αφού λοιπόν τους βασάνισαν μια φορά, τους έριξαν στη φυλακή. Από δαιμονική ενέργεια όμως δημιουργήθηκε ανάμεσα τους μια παρεξήγηση και ψυχρότητα. Ό ένας τους μεταμελήθηκε γρήγορα κι έβαλε μετάνοια στον αδελφό του, λέγοντας: Αύριο πρόκειται να θανατωθούμε. Ας λύσουμε λοιπόν την έχθρα κι ας κάνουμε αγάπη. Μα ο άλλος δεν μαλάκωνε. Την επόμενη μέρα, αφού οδηγήθηκαν και πάλι στο δικαστήριο, βασανίστηκαν. και εκείνος πού δεν δέχθηκε τη μετάνοια του αδελφού, νικήθηκε με το πρώτο χτύπημα! Τον ρωτάει λοιπόν ο άρχοντας: Γιατί χθες, ενώ τόσο πολύ βασανίστηκες, δεν υποχώρησες; Επειδή χθες, απάντησε εκείνος, ήμουν αγαπημένος με τον αδελφό μου, και γι' αυτό με δυνάμωνε ή χάρη του Θεού. Σήμερα όμως, πού του κράτησα μνησικακία, έφυγε από πάνω μου ή σκέπη και ή ενίσχυση του Θεού. Του αββά Ησαΐα. Αν ένας αδελφός σου κάνει κακό και τον κατηγορήσει κάποιος μπροστά σου, φύλαξε την καρδιά σου, για να μην ανανεωθεί μέσα σου ή κακία. Θυμήσου αμέσως τις αμαρτίες πού έχεις κάνει ενώπιον του Θεού και πού θέλεις να σου συγχωρηθούν, και μην ανταποδώσεις (το κακό) στον πλησίον σου. Αν ακούσεις ότι κάποιος είπε κακό λόγο για σένα, και τον συναντήσεις κάπου ή σε επισκεφθεί, δώσε, όσο μπορείς, στο πρόσωπο σου έκφραση πρόσχαρη και καλοσυνάτη και μην του πεις τίποτε άπ' όσα άκουσες. Γιατί είναι γραμμένο: «"Ος μνησικακεί, παράνομος» (Παροιμ. 21:24). Του αββά Μάρκου Ή κακία, όταν τη μελετάει κανείς με τη σκέψη του, αποθρασύνει την καρδιά· όταν όμως την καταπολεμεί με την εγκράτεια και την ελπίδα, τότε τη συντρίβει. Του αγίου Μαξίμου Η λύπη είναι στενά συνδεδεμένη με τη μνησικακία. Όταν ο νους φέρνει μπροστά του το πρόσωπο του αδελφού και αισθάνεται λύπη, είναι φανερό ότι έχει μνησικακία εναντίον του. Οι δρόμοι όμως των μνησίκακων οδηγούν στον πνευματικό θάνατο (Παροιμ. 12:28), γιατί κάθε μνησίκακος είναι παραβάτης του θείου νόμου (Παροιμ. 21:24). Αν εσύ έχεις μνησικακία εναντίον άλλου, να προσεύχεσαι γι' αυτόν, και σταματάς έτσι την κίνηση του πάθους, γιατί με την προσευχή απομακρύνεται ή λύπη από τη θύμηση του κάκου πού σου έκανε. Όταν μάλιστα αποκτήσεις αγάπη και φιλανθρωπία, θα εξαφανίσεις εντελώς το πάθος από την ψυχή σου. Αν πάλι κάποιος άλλος μνησικακεί εναντίον σου, να γίνεις ευεργετικός και ταπεινός απέναντι του, να τον καλείς σε γεύμα, να τον κάνεις παρέα, να συζητάς μαζί του, κι έτσι θα τον απαλλάξεις από το πάθος. Του αγίου Εφραίμ Ό καπνός διώχνει τις μέλισσες και ή μνησικακία την (πνευματική) γνώση από την καρδιά. Να προσεύχεσαι στον Κύριο και να χύνεις δάκρυα μπροστά στην αγαθότητα Του, «ως θυμίαμα ενώπιον αυτόν» (πρβλ. Ψαλμ. 140:2), και ή μνησικακία να μη βρίσκει θέση στην ψυχή σου.
ΛΖ. ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΝΑ ΜΗ ΒΡΙΖΟΥΜΕ ΚΑΝΕΝΑ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΛΟ ΜΑΣ ΛΟΓΟ ΝΑ ΚΑΤΑΠΡΑΫΝΟΥΜΕ ΤΟ ΘΥΜΟ ΕΚΕΙΝΩΝ ΠΟΥ ΜΑΣ ΒΡΙΖΟΥΝ.
Από το Γεροντικό ΕΛΕΓΑΝ
για τον άββά Μακάριο τον Αιγύπτιο ότι ανέβαινε κάποτε από τη Σκήτη προς το ορός της Νιτρίας, και όταν πλησίασε στον τόπο είπε στο μαθητή του: Προχώρα εσύ λίγο. Καθώς προχωρούσε λοιπόν ο μαθητής, συναντάει κάποιον ειδωλολάτρη ιερέα να τρέχει, και του φωνάζει δυνατά: Ε, ε, δαίμονα! Που τρέχεις; Οργίστηκε τότε εκείνος και με το ραβδί του τον χτύπησε δυνατά, τον καταπλήγωσε και, αφήνοντας τον μισοπεθαμένο, συνέχισε το δρόμο του. Αφού προχώρησε λίγο, τον συναντάει ο άββάς Μακάριος να τρέχει και του λέει: Ό Θεός μαζί σου, κουρασμένε άνθρωπε, ο Θεός μαζί σου! Εκείνος, ευχαριστημένος μ' αυτόν το λόγο, τον πλησίασε. Τι καλό είδες σ' εμένα και με χαιρέτησες; του είπε. Σε είδα να κουράζεσαι, αποκρίθηκε ο γέροντας, χωρίς να ξέρεις ότι άδικα κουράζεσαι. Εγώ, του είπε εκείνος, συγκινήθηκα από το χαιρετισμό σου και κατάλαβα ότι είσαι άνθρωπος του Θεού. Κάποιος άλλος όμως άθλιος μοναχός, όταν με συνάντησε, μ' έβρισε κι εγώ τον χτύπησα θανάσιμα. Κατάλαβε ο γέροντας τι αυτός ήταν ο μαθητής του. Ό ειδωλολάτρης ιερέας έπεσε στο μεταξύ στα πόδια του γέροντα και του έλεγε: Δεν θα σ' αφήσω, αν δεν με κάνεις μοναχό. Ήρθαν λοιπόν στον τόπο πού βρισκόταν ο μισοπεθαμένος από τα χτυπήματα μοναχός, τον σήκωσαν και τον έφεραν στην εκκλησία του ορούς. Σαν είδαν οι μοναχοί τον ειδωλολάτρη ιερέα μαζί με τον αββά Μακάριο, έμειναν εμβρόντητοι. Δόξασαν τότε το Θεό και τον έκαναν μοναχό. Εξαιτίας του μάλιστα πολλοί ειδωλολάτρες έγιναν χριστιανοί. Έλεγε λοιπόν ο άββάς Μακάριος : Ό κακός λόγος και τον καλό (άνθρωπο) τον κάνει κακό· ενώ ο καλός λόγος και τον κακό (άνθρωπο) τον κάνει καλό. Ένας από τους πατέρες είπε: Αν κάποιος σε βρίσει, εσύ πες του καλό λόγο. Κι αν τον δεχθεί, θα 'ναι καλό και για τους δυο σας. Αν πάλι δεν τον δεχθεί, αυτός αμείβεται από το Θεό για την προσβολή, κι εσύ για τον καλό λόγο. Ένας γέροντας είπε: Το Σταυρό του Χρίστου τον βλέπουμε. Για τα πάθη Του διαβάζουμε. Γιατί λοιπόν δεν ανεχόμαστε ούτε μια προσβολή; Του αββα Ησαΐα Αν κάποιος σου πει σκληρό λόγο, μην ξεσηκωθείς εναντίον του, αλλά φρόντισε να του βάλεις μετάνοια γρήγορα, πριν τον κατηγορήσεις μέσα στην καρδιά σου· γιατί ή οργή δεν αργεί να έρθει. "Αν κάποιος σε βρίσει, μην του αντιμιλήσεις, ώσπου να σωπάσει. Κι αν εξετάσεις τον εαυτό σου και βρεις ότι υπάρχουν μέσα σου όσα άκουσες άπ' αυτόν, μετανόησε, σαν ν' αμάρτησες εσύ, και ή αγαθότητα του Θεού σε δέχεται πάλι.
ΛΗ. ΝΑ ΜΗ ΛΕΜΕ ΨΕΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ. ΠΟΤΕ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΥΓΚΑΤΑΒΑΤΙΚΑ ΤΟ ΨΕΜΑ.
Από το Γεροντικό
ΡΩΤΗΣΑΝ ένα γέροντα: Τι είναι ή ζωή του μονάχου; Και αποκρίθηκε: Στόμα αληθινό, σώμα άγιο, καρδιά καθαρή. Ένας γέροντας είπε: Το ψέμα είναι «ο παλαιός άνθρωπος, ο φθειρόμενος κατά τάς επιθυμίας της απάτης» (Εφ. 4:22). Και ή αλήθεια, «ο καινός άνθρωπος, ο κατά Θεό κτισθείς» (Εφ. 4:24). Είπε πάλι (ο ίδιος γέροντας): Ή αλήθεια είναι ή ρίζα των καλών έργων. Και το ψέμα είναι ο (πνευματικός) θάνατος. Κάποτε ο αββάς Αγαθών ρώτησε τον αββά 'Αλώνιο, αν υπάρχει περίπτωση να πει κανείς ψέματα. Και ο αββάς Αλώνιος αποκρίθηκε ότι υπάρχει. Πότε; τον ρώτησε. Και του λέει ο γέροντας: Να, πες ότι δυο άνθρωποι έκαναν φονικό μπροστά σου, Και ο ένας βρήκε καταφύγιο στο κελί σου. Ό άρχοντας τον αναζητεί Και σε ρωτάει: Έγινε μπροστά σου φόνος; Αν λοιπόν εσύ δεν πεις ψέματα, παραδίνεις τον άνθρωπο στο θάνατο. Είναι όμως προτιμότερο να τον αφήσεις ελεύθερο, στην κρίση του Θεού, γιατί Εκείνος γνωρίζει τα πάντα. Άπ' αυτό λοιπόν γίνεται φανερό, ότι μπορεί κάποτε να προτιμήσει κανείς το ψέμα από την αλήθεια. Ό άββάς Γρηγόριος είπε: Από κάθε άνθρωπο, πού έχει λάβει το άγιο βάπτισμα, ο Θεός απαιτεί αυτά τα τρία: από την ψυχή, ορθή πίστη· από τη γλώσσα, την αλήθεια· Και από το σώμα, σωφροσύνη. Άντιόχου του Πανδέκτη Όπως ακριβώς ο άνθρωπος, πού το στόμα του λέει την αλήθεια, αγιάζεται από την Αλήθεια, δηλαδή τον Κύριο γιατί ο Ίδιος λέει, «εγώ ειμί ή αλήθεια» (Ίω. 14:6) , έτσι κι εκείνος πού λέει ψέματα, μολύνεται από τον πατέρα του, το διάβολο· γιατί το ψέμα προέρχεται από τον πονηρό, όπως είπε καθαρά ο Σωτήρας (Ίω. 8:44). Του αββα Ησαΐα Να μην επαινέσεις, παρά μόνο όσα είδες· Και όσα άκουσες, να μην τα πεις σαν να τα είδες. Μάθε τη γλώσσα σου να λέει τα λόγια του Θεού με επίγνωση, Και το ψέμα θα φύγει μακριά σου. Το ψέμα γεννιέται από την αγάπη της τιμής (Και της επιδοκιμασίας) των ανθρώπων όταν όμως το εξουδετερώσεις με την ταπείνωση, τότε ο φόβος του Θεού μεγαλώνει μέσα στην καρδιά σου. Φυλάξου από το ψέμα, γιατι διώχνει το φόβο του Θεού από μέσα σου. Του αββά Μάρκου. Το στόμα του ταπεινόφρονα θα πει την αλήθεια. Αυτός που αντιλέγει στην αλήθεια είναι όμοιος με εκείνον τον υπηρέτη που ράπισε τον Κύριο στο πρόσωπο (Ιών, 18.22). Του αγίου Εφραίμ Κάποια νύχτα, χειμώνα καιρό, καθώς οι αδελφοί έκαναν μια έκτατη εργασία, ένας από αυτούς δεν άντεξε την παγωνιά και γύρισε στο κει του. Ένας άλλος τότε βαρυγκώμησε εναντίον του. Έστειλαν λοιπόν κάποιον τρίτο αδελφό για να τον καλέσει πάλι στην εργασία. Αυτός πήγε και τον βρήκε να υποφέρει. Οι αδελφοί ρωτάνε τι κανείς; Όσο για την εργασία σου, μη σε μέλει. Θα την κάνουμε εμείς. Ο Θεός να θυμηθεί την αγάπη σας! Είπε εκείνος. Κι εγώ ήθελα να κοπιάσω μαζί σας μα η αδυναμία μου με εμποδίζει. Γύρισε λοιπόν ο σταλμένος σε εκείνους που τον έστειλαν, και τους είπε. Ο αδελφός υποφέρει πολύ, και μου είπε πως κι αυτός ήθελε Να κοπιάσει μαζί μας, αλλά δεν μπορεί. Αυτός είναι που είπε ψέματα, ασκώντας οικονομία.
Εισαγωγή και δημοσίευση κειμένων απο το Βιβλίο:
ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ
Επιλογή και νεοελληνική απόδοση κειμένων «πάνυ ωφέλιμων μοναχοίς τε και κοσμικοίς» από τη
ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΘΕΟΦΘΟΓΓΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΩΝ ΤΩΝ ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
του μοναχού Παύλου Ευεργετινού ( 1054)
ΕΚΔΟΣΗ ΤΡΙΤΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2001
Επίτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο με αναφορά πηγής το
Ιστολόγιο
ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
http://www.alavastron.net/
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου