11. Μαρτυρίες Πατέρων της Εκκλησιίας

Αλλά τί οι Άγιοι Πατέρες της εκκλησίας μας διδάσκουν για τη Θ. Κοινωνία; Ή διδασκαλία τους είναι ξεκάθαρη, φοβερή και κρυστάλλινη. Τα λόγια τους, πάντα σε συνδυασμό με τη βιωτή τους, μάς ελέγχουν. Ό Μ. Βασίλειος λέγει: "Το κοινωνείν καθ' εκάστην ημέραν καλόν και επωφελές". Όχι το κοινωνείν κατ' έτος αλλά καθ' εκάστην ημέραν. για τούς χριστιανούς πού ζούσαν στις ήμερες του, δηλ τον 4ον αι. Μ.Χ., τον χρυσούν αιώνα της εκκλησίας μας λέγει: "Ημείς μέντοι γε τέταρτον καθ' εκάστην εβδομάδα κοινωνούμεν, έν τη Κυριακή, έν τη Τετράδι και έν τη Παρασκευή και τω Σαββάτω και έν ταις άλλαις ημέραις, εάν ή μνήμη αγίου τινός". Ό άγιος Βασίλειος πολυγραφότατος και αγωνιστής της εκκλησίας της Καισαρείας στην 93η επιστολή του ομιλεί για Θ.Κοινωνία των πιστών τουλάχιστον τέσσερις φορές την εβδομάδα.

Όχι βέβαια τέσσερις φορές το χρόνο, αλλά την εβδομάδα. Και για τούς μοναχούς πού ζούσαν στην έρημο και δεν είχαν ιερέα λέγει ότι στο κελλί τους έχουν τη Θ. Κοινωνία και μεταλαμβάνουν μόνοι τους, μετά από τον κανόνα και την προσευχή τους.
Ό ιερός Χρυσόστομος, ό φλογερός αυτός Πατέρας της Εκκλησίας, εξαπολύει σφοδρό έλεγχο στους χριστιανούς εκείνους πού προσέρχονται στην Ευχαριστιακή Σύναξη, αλλά μένουν μακριά από το μυστήριο της ζωής. Ό Άγιος Ιερώνυμος, διδάσκει ότι πρέπει συνεχώς να κοινωνούμε των Αχράντων μυστηρίων. Ή Θεία Μετάληψη αγιάζει τον πιστό και τον φέρει σε πλήρη κοινωνία με το Θεό. Τέλος ό Ιερός Αυγουστίνος σε ομιλία του προτρέπει τούς νεοφώτιστους να κοινωνούν τακτικά. Από τις ελάχιστες αυτές γνώμες των αγιασμένων Πατέρων της εκκλησίας μας γίνεται αντιληπτό ποιά είναι ή θέση τους σχετικά με το μεγάλο αυτό θέμα της Θείας Κοινωνίας. Έξ άλλου ή Θ.Λειτουργία πού τελείται στους Ιερούς Ναούς έχει αυτό το μοναδικό σκοπό δηλαδή τη Θ. Κοινωνία. σε μια ευχή της Θ. Λειτουργίας ό λειτουργός λέγει: "και καταξίωσον τη κραταιά σου χειρί, μεταδούναι ημίν του αχράντου σώματος Σου και του τιμίου αίματος και δι' ημών παντί τω λαώ". Με άλλα λόγια ό Λειτουργός ιερεύς ζητά από το Θεό να αξιωθεί αυτός πρώτος να κοινωνήσει και μέσω αυτού όλος ό λαός. "Παντί τω λαώ". 'Εξ άλλου ή θέσπιση της Θ.Λειτουργίας των προηγιασμένων δώρων πού τελείται την αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή είχε και έχει αυτό το σκοπό: να τρέφει και τις υπόλοιπες ημέρες της εβδομάδος, από Δευτέρα έως Παρασκευή τούς πιστούς με το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου, επειδή δεν επιτρέπεται ή τέλεση της Θ. Λειτουργίας του Ιερού Χρυσοστόμου και του Μεγάλου Βασιλείου λόγω του Αναστάσιμου χαρακτήρα αυτών των Λειτουργιών, στις πένθιμες αυτές ημέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Το ερώτημα όμως τίθεται ως εξής: Είμαστε άξιοι να κοινωνούμε τακτικά των αχράντων μυστηρίων; την απάντηση θα τη λάβουμε από το μικρό κείμενο πού ακολουθεί. Το δανειζόμαστε, από τη "Λυχνία της Νικοπόλεως". Αξίως δεν κοινωνεί ποτέ κανένας. δεν επιτρέπεται Χριστιανός 'Ορθόδοξος να ειπεί τέτοιο πράγμα. Ή ταπείνωση δε μάς το επιτρέπει. Ούτε το πνευματικό πένθος, πού πρέπει να έχουμε. Και γι' αυτό ποτέ, κανένας ασκητής, όσο μεγάλος κι αν ήταν, δε τόλμησε να ειπεί τέτοιο πράγμα για τον εαυτό του. 'Εμένα συχνά ό νους μου πηγαίνει στον όσιο Σεραφείμ του Σάρωφ, πού, ενώ είχε τόσα και τόσα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, ποτέ του δεν θεώρησε τον εαυτό του άξιο, να κοινωνήσει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, αλλά, όταν επρόκειτο να πάει να κοινωνήσει, στέναζε και έκλαιε με λυγμούς. Αλλά όταν πια είχε κοινωνήσει, έβλεπε, αν είχε κοινωνήσει εις κρίμα και κατάκριμα, για βάρος υχής, για ανακαίνιση και για αγιασμό. Και γι' αυτό, όταν διάβαζε τις ευχαριστήριες ευχές, πόσο έλαμπε, πόσο χοροπηδούσε από χαρά, πού είχε κοινωνήσει! Πρέπει να αισθανόμαστε πάντοτε την αναξιότητα μας. Μόνο χάρις στην ευσπλαχνία του Θεού τολμάμε και κοινωνάμε. Όσο κι αν κλάψουμε, όσο κι αν κάμαμε τέλεια εξομολόγηση, με όση κατάνυξη κι αν διαβάσαμε τις προσευχές μας, την Ακολουθία της Μεταλήψεως, πάντα το ίδιο αισθανόμαστε: ότι ΔΕΝ είμαστε άξιοι1 ότι ΔΕΝ μπορεί να είμαστε άξιοι. Αλλά μάς δίνει θάρρος και παρηγοριά, ότι έχομε μέσα μας ειρήνη, ότι στρέφομε ΑΝΩ την ψυχή μας και ότι δεν μάς πολεμάει πνεύμα απογοήτευσης και απελπισίας. Και γι' αυτό το αποτολμάμε. Αυτό δεν είναι ή ευσπλαχνία του Θεού; και όταν πια κοινωνήσωμε, κάτι μέσα μας μάς το λέει, πώς κοινωνήσαμε: εις κρίμα; Εις κατάκριμα; για βάρος ψυχής ; "Η για τον αγιασμό και και τη σωτηρία μας; Γι' αυτό μετά την Θεία Κοινωνία πρέπει να λέμε πολλές φορές:

 -Δόξα Σοι, Κύριε Χριστέ, Υιέ του Θεού. Δόξα Σοι.

Παρά ταύτα, όμως, ας μην αγνοεί κανείς ότι ή Θ. Κοινωνία είναι τροφή πνευματική και ό πιστός μεταλαμβάνοντας Σώμα και Αίμα Χριστού δεν μεταλαμβάνει σάρκα ζωντανή, αλλά άρτο και οίνο στον όποιο έχει επέλθει πνευματική μεταβολή, όπως τονίζει ό άγιος 'Ιωάννης ό Δαμασκηνός. "'Ερωτάς πώς ό άρτος και ό οίνος γίνεται Σώμα Χριστού; Κάγώ σοι λέγω: Πνεύμα άγιο επιφοιτά και ταύτα ποιεί. δεν λείπουν όμως και εκείνοι που αμφιβάλλουν γι' αυτή τη μεταβολή. Πιστεύουν ό,τι βλέπουν. Και επειδή δεν μπορούν να κατανοήσουν αυτό πού ό Ιερός Δαμασκηνός διδάσκει, απορρίπτουν ό,τι δεν κατανοούν.

Ή παρακάτω ιστορία παρμένη από το Γεροντικό ίσως προβληματίσει τούς αμφιβάλλοντες.

"Κάποιος Αναχωρητής, από αμάθεια πιο πολύ, δεν ήθελε να παραδεχτεί πώς ό άγιος Άρτος, που μεταλαμβάνομε, είναι αυτό το Σώμα του Κυρίου. ΟΙ Γέροντες που το έμαθαν, τον φώναξαν κι επεχείρησαν να του εξηγήσουν την ορθή άποψη της εκκλησίας για τα Άχραντα Μυστήρια, ώστε να τον βγάλουν από την πλάνη του. 'Εκείνος όμως δεν ήθελε με κανένα τρόπο να πειστεί. Οι Πατέρες τον άφησαν, αλλά έκαναν προσευχή να τον φωτίσει ό Θεός να καταλάβει την αλήθεια για να μη χάσει τούς κόπους του. Μια Κυριακή ό Αναχωρητής παρακολούθησε τη Θεία Λειτουργία μαζί με δύο από τούς Γέροντες από το Άγιο Βήμα του ναού της σκήτης. Τη στιγμή που ό Ιερεύς πήρε στα χέρια του το πρόσφορο, για να προσκομίσει, είδαν κατάπληκτοι ένα Βρέφος ξαπλωμένο επάνω στην Αγία Τράπεζα. Κι όταν άρχισε να διαμελίζει τον Άρτο, φάνηκε Άγιος Άγγελος επάνω από το θυσιαστήριο, κρατώντας μάχαιρα στα χέρια του. Διαμέλιζε κι αυτός, συγχρόνως με τον Ιερέα, το Θείο Βρέφος κι έχυνε το Αίμα Του στο Άγιο Ποτήριο. Ό πλανεμένος Αναχωρητής ταράχτηκε από το φοβερό εκείνο θέαμα. Ή ταραχή του όμως μεταβλήθηκε σε τρόμο, που τον συγκλόνισε ολόκληρο, όταν υστέρα από λίγο, που πήγε να κοινωνήσει, είδε στο Άγιο Ποτήριο ανθρώπινη σάρκα στο αίμα. Κλαίγοντας τότε ομολόγησε την πλάνη του και παρακάλεσε τον Κύριο να σκεπάσει με τη Χάρη Του τα Θεια Μυστήρια για να τολμήσει να κοινωνήσει. Έτσι είδε πάλι Άρτο και Οίνο στο Άγιο Ποτήριο. Βέβαια κανείς δεν αμφιβάλλει πώς ό προσερχόμενος στο μυστήριο της Θ. Κοινωνίας πρέπει να είναι προετοιμασμένος. Και για την καλή αυτή προετοιμασία θα μιλήσουμε στη συνέχεια.

Είναι όμως κρίμα να προσέρχονται κυρίως τις παραμονές των μεγάλων εορτών οι πιστοί απροετοίμαστοι για να δεχθούν στην καρδιά τους το Λυτρωτή. δεν επιτρέπεται να προσέρχεται κανείς στο ποτήριο της Ζωής λερωμένος από τα πάθη της σάρκας, από την ακηδία, από το μίσος και την κακία και γενικώς από όλα εκείνα που γίνονται εμπόδιο στο μεγάλο μυστήριο. Άν κάποιος κοινωνεί απροετοίμαστος, αμετανόητος, αξομολόγητος καλύτερα να μην κοινωνεί. Το Γεροντικό μάς παρέχει μια διδακτικότατη ιστορία και μάς βοηθά, ώστε να συνειδητοποιήσουμε αυτό που κάνουμε.

Για κάποιον Άγιο 'Επίσκοπο, λέγουν οι Πατέρες, πώς όταν έβγαινε να κοινωνήσει το λαό, έβλεπε να πηγαίνουν οι χριστιανοί, άλλοι με κατάμαυρο πρόσωπο, άλλοι μ' εξογκωμένα κι ερεθισμένα μάτια, που μόλις έπαιρναν τα Άχραντα Μυστήρια, εκαίγοντο. Άλλοι πάλι πήγαιναν με ολόλευκα φορέματα και φωτισμένη ψυχή. Το Άγιο Σώμα του Κυρίου, που έπαιρναν με πολλή προσοχή κι ευλάβεια, τούς λάμπρυνε περισσότερο. Ό 'Επίσκοπος παρακάλεσε το Θεό να του αποκαλύψει το μυστήριο που έβλεπε μπροστά του. Άγγελος Κυρίου του εξήγησε πώς όσοι πήγαιναν να κοινωνήσουν με λαμπρό πρόσωπα και λευκή στολή, ζούσαν μ' αγνότητα και σωφροσύνη, ήσαν δίκαιοι, συμπαθείς στους άλλους και φιλεύσπλαχνοι. Πλησίαζαν τα Άγια Μυστήρια με καθαρή συνείδηση και ή Θεία Χάρις τούς επισκίαζε. Εκείνοι που φαίνονταν κατάμαυροι, ήσαν βυθισμένοι στη λάσπη των σαρκικών επιθυμιών. Όσοι είχαν ερεθισμένα και εξογκωμένα μάτια, ήσαν πονηροί και άδικοι, φθονεροί και άπληστοι. Αυτοί, όχι μόνο δεν ωφελούντο από τη Θεία Κοινωνία, μά καταδικάζονταν, γιατί τολμούσαν να πλησιάσουν με βαρυμένη συνείδηση, χωρίς μετάνοια και προετοιμασία. Από τότε ό καλός Ποιμενάρχης κήρυξε μετάνοια και διόρθωση ζωής στο ποίμνιο που του εμπιστεύτηκε ό Κύριος κι εμπόδιζε τούς αναξίους από τη Θεία Κοινωνία.

Ή αποχή όμως του Χριστιανού από τη Θ. Κοινωνία για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να έχει φρικτά αποτελέσματα. Και τούτο γιατί ό Χριστιανός είναι γνώστης της αλήθειας και ξέρει τί σημαίνει Θ.Κοινωνία. Ή αμέλεια, ή οκνηρία, ή ακηδία, ή αναβολή φθείρουν την ψυχή του Χριστιανού. Ή μη τακτική θεία Κοινωνία δημιουργεί πνευματική αβιταμίνωση με πολλές συνέπειες.

Στη βιογραφία του Οσίου Μακαρίου του Αιγυπτίου διαβάζουμε το εξής συγκλονιστικό γεγονός, που έλαβε χώρα λόγω αποχής από τη Θ. Κοινωνία. Ένας άσωτος νέος στην Αλεξάνδρεια γοητεύτηκε από την ομορφιά μιας παντρεμένης γυναίκας, πού ήταν παράδειγμα τιμιότητας και σωφροσύνης. 'Επειδή κατάλαβε πώς ήταν αδύνατον να την παρασύρει στα δίχτυα του με άλλο τρόπο, πήγε σένα μάγο και του έταξε πολλά χρήματα, αν κατόρθωνε με τη σκοτεινή του τέχνη να τη φέρει στο σκοπό του. Ούτε έτσι όμως κατάφερε αυτό πού ήθελε. Ό μάγος τότε, από εκδίκηση, έκανε να φαίνεται ή νέα στα μάτια των ανθρώπων σαν φοράδα. Έτσι τη βρήκε ό άνδρας της ένα βράδυ πού γύρισε από τη δουλειά του στο σπίτι του. Απαρηγόρητος για τη συμφορά, φώναξε τούς ιερείς να κάνουν αγιασμό και να προσευχηθούν γι'αύτήν. Καταλάβαινε πώς όλα αυτά οφείλονταν σε διαβολική ενέργεια. Βλέποντας όμως πώς δε γινόταν τίποτε, την τρίτη μέρα έδεσε από το λαιμό τη δυστυχισμένη γυναίκα και την οδήγησε στον Όσιο Μακάριο, πού ή φήμη του, σαν θαυματουργού, είχε απλωθεί σ' όλη την Αίγυπτο. Στο δρόμο τον σταματούσαν οι Καλόγηροι και τον ρωτούσαν που πήγαινε εκείνη τη φοράδα. Έτσι ό δυστυχισμένος να διηγείται σ' όλους τη συμφορά του. Σαν έφτασε στη σκήτη, είπαν οι Αδελφοί στον Όσιο, πώς ένας άνθρωπος με μια φοράδα πήγαινε να τον επισκεφθεί. Πώς σας ξεγελά ό διάβολος, τούς είπε εκείνος αυστηρά και βλέπετε έτσι το λογικό πλάσμα του Θεού; Εγώ την βλέπω γυναίκα, όπως είναι στην πραγματικότητα. Πήγε, τέλος, ό άνθρωπος, κι αφού έβαλε μετάνοια στον Γέροντα, του διηγήθηκε το κακό που τόσο ξαφνικά τον βρήκε. Ό Όσιος τον άκουσε με συμπόνια. "Ύστερα έβαλε νερό σ' ένα μικρό δοχείο, προσευχήθηκε, το ευλόγησε κι ράντισε μ' αυτό τη δυστυχισμένη γυναίκα. Τότε την είδαν όλοι με την πραγματική μορφή της. Ό Όσιος τούς εξήγησε πώς το φαινόμενο εκείνο δεν ήταν τίποτε άλλο από φαντασία διαβολική. Κατόπιν είπε στη γυναίκα συμβουλευτικά: "μη λείπεις ποτέ από την Εκκλησία, όταν γίνεται Λειτουργία και να κοινωνείς συχνά, γιατί και τούτο το κακό σε βρήκε, επειδή έχεις μείνει πέντε εβδομάδες ακοινώνητη".

Εισαγωγή κειμένων από το Βιβλίο :

ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΛΑΙΚΩΝ

Πρωτ. Κωνσταντίνος Ακριβόπουλος

© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: