Ὁ ρόλος τῆς μητέρας στὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Ἡ ἀγάπη τῆς μάνας

– Μιὰ φορά, Γέροντα, μᾶς εἴπατε ὅτι μὲ τὴν ἀγάπη ὁ ἄνθρωπος μεγαλώνει, ὡριμάζει.

–   Δὲν   φθάνει   νὰ   ἀγαπάη   κανεὶς   τὸν   ἄλλον·   πρέπει   νὰ   τὸν   ἀγαπάη περισσότερο ἀπὸ τὸν ἑαυτό του. Ἡ μάνα ἀγαπάει τὰ παιδιά της περισσότερο ἀπὸ τὸν ἑαυτό της. Μένει νηστικιά, γιὰ νὰ ταΐση τὰ παιδιά της, ἀλλὰ νιώθει μεγαλύτερη εὐχαρίστηση ἀπὸ ἐκεῖνα. Τὰ παιδάκια τρέφονται ὑλικὰ καὶ ἡ μητέρα πνευματικά. Ἐκεῖνα ἔχουν τὴν ὑλικὴ γεύση, ἐνῶ αὐτὴ ἔχει τὴν πνευματικὴ ἀγαλλίαση.

Μιὰ κοπέλα, πρὶν παντρευτῆ, μπορεῖ νὰ κοιμᾶται μέχρι τὶς δέκα τὸ πρωὶ καὶ νὰ θέλη καὶ τὸ γάλα της νὰ τὸ ἑτοιμάζη ἡ μάνα της. Βαριέται νὰ κάνη καμμιὰ δουλειά. Τὰ θέλει ὅλα ἕτοιμα· θέλει ὅλοι νὰ τὴν περιποιοῦνται. Ἀπαιτήσεις ἀπὸ τὴν μάνα, ἀπαιτήσεις ἀπὸ τὸν πατέρα, καὶ   ἐκείνη νὰ ἔχη τὸ χουζούρι της. Ἐνῶ ὑπάρχει στὴν φύση της ἡ ἀγάπη, δὲν ἀναπτύσσεται, γιατὶ συνέχεια δέχεται βοήθεια καὶ εὐλογίες ἀπὸ τὴν μάνα της, ἀπὸ τὸν πατέρα της, ἀπὸ τὰ ἀδέλφια της. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ὅμως ποὺ γίνεται μάνα, μοιάζει μὲ μηχανάκι πού, ὅσο ζορίζεται, τόσο φορτίζεται, γιατὶ δουλεύει  συνέχεια  ἡ  ἀγάπη.  Πρῶτα  σιχαινόταν,  ὅταν  ἄγγιζε  κάτι  βρώμικο,  καὶ ἔπαιρνε μοσχοσάπουνα γιὰ νὰ πλυθῆ. Ὕστερα, ὅταν λερώνεται τὸ παιδάκι καὶ πρέπη νὰ τὸ καθαρίση, λὲς καὶ πιάνει... μαρμελάδες! Δὲν σιχαίνεται. Πρῶτα, ἂν τὴν ξυπνοῦσες, φώναζε, γιατὶ τὴν ἐνόχλησες. Ὕστερα, ὅταν κλαίη τὸ παιδί, ὅλη νύχτα ξενυχτάει καὶ δὲν δυσκολεύεται. Τὸ φροντίζει καὶ χαίρεται. Γιατί; Γιατὶ παύει νὰ εἶναι παιδί. Ἔγινε μάνα καὶ ἦρθε ἡ θυσία, ἡ ἀγάπη.

Ἡ μητέρα μάλιστα φθάνει νὰ ἔχη περισσότερη ἀγάπη καὶ θυσία ἀπὸ τὸν πατέρα, γιατὶ στὸν πατέρα δὲν δίνονται πολλὲς εὐκαιρίες, γιὰ νὰ θυσιάζεται. Βασανίζεται, κοπιάζει περισσότερο μὲ τὰ παιδιά, ἀλλὰ παράλληλα φορτίζεται ἀπὸ τὰ παιδιά. Δίνει-δίνει, γι᾿ αὐτὸ συνέχεια παίρνει. Ὁ πατέρας οὔτε βασανίζεται τόσο πολὺ μὲ τὰ παιδιά, ἀλλὰ οὔτε φορτίζεται, γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ ἀγάπη του δὲν εἶναι ὅση τῆς μητέρας.

Πόσες μητέρες ἔρχονται μὲ κλάματα καὶ μὲ παρακαλοῦν: «Κάνε προσευχή, Πάτερ, γιὰ τὸ παιδί μου». Τί ἀγωνία ἔχουν! Λίγοι ἄνδρες μοῦ λένε: «Κάνε προσευχή, παραστράτησε  τὸ  παιδί  μου».  Νά,  καὶ   σήμερα  μιὰ  μητέρα  μὲ  τί   λαχτάρα  ἡ φουκαριάρα ἔσπρωχνε τὰ παιδιά της – ὀκτὼ εἶχε – καὶ τὰ ἔβαζε στὴν σειρά, γιὰ νὰ πάρουν ὅλα εὐλογία. Ἕνας πατέρας δύσκολα θὰ τὸ ἔκανε αὐτό. Καὶ ἡ Ρωσία ἀπὸ τὶς μητέρες κρατήθηκε. Ἡ πατρικὴ ἀγκαλιά, ὅταν δὲν ἔχη Χάρη Θεοῦ, εἶναι ξερή. Ἐνῶ ἡ μητρικὴ ἀγκαλιά, ἀκόμη καὶ ὅταν δὲν ἔχη Θεό, ἔχει γάλα. Τὸ παιδὶ ἀγαπᾶ τὸν πατέρα του καὶ τὸν σέβεται, ἀλλὰ μὲ τὴν στοργὴ καὶ τὴν τρυφερότητα τῆς μητέρας αὐξάνει πιὸ πολὺ ἡ ἀγάπη του καὶ πρὸς τὸν πατέρα.

Ἡ  ἀξιοποίηση τῆς ἀτεκνίας

Ἡ γυναίκα, ὅταν δὲν ἔχη παιδιά, ἂν δὲν ἀξιοποιήση τὸ θέμα αὐτὸ πνευματικά, βασανίζεται. Τί εἶχα τραβήξει μιὰ φορὰ μὲ μιὰ γυναίκα ποὺ δὲν εἶχε παιδιά! Ὁ ἄνδρας της εἶχε μεγάλη θέση στὴν  δουλειά του.  Αὐτὴ εἶχε σπίτια ποὺ  τὰ νοίκιαζε,  σπίτι

μεγάλο  στὸ  ὁποῖο  ἔμεναν,  προίκα  μεγάλη,  καὶ  βαριόταν  νὰ  πάη  στὴν  ἀγορὰ  νὰ

ψωνίση, βαριόταν νὰ μαγειρέψη, ἀλλὰ οὔτε καὶ ἤξερε νὰ μαγειρεύη. Τηλεφωνοῦσε

καὶ τῆς ἔφερναν ἕτοιμα φαγητά. Τίποτε δὲν τῆς ἔλειπε, καὶ ὅμως ἦταν βασανισμένη, γιατὶ τίποτε δὲν τὴν εὐχαριστοῦσε. Ὅλη μέρα καθόταν στὸ σπίτι· τῆς ἔφταιγε τὸ ἕνα, τῆς  ἔφταιγε  τὸ  ἄλλο,  βαριόταν  τὸ  ἕνα,  βαριόταν  τὸ  ἄλλο.  Τὴν  ἔπνιγαν  μετὰ  οἱ λογισμοὶ καὶ ἀναγκαζόταν νὰ παίρνη χάπια. Ὁ ἄνδρας της ἔπαιρνε δουλειὰ ἀπὸ τὸ γραφεῖο στὸ σπίτι, γιὰ νὰ τῆς κάνη παρέα, καὶ ἐκείνη καθόταν πάνω ἀπὸ τὸ κεφάλι του, γιὰ νὰ περνάη τὴν ὥρα της. Ὁ ἄνθρωπος τὴν βαριόταν, ἀλλὰ ἔπρεπε ὁ καημένος νὰ κάνη καὶ τὴν δουλειά του. Ὅταν τὴν συνάντησα, τῆς εἶπα: «Μὴν κάθεσαι ὅλη μέρα μέσα στὸ σπίτι καὶ μουχλιάζεις. Πήγαινε σὲ κανένα νοσοκομεῖο, νὰ κάνης καμμιὰ ἐπίσκεψη σὲ ἀρρώστους». «Ποῦ νὰ πάω, Πάτερ; μοῦ λέει, δύσκολο μοῦ φαίνεται».

«Τότε θὰ κάνης τὸ ἑξῆς: Θὰ διαβάζης τὴν Πρώτη Ὥρα στὴν ὥρα της, τὴν Τρίτη Ὥρα

στὴν ὥρα της1  κ.λπ. καὶ θὰ κάνης καὶ καμμιὰ μετάνοια». «Δὲν μπορῶ», μοῦ λέει. «Ἔ, τότε νὰ ἀσχοληθῆς μὲ τὰ Συναξάρια». Τῆς εἶπα νὰ διαβάση τὸν βίο ὅλων τῶν γυναικῶν ποὺ ἁγίασαν, μὲ τὴν σκέψη μήπως ἀπὸ ᾿κεῖ πάρη κάτι καὶ βοηθηθῆ. Τρόμαξα νὰ τὴν βάλω σὲ μιὰ σειρά, γιὰ νὰ μὴν καταλήξη στὸ τρελλοκομεῖο. Εἶχε ἀχρηστευθῆ τελείως. Γερὴ μηχανή, ἀλλὰ μὲ παγωμένα λάδια.

Μὲ ὅλα αὐτὰ θέλω νὰ πῶ ὅτι ἡ καρδιὰ τῆς γυναίκας ἀχρηστεύεται, ὅταν ἡ

ἀγάπη ποὺ ἔχει στὴν φύση της δὲν βρῆ διέξοδο. Καὶ βλέπεις, ἄλλη μὲ πέντε-ἕξι ἢ καὶ ὀκτὼ παιδιά, νὰ εἶναι πάμφτωχη ἡ καημένη καὶ νὰ χαίρεται. Ἔχει καὶ λεβεντιὰ καὶ παλληκαριά. Γιατί; Γιατὶ βρῆκε τὸν στόχο της. Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση μιὰ περίπτωση: Ἕνας γνωστός μου εἶχε δύο ἀδελφές. Ἡ μία παντρεύτηκε πολὺ μικρὴ καὶ ἀπέκτησε πολλὰ παιδιά. Θυσία γινόταν. Ἔρραβε κιόλας καὶ ἔστελνε σὲ φτωχοὺς ἐλεημοσύνες. Ἦρθε πρὸ ἡμερῶν καὶ μοῦ εἶπε: «ἔχω καὶ ἐγγονάκια τώρα!» καὶ σκιρτοῦσε ἡ καρδιά της. Ἡ ἄλλη δὲν παντρεύτηκε, δὲν ἀξιοποίησε πνευματικὰ καὶ τὸ ἀμέριμνο ποὺ εἶχε καὶ ἦταν... μὴν τὰ ρωτᾶς! Ἕνα ἄχρηστο πράγμα! Βαριόταν ποὺ ζοῦσε. Περίμενε ἀπὸ τὴν γριὰ μάνα της νὰ τὴν ἐξυπηρετῆ καὶ εἶχε καὶ παράπονα. Βλέπετε τί γίνεται; Δὲν ἔγινε ἡ ἀλλαγὴ μέσα της, γιατὶ δὲν ἔγινε μητέρα καὶ οὔτε ἀξιοποίησε τὴν ἀγάπη ποὺ ὑπάρχει στὴν γυναικεία φύση, βοηθώντας ὅσους ἔχουν ἀνάγκη.

Γι᾿ αὐτὸ λέω ὅτι ἡ θυσία εἶναι ἀπαραίτητη στὴν γυναίκα. Ὁ ἄνδρας, καὶ ἂν

ἀκόμη δὲν καλλιεργήση τὴν ἀγάπη, δὲν παθαίνει καὶ μεγάλη ζημιά. Ἡ γυναίκα ὅμως, μὲ τὴν ἀγάπη ποὺ ἔχει, ἂν τυχὸν δὲν τὴν διοχετεύη σωστά, εἶναι σὰν μιὰ μηχανὴ ποὺ δουλεύει, ἀλλὰ δὲν ἔχει ὑλικὸ νὰ δουλέψη καὶ τραντάζεται καὶ τραντάζει καὶ τοὺς ἄλλους.

Ἡ ἀντοχὴ τῆς μητέρας

– Γέροντα, ὁ Ἅγιος Νεκτάριος σὲ μιὰ ἐπιστολή του πρὸς τὶς μοναχὲς γράφει νὰ

μὴν ξεχνοῦν πὼς εἶναι γυναῖκες καὶ νὰ προσπαθοῦν νὰ μιμοῦνται τὶς Ὅσιες καὶ ὄχι

τοὺς Ὁσίους2. Γιατί τὸ λέει αὐτό; Μήπως γιατὶ οἱ γυναῖκες δὲν ἔχουν ἀντοχή;

–  Ποιές; οἱ  γυναῖκες δὲν ἔχουν ἀντοχή;  Ἐγὼ τὶς  ἔχω φοβηθῆ  τὶς  γυναῖκες.

Ἔχουν πολλὴ ἀντοχή. Ἡ γυναίκα μπορεῖ στὸ σῶμα νὰ εἶναι ἀδύναμη, νὰ ἔχη λιγώτερες σωματικὲς δυνάμεις ἀπὸ τὸν ἄνδρα, ἀλλὰ μὲ τὴν καρδιὰ ποὺ ἔχει, ἂν τὴν δουλεύη, ἔχει τέτοια ἀντοχή, ποὺ ξεπερνάει τὴν ἀνδρικὴ δύναμη. Ὁ ἄνδρας, ναὶ μὲν ἔχει σωματικὲς δυνάμεις, ἀλλὰ δὲν ἔχει τὴν καρδιὰ ποὺ ἔχει ἡ γυναίκα. Νά, πρόσεξα μιὰ γάτα ποὺ ἦρθε στὸ Καλύβι μὲ τὰ γατιά της. Ἦταν ἀδύνατη, ἡ κοιλιά της κολλημένη σὰν πλάκα. Μιὰ μέρα ἦρθε ἕνα μεγάλο σκυλὶ ποὺ ἦταν καὶ κυνηγητικό. Ὁ Κούρδης, ὁ γάτος, τὸ ἔβαλε στὰ πόδια. Ἐκείνη σηκώθηκε ἐπάνω, καμπούριασε, ἀγρίεψε,  ἦταν  ἕτοιμη  νὰ  ὁρμήση  ἐπάνω  στὸ  σκυλί.  Ἀπόρησα,  ποῦ  βρῆκε  τέτοιο θάρρος! Βλέπεις, εἶχε τὰ γατάκια της.

Ἡ μάνα πονάει, κουράζεται,  ἀλλὰ δὲν αἰσθάνεται οὔτε τὸν πόνο οὔτε τὴν

κούραση. Ζορίζει τὸν ἑαυτό της, ἀλλά, ἐπειδὴ ἀγαπάει τὰ παιδιά της, ἀγαπάει τὸ σπίτι της, ὅλα τὰ κάνει μὲ χαρά. Πιὸ πολὺ κουράζεται ἕνας ποὺ ξαπλώνει συνέχεια παρὰ αὐτή. Θυμᾶμαι, ἡ μάνα μου, ὅταν ἤμασταν μικρά, ἔπρεπε νὰ κουβαλάη τὸ νερὸ ἀπὸ τὴν βρύση ποὺ ἦταν πολὺ μακριὰ ἀπὸ τὸ σπίτι μας· ἔπρεπε νὰ μαγειρεύη, νὰ ζυμώνη, νὰ πλένη τὰ ροῦχα, νὰ πηγαίνη καὶ στὸ χωράφι. Ἔκανε δηλαδὴ ὅλες τὶς δουλειές, εἶχε κι ἐμᾶς τὰ παιδιὰ νὰ τὴν ζαλίζουμε καὶ νὰ κάνη καὶ τὸ ...δικαστήριο, ὅταν μαλώναμε. Ἔλεγε ὅμως: «Αὐτὸ εἶναι τὸ καθῆκον μου· εἶμαι ὑποχρεωμένη νὰ τὰ κάνω ὅλα, χωρὶς νὰ γογγύζω». Τὸ ἔλεγε μὲ τὴν καλὴ ἔννοια. Ἀγαποῦσε τὸ σπίτι, ἀγαποῦσε τὰ παιδιά της, καὶ δὲν κουραζόταν μὲ τὶς δουλειές· ὅλα τὰ ἔκανε μὲ τὴν καρδιά της, μὲ χαρά.

Καὶ ὅσο περνοῦν τὰ χρόνια, τόσο πιὸ πολὺ ἡ μητέρα ἀγαπᾶ τὸ σπίτι. Παρόλο

ποὺ περνᾶ ἡ ἡλικία, θυσιάζεται πιὸ πολύ, γιὰ νὰ μεγαλώση καὶ τὰ ἐγγονάκια της. Καὶ ἐνῶ οἱ δυνάμεις της λιγοστεύουν, ἐπειδὴ ὅμως τὸ κάνει μὲ τὴν καρδιά της, ἔχει περισσότερο κουράγιο καὶ ἀπὸ τὸν ἄνδρα, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸ κουράγιο ποὺ εἶχε στὰ νιάτα της.

– Καὶ στὴν ἀρρώστια, Γέροντα, ἡ γυναίκα ἔχει μεγαλύτερη ψυχραιμία ἀπὸ τὸν

ἄνδρα.

– Ξέρεις τί γίνεται; Ἡ μητέρα μὲ τὶς ἀρρώστιες τοῦ παιδιοῦ ἔχει ἀντιμετωπίσει

πολλὲς φορὲς τὴν ἀρρώστια καὶ ἔχει πολλὲς ἐμπειρίες. Θυμᾶται πόσες φορὲς ἀνέβηκε ὁ πυρετὸς καὶ ξανακατέβηκε. Εἶδε διάφορες σκηνές· τὸ παιδὶ νὰ πνίγεται ἢ νὰ λιποθυμάη καὶ μὲ ἕνα-δυὸ χτυπήματα νὰ συνέρχεται κ.λπ. Ὁ ἄνδρας δὲν τὰ βλέπει αὐτὰ καὶ δὲν ἔχει τέτοιες ἐμπειρίες. Γι᾿ αὐτό, ἂν δῆ τὸ παιδὶ καμμιὰ φορὰ μὲ πυρετὸ ἢ λίγο χλωμό, πανικοβάλλεται καὶ ἀρχίζει: «Τὸ παιδὶ χάνεται! Τί θὰ κάνουμε τώρα; Τρέξτε, φωνάξτε τὸν γιατρό!».

Ἐγκυμοσύνη καὶ θηλασμὸς

Ἡ  ἀνατροφὴ  τοῦ  παιδιοῦ  ἀρχίζει  ἀπὸ  τὴν  ἐγκυμοσύνη.  Ἂν  ἡ  μητέρα  ποὺ

κυοφορεῖ συγχύζεται καὶ στενοχωριέται, τὸ ἔμβρυο μέσα στὴν κοιλιά της ταράζεται.

Ἐνῶ, ὅταν ἡ μάνα προσεύχεται καὶ ζῆ πνευματικά, τὸ παιδάκι στὴν κοιλιὰ τῆς μάνας ἁγιάζεται. Γι᾿ αὐτὸ ἡ γυναίκα, ὅταν εἶναι ἔγκυος, πρέπει νὰ λέη τὴν εὐχή, νὰ μελετάη λίγο ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο, νὰ ψάλλη, νὰ μὴν ἔχη ἄγχος, ἀλλὰ καὶ οἱ ἄλλοι νὰ προσέχουν νὰ μὴν τὴν στενοχωροῦν. Τότε τὸ παιδὶ ποὺ θὰ γεννηθῆ θὰ εἶναι ἁγιασμένο καὶ οἱ γονεῖς δὲν θὰ ἔχουν πρόβλημα μαζί του, οὔτε ὅταν εἶναι μικρό, οὔτε ὅταν μεγαλώση.

Ὕστερα, ὅταν γεννηθῆ τὸ παιδί, πρέπει νὰ τὸ θηλάση, ὅσο πιὸ πολὺ μπορεῖ. Τὸ

μητρικὸ γάλα δίνει ὑγεία στὰ παιδιά. Μὲ τὸν θηλασμὸ τὰ παιδιὰ δὲν θηλάζουν μόνο γάλα· θηλάζουν καὶ ἀγάπη, στοργή, παρηγοριά, ἀσφάλεια, καὶ ἀποκτοῦν ἔτσι δυνατὸ χαρακτήρα. Ἀλλὰ καὶ τὴν ἴδια τὴν μητέρα τὴν βοηθάει ὁ θηλασμός. Ὅταν οἱ μητέρες δὲν θηλάζουν τὰ παιδιά, δημιουργοῦνται ἀνωμαλίες στὸν ὀργανισμό τους ποὺ μπορεῖ νὰ ὁδηγήσουν σὲ μαστεκτομές.

Παλιὰ μιὰ μητέρα μπορεῖ νὰ θήλαζε καὶ τὸ παιδὶ τῆς γειτόνισσας, ἂν δὲν εἶχε

γάλα. Τώρα πολλὲς μητέρες βαριοῦνται νὰ θηλάσουν ἀκόμη καὶ τὰ δικά τους παιδιά. Ἡ  μάνα ποὺ τεμπελιάζει καὶ δὲν θηλάζει τὸ παιδί, μεταδίδει τεμπελιὰ καὶ στὸ παιδί. Παλιὰ τὰ κουτιὰ μὲ τὸ συμπυκνωμένο γάλα εἶχαν ἀπ᾿ ἔξω μιὰ μάνα ποὺ κρατοῦσε στὴν ἀγκαλιά της ἕνα παιδάκι. Τώρα ἔχουν μιὰ μάνα ποὺ κρατάει κάτι λουλούδια! Δὲν θηλάζουν οἱ μάνες τὰ παιδιά, ὁπότε τὰ παιδιὰ μεγαλώνουν ἀπαρηγόρητα. Ποιός θὰ τοὺς δώση στοργὴ καὶ ἀγάπη; Τὸ κουτὶ μὲ τὸ γάλα τῆς ἀγελάδας; Θηλάζουν ἀπὸ τὸ

«παγωμένο»  μπουκάλι  καὶ  παγώνει  ἡ  καρδιά  τους.  Ὕστερα,  ὅταν  μεγαλώσουν, ζητοῦν παρηγοριὰ στὸ μπουκάλι, στὶς ταβέρνες. Πίνουν, γιὰ νὰ ξεχάσουν τὸ ἄγχος, καὶ γίνονται ἀλκοολικοί. Ἂν δὲν πάρουν στοργὴ τὰ παιδιά, δὲν θὰ ἔχουν νὰ δώσουν στοργή, καὶ πάει σχοινὶ-κορδόνι. Ἔρχονται μετὰ οἱ μανάδες: «Κάνε προσευχή, Πάτερ! Χάνω τὸ παιδί μου».

Ἡ ἐργαζόμενη μητέρα

– Γέροντα, εἶναι σωστὸ νὰ ἐργάζεται ἡ γυναίκα;

– Ὁ ἄνδρας της τί λέει;

– Ὅ,τι ἀναπαύει τὴν γυναίκα.

– Μιὰ κοπέλα ποὺ σπούδασε καὶ ἄρχισε νὰ ἐργάζεται πρὶν ἀπὸ τὸν γάμο της,

δύσκολα ἀφήνει τὴν δουλειά της, ὅταν γίνη μάνα, γιὰ νὰ ἀφοσιωθῆ στὰ παιδιά της. Ἐνῶ μιὰ ἄλλη ποὺ δὲν σπούδασε καὶ ἔχει μιὰ ἁπλὴ δουλειά, πιὸ εὔκολα μπορεῖ νὰ τὴν ἀφήση.

– Ἂν δὲν ἔχη παιδιά, Γέροντα, νομίζω ὅτι τὴν βοηθάει ἡ δουλειά.

–  Δηλαδή,  ἂν  δὲν  ἔχη  παιδιά,  πρέπει  ὁπωσδήποτε  νὰ  ἐργάζεται ἐπαγγελματικά; Ὑπάρχουν τόσα ἄλλα πράγματα ποὺ μπορεῖ νὰ κάνη. Φυσικά, ἂν ἔχη παιδιά, τὸ καλύτερο εἶναι νὰ μείνη στὸ σπίτι. Γιατὶ τὰ παιδιὰ πῶς θὰ βοηθηθοῦν;

–   Γέροντα,   πολλὲς   γυναῖκες   λένε   ὅτι   δὲν   τὰ   βγάζουν   πέρα,   γι᾿   αὐτὸ

ἀναγκάζονται νὰ δουλεύουν.

– Δὲν τὰ βγάζουν πέρα, γιατὶ θέλουν νὰ ἔχουν τηλεόραση, βίντεο, αὐτοκίνητο

προσωπικὸ κ.λπ., ὁπότε πρέπει νὰ ἐργασθοῦν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ παραμελοῦν καὶ νὰ χάνουν τὰ παιδιά τους. Ἂν ἐργάζεται μόνον ὁ πατέρας καὶ ἀρκοῦνται στὰ λίγα, τότε δὲν θὰ ὑπάρχη πρόβλημα. Μὲ τὸ νὰ ἐργάζωνται καὶ οἱ δύο, δῆθεν γιατὶ δὲν τοὺς

φθάνουν τὰ χρήματα, ἡ οἰκογένεια σκορπίζεται καὶ χάνει τὸ πραγματικό της νόημα.

Τί νὰ κάνουν καὶ τὰ παιδιά; Ἂν ζοῦσαν πιὸ ἁπλά, θὰ ἦταν ξεκούραστες καὶ αὐτές, θὰ

χαίρονταν καὶ τὰ παιδιά. Κάποιος ἤξερε ἑπτὰ γλῶσσες καὶ ἡ γυναίκα του ζοριζόταν νὰ μάθη τέσσερις, παρέδιδε καὶ μαθήματα καὶ ἔπαιρνε φάρμακα, γιὰ νὰ τὰ βγάλη πέρα. Τὰ παιδιά τους γεννήθηκαν καλὰ καὶ μεγάλωσαν βλαμμένα. Ἔπειτα ψυχαναλύσεις... Γι᾿ αὐτὸ λέω στὶς μητέρες νὰ ἁπλοποιήσουν τὴν ζωή τους, γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ ἀσχοληθοῦν περισσότερο μὲ τὰ παιδιά τους ποὺ τὶς ἔχουν ἀνάγκη. Ἄλλο εἶναι νὰ ἔχουν καὶ κάποια ἄλλη ἀπασχόληση στὸ σπίτι καὶ νὰ καταπιάνωνται μὲ  αὐτήν,  ὅταν  κουράζωνται  μὲ τὰ παιδιά.  Ὅταν  ἡ μητέρα εἶναι  μέσα στὸ  σπίτι, μπορεῖ καὶ παρακολουθεῖ τὰ παιδιά, ρυθμίζει τὰ πράγματα καὶ ἀποφεύγονται πολλὲς στενοχώριες.

Σήμερα τὰ παιδιὰ δὲν χορταίνουν τὴν μητρικὴ ἀγάπη, ἀλλὰ οὔτε τὴν μητρική

τους γλῶσσα μαθαίνουν, γιατὶ ἡ μάνα λείπει ὅλη τὴν ἡμέρα στὴν δουλειὰ καὶ ἀφήνει τὰ παιδιὰ μὲ ξένες γυναῖκες. Χίλιες φορὲς καλύτερα περνοῦν τὰ παιδιὰ τοῦ βρεφοκομείου, ὅπου βρίσκεται καὶ κάποια ἀφιερωμένη νοσοκόμα ποὺ τοὺς δείχνει λίγη στοργή, παρὰ τὰ παιδιά, ποὺ τὰ ἐγκαταλείπουν οἱ γονεῖς τους καὶ πληρώνουν μιὰ γυναίκα, γιὰ νὰ τὰ φροντίζη. Καὶ ὕστερα τί γίνεται; Ὅποιος δὲν ἔχει μιὰ μάνα, ἔχει ἕνα σωρὸ παραμάνες!

Νοικοκυριὸ καὶ πνευματικὴ ζωὴ τῆς μητέρας

– Γέροντα, πῶς μπορεῖ μιὰ νοικοκυρὰ νὰ ρυθμίση τὶς δουλειές της, ὥστε νὰ ἔχη χρόνο καὶ γιὰ προσευχή; Τί ἀναλογία δηλαδὴ πρέπει νὰ ὑπάρχη ἀνάμεσα στὴν ἐργασία καὶ στὴν προσευχή;

– Οἱ γυναῖκες συνήθως δὲν ἔχουν μέτρο στὶς δουλειές τους. Θέλουν συνέχεια νὰ ἀνοίγουν δουλειές. Ἐνῶ ἔχουν πολλὴ καρδιὰ καὶ θὰ μποροῦσαν νὰ κάνουν πολὺ καλὸ νοικοκυριὸ στὴν ψυχή τους, ξοδεύουν τὴν καρδιά τους σὲ ἀσήμαντα πράγματα. Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι ἔχουμε ἕνα ποτήρι μὲ ὡραῖα σχέδια, μὲ γραμμὲς κ.λπ. Καὶ ἂν δὲν εἶχε γραμμές, τὴν δουλειά του πάλι θὰ τὴν ἔκανε. Ἐκεῖνες ὅμως πᾶνε στὸ κατάστημα καὶ ἀρχίζουν: «Ὄχι, τὶς θέλω μέχρι ἐκεῖ τὶς γραμμές, ὄχι ἔτσι, ὄχι ἀλλιῶς». Καὶ ἂν ἔχη καὶ κανένα λουλούδι, ἔ, τότε εἶναι ποὺ σκιρτᾶ ἡ καρδιά! Ἔτσι ἡ γυναίκα καταστρέφει ὅλη τὴν δυναμικότητά της. Σπάνια θὰ βρῆς κανέναν ἄνδρα νὰ δώση προσοχὴ σὲ κάτι τέτοια.  Καὶ  ἂν  ἕνα  πορτατὶφ  λ.χ.  εἶναι  καφὲ ἢ μαῦρο,  οὔτε ποὺ τὸ  προσέχουν  οἱ ἄνδρες. Ἀλλὰ ἡ γυναίκα θέλει κάτι ὄμορφο, χαίρεται, δίνει ἕνα κομμάτι τῆς καρδιᾶς της  σὲ  αὐτό,  ἄλλο  κομμάτι  σὲ  κάτι  ἄλλο,  ὁπότε  τί  μένει  γιὰ  τὸν  Χριστό;  Τὰ χασμουρητὰ ἀπὸ τὴν κούρασή της στὴν ὥρα τῆς προσευχῆς. Ὅσο ἀπομακρύνεται ἡ καρδιὰ τῆς γυναίκας ἀπὸ τὰ ὄμορφα, τόσο πλησιάζει τὸν Χριστό. Καὶ ὅταν ἡ καρδιὰ δοθῆ στὸν Χριστό, τότε ἔχει μεγάλη δύναμη! Εἶδα μιὰ ψυχὴ αὐτὲς τὶς μέρες ποὺ ἔχει ἀφεθῆ τελείως στὸν Θεό. Βλέπεις νὰ καίη μέσα της μιὰ γλυκειὰ φλόγα! Τὰ παίρνει ὅλα στὰ ζεστά. Ἦταν τελείως κοσμική, ἀλλὰ εἶχε καλὴ διάθεση καὶ κάποια στιγμὴ τινάχθηκε ἡ σπίθα μέσα της. Χρυσαφικά, λοῦσα, ὅλα τὰ πέταξε. Τώρα ζῆ μὲ μιὰ ἁπλότητα! Ἀγωνίζεται, κάνει δουλειὰ πνευματική. Μὲ τί θυσία κινεῖται! Ζήλεψε τοὺς Ἁγίους μὲ τὴν καλὴ ἔννοια. Τί κομποσχοίνι, τί νηστεῖες κάνει, τί Ψαλτήρι διαβάζει!... Φοβερό! Αὐτὴ τρέφεται ἀπὸ τὴν ἄσκηση τώρα.

– Γέροντα, μιὰ μητέρα μοῦ εἶπε: «Εἶμαι ἀδύναμη σωματικὰ καὶ κουράζομαι πο-

λύ· οὔτε τὶς δουλειὲς προλαβαίνω νὰ κάνω, οὔτε χρόνος μοῦ μένει γιὰ προσευχή».

– Νὰ ἁπλοποιήση τὴν ζωή της, γιὰ νὰ τῆς μένη χρόνος καὶ γιὰ προσευχή. Μὲ τὴν ἁπλότητα μιὰ μητέρα μπορεῖ νὰ κάνη πολλὴ προκοπή. Ἂν μιὰ μάνα ἔχη ἁπλοποιήσει τὴν ζωή της, ἀλλὰ κοπιάζει, γιατὶ ἔχει πολλὰ παιδιά, δικαιοῦται νὰ πῆ

«κουράζομαι».  Ἂν  ὅμως  χάνη  τὸν  χρόνο  της  κοιτάζοντας  πῶς  θὰ  παρουσιάση

τακτοποιημένο τὸ σπίτι της στοὺς ξένους, τότε τί νὰ πῆ κανείς; Μερικὲς μητέρες, γιὰ νὰ τὰ ἔχουν ὅλα τακτοποιημένα στὸ σπίτι, περιορίζουν ἀσφυκτικὰ τὰ παιδάκια καὶ δὲν τὰ ἀφήνουν νὰ μετακινήσουν μιὰ καρέκλα ἢ ἕνα μαξιλάρι. Τοὺς ἐπιβάλλουν στρατιωτικὴ πειθαρχία, καὶ ἔτσι τὰ παιδιά, ἐνῶ γεννιοῦνται κανονικά, μεγαλώνουν δυστυχῶς  βλαμμένα.  Ἕνας  μυαλωμένος  ἄνθρωπος,  ἂν  δῆ  σὲ  ἕνα  σπίτι  ποὺ  ἔχει πολλὰ παιδιὰ ὅλα τὰ πράγματα στὴν θέση τους, θὰ βγάλη συμπέρασμα ὅτι ἢ τὰ παιδιὰ εἶναι βλαμμένα ἢ ἡ μάνα εἶναι βάρβαρη καὶ ἐπιβάλλει στρατιωτικὴ πειθαρχία. Ὑπάρχει φόβος στὴν ψυχὴ τῶν παιδιῶν, γι᾿ αὐτὸ πειθαρχοῦν. Μιὰ φορὰ εἶχα πάει σὲ ἕνα σπίτι  μὲ πολλὰ  παιδιά.  Πόση  χαρὰ  μοῦ ἔδωσαν  τὰ παιδάκια μὲ  τὶς  παιδικὲς ἀταξίες τους, ποὺ χαλοῦσαν τὴν κοσμικὴ τάξη – τὸ κάθε πράγμα στὴν θέση του. Αὐτὸ εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀταξία, ποὺ κουράζει πολὺ τὸν σημερινὸ ἄνθρωπο.

Παλιὰ δὲν ὑπῆρχαν πνευματικὰ βιβλία, γιὰ νὰ βοηθηθοῦν οἱ μητέρες μὲ τὴν

μελέτη. Τώρα ὑπάρχουν ἕνα σωρὸ Πατερικά, ἕνα σωρὸ μεταφράσεις, ἀλλὰ δυστυχῶς οἱ  περισσότερες  μητέρες  ἢ  ἀσχολοῦνται  μὲ  κάτι  χαζὰ  ἢ  ἐργάζονται,  γιὰ  νὰ  τὰ βγάλουν πέρα.

Ἡ  μάνα καλύτερα εἶναι νὰ ἀσχολῆται μὲ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, παρὰ νὰ

καταπιάνεται σχολαστικὰ μὲ τὸ νοικοκυριό, μὲ τὰ ἄψυχα πράγματα. Νὰ τοὺς μιλάη γιὰ τὸν Χριστό, νὰ τοὺς διαβάζη βίους Ἁγίων. Παράλληλα νὰ ἀσχολῆται καὶ μὲ τὸ ξεσκόνισμα τῆς ψυχῆς της, γιὰ νὰ λαμποκοπάη πνευματικά. Ἡ πνευματικὴ ζωὴ τῆς μητέρας θὰ βοηθήση ἀθόρυβα καὶ τὶς ψυχὲς τῶν παιδιῶν της. Ἔτσι καὶ τὰ παιδιά της θὰ ζοῦν χαρούμενα,  καὶ ἐκείνη θὰ εἶναι εὐτυχισμένη, γιατὶ μέσα της θὰ ἔχη τὸν Χριστό. Ἂν ἡ μάνα δὲν εὐκαιρῆ οὔτε ἕνα «Τρισάγιο» νὰ πῆ, πῶς θὰ ἁγιασθοῦν τὰ παιδιά της;

– Καὶ ὅταν, Γέροντα, μιὰ μάνα ἔχη πολλὰ παιδιὰ καὶ πολλὲς δουλειές;

– Ὅταν κάνη τὶς δουλειὲς στὸ σπίτι, δὲν μπορεῖ συγχρόνως νὰ προσεύχεται; Ἐμένα ἡ μητέρα μου μοῦ ἔμαθε νὰ λέω τὴν εὐχή. Ὅταν σὰν παιδιὰ κάναμε καμμιὰ ἀταξία καὶ πήγαινε νὰ θυμώση, τὴν ἄκουγα ποὺ ἔλεγε: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με». Ὅταν ἔβαζε τὸ ψωμὶ στὸν φοῦρνο, ἔλεγε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Παναγίας». Καὶ ὅταν ζύμωνε καὶ ὅταν μαγείρευε, πάλι ἔλεγε συνέχεια τὴν εὐχή. Ἔτσι ἁγιαζόταν ἡ ἴδια, ἁγιαζόταν καὶ τὸ ψωμὶ καὶ τὸ φαγητὸ ποὺ ἔκανε, ἁγιάζονταν καὶ αὐτοὶ ποὺ τὸ ἔτρωγαν.

Πόσες μητέρες ποὺ εἶχαν ἁγία ζωὴ εἶχαν καὶ ἁγιασμένα παιδιά! Νά, ἡ μητέρα

τοῦ Γέροντα Χατζη-Γεώργη. Ἀκόμη καὶ τὸ γάλα αὐτῆς τῆς εὐλογημένης μάνας, ποὺ θήλαζε ὁ Γαβριὴλ – τὸ κατὰ κόσμον ὄνομα τοῦ Γέροντα Χατζη-Γεώργη – ἦταν ἀσκητικό! Εἶχε ἀποκτήσει δύο παιδιὰ καὶ ὕστερα ζοῦσαν μὲ τὸν σύζυγό της ἐν παρθενίᾳ, ἀγαπημένοι σὰν ἀδέλφια. Εἶχε ἀσκητικὸ πνεῦμα ἀπὸ μικρή, γιατὶ εἶχε ἀδελφὴ μοναχή, ἀσκήτρια, τὴν ὁποία ἐπισκεπτόταν καὶ ἀργότερα μὲ τὰ παιδιά της. Ὁ πατέρας τοῦ Γαβριὴλ ἦταν καὶ αὐτὸς εὐλαβὴς καὶ ἀσχολοῦνταν μὲ τὸ ἐμπόριο, γι᾿ αὐτὸ τὸν περισσότερο καιρὸ τὸν περνοῦσε στὰ ταξίδια. Αὐτὸ ἔδινε τὴν εὐκαιρία στὴν

μητέρα του νὰ ζῆ ἁπλά, νὰ μὴ «μεριμνᾷ καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά»3, νὰ τὸν παίρνη μαζί

της καὶ νὰ ἀγρυπνῆ μὲ ἄλλες γυναῖκες πότε στὶς σπηλιὲς καὶ πότε στὰ ἐξωκκλήσια.

Γι᾿ αὐτὸ μετὰ ἔφθασε σὲ τέτοια μέτρα ἁγιότητος4.

Ἡ εὐλάβεια τῆς μητέρας ἔχει μεγάλη σημασία. Ἂν ἡ μητέρα ἔχη ταπείνωση,

φόβο Θεοῦ, τὰ πράγματα μέσα στὸ σπίτι πᾶνε κανονικά. Γνωρίζω νέες μητέρες ποὺ λάμπει τὸ πρόσωπό τους, ἂν καὶ δὲν ἔχουν ἀπὸ πουθενὰ βοήθεια. Ἀπὸ τὰ παιδιὰ καταλαβαίνω σὲ τί κατάσταση βρίσκονται οἱ μητέρες.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1 Ἡ  ἀκολουθία τῶν Ὡρῶν τελεῖται πρὸς ἁγιασμὸ τῶν ὡρῶν, στὶς ὁποῖες εἶχε διαιρεθῆ ἡ

ἡμέρα κατὰ τὴν Ρωμαϊκὴ ἐποχή. Ἡ  Πρώτη Ὥρα διαβάζεται στὶς 6 π.μ., ἡ Τρίτη στὶς 9 π.μ., ἡ

Ἕκτη στὶς 12 τὸ μεσημέρι καὶ ἡ Ἐνάτη στὶς 3 τὸ ἀπόγευμα.

2   Ἁγίου  Νεκταρίου,  Ἐπισκόπου  Πενταπόλεως,  35  Ποιμαντικὲς  Ἐπιστολές,  Ἐπιστολὴ

26η, ἐκδ. «Ὑπακοή», Ἀθῆναι 1993, σ. 123.

3 Βλ. Λουκ. 10, 41.

4   Βλ.  Γέροντος  Παϊσίου  Ἁγιορείτου,  Ὁ  Γέρων  Χατζη-Γεώργης  ὁ  Ἀθωνίτης,  Ἱ.  Ἡσυχ.

Εὐαγγ. Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, Σουρωτὴ Θεσσαλονίκης, 6η ἔκδ., 2001.

Εισαγωγή στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο απο το Βιβλίο :

ΛΟΓΟΙ Δ΄ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ ΓΕΡΟΝΤΟΣ  ΠΑΪΣΙΟΥ  ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

© Ἱερὸν Ἡσυχαστήριον Μοναζουσῶν

«Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος»

Η ηλεκτρονική επεξεργασία  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο

©ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

 http://www.alavastron.net/

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: