2. Αποδέσμευση και Αποσύνδεση Πορεία Θανάτου

Ό σύγχρονος άνθρωπος έχει αποτινάξει όλες τίς δεσμεύσεις. Έχει αποτινάξει τή δέσμευση πρός τήν πατρίδα, τή δεύσμευση πρός τήν οικογένεια, τή δέσμευση τής συζυγίας, τή δέσμευση τής πατρότητας, τή δέσμευση τής μητρότητας, ιή δέσμευση τής φιλίας, τή δέσμευση τής γειτονίας.

Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι άδέσμευτος καί άσύνδετος. Δέν έχει πατρίδα, δέν έχει οικογένεια, δέν έχει φίλους, δέν έχει γείτονες. Ό σύγχρονος άνθρωπος είναι... έλεύθερος.

Ό σύγχρονος άνθρωπος δέν έχει προκαταλήψεις, παρά μόνο έναντίον έκείνων πού αύτός θεωρεί προκατειλημμένους, δέν έχει δεισιδαιμονίες, δέν έχει πίστεις. Έχει κάνει πίστη τήν άπιστία του, προκατάληψη τή βεβαιότητά του γιά τήν άπροκαταληψία του, δεισιδαιμονία τό φόβο του γιά τόν άλλο άνθρωπο.Ό σύγχρονος άνθρωπος δέν έχει ιδανικά, άλλά έχει ιδεολογίες. Έχει ίδεολογικοποιήσει τή μισαλλοδοξία κατά έκείνων πού άποφάσισε νά θεωρεί μισαλλόδοξους. Έχει ίδεολογικοποιήσει τό πολιτικό του μίσος καί θεωρεί σάν ιδανικό του τόν πολιτικό του φανατισμό.

Ό σύγχρονος άνθρωπος χρησιμοποιεί τίς καταχρήσεις τού παρελθόντος, γιά νά καλύψει τήν άκοινωνησία του. Χρησιμοποιεί σάν πρόσχημα τήν υποκρισία τών «χριστιανών», γιά νά άποκοπεί άπό τήν οικογένεια τής Εκκλησίας, χρησιμοποιεί σάν πρόσχημα τήν πατριδοκαπηλεία τοϋ παρελθόντος γιά νά καταργήσει τήν οικογένεια τής πατρίδας, χρησιμοποιεί σάν πρόσχημα τήν οικογενειακή παθολογία γιά ν' άπαλλαγεί άπό τήν οικογένεια τής οικογένειας, χρησιμοποιεί σάν πρόσχημα τήν άνθρώπινη άτέλεια γιά νά άποκλείσει τή φιλία καί νά εξαλείψει τή γειτονία.

Ό σύγχρονος άνθρωπος χρησιμοποιεί σάν πρόσχημα τήν προσπάθειά του νά σώσει τήν ανθρωπότητα γιά νά άποφύγει νά συναντήσει τόν άνθρωπο. Συγκαλύπτει τό προσωπικό του ψέμα μέ τήν άπρόσωπη... άλήθεια. Εξαντλείται, άλλά καί διαπρέπει στήν προσπάθειά του νά καλύψει τήν τραγική του άναπηρία πού είναι ή άνικανότητά του νά αγαπήσει. Εξαντλείται καί διαπρέπει στήν προσπάθειά του νά καλύψει τό ναρκισσισμό του, τή νηπιακή αύτολατρεία του, τήν άδυναμία του νά δει τόν άλλο άνθρωπο σάν πρόσωπο καί επομένως νά δει τόν ίδιο τόν εαυτό του σάν πρόσωπο.

Ό σύγχρονος άνθρωπος προσπαθώντας νά κρύψει τή μακάβρια μοναξιά του τή λέει ελευθερία, άνεξαρτησία, άκόμη καί λεβεντιά.Ό σύγχρονος άνθρωπος χρησιμοποιεί κάθε μέσο γιά νά άποδράσει άπό τή διαπίστωση ότι δέν έχει μέλλον καί γιά νά άποδράσει άπό τόν πανικό πού τοϋ προκαλεί αύτή ή διαπίστωση. Ό σύγχρονος άνθρωπος έπαψε νά είναι άνθρωπος, προσπαθώντας νά είναι σύγχρονος καί τελικά κατάντησε άχρονος, όχι μόνο χωρίς μέλλον άλλά καί χωρίς παρελθόν, γιατί τό έχει άποκηρύξει καί χωρίς παρόν, γιατί τό θυσίασε στό μέλλον πού έχει ήδη αποκλείσει.

Στήν πραγματικότητα τρέμει τό παρόν, γιατί άπό τή μιά δύσκολα παραχαράσσεται καί άπό τήν άλλη έπιμένει νά είναι άνελέητα πραγματικό καί νά άποκαλύπτει επίσης ανελέητα τή θλιβερή πραγματικότητα τοϋ ανθρώπου. Ό σύγχρονος άνθρωπος, άν καί άποκηρύττει τό παρελθόν καί άποκλείει τό μέλλον, προτιμά νά μιλάει γιά τό παρελθόν καί τό μέλλον, γιατί τό παρελθόν μπορεί νά τό παραχαράσσει καταλογίζοντας στούς άλλους κάθε κακοδαιμονία του  άμεσου καί τοϋ εύρύτερου περιβάλλοντος του καί στό μέλλον μπορεί νά τοποθετεί χωρίς κανένα περιορισμό τους προσωπικούς του θριάμβους.Μέ αύτό τόν τρόπο επιτείνει τήν άπομόνωσή του άποφεύγοντας τόν πραγματικό κόσμο τοϋ παρόντος, είτε μέ τό νά άποδρά στό φανταστικό κόσμο τοϋ μέλλοντος είτε μέ τό να   άποσύρεται στόν κόσμο ενός παραχαραγμένου παρελθόντος.

Στό σύγχρονο άνθρωπο ταιριάζει τό ψαλμικό «ώμοιώθην πελεκάνι έρημικώ, έγεννήθην ώσεί νυκτοκόραξ έν οίκοπέδω» (Ψαλμ. 101, 7). Τό σύγχρονο άνθρωπο μπορεί κανείς νά τόν περιγράψει, όπως ό προφήτης Ώσηέ περιέγραψε τόν Ιουδαϊκό λαό ως «άγριον όνον περιπλανώμενον μόνον» (Ώσηέ 8, 9).Ό σύγχρονος άνθρωπος δέν είναι εγώ γιατί έχει πάψει νά λέει Εσύ.Ό σύγχρονος άνθρωπος δέν ύπάρχει, δέν ζει, γιατί, θέλοντας νά είναι αδέσμευτος, έγινε άσύνδετος. Έκοψε τό δεσμό του μ' αύτή την ϊδια τή ζωή. Ό σύγχρονος άνθρωπος... Ελευθερώθηκε. Πέθανε.

Δέν έχει κανένα νόημα νά φοβάται τό θάνατο. Δέν έχει νόημα νά φοβούνται τό θάνατο οί νεκροί. Ό σύγχρονος άνθρωπος φοβάται τό θάνατο επειδή δέν έχει άκόμη ανακαλύψει ότι είναι νεκρός. Δέν έχει λόγο νά φοβάται τά χειρότερα. Δέν ύπάρχουν χειρότερα. Γιά τό σύγχρονο άνθρωπο δέν ύπάρχει πιό χαμηλό σκαλί στοϋ κακού τή σκάλα, γιατί ήδη βρίσκεται στό έσχατο. Δέν ύπάρχει τίποτε πού νά ι ίναι πιό κάτω άπό τό θάνατο. Μόνο πάνω άπό τό θάνατο ύπάρχει κάτι. Γιά τό σύγχρονο άνθρωπο δέν ύπάρχει πιά ιίποτε νά φοβάται ύπάρχει μόνο κάτι νά ελπίζει. Ό σύγχρονος άνθρωπος δέν μπορεί νά πεθάνει πιό πολύ άπ' όσο ι ίναι ήδη πεθαμένος. Μόνο νά άναστηθεί μπορεί.

[9]

« Όταν δεϊς τή φθορά, τότε άκριβώς νά πιστεύεις στήν ανάσταση, γιατί ό θάνατος δέν είναι τίποτε άλλο παρά ή αναίρεση τής φθοράς»1.

1.  Ιωάννου Χρυσοστόμου, Περί της τών νεκρών άναατάαεως, 7, ΕΠΕ, τόμ. 36, σελ. 130-131.

Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΕΠΙΛΟΓΗ
 

Εφόσον λειτουργεί στόν τόπο μας μιά κοινοβουλευτική δημοκρατία, υπάρχουν μέρες πού σημαδεύουν τήν εμπειρία μας σάν μέρες έκλογής. Ή έπιλογή πού πρέπει νά κάνουμε αύτές τίς μέρες είναι μιά έπιλογή πού σχετίζεται κυρίως μέ   τή λειτουργία τού πεπτικού μας συστήματος. Βασικά φαίνεται νά διαλέγουμε άν θά τρώμε λιγότερο ή περισσότερο, άν θά τρώμε όσο «... δικαιούμεθα» νά τρώμε, ή άν θά άφήσουμε ή όχι κάποιον άλλο νά τρώει αύτό πού «... δικαιούμεθα» νά τρώμε εμείς.

Είναι άσφαλώς θλιβερό ότι τέτοια περίπου είναι τά κριτήρια μιας επιλογής, στήν όποία όχι μόνο δίνουμε ιδιαίτερη υημασία, άλλά πού πολλοί τή θεωρούμε σάν τήν πιό σπουδαία έπιλογή πού έχουμε νά κάνουμε στή ζωή μας, άν όχι καί τή μόνη. Άλλά είναι θλιβερότερο πού μάς διαφεύγει, ότι κάθε μέρα καί κάθε στιγμή άκόμη τής ζωής μας κάνουμε κάποια έπιλογή καί ότι μερικές άπ' αύτέςτίς έπιλογές είναι ;ιολύ πιό κρίσιμες άπό τήν έκλογή ενός κυβερνητικού σχήματος, πού θά μάς εξασφαλίσει περισσότερα ύλικά άγαθά.

Η πιό κρίσιμη έπιλογή πού κάνουμε, μέ έπίγνωση ή χωρίς έπίγνωση, κάθε στιγμή τής ζωής μας, είναι ανάμεσα στό πνεύμα τοϋ Θεοϋ, πού είναι πνεύμα άγάπης, καί στό πνεύμα τοϋ κόσμου, πού είναι πνεύμα καταναλωτισμοϋ,   ιδιοτέλειας   καί   έγωκεντρισμοϋ.   Μέ   άλλα   λόγια,   είναι   ή   έπιλογή   ανάμεσα   στήν εκκλησιαστική καί τήν ατομιστική θεώρηση τής ζωής. Ανάμεσα στήν Εκκλησία καί τόν κόσμο. Εκκλησία όμως είναι ή μεγάλη οικογένεια πού έχει τόν Θεό πατέρα, πού στούς κόλπους της οί άνθρωποι ζοϋν σάν άδελφοί, πού όλους τούς δέχεται καί όλους τούς περικλείει, χωρίς νά απορρίπτει κανένα.

Ή Εκκλησία δέν είναι θέατρο ίεροτελεστικών παραστάσεων. Οί λειτουργικές της πράξεις δέν είναι άντικειμενικά μέσα αγιασμού, γιά νά θυμηθούμε τόν Συμεών Θεσσαλονίκης, άλλά νέοι τρόποι ύπάρξεως. Τά άντικείμενα πού χρησιμοποιούνται στή λατρευτική ζωή τής ' Εκκλησίας δέν είναι σάν τά κοστούμια καί τά σκηνικά, πού χρησιμοποιούνται στό θέατρο, άλλά είναι έργαλεία χρήσιμα καί κάποτε άπαραίτητα γιά νά μπορέσουμε νά βιώσουμε τόν έκκλησιαστικό τρόπο ύπάρξεως.

Σάν παράδειγμα, τά άμφια πού φοράμε εμείς οί κληρικοί δέν είναι μέσα πού ύπάρχουν γιά νά ικανοποιούμε μ' αύτά τή ματαιοδοξία μας, έτσι ώστε νά δαπανούμε τεράστια ποσά γιά τήν ιερατική μας γκαρνταρόμπα, πού θά μπορούσαν νά χρησιμοποιηθούν γιά τήν κάλυψη έπιτακτικών καί κρίσιμων αναγκών, ούτε είναι τά άμφια μέσα μέ τά όποία θά προσφέρουμε στό λαό ένα εντυπωσιακό θέαμα. Είναι έπομένως περιττά τά άμφια; Όχι  τά άμφια είναι έργαλεία έξαιρετικής σημασίας, πού ή καθιέρωσή τους είναι καταστάλαγμα άνεκτίμητης έκκλησιαστικής σοφίας. Τά άμφια είναι γιά νά βοηθήσουν έμάς μέν τούς κληρικούς νά συνειδητοποιήσουμε ότι άπό μόνοι μας δέν έχουμε νά προσφέρουμε τίποτε στό λαό τοϋ Θεοϋ καί ότι δέν μπορούμε νά επιτελέσουμε τό ιερατικό μας έργο άν δέν περιβληθούμε τή Χάρη τού Θεοϋ, τούς δέ λαϊκούς γιά νά συνειδητοποιήσουν ότι τίποτε άπ' ό,τι τούς δίνουμε δέν είναι δικό μας καί νά μή στηρίζονται σέ μάς γιά τήν κάλυψη τών γνήσιων άναγκών τους, άλλά στόν Θεό, πού μόνος αύτός έχει ό,τι χρειάζεται ό άνθρωπος.

Τό έπανωκαλύμαυχο πού φοράμε έμείς οί όφφικιοϋχοι Αρχιμανδρίτες δέν είναι κάτι μέ τό όποιο μπορούμε νά γινόμαστε έντυπωσιακότεροι στις έπίσημες τελετές, άλλά είναι εύλογημένες παρωπίδες πού φοράει ό άσκητής γιά νά τον βοηθούν νά μήν άποσπάται ή προσοχή του άπό τά φαντασικά, τά ανυπόστατα καί τά απατηλά, έτσι πού νά κινδινεύει νά γκρεμιστεί στό βάραθρο του θανάτου, όπως γίνεται   μέ τό ζευγμένο άλογο, άλλά νά έστιάζεται στήν έσωτερική προσωπική του άλήθεια, πού είναι απαραίτητο νά δει γιά νά μπορέσει νά δει οποιαδήποτε άλλη άλήθεια.

 [10]

«Κάποτε πού ό άββάς Σιλουανός έμενε στό όρος Σινά, έπήγε ό μαθητής του Ζαχαρίας σέ ύπηρεσία καί λέγει στό γέροντα: Απόλυσε τό νερό καί πότισε τόν κήπο. Λύτός δέ, άφοϋ έξήλθε, έσκέπασε τήν όψη του μέ τό κουκούλιο καί μόνο τά πόδια του έβλεπε. Τόν έπισκέφθηκε δέ αύτή τήν ώρα ένας άδελφός, πού καθώς τόν είδε άπό μακριά παρατήρησε τί έκανε. Άφοϋ δέ εισήλθε σ' αύτόν ό άδελφός, είπε: Είπέ μου, άββά, γιατί έσκέπασες τό πρόσωπο σου μέ τό κουκούλιο κι έτσι έπότιζες τόν κήπο;

Τοϋ λέγει ό γέρων: Τέκνο, γιά νά μή ίδούν οί οφθαλμοί μου τά δένδρα καί άπασχοληθεί ό νούς μου άπό τήν έργασία μου σ' αύτά»1.

1. Αποφθέγματα Γερόντων, ό.π., σελ. 692693.

Οί λιτανείες πάλι, δέν είναι εύκαιρίες γιά πομπώδεις παρελάσεις καί επίδειξη, άλλά είναι ό ύπαρξιακός τρόπος μέ τόν όποιο ή Εκκλησία διαδηλώνει ότι στή ζωή της δέν υπάρχει μιά αγεφύρωτη διάκριση άνάμεσα στό ιερό καί τό βέβηλο. Στό χώρο της, τό ιερό, έπαναλαμβάνοντας τή διαδικασία τής ένσαρκώσεως, έρχεται διαρκώς στό βέβηλο γιά νά τό προσλάβει καί νά τό έξαγιάσει. Μέ τή λιτανεία διαδηλώνεται καί βιώνεται τό ότι ή ζωή της  Εκκλησίας  είναι  μιά  διαρκής  κίνηση  τοϋ  Θεοϋ  πρός  τόν  άνθρωπο,  μιά  διαρκής  άναζήτηση  καί συμπερίληψη τοΰ ανθρώπου από τόν Θεό. Μέ τή λιτανεία έρχεται τό ιερό, όπως ή εικόνα τοΰ Αγίου, τά λείψανά του καί όλα τά άλλα άγια των άγιων, μέσα στήν άνθρώπινη κατάντια, στήν κερδοσκοπική διαφθορά τής άγοράς καί στήν εγωκεντρική χρησιμοποίηση τοϋ ανθρώπου από τόν άνθρωπο, τοϋ πορνείου, γιά νά την προσλάβει, νά τήν έξαγιάσει καί νά τή μεταμορφώσει. Νά κάνει τήν ιδιοτέλεια άλτρουισμό, τή λαγνεία άγάπη, τήν πτώση άνάσταση.

Αύτή είναι ή Εκκλησία, πού σέ κάθε  στιγμή τής  ζωής  μας  καλούμεθα νά έπιλέξουμε αντί τοϋ  κόσμου. Καλούμεθα διαρκώς νά έπιλέξουμε άνάμεσα στή ζωοδότρα άγαπητική προσφορά πρός τόν άλλο καί τήν ιδιοτελή χρησιμοποίηση τοϋ άλλου. Σέ τελική άνάλυση, κάθε στιγμή τής ζωής μας καλούμεθα νά έπιλέξουμε άνάμεσα στή ζωή καί τό θάνατο, κι αύτή είναι μιά ασύγκριτα πιό κρίσιμη έπιλογή από τήν έπιλογή ανάμεσα σέ διαφορετικούς τρόπους λειτουργίας τοϋ πεπτικού μας συστήματος.

Εισαγωγή κειμένων σε πρώτη δημοσίευση  στό Ορθόδοξο Διαδίκτυο από το Βιβλίο :

ΗΘΟΣ ΑΗΘΕΣ

Π.ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ

Η ηλεκτρονική επεξεργασία αναρτήσων κειμένων, τίτλων  και εικόνων έγινε από τον N.B.B

Επιτρέπεται η χρήση, διάθεση και αναπαραγωγή κειμένων σε Ορθόδοξα Ιστολόγια, αρκεί να διατηρείται το αρχικό νόημα ,χωρίς περικοπές που πιθανόν να το αλλοιώνουν για μη εμπορικούς σκοπούς, με βασική προϋπόθεση την αναφορά στην πηγή :

© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

http://www.alavastron.net

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: