Η Υπέρμαχος Στρατηγός του Έθνους

Εκοιμήθης, παρθένος και μητέρα, εις Γεσθημανή, για ν’ ανέβεις, «πλατυτέρα νεφέλης», πλάι στον θρόνο του Άπλαστου, βασίλισσα των  Αγίων και των Αγγέλων, μεσίτρια όλων των αμαρτωλών, όλων των παραπονεμένων, όλων των κατατρεγμένων, όλων των πεινασμένων γι’ αλήθεια και διψασμένων για δικαιοσύνη, που ο υιός σου τους έχει τάξει τη Βασιλεία των Ουρανών.

 Άφταστο ποίημα αιθέριας αγνότητας και ταπεινωσύνης, έφεξες, με το φως της θείας μορφής σου, στους συφοριασμένους σκλάβους, που αναδεύονταν μέσα στην τρισκότιδη ρωμαϊκή κατακόμβη, να βρουν τον δρόμο του λυτρωμού. Στάθηκες γι’ αυτούς ολόθερμη αγκάλη συμπόνιας, παρηγοριά γλυκύτατη, δίδαγμα εγκαρτέρησης, ταμείο αστέρευτων ελπίδων, αλλά κι αλάθευτη οδηγήτρα στην πορεία της νίκης και του θριάμβου.

Κι όταν ο Έλληνας, που ακόμα κυμάτιζε στα μάτια του ο φαντασμαγορικός πλούτος του Δωδεκαθέου, αγκάλιασε με πάθος την Καινούργια Πίστη, βρήκε στη μορφή σου κάποια γνώριμα στοιχεία μιας άλλης Παρθένου, που είχε λατρέψει επί αιώνες, της κόρης του Δία. Μ’ αντί για κράνος πολέμου έλαμπε τώρα στη θεία κεφαλή σου ο φωτοστέφανος της αγιωσύνης. Κι αντί γι’ ασπίδα και δόρυ κρατούσες στα τρυφερά σου χέρια τον μονογενή σου, άπειρα πιο δυνατό από κάθε άλλον οπλισμό. Έτσι σε προσκύνησε, σαν μια έκφραση καινούργια κι απροσμέτρητα πιο στοχαστική της παλιάς του λατρείας. Κι έτσι σου τόνισε ύμνους απαράμιλλους, που, μπροστά τους, τα εγκώμια της Αθηνάς μοιάζουν φτωχά, ξεθωριασμένα στολίδια.

Μονάχα τ’ απλά επίθετα των απείρων εικόνων που σου φιλοτέχνησε, από τις πρώτες, τις «αχειροποίητες» ως τις σημερινές και των αναρίθμητων ναών, που σου αφιέρωσε, να παραθέσει, ξερά, κανείς, είναι σαν ν’ ακούει ατελείωτον αίνο, από έξαλλα πλήθη, που σ’ ακολουθούν, σε μυστική έκσταση, σε πομπή επιβλητική, διά μέσου των αιώνων: Είσαι το Άνθος το Αμάραντο, η Παναγία η Αμόλυντη, η Ασπροφορούσα, η Βασίλισσα Ουρανού και Γης, η Γαλήνη, η Γλυκιά και η Γιάτρισσα, η Βεβαία Ελπίς, η Γλυκοφιλούσα και η Ελεούσα, η Γοργοεπήκοος και η Βλέπουσα, η Δεόμενη και η Δακρυρροούσα, η Εγγυήτρια και η Διακονούσα, η Θαλασσομάχισσα και η Κοσμοσώτειρα, η Θεοσκεπούσα και η Ελευθερούσα, η Ηλιόκαλη και η Ζωοδότρα, η Χρυσοπηγή και η Ψυχοσώστρα, η Πανάχραντος και η Παντάνασσα, η Χρυσομαλλούσα και η Χρυσαυγή, η Κυρία των Αγγέλων και η Καθαρώτατη Καρδία, η Κιβωτός, η Κεχαριτωμένη, η Παναγία η Μεγάλη... Και θα έπιαναν σελίδες επί σελίδων, αν τα έβαζε στη σειρά κανένας, αυτά τα επίθετα. Δεν υπάρχει πολιτεία, κάμπος, βουνό, νησάκι, δάσος, χωριουδάκι, ακρωτήρι, λόφος, που να μην έχει συνυφάνει τ’ όνομά του σον απέραντο θρύλο σου. Και τέλος, το Ελληνικό Έθνος, όπως είχε την Αθηνά στην αρχαία πρωτεύουσά του, σ' έστησε πολιούχο στην καινούργια, στη βασιλίδα των πόλεων, για να στρατηγεύεις σ’ όλους του πολέμους της βυζαντινής Χριστιανοσύνης και να σου ψέλνουν τα νικητήρια χρυσοφορεμένοι Αυτοκράτορες, στην Αγιά Σόφιά, τον παρθενώνα της Ορθοδοξίας.

Κι όταν η Πόλη πάρθηκε κι η μαύρη νύχτα της σκλαβιάς σκέπασε το Γένος, σε σένα κράταγε στηλωμένα τα βουρκωμένα μάτια του. Από σένα πρόσμενε τη σωτηρία. Άκου τους παθητικούς τόνους, που βρήκε η πρώιμη ευγλωττία του Ηλία Μηνιάτη, όταν αμούστακο αγόρι ακόμα ήταν μόλις δεκαεννιά ετών έβγαλε, στα 1684, από τον άμβωνα του Άη Γιώργη της Βενετιάς, τον περίφημο λόγο, μια κατανυκτική επίκληση σε σένα, που έκανε να κλαίει με λυγμούς ολάκερη την ελληνική παροικία: «Έως πότε, πανακήρατε Κόρη, το τρισάθλιον Γένος των Ελλήνων έχει να ευρίσκεται εις τα δεσμά μιας ανυποφέρτου δουλείας; Έως πότε έχουσι να βασιλεύονται από ήμισυ φεγγάρι αι χώραι εκείναι, εις τα οποίας ανέτειλεν αις ανθρώπινην μορφήν από την ηγιασμένην σου γαστέρα ο μυστικός της Δικαιοσύνης ήλιος; Αχ, Παρθένε! Ενθυμίσου πως εις την Ελλάδα πρότερον παρά εις άλλον τόπον έλαμψε το ζωηφόρον φως της αληθινής πίστεως. Το Ελληνικόν Γένος εστάθη το πρώτον, όπου άνοιξε τας αγκάλας και εδέχθη το θειον Ευαγγέλιον του μονογενούς σου υιού. Τούτο έδωκεν εις τον κόσμον τους διδασκάλους , οι οποίοι εφώτισαν τας ημαυρωβιένας καρδίας των ανθρώπων. Λοιπόν, εύσπλαγχνε Μαριάμ, παρακαλούμεν σε διά το χαίρε εκείνο, όπου μας επροξένησε την χαράν, διά τον αγγελικόν εκείνον ευαγγελισμόν, όπου εστάθη της σωτηρίας μας το προοίμιον, χάρισέ του την προτέραν του τιμήν!»

«Σήκωσέ το από τα δεσμά εις το σκήπτρον, από την αιχμαλωσίαν εις το βασίλειον. Και αν ετούται μας αι φωναί δεν σε παρακινούσιν εις σπλάγχνος, ας σε παρακινήσουσιν αι φωναί και αι παρακλήσεις των Αγίων σου, όπου ακαταπαύστως φωνάζουν απ’ όλα τα μέρη της τρισάθλιας Ελλάδος. Φωνάζει ο Ανδρέας από την Κρήτην, φωνάζει ο Σπυρίδων από την Κύπρον, φωνάζει ο Ιγνάτιος από την Αντιόχειαν, φωνάζει ο Διονύσιος από τας Αθήνας, φωνάζει ο Πολύκαρπος από την Σμύρνην, φωνάζει η Αικατερίνην από την Αλεξάνδρειαν, φωνάζει ο Χρυσόστομος από την βασιλεύουσαν πόλιν και δείχνοντάς σου την σκληροτάτην τυρρανίδα των άθεων Αγαρηνών, ελπίζουσιν από την άκραν σου ευσπλαγχνίαν του Ελληνικού Γένους την απολύτρωσιν».

Η ευλογημένη μέρα θ’ αργήσει ακόμα. Όταν όμως ζυγώσει, σ’ εσένα θα στραφεί και πάλι, Παρθένα Θεομάνα, ο σκλαβωμένος Ελληνισμός, μ’ αυτό το «στιχηρόν» του δεσπότη Έλους Άνθιμου, που βάλαμε κεφαλίδα σε τούτο το γραπτό και που θ’ αντιλαλήσει κάτω από τους θόλους όλων των εκκλησιών της Ρωμιοσύνης. Στ’ όνομά Σου ρίχνεται το έθνος στον αγώνα για όλα. Εσύ στρατηγεύεις στον ιερό πόλεμο για την ανάσταση του Γένους.

Εδώ κι εννιά χρόνια, σαν τέτοια μέρα, που γιόρταζες, Μεγαλόχαρη, στον σεπτό σου ναό της Τήνου, τόλμησε ο φασισμός να βεβηλώσει το πανηγύρι σου, μ’ αδόκητο και δολοφονικό χτύπημα. Αθέατος, κουκουλωμένος με το μυστήριο του πελάγου, ξαπόλυσε τα βλήματά του και βούλιαξε το βασιλικό καράβι, που στείλαμε να σε τιμήσει. Ξαστόχησε, ο ύπουλος εχθρός, πως το καράβι εκείνο είτανε δικό σου, πλοίο ιερό και πως η πράξη του δε θάμενε ατιμώρητη.

Απ’ το καμπαναριό σου, Μεγαλόχαρη, αντιλάλησε ως τα πέρατα του Ελληνισμού, την ίδια τη στιγμή, το σήμαντρο του εθνικού συναγερμού. 0 ναός σου στάθηκε το ψυχικό μας στρατηγείο. Από τα κύματα του Αιγίου, όπου «βογάρουν», για να μιλήσω τη γλώσσα του ναύτη, θρύλοι προαιώνιοι της φυλής μας, ξεκίνησε, θεριεμένο από τη δική σου οργή, αυτό το αδάμαστο πνεύμα, που τσάκισε, όπου τον απάντησε, τον ύπυλον εχθρό, στα σκυθρωπά βουνά της Βορείου Ηπείρου. Από τον ναό σου πέταξε η νίκη μ’ απίστευτα φτερά στις χιονισμένες κορφές της Πίνδου, της Τρεμπεσίνας και της Κάμιας.

Ακολουθώντας τμήματα φαντάρων, που σκαρφάλωναν στις βουνοκορφές της Μόροβας, για να τρομάξουν τους αητούς και να τους αναγκάσουν να φτερουγίσουν σ’ άλλα λημέρια, τους άκουσα να λένε πως σε βλέπανε παντού και πάντα, καβάλα σ’ άσπρο άλογο, με στέμμα και σπαθί, να προπορεύεσαι, τρομερή κι αδυσώπητη. Κι όταν φτάσαμε στο κατάκορφο και μας τυλίξανε τα σύγνεφα, τους άκουσα να ψέλνουν, όλοι μαζί, συναγμένοι εκεί, ανάμεσα ουρανού και γης, γύρω από τον ιερέα του συντάγματος «τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια», όπως στα πιο δοξασμένα χρόνια της Αυτοκρατορίας. Ένας ακόμα νικηφόρος πόλεμος των Ελλήνων, που έχεις στρατηγεύσει.

 Η λατρεία μας σε σένα είναι υφασμένη μ’ αυτή την εθνική μας ύπαρξη. Μας παραστέκεις, μας σκέπεις και μας κραταιώνεις, γιατί σε πιστεύουμε σωστά. Καμιά υποψία, έστω κι η πιο μακρινή, αισθησιακής νότας δεν έχει ποτέ γλιστρήσει στα ομοιώματα της θείας μορφής σου, τα καμωμένα από τα χέρια γνησίων Ελλήνων. Δεν είσαι για μας, όπως για τους Φράγκους, η γυναίκα, έστω και στον πιο άγιο ρόλο της μητρότητας. Πιστεύουμε απόλυτα στο θαύμα της άχραντης παρθενίας σου, γονιμοποιημένης από τη θεία βουλή. Και καταγελούμε τους Ευρωπαίους, που πιστεύουν στο κατόρθωμα της παρθενογενέσεως από τα βιολογικά τους πειραματικά εργαστήρια και διστάζουν να πιστέψουν στο θαύμα του Θεού. Πιστεύουμε πως δέχτηκες στ’ αγνά σου σπλάχνα τον θείο λόγο, για να δόσεις το γήινο σχήμα στον Λυτρωτή του κόσμου. Μαρτύρησες και πόνεσες μαζί του, για τη σωτηρία μας. Κι έζησες, στερημένη τη γλυκιά μορφή Του, κάτω από τη στοργική φροντίδα του Ιωάννη, ως την ημέρα που έγειρες κι εκοιμήθης τον μακάριο ύπνο της συντελεσμένης αποστολής, για ν’ ανέβεις, με τα φτερά των αγγέλων, στην αιώνια δόξα του μονογενή σου.

ΣΠΎΡΟΣ ΜΕΛΑΣ

Ελληνική Δημιουργία, τ. 61, 1950

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: