Πρόλογος

Πρόλογος

 

Μὲ τὸν παρόντα τόμο συνεχίζουμε τὴν δημοσίευση τῶν λόγων τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος Παϊσίου μὲ θέματα γιὰ τὴν οἰκογένεια καὶ γιὰ τὶς δοκιμασίες ποὺ ὑφίσταται ὁ ἄνθρωπος ἐξ αἰτίας τῆς κρίσεως τοῦ θεσμοῦ τῆς οἰκογένειας στὴν ἐποχή μας. Ὁ Γέροντας ἔλεγε ὅτι τὰ περισσότερα ἀπὸ τὰ γράμματα ποὺ λάμβανε προέρχονταν ἀπὸ ἀνθρώπους μὲ οἰκογενειακὰ προβλήματα. Ἀπέδιδε δὲ τὰ προβλήματα αὐτὰ στὴν ἀπομάκρυνση τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ στὴν φιλαυτία τους. «Παλιά, ἔλεγε, ἡ ζωὴ ἦταν πιὸ ἤρεμη καὶ οἱ ἄνθρωποι ἔκαναν ὑπομονή. Σήμερα ὅλοι εἶναι τσακμάκια. Ἕναν λόγο δὲν σηκώνουν. Καὶ ὕστερα αὐτόματο διαζύγιο».

 

Ὁ Γέροντας ἀπὸ πολὺ νωρὶς τοποθετήθηκε ἐνεργῶς μέσα στὴν μεγάλη οἰκογένεια τῆς Ἐκκλησίας καὶ αἰσθανόταν ὅτι δὲν ἀνῆκε πλέον στὴν μικρὴ οἰκογένειά του. Ἀπέκτησε θεϊκὴ ἀγάπη καὶ ἔγινε παιδὶ τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτὸ ἔνιωθε ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ἀδέλφια του καὶ ἀγαποῦσε τὸν καθέναν «ἐν σπλάγχνοις Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Φιλ.  1,  8).  «Ὅταν  βλέπω  κάποιον  ἡλικιωμένον,  μᾶς  ἔλεγε,  λέω  ὅτι  αὐτὸς  εἶναι πατέρας μου.Ὅταν βλέπω κάποια γιαγιά, λέω ὅτι αὐτὴ εἶναι μητέρα μου. Ὅταν δῶ μικρὸ παιδί, τὸ βλέπω σὰν ἀνηψάκι μου. Ὅλους τοὺς ἀγαπῶ. Ἄλλους τοὺς χαίρομαι, ἄλλους  τοὺς  πονῶ.  Ξέρεις  τί  εἶναι  αὐτό;».  Ἀλλὰ  καὶ  γινόταν  γιὰ  τὸν  καθέναν, ἀνάλογα μὲ τὴν περίπτωση, παιδί, ἀδελφός, πατέρας, παπποῦς. Καὶ ἡ εἰλικρινὴς αὐτὴ ἀγάπη βοηθοῦσε ὅποιον τὸν πλησίαζε νὰ ὑποστῆ τὴν καλὴ ἀλλοίωση, νὰ δεχθῆ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ ζήση σύμφωνα μὲ αὐτόν. Ὡς μέλος τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ὄχι μόνον προσευχόταν μὲ πόνο γιὰ ὅσους ἀντιμετώπιζαν προβλήματα μέσα στὴν οἰκογένεια, ἀλλὰ βοηθοῦσε καὶ μὲ τὸν λόγο του, ὅταν τοῦ τὸ ζητοῦσαν, ἀκόμη καὶ στὰ πιὸ εἰδικὰ θέματα τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς, ἂν καὶ ἐκεῖνος ζοῦσε ὡς ἀσκητής.

Ἔχοντας δοκιμασθῆ ὁ ἴδιος στὰ «πυρὰ τῶν πειρασμῶν» καὶ στὸ καμίνι τῆς ἀρρώστιας, ἡ ὁποία μὲ διάφορες μορφὲς τὸν ἐπισκέφθηκε ἀπὸ τὸ 1947 ὣς τὸ 1994 ποὺ κοιμήθηκε, συνέπασχε μὲ κάθε πονεμένο καὶ προσευχόταν μὲ πόνο γιὰ τοὺς ἀρρώστους. Γιὰ τὴν δική του ὑγεία φρόντιζε τόσο μόνον, ὅσο νὰ μπορῆ νὰ αὐτοεξυπηρετῆται καὶ νὰ ἐξυπηρετῆ αὐτοὺς ποὺ τὸν ἐπισκέπτονταν. Πίστευε πώς, ὅταν θὰ ἀδιαφοροῦσε γιὰ τὸν δικό του πόνο, αὐτὸ θὰ συγκινοῦσε τὸν Θεὸ καὶ θὰ ἄκουγε τὴν προσευχή του γιὰ τοὺς ἄλλους ἀρρώστους. Σ᾿ ἐκείνους ὅμως συνιστοῦσε νὰ κάνουν ὅ,τι εἶναι ἀνθρωπίνως δυνατό, γιὰ νὰ θεραπευθοῦν, καὶ ὅ,τι εἶναι ἀνθρωπίνως ἀδύνατο νὰ τὸ ἀφήνουν στὸν Θεό. Συγχρόνως δυνάμωνε τὴν πίστη τους, ὥστε νὰ ἀντιμετωπίζουν τὴν ἀρρώστια τους μὲ ἐλπίδα στὸν Θεό, ἀλλὰ καὶ νὰ μὴ λησμονοῦν ὅτι στὴν ζωὴ αὐτὴν ὅλοι εἴμαστε «πάροικοι καὶ παρεπίδημοι» (Α´ Πέτρ. 2,

11) καὶ νὰ ἑτοιμάζωνται γιὰ τὴν αἰώνια ζωή.

Ὁ τόμος αὐτὸς – ὁ ὁποῖος ἐκδίδεται μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Ποιμενάρχου μας, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κασσανδρείας κ. Νικοδήμου – συγκροτεῖται ἀπὸ εἰσαγωγικὸ κεφάλαιο καὶ ἀπὸ ἕξι μέρη. Πολλὰ ἀπὸ τὰ θέματά του προέκυψαν ἀπὸ συζητήσεις ποὺ ἔκαναν μὲ τὸν Γέροντα ἡ Γερόντισσα καὶ ὁρισμένες Ἀδελφές. Ἂν καὶ κατὰ τὴν προτροπὴ καὶ τὴν ἀρχὴ τοῦ Γέροντα παραπέμπουμε ὅσους μᾶς ζητοῦν πνευματικὴ  βοήθεια  στὸν  Πνευματικό,  συχνὰ  συνέβαινε  –  καὶ  συμβαίνει  –  οἱ ἄνθρωποι στὴν ἐπικοινωνία τους μὲ τὴν Γερόντισσα ἢ μὲ κάποια μεγάλη Ἀδελφή,

κάτω  ἀπὸ  τὴν  πίεση  κάποιου  προβλήματος,  νὰ  ἐκφράζουν  τὸν  πόνο  τους  καὶ  νὰ

ζητοῦν  συμβουλές.  Μερικὲς  φορές,  γιὰ  νὰ  εἴμαστε  βέβαιες  ὅτι  ἡ  ἀπάντηση  ποὺ

δώσαμε σὲ κάποιο σοβαρὸ ἢ δύσκολο θέμα ἦταν σωστή, ἀπευθυνόμασταν στὸν Γέροντα,   ὁ   ὁποῖος   μᾶς   ἔλεγε   ποιά   ἦταν   σὲ   κάθε   περίπτωση   ἡ   κατὰ   Θεὸν ἀντιμετώπιση. Ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος στὶς Συνάξεις τῆς Ἀδελφότητος καὶ στὶς κατ᾿ ἰδίαν συζητήσεις μὲ τὶς ἀδελφές, παίρνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ κάποιο περιστατικὸ τῆς κοινοβιακῆς ζωῆς ἢ ἀπὸ κάποια ἐρώτησή μας, συνήθιζε νὰ ἀναφέρη δυσκολίες ποὺ ἀντιμετώπιζαν λαϊκοί. Αὐτὸ τὸ ἔκανε, γιὰ νὰ προσευχώμαστε μὲ πόνο γιὰ τὸν κόσμο. Ἀνέφερε ἐπίσης παραδείγματα ἀπὸ οἰκογενειάρχες ἢ ἀπὸ μητέρες πού, ἐνῶ δὲν εἶχαν τὶς πνευματικὲς εὐκαιρίες τῶν μοναχῶν, ζοῦσαν ἁγία ζωή. Ἔτσι μᾶς παρακινοῦσε νὰ ἀγωνιζώμαστε μὲ περισσότερο φιλότιμο. Μερικὰ ἀπὸ τὰ θέματα αὐτὰ συμπληρώθηκαν μὲ ἀποσπάσματα ἀπὸ ἐπιστολὲς τοῦ Γέροντα, ποὺ μᾶς ἔδωσαν κληρικοὶ καὶ εὐλαβεῖς λαϊκοί. Σ᾿

Γιὰ νὰ βοηθηθοῦν τὰ νέα παιδιὰ ποὺ προβληματίζονται γιὰ τὸν δρόμο ποὺ

πρέπει νὰ ἀκολουθήσουν στὴν ζωή τους, προτάχθηκε στὸν παρόντα Δ´ τόμο τὸ εἰσαγωγικὸ κεφάλαιο «Οἱ νέοι μπροστὰ στοὺς δύο δρόμους τῆς ζωῆς». Σ᾿ αὐτὸ τονίζεται  πὼς  καὶ  οἱ  δύο  δρόμοι  ποὺ  χάραξε  ἡ  Ἐκκλησία  μας  –  ἡ  ἔγγαμη  καὶ  ἡ μοναχικὴ  ζωὴ  –  εἶναι  εὐλογημένοι.  Οἱ  νέοι,  ἀνάλογα  μὲ  τὴν  κλίση  τους,  μὲ  τὶς δυνάμεις καὶ μὲ τὸ φιλότιμό τους, πρέπει ἀνεπηρέαστοι καὶ μὲ ἐμπιστοσύνη στὸν Θεὸ νὰ διαλέξουν ἕναν ἀπὸ τοὺς δύο δρόμους. Βασικὴ προϋπόθεση γιὰ τὴν προκοπή τους σὲ ὅποιο δρόμο ἀκολουθήσουν εἶναι νὰ ζοῦν ἁγνὰ καὶ πνευματικά.

Στὸ  πρῶτο  ἀπὸ  τὰ  ἕξι  μέρη  τοῦ  βιβλίου  αὐτοῦ  ὁρίζονται  ὡς  θεμέλια  τῆς

οἰκογένειας ἡ ἀρχοντικὴ ἀγάπη καὶ ὁ σεβασμὸς μεταξὺ τῶν συζύγων. Ἡ   ὑπομονὴ στὶς δυσκολίες τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς, ὅταν συνοδεύεται ἀπὸ προσευχή, σώζει τὴν οἰκογένεια ἀπὸ τὴν διάλυση.

Στὸ δεύτερο μέρος, τὸ ὁποῖο ἀναφέρεται στὶς ὑποχρεώσεις καὶ στὴν εὐθύνη

τῶν   γονέων   γιὰ   τὴν   σωστὴ   ἀνατροφὴ   τῶν   παιδιῶν,   ἰδιαίτερα   τονίζεται   ἡ σπουδαιότητα ποὺ ἔχει τὸ παράδειγμα, «ἡ σιωπῶσα παραίνεσις» τῶν γονέων πρὸς τὰ παιδιά, καὶ ὁ ρόλος τῆς μητέρας. Ἐπίσης ὑπογραμμίζεται ὅτι ἡ στοργὴ καὶ ἡ ἀγάπη πρὸς τὰ παιδιὰ εἶναι βασικὲς προϋποθέσεις γιὰ τὴν φυσιολογικὴ ἀνάπτυξή τους.

Τὸ τρίτο μέρος ἀναφέρεται στὰ παιδιά, στὶς χαρὲς καὶ στὶς δυσκολίες τους ἀπὸ τὴν βρεφικὴ ἡλικία ὣς τὴν ἐνηλικίωσή τους, καθὼς καὶ στὶς ὑποχρεώσεις τους πρὸς τοὺς γονεῖς. Ὁ σεβασμὸς καὶ ἡ ἀγάπη πρὸς τοὺς γονεῖς, ὄχι μόνον κατὰ τὴν παιδικὴ ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν ὥριμη ἡλικία, τοὺς ἐξασφαλίζουν τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ.

Στὸ   τέταρτο   μέρος   δίνονται   ἁπλὲς   καὶ   πρακτικὲς   συμβουλὲς   γιὰ   τὴν πνευματικὴ  ζωὴ  μέσα  στὴν  οἰκογένεια.  Ἔτσι  παιδιὰ  καὶ  γονεῖς  βοηθιοῦνται  νὰ βιώνουν καθημερινὰ τὸ Εὐαγγέλιο, εἴτε βρίσκονται στὸ σπίτι εἴτε στὴν ἐργασία, ἡ ὁποία πρέπει, ὅσο γίνεται, νὰ συντελῆ στὴν κατὰ Θεὸν τελείωσή τους καὶ ὄχι νὰ τοὺς πνίγη μὲ τὸ συνεχὲς ἄγχος.

Στὸ  πέμπτο  μέρος,  τὸ  ὁποῖο  ἀναφέρεται  στὶς  διάφορες  δοκιμασίες  ποὺ

ἀντιμετωπίζουν οἱ ἄνθρωποι στὴν ζωή τους, τονίζεται πόση παρηγοριὰ καὶ δύναμη δίνει  ὁ  Θεὸς  σὲ  ὅσους  τὶς  ἀντιμετωπίζουν  ὄχι  μόνο  μὲ  ὑπομονὴ  ἀλλὰ  καὶ  μὲ δοξολογία. Ἡ  ἀρρώστια, ἡ ἀναπηρία, οἱ συκοφαντίες εἶναι εὐλογία γιὰ τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἔχει συλλάβει τὸ βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς. Μὲ τὶς ταλαιπωρίες ποὺ περνάει ἐξοφλεῖ ἁμαρτίες ἢ ἀποταμιεύει οὐράνιο μισθό.

Τέλος,  στὸ  ἕκτο  μέρος  περιέχονται  θέματα  ποὺ  ἀναφέρονται  στὴν  σωστὴ

ἀντιμετώπιση τοῦ θανάτου καὶ στὴν προετοιμασία γι᾿ αὐτόν. Ὁ Γέροντας διευκρινίζει

ποιά εἶναι ἡ ἀληθινὴ παρηγοριὰ τῶν πενθούντων γιὰ τὸν θάνατο προσφιλῶν προσώπων τους καὶ ὑπογραμμίζει πόσο βοηθοῦν τὰ μνημόσυνα, οἱ προσευχὲς καὶ οἱ ἐλεημοσύνες ποὺ γίνονται γιὰ τοὺς κεκοιμημένους. Ἁπλὰ δὲ καὶ παραστατικὰ δίνει μιὰ εἰκόνα τῆς μελλούσης Κρίσεως καὶ τῆς αἰωνίου ζωῆς.

Τὰ θέματα τοῦ τόμου αὐτοῦ μποροῦν ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν νὰ βοηθήσουν ὅσους ἀγωνίζονται μέσα στὸν κόσμο νὰ συνεχίσουν «τὸν καλὸν ἀγῶνα» (Α´ Τιμ. 6, 12) μὲ περισσότερο ζῆλο καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου νὰ ξυπνήσουν συνειδήσεις ἀνθρώπων ποὺ ταλαιπωροῦνται μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεό, ὥστε νὰ θελήσουν νὰ γίνουν συνειδητὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας καὶ νὰ χαίρωνται μέσα στὴν μικρὴ κοινωνία τῆς οἰκογένειάς τους τὴν εἰρήνη καὶ τὴν ἀνάπαυση ποὺ δίνει ἡ πνευματικὴ ζωή. Παράλληλα ὑπογραμμίζουν ὅτι μέσα στὸν γάμο εἶναι ἀπαραίτητη ἡ τήρηση ὅλων τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, οἱ ὁποῖες

«βαρεῖαι οὐκ εἰσὶν» (Α´ Ἰω. 5, 3). Ἂν λ.χ. καθένας ἀπὸ τοὺς συζύγους θυσιάζη τὸ δικό του θέλημα καὶ κάνη ὑπακοή, δὲν νιώθει καταπιεσμένος, γιατὶ τὸ κάνει ἀπὸ ἀγάπη καὶ αἰσθάνεται μέσα του μιὰ γλυκειὰ παρηγοριά.

Ἴσως ὁ  σύγχρονος ἄνθρωπος, συνηθισμένος στοὺς «χαλαροὺς  νόμους»  τῆς σημερινῆς κοινωνίας, νὰ θεωρήση ἀπόλυτες καὶ ἀνεφάρμοστες μερικὲς θέσεις τοῦ Γέροντα· ἀλλά, ἂν τὶς κρίνη βάσει τοῦ Εὐαγγελίου, θὰ διαπιστώση ὅτι εἶναι ἀκριβὴς ἔκφρασή του. Ὁ Γέροντας ἀποβλέπει πάντοτε στὴν κατὰ Χριστὸν τελειότητα. Μὲ τὴν φωτισμένη ὅμως ποιμαντική του μακροθυμεῖ μπροστὰ στὴν ἀνθρώπινη ἀδυναμία καὶ κάνει χρήση τῆς «οἰκονομίας»*1, χωρὶς βέβαια νὰ συγκατατίθεται στὴν ἁμαρτία. Προσπαθεῖ μὲ παραδείγματα, μὲ ἀναφορὲς στὴν ζωὴ τῶν παλαιοτέρων χρόνων κ.λπ., νὰ δώση καὶ στὸν σύγχρονο ἄνθρωπο νὰ καταλάβη ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ζῶν καὶ «ἐνεργῶν τὰ πάντα ἐν πᾶσι» (Α´ Κορ. 12, 6). Δὲν ἀπαντάει μόνο στὴν μέλλουσα ζωὴ ὡς μισθαποδότης, ἀλλὰ καὶ στὴν παροῦσα ὡς στοργικὸς Πατέρας. Πρέπει ὅμως ὁ ἄνθρωπος νὰ δείξη τὴν ἀγαθή του προαίρεση μὲ τὸν μικρό του ἀγώνα. Λίγο θὰ κοπιάση, πολὺ θὰ λάβη. Ἀλλὰ αὐτὸν τὸν λίγο κόπο πρέπει νὰ τὸν κάνη, γιὰ νὰ δώση τὸ «δικαίωμα» στὸν Θεὸ νὰ ἐπεμβαίνη μὲ πολλὴ βοήθεια στὴν ζωή του.

Εὐχαριστοῦμε ὅσους διάβασαν τὰ χειρόγραφα τοῦ τόμου αὐτοῦ καὶ μὲ πολὺ σεβασμὸ διετύπωσαν ὁρισμένες σκέψεις ποὺ βοήθησαν στὴν ἀρτιώτερη μορφή του.

Εὐχόμαστε οἱ λόγοι τοῦ Γέροντα νὰ βοηθήσουν τὴν οἰκογένεια, ἡ ὁποία ἰδιαίτερα σήμερα ταλαιπωρεῖται ἐξ αἰτίας τῆς λήθης ἢ τῆς περιφρονήσεως τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, νὰ βρῆ μέσα στοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας τὸν πραγματικὸ προορισμό της, ὥστε γονεῖς καὶ παιδιὰ νὰ ζοῦν ἀπὸ τούτη τὴν ζωὴ τὸν Παράδεισο.

16 Σεπτεμβρίου 2002

Μνήμη τῆς Ἁγίας Μεγαλομάρτυρος Εὐφημίας

Ἡ  Καθηγουμένη τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου

Φιλοθέη Μοναχὴ

καὶ αἱ σὺν ἐμοὶ ἐν Χριστῷ Ἀδελφαὶ

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1  * Στὴν ἐκκλησιαστικὴ γλῶσσα ὁ ὅρος «οἰκονομία» ἐκφράζει τὴν παρέκκλιση ἀπὸ τὴν

ἀκρίβεια  τοῦ  κανόνος,  τὴν  ὁποία  ἀποφασίζει  ἡ  Ἐκκλησία  κατὰ  τὸ  πρότυπο  τῆς  ἄπειρης

συγκατάβασης  καὶ  φιλανθρωπίας  τοῦ  Θεοῦ,  ὅταν  κρίνη  ὅτι  αὐτὸ  εἶναι  πρὸς  πνευματικὴ ὠφέλεια.

Εισαγωγή στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο απο το Βιβλίο :

ΛΟΓΟΙ Δ΄ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ ΓΕΡΟΝΤΟΣ  ΠΑΪΣΙΟΥ  ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

© Ἱερὸν Ἡσυχαστήριον Μοναζουσῶν

«Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος»

Η ηλεκτρονική επεξεργασία  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο

©ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

 http://www.alavastron.net/

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: