Ιωάννης
Χρυσόστομος Ομιλίαι είς τήν Γένεσιν
Τόμος 54
10 ΟΜΙΛΙΑ ΝΑ΄ Εγένετο δε λιμός έπί της γης, χωρίς του
λιμου του πρότερον, ος έγένετο έν τω χρόνω του Αβραάμ.
α. Πάλιν έκ της άκολουθίας τών πρώην ήμΐν ειρημένων
βούλομαι της προς ύμας αψασθαι διδασκαλίας· ώστε δε ειδέναι ύμας σαφώς που τον
λόγον πρώην κατελύσαμεν, καί όθεν αύτον προσήκει σήμερον άναλαβεΐν,
άναγκαΐον ύπομνησαι τήν ύμετέραν άγάπην.
Ει γαρ καί αύτοί δια το πολλαΐς φροντίσι περιέλκεσθαι
’ίσως έπιλέλησθε, άλλ' έμοί προσήκει εις ύπόμνησιν ύμας άγαγειν, ινα δια της
μνήμης σαφέστερος ύμΐν ο λόγος γένηται ο μέλλων σήμερον ρηθήσεσθαι.
’Ίστε ότι πρότερον της 'Ρεβέκκας το φιλόθεον
διηγούμενος, κάκεΐθεν έπί τον Ήσαυ καί τον Ίακώβ έλθόντες, έκεΐ κατηντήσαμεν,
ένθα τα πρωτοτόκια άπέδοτο τω Ίακώβ ο Ήσαυ, του έψήματος άπολαύσας, καί
δια τήν της τροφης έπιθυμίαν της προεδρίας έαυτον άπεστέρησε. Τουτο δε
έγίνετο ούχ άπλώς, άλλ' ινα ή του Θεου πρόρρησις δια τών έργων πληρωθη ή
λέγουσα, Τον Ίακώβ ήγάπησα, τον δε Ήσαυ έμίσησα. Επειδή γαρ ώς Θεος τα
μέλλοντα προηδει, προανεφώνησε καί τούτου τήν άρετήν, κάκείνου της
γνώμης τήν μοχθηρίαν. Τί δέ έστι τουτο το τών πρωτοτοκίων; Ει καί μή τότε
ο καιρος έπέτρεπεν ειπεΐν έπί της ύμετέρας άγάπης, άλλ' άναγκαΐον νυν ύμας
διδάξαι. Μεγίστη γαρ είναι τιμή το παλαιον ένομίζετο· έσχε δε της τιμης
τήν ύπόθεσιν έντευθεν.
Ήνίκα το τών Ισραηλιτών έθνος της Αιγύπτου
άπαλλάξαι έβούλετο ο τών όλων Θεος, καί της τυραννίδος έλευθερώσαι του
Φαραώ δια τήν προς τον πατριάρχην έπαγγελίαν, άντιτείνοντος καί κατέχειν
βουλομένου τότε του Αιγυπτίου, μετα τας διαφόρους πληγας ταύτην έπαγαγών τήν
πληγήν ο Δεςπότης τελευταίαν, μονονουχί ταΐς οικείαις χερσί παρεσκεύασε
τους Αιγυπτίους έξώσαι το των Ισραηλιτών έθνος. Άθρόον γαρ πάντων τών
Αιγυπτίων τα πρωτότοκα άναιρεθήναι προσέταξε, και ήν ιδεΐν καθ'
έκάστην οικίαν οιμωγας καί δάκρυα· καί ούδε μέχρι τούτου στήναι ένόμιζον
τήν άπειλήν, άλλ' έκ τούτου προσεδόκων καί έπί πάντας οδω
βαδίζοντα έλεύσεσθαι τον θάνατον. Έπεί ούν τών έν Αιγύπτω πάντων τών
γεννωμένων πρωτοτόκων άθρόον ο θάνατος γέγονεν, οι δε Ίσραηλΐται της άνωθεν
ροπής άπολαύοντες άβλαβεΐς διέμενον, δεικνυς καί δια τούτου τήν περί
αύτους εύνοιαν ο τών όλων Θεος, άντί της άναιρέσεως τών πρωτοτόκων
έκείνων, τα πρωτότοκα τών Ιουδαίων αύτω άνατιθέναι λοιπον προςέταξεν. Εντεύθεν καί
ή Λευϊ φυλή εις ιερουργίαν άφωρίσθη, καί έξ έκείνου ού μόνον τών άνθρώπων
τα πρωτότοκα άνετίθεντο τω Θεω, άλλα καί τών άλόγων, καί πάντων άπαξαπλώς.
Καί πρόσταγμα ήν το κελευον ύπέρ τε τών άνθρώπων, ύπέρ τε τών άκαθάρτων
ζώων τήν τιμήν κατατιθέναι. Άλλ' ει καί ύστερον αυτη ή νομοθεσία γέγονεν ή
περί τών πρωτοτόκων, άλλ' όμως ήδη άνωθεν καί έκ προοιμίων έδόκουν πλέον
τι έχειν προτέρημα οι τήν νηδυν της μητρος διανοίξαντες. Ταύτην ούν τήν
τιμήν, ήν καί έκ φύσεως εσχεν ο Ησαυ, μετήγαγε δια τήν οικείαν άκρασίαν
έπί τον άδελφόν. Καί ο μεν καί το παρα τής φύσεως αύτω δοθεν άπώλεσεν· ο
δε καί οπερ ούκ ειχεν έκ φύσεως, αύτω προσέλαβε. Καί έπειδή άνωθεν αύτω
ταυτα ήν κεχρησμωδημένα, δια τουτο καί ή 'Ρεβέκκα τήν προσηγορίαν αύτω
έπιτιθεΐσα, Ίακώβ αύτον έκάλεσεν, οπερ πτερνισμος έρμηνεύεται, καθάπερ καί
ο Ήσαυ μετα τας του πατρος εις αύτον εύλογίας γεγενημένας άποδυρόμενος
ελεγε, Δικαίως έκλήθη το Ονομα αύτου Ίακώβ· έπτέρνικε γάρ με ήδη δεύτερον
τουτο, τά τε πρωτοτόκιά μου ειλήφει καί νυν ειληφε τήν εύλογίαν μου. Σκόπει
πόση τών παλαιών ήν ή σύνεσις, μάλλον δε πόση του Θεου ή σοφία, ώς καί τας
γυναίκας παρασκευάζειν μή άπλώς μηδε ώς ετυχε τας προςηγορίας τοΐς
τεχθεΐσιν έπιτιθέναι, άλλ' έναποτίθεσθαι τή του παιδίου προσηγορία τών
μελλόντων εσεσθαι τήν προαναφώνησιν. Καί σπανίως εύρήσεις ομωνύμους τοΐς
γεννησαμένοις τους τεχθέντας καλουμένους, ή τάχα που ούδαμου· άλλα καν ο πατήρ
τήν προσηγορίαν τω παιδί μέλλη έπιτιθέναι, ξένην τινα καί καινήν
έπιτίθησιν, ώστε δι' αύτής προμηνυσαί τινα των μελλόντων εσεσθαι· και ή μήτηρ
πάλιν ομοίως. Ουτω καί ο Λάμεχ τον υιόν προσαγορεύων, Νώε έκάλεσε, καί
έπήγαγε λέγων, Ούτος διαναπαύσει ήμας. Ουτω καί έκάστην προσηγορίαν
διερευνώμενος μετά άκριβείας, εύρήσεις πάντως τι αινιττομένην, ού καθάπερ
νυν ποιοΰσιν, άπλώς καί ως ετυχεν άπο των γεννησαμένων σπουδάζοντες τάς προσηγορίας
ονομάζειν, άλλά πας ο σκοπος αύτοις ήν, ώστε διηνεκή ύπόμνησιν έναποτιθέναι διά
της προσηγορίας τω τεχθέντι. Άλλ' ίδωμεν λοιπον μετά τήν τών
πρωτοτοκίων έναλλαγήν, τί πάλιν ήμιν διηγείται ο μακάριος Μωϋσής περί τοΰ
πατρος τούτων, καί όπως καθάπερ έπί τοΰ πατριάρχου, καί ούτος λιμοΰ
καταλαβόντος πολλής άξιοΰται τής άνωθεν κηδεμονίας, διά τε τήν οικείαν
έρετήν, διά τε τήν εις τον πατριάρχην γεγενημένην έπαγγελίαν. Έγένετο δε,
φησί, λιμος έπί τής γής, χωρίς τοΰ λιμοΰ τοΰ πρότερον, ος έγένετο έν τω
χρόνω τοΰ Άβραάμ. Ίνα μή νομίσης περί έκείνου τοΰ λιμοΰ αύτον
διαλέγεσθαι. διά τοΰτο έπήγαγε, χωρίς τοΰ λιμοΰ τοΰ πατριάρχου, άντί τοΰ,
Έτερος τοιοΰτος νΰν κατέβαλε λιμος τήν γήν έπί τοΰ Ισαάκ οίος καί έπί
τοΰ πατρος αύτοΰ. Καί ή τών άναγκαίων σπάνις πάντας έν θορύβω μεγίστω
καθίστα, καί έκ τών οικείων μετανίστασθαι κατήπειγε, καί προς
έκείνους τους τόπους χωρειν, ενθα τών έπιτηδείων τήν εύπορίαν ήν
εύρειν. Όθεν καί ο δίκαιος ούτος θεασάμενος τον λιμον, Έπορεύθη, φησί,
προς Άβιμέλεχ εις Γέραρα. Ένταΰθα γάρ καί ο Άβραάμ μετά τήν άπο τής
Αιγύπτου έπάνοδον πάλιν άπήλθεν. Εικος δε καί τοΰτον διά τοΰτο έκει
άπεληλυθέναι, ως έκειθεν ορμήσαι βουλόμενον έπί τήν Αίγυπτον· καί ότι τοΰτό
έστιν, άκουσον τής Γραφής λεγούσης· Ώφθη γάρ αύτω, φησίν, ο Θεος, καί είπε· Μή
καταβής εις Αίγυπτον.
Ού βούλομαί σε, φησί, τήν μακράν έκείνην στείλασθαι
οδον, άλλ' ένταΰθα μένειν. Άλλ' ούδε άφίημί σε πείραν τής στενοχωρίας λαβειν,
άλλά τήν ύπόσχεσιν τήν προς τον πατέρα σου εις εργον άξω, καί τά
έκείνω έπηγγελμένα εις σε έκβήσεται, καί συ τών προς έκεινον ύποσχέσεων το
πέρας δέξη. Μή καταβής εις Αίγυπτον, κατοίκησον δε έν τή γή, ή έάν
σοι είπω, καί παροίκει έν τή γή ταύτη.
β. 'Ίνα μή νομίση ο δίκαιος ότι βουλόμενος αύτον
τής στενοχωρίας τής άπο τοΰ λιμοΰ πειραν λαβειν, τοΰτο έπιτάττει, καί
ού συγχωρει εις τήν Αίγυπτον άπελθεΐν, φησί· Μή άγωνία, μηδε φρόντιζε, άλλ'
ένταΰθα έμενε· Εγω γαρ εσομαι μετά σοΰ. Τον χορηγον άπάντων των άγαθων εχων, μή
φρόντιζε μηδενός.
Εγω γαρ ο πάντων Δεσπότης εσομαι μετα σοΰ· και ού
τοΰτο μόνον, άλλα Καί εύλογήσω σε, άντί τοΰ, Επίδοξόν σε ποιήσω, καί τήν
παρ' έμοΰ σοι εύλογίαν παρεξω. Τί αν ειη τουτου μακαριωτερον τοΰ
δικαίου τοΰ τοσαυτην έπαγγελίαν παρα τοΰ Θεοΰ δεξαμενου, οτι Εσομαι
μετα σοΰ, και εύλογήσω σε; Τοΰτό σε πάντων εύπορωτερον άποδείξει, τοΰτό σε
έν πολλή περιουσία είναι παρασκευάσει, τοΰτό σοι ή μεγίστη δόξα,
τοΰτο ή αφατος περιφάνεια, τοΰτο ή άσφάλεια, τοΰτο των άγαθων το
κεφάλαιον, το έμε είναι μετα σοΰ, καί εύλογησαί σε. Πως δε σε εύλογήσω;
Σοί καί τω σπερματί σου δωσω τήν γην ταυτην. Ώς ξενος καί άλήτης
νομίζεις έπιχωριάζειν τοΐς μερεσι τουτοις· ισθι οτι σοί καί τω σπερματί σου
πασα αυτη δοθήσεται ή γη. Καί ίνα θαρρεΐν εχης, μάνθανε, οτι Τον Ορκον, ον
ωμοσα Άβρααμ τω πατρί σου, τοΰτον έπί σοί στήσω. Όρα συγκατάβασιν Θεοΰ.
Ούκ είπεν άπλως, Τας συνθήκας, ας έποιησάμην προς τον πατερα τον
σον, ούτε τας έπαγγελίας, ας υπεσχόμην· άλλα τί; Τον ορκον ον ωμοσα. Όρκω
αύτον έπιστωσάμην, φησί, καί οφείλω εις εργον άγαγειν καί πληρωσαι τον ορκον
τον έμόν. Όρας Θεοΰ φιλανθρωπίαν; Ού προς τήν οίκείαν άξίαν ορων
φθεγγεται· άλλα προς τήν άσθενειαν συγκαταβαίνων τήν ήμετεραν. Επειδή γαρ
οι ανθρωποι ως έπί το πλειστον έκεινα εις εργον αγειν σπουδάζουσιν, ούχ απερ αν
άπλως υπόσχωνταί τισιν, άλλ' οσα αν μεθ' ορκου έπαγγελλωνται· τον αύτον δή τρόπον
καί ο των ολων Θεος πληροφορων τον δίκαιον, οτι πάντως εσται τα παρ αύτοΰ
λεγόμενα, φησίν·
’Ίσθι οτι τα παρ' έμοΰ ομνυθεντα είς εργον άχθηναι
δεΐ. Τί ούν, φησίν; ο Θεος ωμοσε; καί κατα τίνος ομόσαι ήδυνατο; Όρας οτι
συγκαταβάσεως ήν το είρημενον· τήν γαρ βεβαίωσιν της υποσχεσεως ορκον έκάλεσε.
Καί στήσω, φησί, τον ορκον μου, ον ωμοσα Άβρααμ τω πατρί σου. Είτα
διδάσκει αύτον καί τίνα έστίν α υπεσχετο, καί περί τίνων αύτω
διεβεβαιωσατο. Καί πληθυνω το σπερμα σου, ως τους άστερας τοΰ
ούρανοΰ. Τοΰτο γαρ καί τω πατριάρχη ελεγεν, οτι Τοσοΰτον εσται το σπερμα
σου, ως καί τοις αστροις καί τη αμμω παρισωθηναι. Καί δωσω, φησίν,
τω σπερματί σου πασαν τήν γην ταυτην, καί ένευλογηθήσονται έν τω σπερματί
σου πάντα τα εθνη της γης. Δια τούτο δε τάς ύποσχέσεις τάς εις έκεΐνον
γεγενημένας εις σε πληρώσω, Άνθ' ών ύπήκουσεν Αβραάμ ο πατήρ σου της έμης
φωνης, και έφύλαξε τά προστάγματά μου, καί τά δικαιώματά μου, καί τά
νόμιμά μου. Όρα Θεού σοφίαν, όπως διεγείρει του δικαίου τήν διάνοιαν, καί
προθυμότερον έργάζεται, καί παρασκευάζει μιμητήν τουτον του οικείου πατρος
καταστηναι. Ει γάρ έκεΐνος, έπειδή, φησίν, ύπήκουσε της έμης φωνης, ταύτης
ήξιώθη της ύποσχέσεως, καί διά τήν έκείνου αρετήν εις σε τον έξ αύτοΰ τεχθέντα
ταυτα πληρούν μέλλω· ει καί συ αύτος έκείνου ζηλωτής κατασταίης, καί τήν
έκείνου οδον ελθοις, έννόησον, όσης απολαύσεις της παρ' έμοΰ εύνοίας,
καί πόσης προνοίας αξιωθήση. Ό γάρ διά τήν ετέρου αρετήν μέλλων ευ
πάσχειν, ει καί αύτος ένάρετος γένοιτο, πολλω πλείονος αξιωθήσεται
κηδεμονίας. Τί δέ έστιν, ανθ' ών ύπήκουσε της έμης φωνης, καί έφύλαξε τά
προστάγματά μου, καί τάς έντολάς μου, καί τά δικαιώματά μου;
Είπον αύτω· Έξελθε έκ της γης σου καί έκ της συγγενείας σου, καί δευρο εις
τήν γην ην αν σοι δείξω· καί κατέλειπε τά έν χερσί, καί τά
αδηλα έδίωκε. Καί ούκ ένεδοίασεν, ούδε ήμέλλησεν, αλλά μετά πάσης
προθυμίας το έπίταγμα πληρών ύπήκουσε της έμης φωνης.
Πάλιν τά ύπερ
τήν φύσιν αύτω έπηγγειλάμην, καί μετά το τήν ήλικίαν απαγορευσαι, καί
μηκέτι μήτε αύτον, μήτε τήν μητέρα τήν σήν προς τεκνογονίαν εχειν τινά
έπιτηδειότητα, ακούων παρ έμου οτι το έξ αύτου σπέρμα εις τοσουτον έκταθήσεται,
ώς πάσαν πληρώσαι τήν γην, ούδε τότε διεταράχθη τον λογισμον, αλλ' έπίστευσε·
δι' δ καί δικαιοσύνη αύτω έλογίσθη, οτι τη δυνάμει τη έμη πιστεύσας, καί ταΐς
ύποσχέσεσι θαρρήσας ταΐς έμαΐς, ανώτερος γέγονε της ασθενείας της ανθρωπίνης.
Καί μετά το σε τεχθηναι, της μητρος της σης δυσχεραινούσης προς τον Ισμαήλ
τον έκ της παιδίσκης τεχθέντα, καί βουλομένης αύτον απελάσαι της οικίας
μετά της 'Άγαρ, ώστε μηδεν κοινον εχειν προς σε, του πατριάρχου διά τήν
πατρικήν φιλοστοργίαν ήδη σχέσιν τινά καί προς έκεινον εχοντος, ακούσας παρ'
έμου, οτι το δοκουν ποίει τη Σάρρα, έπελάθετο της φυσικής φιλοστοργίας, καί
έξέβαλε τον Ισμαήλ μετά της παιδίσκης, καί πανταχου ύπήκουσε της έμης
φωνης, καί έφύλαξε τά προστάγματά μου. Καί γάρ το
τελευταΐον προσταχθείς ύπ' έμου εις θυσίαν ανενεγκεΐν τον έν τώ γήρει αύτώ
δοθέντα, τον ουτω περιπόθητον, ού περιειργάσατο το πρόσταγμα, ού διεταράχθη τον
λογισμον, ούδε ανεκοινωσατο τη μητρι τη ση, ού τοις παισΐν, ού σοΐ αύτώ το
μέλλον ύπ' αύτου πραχθήσεσθαι κατάδηλον έποίησεν, αλλ' έρρωμένω τώ λογισμώ και
συντεταμένη τη προθυμία εις εργον αγειν το έπίταγμα ηπείγετο το έμόν· διο την
γνωμην αύτου στεφανωσας, το εργον έκωλυσα γενέσθαι. Έπεί ούν δια πάντων πολλην
έπεδείξατο την ύπακοην καΐ φυλακήν των έμών προσταγμάτων, δια τουτο σε,
τον έξ έκείνου τεχθέντα, των ύποσχέσεων των είς αύτον γεγενημένων ποιώ
κληρονόμον.
γ. Μίμησαι τοίνυν έκείνου την ύπακοην, καΐ τοις παρ'
έμου λεγομένοις πίστευε, ινα πολυπλασίονος της αμοιβής αξιωθης, ύπέρ τε τής του
πατρος αρετής, ύπέρ τε τής οίκείας ύπακοής, καΐ μη καταβης είς
Αίγυπτον, αλλ' ένταυθα μένε. Είδες Θεου φιλανθρωπίαν, όπως δια τής
μνήμης τής αρετής του πατρος τούτου τον λογισμον ένεύρωσε; Κατφκησε δε,
φησίν, Ισαάκ έν Γεράροις. Όρα τοις αύτοις καΐ τουτον περιπίπτοντα σχεδον,
οις ο πατηρ περιέπεσεν. Έπειδη γάρ την κατοίκησιν έποιήσατο έν Γεράροις,
Έπηρωτησαν, φησΐν, οι ανδρες του τόπου περΐ τής Ρεβέκκας τής γυναικος
αύτου, καΐ είπεν, Αδελφή μου έστίν· έφοβήθη γάρ μήποτε αποκτείνωσιν αύτον,
ήττωμενοι του κάλλους τής γυναικός. Μήποτε γάρ, φησΐν, αποκτείνωσιν αύτον
οι ανδρες του τόπου περΐ 'Ρεβέκκας, οτι ωραία τη οψει ήν. Έγένετο δε
πολυχρόνιος έκει. Παρακύψας δε Άβιμέλεχ είδε τον Ισαάκ παίζοντα μετά
Ρεβέκκας τής γυναικος αύτου, καΐ έκάλεσεν αύτον, καΐ είπεν αύτώ· Άρά γε
γυνή σου έστίν; Τί οτι είπες, Αδελφή μου έστίν; Έπειδη έκ τών τεκμηρίων
έφωράθη ο δίκαιος, ούκέτι λοιπον αρνειται, αλλ' ομολογεί, καΐ την
αΙτίαν φανεράν καθίστησι, δι' ήν αδελφην καλέσαι κατεδέξατο. Είπε γάρ,
φησΐ, Μήποτε αποθάνω δι' αύτήν· ο του θανάτου φόβος είς τουτό με έλθειν
κατηνάγκασεν. ’Ίσως δε μεμαθηκώς ήν, οτι καΐ ο πατηρ τουτο το δράμα
κατασκευάσας διέσωσεν έαυτον, καΐ διά τουτο καΐ αύτος ταύτην ήλθε την
οδόν. Άλλ' ο βασιλεύς εναυλον εχων την μνήμην ών πέπονθεν έπΐ
του πατριάρχου την Σάρραν αφελόμενος, παραχρήμα ύπο τής ανωθεν
έπιτιμήσεως έαυτον ύπεύθυνον καταστήσας, φησΐ προς αύτόν· Τί τουτο έποίησας;
Μικρου έκοιμήθη τις του γένους μου μετά τής γυναικός σου, και επηγαγες αν
εφ' ημάς αγνοιαν. Ταυτην, φησι, την απατην και ηδη υπεστημεν υπο του
πατρος του σου, καί νυν εί μη ταχεως συνείδομεν, τα αύτα αν εμελλομεν
υπομενειν, Και επηγαγες αν εφ' ημάς αγνοιαν. Καί γαρ καί τότε δι' αγνοιαν
άμαρτάνειν εμελλομεν, και νυν υπο της αγνοίας μικρου δειν ημάς άμαρτία
περιπεσείν παρεσκευασας. Συνεταξε δε, φησιν, Άβιμελεχ τω λαω αύτου λεγων·
Πας ο άπτόμενος του ανθρώπου τουτου, η της γυναικος αύτου, θανάτου
ένοχος έσται Όρα Θεου πρόνοιαν, ορα κηδεμονίαν αφατον. Ό γαρ είπών αύτω
Μη καταβης είς Αίγυπτον, και κατοίκει εν τη γη ταυτη, και έσομαι μετα σου·
ούτος ήν ο ταυτα πάντα οίκονομών, και τον δίκαιον εν τοσαυτη ασφαλεία
καθιστάς. Σκόπει γαρ τον βασιλεα έργον τουτο ποιουμενον, ώστε εν αδεία
διάγειν αύτον, και πάσης απηλλάχθαι φροντίδος. Θάνατον γαρ, φησιν,
ήπείλησεν απασιν, εί τις αψαιτο αύτου, η της γυναικος αύτου. Επειδη
γαρ ούτος ήν ο φόβος, ο του θανάτου λεγω, κατασείων του δικαίου την
διάνοιαν, δια τουτο και τουτον εκβληθηναι πεποίηκεν ο φιλάνθρωπος
Δεσπότης, και εν πάση ασφαλεία αύτον λοιπον διάγειν.
Και ορα το
θαυμαστον και παράδοξον, πώς εύμηχανος ων και σοφος και πάντα κατα το
βουλημα το οίκείον μετασκευάζων, και εν απόροις πόρον ευρίσκων, δια τών
εναντίων αύτών και πολεμίων είναι νομίζεσθαι, δια τουτων την
ασφάλειαν τοίς ίδίοις θεράπουσι γενεσθαι προξενεί. Πόθεν γαρ, είπε μοι,
ο βασιλεύς ούτος τοσαυτην του δικαίου ποιείται την πρόνοιαν, μονονουχι
ανακηρυττων αύτον απασι τοίς την πόλιν οίκουσι, και περιφανή δεικνύς και
περισπουδαστον αύτω; Ούτω και ο Ναβουχοδονόσορ μετα το βαλειν είς την
κάμινον τούς παιδας τούς τρεις, και δια τών πραγμάτων μαθείν τών νεων τών
αίχμαλώτων την αρετην, τότε ανακηρυττειν αύτούς ηρξατο, και πανταχου δια
της οίκείας γλώττης περιφανείς καθισταν. Τουτο γάρ εστι μάλιστα της
περιουσίας της του Θεου δυνάμεως, οταν δια τών εχθρών ανακηρυττεσθαι τούς
αύτου δουλους παρασκευάζη. Και ο μετα θυμου την κάμινον εκείνην εξαφθηναι
ποιησας, επειδη είδεν, οτι δια την ανωθεν συμμαχίαν, και της
του πυρος ενεργείας περιεγενετο η τών παίδων αρετη, αθρόον
μεταβαλλόμενος εκραυγασε λεγων· Οί δουλοι του Θεου του υψίστου. Όρα μη
μόνον αύτούς ανακηρυττοντα, αλλα και τον Δεσπότην τών ολων· Οί δουλοι γαρ του
Θεου, φησι, του υψίστου, εξελθετε. Τι γέγονεν; ού συ τη τιμωρία παρέδωκας; ού
συ έπί τοσοΰτον έκκαυθηναι τήν κάμινον προσέταξας; Ναί, φησίν· άλλα νΰν
όρώ ξένα καί παράδοξα πράγματα.
Το γαρ στοιχειον τοΰτο της οικείας ένεργείας
έπιλαθόμενον, ώσπερ δεσμοις τισι πεδηθεν, τοσαύτην έπεδείξατο τήν ύπακοήν, ώς
μηδε τών τριχών έφάψασθαι αύτών. Όθεν εστι συνιδειν, ότι ύπερ άνθρωπίνην φύσιν
έστί το γεγονος, καί άπόρρητός τις καί θεία δύναμίς έστιν ή ταΰτα έργαζομένη,
καί τών παίδων τούτων τοσαύτην ποιουμένη τήν πρόνοιαν. Είδες
Θεοΰ φιλανθρωπίαν, όπως ούκ έγκαταλιμπάνων τους ιδίους θεράποντας
συνεχώρησεν είς τήν κάμινον είσενεχθηναι, άλλα καί αύτους βουλόμενος
λαμπροτέρους έργάσασθαι, καί τήν οίκείαν δύναμιν ένδεικνύμενος, καί τοΰ
βαρβάρου κατεμάλαξε τήν διάνοιαν, καί τήν τοςαύτην μακροθυμίαν έπεδείξατο; Ούδε
γαρ ουτω θαυμαστον ην, ει παρα τήν άρχήν έκώλυσεν αύτους εις τήν κάμινον
έμβληθηναι, ώς νΰν θαυμαστότερον γέγονε, καί πολυ το παράδοξον, ότι καί έν μέσω
τω πυρί τυγχάνοντας ούδεν άηδες παθειν συνεχώρησεν. Όταν γαρ αύτος
βούληται, καί τους έν μέσοις δεινοις γεγενημένους άνωτέρους καθίστησι, καί
τους πάσχοντας τών ποιούντων δυνατωτέρους άπεργάζεται. Τοΰτο καί έπί τών
άποστόλων έγένετο. Οι εχοντες γαρ αύτους άπειλημμένους έν τω μέσω, καί
μονονουχί τους οδόντας θήγοντες κατ' αύτών, προς άλλήλους ελεγον·
Τί ποιήσομεν τοις άνθρώποις τούτοις; Ύποχειρίους αύτους
εχοντες, έν άπορία καθειστήκεισαν. Τοσοΰτόν έστιν ή άρετή Ισχυρον, καί ουτως ή
κακία άσθενες, ώς έκείνην μεν καί έν τω πάσχειν περιγίνεσθαι, ταύτην
δε καί έν τω ποιειν τήν οίκείαν άσθένειαν έπιδείκνυσθαι. Όπερ
είδότες, άγαπητοί, πολυν της άρετης ποιώμεθα λόγον, καί φεύγωμεν τήν
κακίαν. Ουτω γαρ καί τήν άνωθεν έπισπασόμεθα ροπήν, καί τών μελλόντων
έπιτευξόμεθα άγαθών· ών γένοιτο πάντας ήμας έπιτυχειν, χάριτι καί
φιλανθρωπία τοΰ Κυρίου ήμών Ίησοΰ Χριστοΰ, μεθ' ού τω Πατρί, άμα τω
άγίω Πνεύματι, δόξα, κράτος, τιμή, νΰν καί άεί, καί είς τους αΙώνας
τών αΙώνων. Αμήν.
Πρώτη αποκλειστική εισαγωγή και δημοσίευση στο
Ορθόδοξο Διαδίκτυο
Ιωάννης Χρυσόστομος Ομιλίαι είς τήν Γένεσιν Τόμος 54
Η ηλεκτρονική επεξεργασία, επιμέλεια και μορφοποίηση
κειμένου και εικόνων έγινε από
τον Ν.Β.Β
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο
Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο
©ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
http://www.alavastron.net/
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου