9 ΟΜΙΛΙΑ Ν΄Εν γαστρί δε ελαβεν η Ρεβέκκα,

Ιωάννης Χρυσόστομος Ομιλίαι είς τήν Γένεσιν

Τόμος 54

 9 ΟΜΙΛΙΑ Ν΄Εν γαστρί δε ελαβεν η Ρεβέκκα, καί έσκίρτων τα παιδία έν αυτή.

α. Βούλεσθε σήμερον τα λείψανα τών χθες ημιν είρημένων άποδώμεν υμών τη άγάπη; Ουδε γαρ άπασαν τήν υπόθεσιν είς τέλος άγαγειν ηδυνήθημεν· άλλ' οτι δια της οίκείας ευχης καί της πολλης προσεδρίας ισχυσεν ο Ίσαακ τήν μήτραν της Ρεβέκκας προς παιδοποιίαν διεγειραι, καί τήν φύσιν αυτήν πεπηρωμένην, ώς είπειν, διανοιξαι, ταυτα άπαντα χθες ίκανώς υμάς έδιδάξαμεν, δείξαντες τών έτών τον άριθμον, ον δεόμενος καί ίκετεύων τον Θεον διετέλεσεν υπερ τούτου ο μακάριος έκεινος· καί είς τον περί τών στειρών λόγον έξελθόντες, καί τήν αίτίαν υμιν είπόντες, δι' ην αί τών δικαίων έκείνων γαμεταί στειραι γεγόνασιν, ένταυθα κατελύσαμεν τον λόγον. Δει δε σήμερον ημάς μαθειν καί της Ρεβέκκας το φιλόθεον, ινα μή μόνον άπο της του δικαίου άρετης κερδάνωμεν, άλλα καί άπο της κατά τήν 'Ρεβέκκαν διηγήσεως εις ζηλον διεγεΐραι δυνηθώμεν τους άκούοντας.

 Επειδή γάρ ηκουσεν ο Θεος της του δικαίου προσευχής, Καί έν γαστρί ελαβεν ή Ρεβέκκα, έσκίρτων, φησί, τά παιδία έν αυτή, καί πολυν αυτή πόνον αι ωδίνες παρεΐχον. Είπε γάρ, φησί, Ει ουτω μοι μέλλει γίνεσθαι, ίνα τί μοι τουτο; Ουδέ γάρ είς ήν ο μέλλων τίκτεσθαι, άλλά δύο κατ' αυτο έν τη γαστρί παιδία περιέφερε, καί ή στενοχωρία πολλήν αυτη τήν οδύνην κατεσκεύαζεν. Άλλ' ορα μοι έντευθεν της γυναικος το φιλόθεον. Ου καθάπερ πολλαί των νυν γυναικών των ραθύμως ζην βουλομένων διαπράττονται, έπί άνθρωπίνην τινά συμμαχίαν εδραμεν, ουδέ προς τους τά τοιαυτα στοχασμοΐς τισι καί παρατηρήσεσι διά των οικείων λογισμών κρίνειν βουλομένους, ουδέ τη άπάτη τών περιέργων καί τά ύπέρ τήν άνθρωπίνην φύσιν έπαγγέλλεσθαι βουλομένων έαυτήν έξέδωκεν, άλλ' οτι Έπορεύθη πυθέσθαι παρά Κυρίου. Όρα γυναικος σύνεσιν. Έπειδή είδεν, οτι ο της φύσεως Δεσπότης ήν ο τήν μήτραν αυτης διανοίξας, καί τήν άγονον γαστέρα άθρόον ουτω γόνιμον άπεργασάμενος, καί έωρα της γαστρος τον ογκον μεγάλα τινά αυτη έγγυώμενον, Έπορεύθη, φησί, πυθέσθαι παρά Κυρίου.

Τί έστιν, Έπορεύθη πυθέσθαι παρά Κυρίου; Έδραμεν έπί τήν άληθη γνώσιν, καί έπί τον Ιερέα τον του Θείου θεραπευτήν, σπεύσασα διά τούτων λανθανόντως μαθεΐν τήν γνώσιν, καί διηγησαμένη πάντα τά καθ' έαυτήν, έμάνθανεν άπαντα μετά άκριβείας, του φιλανθρώπου Θεου διά της του Ιερέως γλώττης έκκαλύπτοντος αυτη άπαντα σαφώς, καί ταύτη προθυμοτέραν αυτήν έργαζομένου. Καί ίνα μάθης οσον ήν τότε τών ιερέων το άξίωμα, ουδαμου φησιν, οτι ο ιερευς ταυτα άπεκρίνατο, άλλ' έπειδή είπεν, Επορεύθη πυθέσθαι παρά Κυρίου, έπήγαγε, Καί είπε Κύριος αυτη, διά του Ιερέως, Δύο εθνη έν τη γαστρί σου περιέχεις. Καί γάρ καί έτέρωθι άγγελον καλεΐ τον Ιερέα ή θεία Γ ραφή, δεικνυσα οτι έκεΐνα φθέγγεται άπερ αν ένηχήση ή του Πνεύματος χάρις. Είπεν ούν Κύριος αυτη διά του Ιερέως· Δύο εθνη έν τη γαστρί σου έστί, καί δύο λαοί έν τη κοιλία σου διασταλήσονται, καί λαος λαου ύπερέξει, καί ο μείζων δουλεύσει τω έλάττονι. Όρα πρόρρησιν άπαντα σαφώς αυτη μηνύουσαν τά μέλλοντα γενήσεσθαι. Άλλόμενοι γάρ οΐ παΐδες έν τη γαστρί καί σκιρτώντες, ήδη προανεφώνουν απαντα μετά άκριβείας· και λοιπον έμάνθανεν ή γυνή, ούχ οτι δύο μόνον τέξεται παΐδας, άλλ' οτι καί εις έθνη ούτοι έκταθήσονται, καί οτι ο έλάσσων κυριεύσει του μείζονος. Καί οτε, φησίν, ήγγισεν ο καιρος του τόκου, Έξήλθεν ο πρωτότοκος πυρράκης, ωσει δορά, δασύς· έπωνόμασε δε το όνομα αύτου, Ήσαυ. Καί μετά ταυτα έξήλθεν ο άδελφος αύτου, καί ή χείρ αύτου έπειλημμένη τής πτέρνης Ήσαυ· καί έκάλεσε το όνομα αύτου, Ιακώβ· μονονουχί ήδη καί έκ προοιμίων δεικνύντος του Θεου, οτι περιέσται, κατά τά ρηθέντα, ο έλάττων του μείζονος. Κατείχε γάρ φησί, τή χειρί τήν πτέρναν Ήσαυ, οπερ ήν σημεΐον καταγωνιζομένου τον ισχυρον είναι δοκουντα. Καί σκόπει μοι τήν θείαν Γ ραφήν, οπως διά τά μέλλοντα ύστερον συμβήσεσθαι, ήδη προαναφωνεΐ, καί δείκνυσιν ήμΐν άνωθεν καί έξ άρχής εκάστου το έπιτήδευμα· καί οτι ο μεν περί το κυνηγειν ήσχολειτο, ο δε άγροικος ήν άνθρωπος, άπλαστος, οικίαν οικων. Διο ή μεν Ρεβέκκα ήγάπα τον Ιακώβ, ο δε Ισαάκ τον Ήσαυ, Έπειδή ή θήρα αύτου, φησί, βρωσις ήν αύτω. Όρα πως τους παΐδας διενείμαντο· καί ή μεν διά το έπί τής οικίας διατρίβειν ορωσα του παιδος το άπλαστον, πλείονα τήν εύνοιαν περί αύτον έπεδείκνυτο· ο δε πατήρ διά τε το πρωτότοκον έκεΐνον γεγενήσθαι, καί διά τήν θήραν ήγάπα τον Ήσαυ. Άλλ' ούτοι μεν τή φυσική φιλοστοργία κατακολουθουντες ταυτα έποίουν· ή δε πρόρρησις κατά μικρον εις εργον έξήει, ή λέγουσα, οτι Ο μείζων δουλεύσει τω έλάσσονι. Όρα γάρ εύθέως. Ήψησε, φησίν, Ιακώβ εψημα· ήλθε δε Ήσαυ έκ του πεδίου έκλείπων. Καί είπεν Ήσαυ τω Ιακώβ· Γευσόν με άπο του εψήματος του πυρρου τούτου, οτι έκλείπω. Διά τουτο έκλήθη το όνομα αύτου,

Έδώμ. Καί είπεν Ιακώβ, Άπόδος μοι τά πρωτοτόκια. Ό δέ φησι, Τί μοι τούτων όφελος, τής τελευτής ήδη με καταλαμβανούσης, ει μή μετάσχοιμι τής τροφής; Ό δε καί τον ορκον άπαιτεΐ, ώστε βεβαίαν αύτω γενέσθαι τούτων τήν παραχώρησιν. Καί ώμοσε, φησίν, Ήσαυ.

β. Ιδού λοιπον έντευθεν άντεστράφη ή τάξις, καί το του πρωτοτόκου άξίωμα μετήλθεν έπί τον τή άρετή τής ψυχής διαλάμποντα. Καί άπέδοτο, φησίν, Ήσαυ τά πρωτοτόκια, άντί του, Πέπρακε τής τροφής ενεκα το άξίωμα το παρά τής φύσεως αύτω δωρηθέν· διο έπήγαγε, Καί έφαύλισεν Ήσαυ τά πρωτοτόκια· άγνώμων γέγονε περί τήν κατασχεθεΐσαν αύτώ έξ αύτης της φύσεως προεδρίαν. Τούτο δε ολον έγίγνετο, ίνα κάκείνου δειχθη ή άγνωμοσύνη, καί ή του Θεού πρόρρησις εις εργον έξέλθη.

Ταυτα δε άκούοντες παιδευώμεθα μηδέποτε των παρά του Θεου δωρεών άμελεΐν, μηδε μικρών ένεκα καί εύτελών τά μεγάλα προϊεσθαι. Τίνος γάρ ένεκεν, ειπέ μοι, βασιλείας ούρανών προκειμένης καί τών άπορρήτων έκείνων άγαθών, περί τήν τών χρημάτων έπιθυμίαν μεμήναμεν, καί τά πρόσκαιρα καί πολλάκις ούδε μέχρι της εσπέρας ήμΐν παραμένοντα τών διηνεκώς καί άεί παραμενόντων προτιμώμεν; Καί τί της άνοίας ταύτης χείρον γένοιτ' αν, οταν κάκείνων άποστερώμεθα διά τήν περί ταυτα έπιθυμίαν, καί μηδε τούτων άπολαύειν καθαρώς δεδυνήμεθα; Τί γάρ όφελος, ειπέ μοι, της πολλης περιουσίας; Η ούκ ιστε οτι ή πολλή προσθήκη τών χρημάτων ούδεν έτερον ήμΐν έργάζεται η φροντίδων προσθήκην καί περισπασμόν καί άγρυπνίαν; Ούχ ορατε οτι ουτοι μάλιστά εισιν οι πάντων, ώς ειπεΐν, δουλοι, οΐ τά πλείονα περιβεβλημένοι, καί καθ' εκάστην ήμέραν τάς σκιάς αύτάς δεδοικότες; Εντεύθεν γάρ τίκτονται αΐ έπιβουλαί, αΐ βασκανίαι, ο φθόνος ο πολύς, τά μυρία άλλα κακά. Καί πολλάκις αν ιδοις τον μύρια τάλαντα χρυσίου εχοντα άποκείμενα μακαρίζοντα τον έπ' έργαστηρίου εστηκότα, καί έκ της τών χειρών έργασίας τήν τροφήν ποριζόμενον. Ποία ούν ήδονή, η ποΐον κέρδος, οταν μήτε τούτων άπολαύωμεν, καί διά τήν περί ταυτα έπιθυμίαν καί τών μειζόνων άποστερώμεθα;

Τί δε λέγω τών μειζόνων, οταν μετά τών ένταυθα κακών, καί τήν εκπτωσιν τών έκεΐ άγαθών, καί προς τήν γέενναν αύτήν άποπεμπώμεθα; Καί ούπω λέγω τά μυρία άμαρτήματα τά έντευθεν συλλεγόμενα, τούς δόλους, τάς συκοφαντίας, τάς άρπαγάς, τάς πλεονεξίας. Αλλά καν άπάντων τούτων έλεύθερος ή τις, οπερ αν ειη τών δυσχερών, τοσαυτα δε ειη περιβεβλημένος, χρημάτων καί της οικείας μόνης άπολαύσεως γινόμενος, καί μή προϊέμενος τοΐς έν χρεία ούσι μετά δαψιλείας, το της γεέννης πυρ καί τον τοιουτον έκδέξεται. Καί τουτο διδάσκει ήμας σαφώς ή παραβολή ή έν τώ Εύαγγελίω κειμένη, ήνίκα τούς μεν έκ δεξιών εστησε, τούς δε έξ εύωνύμων· καί τοις μεν τήν βασιλείαν είπεν ήτοιμάσθαι διά τήν περί τούς δεομένους έπιμέλειαν· Δευτε γάρ, φησίν, οΐ εύλογημένοι του Πατρός μου, κληρονομήσατε

τήν ήτοιμασμένην ύμΐν βασιλείαν άπο καταβολής κόσμου. Τίνος ενεκεν καί δια τί; Έπείνασα γαρ, καί έδώκατέ μοι φαγεΐν. Τοΐς δε το πυρ αιώνιον Πορεύεσθε γαρ, φησίν, άπ' έμοΰ, οι κατηραμένοι, εις το πυρ αιώνιον το ήτοιμασμένον τω διαβόλω καί τοΐς άγγέλοις αύτοΰ. Μέγας του ρήματος ο Ογκος· ο Δεσπότης των άπάντων καί δημιουργός φησιν· Έπείνασα, καί ούκ έδώκατέ μοι φαγεΐν. Ποίας ούκ αν καθίκοιτο τοΰτο ψυχής, καν αύτολιθίνη τυγχάνη; Ό Δεσπότης σου πεινών περιέρχεται, καί συ τρυφας· καί ού τοΰτο μόνον το δεινον, άλλ' ότι καί τρυφών περιοραν αύτον άνέχη, καί ταΰτα ούδε πολλοΰ τινος δεόμενον, άλλ' άρτου μόνον ένος, ώστε τον λιμον παραμυθήσασθαι. Άλλ' αύτος μεν τω κρυμω πηγνύμενος περιέρχεται, συ δε τα τών σηρών νήματα περικείμενος ούκ έπιστρέφη, ούδε τήν συμπάθειαν έπιδείκνυσαι, άλλ' άνηλεώς παρατρέχεις. Καί ποίας ταΰτα αν είη συγγνώμης άξια; Μή τοίνυν τοΰτο σπουδάζωμεν, το πάντων έκ παντος τρόπου πλείονα περιβάλλεσθαι, άλλ' έκεΐνο σκοπώμεν όπως καί ταΰτα καλώς διαθώμεν, καί τήν τών έν χρεία τυγχανόντων ενδειαν παραμυθησώμεθα, κάκείνων μή έκπέσωμεν τών άεί μενόντων, τών ούδεμίαν μεταβολήν έπιδεχομένων. Δια γαρ τοΰτο καί τήν ήμέραν ήμών τής τελευτής άδηλον ήμΐν έποίησεν ο Δεσπότης, ίνα ήμας παρασκευάση διηνεκώς νήφειν καί έγρηγορέναι, καί ταύτη μαλλον διεγείρη προς τήν τής άρετής έπιμέλειαν. Γρηγορειτε γαρ, φησίν, ότι ούκ οίδατε τήν ήμέραν, ούδε τήν ώραν. Άλλ' ήμεΐς το έναντίον πράττομεν, καί δι' όλου καθεύδομεν ύπνον τούτου τοΰ φυσικοΰ βαρύτερον. Ό μεν γαρ τοΰτον καθεύδων τον ύπνον, καί προς τα κακα καί προς τα καλα άνενέργητος τυγχάνει· ήμεΐς δε ετερον ύπνον καθεύδομεν, προς μεν τα τής άρετής εργα καθεύδοντες, προς δε τα τής κακίας έγρηγορότες, κάκεΐνα μεν άόκνως διαπραττόμενοι, έν δε τούτοις πολλήν τήν ραθυμίαν καί τον ύπνον έπιδεικνύμενοι, καί ταΰτα ορώντες καθ' έκάστην ήμέραν τους μεν έντεΰθεν άπαγομένους, τους δε καί έν τω παρόντι βίω πολλήν τήν μεταβολήν ύπομένοντας· καί ούδε αύτή ή άνωμαλία παιδεΰσαι ήμας ικανή, καί εις πόθον τής άρετής άναγαγεΐν, καί παρασκευάσαι ύπεριδεΐν τών παρόντων, καί ποθήσαι τα μέλλοντα, καί προτιμήσαι τής σκιας καί τών όνειράτων τήν άλήθειαν. Σκιας γαρ καί όνειρά των ούδεν τα παρόντα διενήνοχε. Μή τοίνυν έαυτους άπατώμεν, μηδε τας σκιας μεταδιώκωμεν άλλ' όψε γουν ποτε της οικείας σωτηρίας φροντίδα ποιησώμεθα, και τα χρήματα κενώσωμεν εις τους δεομένους, ινα της έπί τούτοις άμοιβης άξιωθώμεν παρα του φιλανθρώπου Θεου· ής γένοιτο πάντας ήμας άπολαυσαι, χάριτι καί φιλανθρωπία του Κυρίου ήμών Ίησοΰ Χριστου, μεθ' ού τω Πατρί ή δόξα, αμα τω άγίω Πνεύματι, νυν καί άεί, καί εις τους αιώνας τών αιώνων. Αμήν.

Πρώτη αποκλειστική εισαγωγή και δημοσίευση στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο 

Ιωάννης Χρυσόστομος Ομιλίαι είς τήν Γένεσιν  Τόμος 54

Η ηλεκτρονική επεξεργασία, επιμέλεια και  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο

©ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

http://www.alavastron.net/

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: