19. Επιστολή προς Γεννάδιο Σχολάριο

Γι αυτό κι αυτός ο μακάριος κι άποστολικός δάσκαλος, βλέποντας την μεγάλη έξαρση τού λατινισμού καί τού παπισμού καί τη ζάλη τού καιρού του, πώς ήταν μεγάλη κι επικίνδυνη, γράφει μέ φλογερή καρδιά μία επιστολή πρός τόν Γεώργιο τόν Σχολάριο. Γιατί σέ κείνους τούς άθλιους καιρούς, στούς οποίους υπήρχε κι έκκλησιαστικός χειμώνας καί πολιτικός, αφού ή πόλη έπνεε τά λοίσθια τής ελευθερίας της καί βρισκόταν στά όρια τής απελπισίας καί τού παντελούς αποκλεισμού, μόνο αυτόν μπόρεσε νά βρει άξιο, γιά νά τού εμπιστευτεί αυτή την μεγάλη καί θαυμαστή παρακαταθήκη, δηλαδή τήν υπεράσπιση καί φροντίδα τής αληθινής καί ’Ορθόδοξης πίστης.

Σέ κείνη τήν επιστολή, τού λέει λοιπόν, πώς τόν ξέρει από νέο ακόμα. Τού φανερώνει πώς δέν τού διαφεύγει, ούτε ή δύναμη τού λόγου του κι ή μεγάλη του σύνεση, ούτε ή αρετή κι ή ευσέβεια του, γιά τά όποία  αυτά προτερήματα, τού λέει πώς τόν αγαπά καί τόν σκέφτεται σάν γιό του. Τού λέει έπειτα, πώς γι’ αυτά τά χαρίσματα, οφείλει νά δώσει χείρα βοήθειας στήν Εκκλησία τού Χριστού, πού κλονίζεται άπό την επήρεια του λατινισμού.

Κι ότι  άν δέν τό έκανε ως τώρα, επειδή τάχα αναπαύτηκε λόγω τής φιλίας μαζί του, τώρα λέει πού εγώ εγκαταλείπω την παρούσα ζωή, δεν αμφιβάλλω, πώς τό δίχως άλλο. 0ά άναλάβεις τόν άγώνα τής ’Ορθόδοξης πίστης καί θά βοηθήσεις τήν Εκκλησία τού Χριστού, πού κινδυνεύει νά καταστραφεΐ εντελώς. ’Αλλά αυτό, λέει, πού ίσως πρόκειται νά κάνεις μέ τή δική σου θέληση, γιά τό χρέος πού έχεις στήν Εκκλησία σου, αυτό τό ίδιο κι εγώ σοΰ αναθέτω καί τό αφήνω στή δική σου φροντίδα, δηλαδή νά πάρεις πόντο σου τόν άγώνα υπέρ τής πίστης καί νά σταθείς αντί γιά μένα, πρόμαχος τής Εκκλησίας κι ερμηνευτής τής υγιούς διδασκαλίας καί ύπέρμαχος των ορθών δογμάτων καί τής αλήθειας. Αυτά καί άλλα πολλά είπε κι ότι θά δώσει γι’ αυτά λόγο τή μέρα τής κρίσεως καί στό Θεό καί σ’ αυτόν, πού τού εμπιστεύεται αυτό τό χρέος. Καί πρός τό τέλος, τόν παρακαλεΐ νά τού στείλει απάντηση, άν συγκατατίθεται στό ζήτημά του. Γιά νά μήν τελειώσω τήν επίγεια ζωή, λέει, μέ λύπη, καί μέ τήν ιδέα ότι έγκατέλειψα τή διόρθωση τής Εκκλησίας:

Γιά όλα αυτά, λέει, άπάντησέ μου, γιά νά λάβοο ακριβή πληροφόρηση φεύγοντας άπό τήν παρούσα ζωή καί νά μήν άποβιώσω δυσάρεστα, μέ τήν ιδέα ότι έγκατέλειψα τή διόρθωση τής Εκκλησίας΄.

”Ω! καρδιά, ώ ψυχή στ’ άλήθεια θεία κι άποστολική! ”Ω μέριμνα, κατά Παύλο, όλων των Εκκλησιών! Στ’ αλήθεια, ποτέ άνθρωπος δέν δείχνει τόση φροντίδα καί σπουδή κι επιμέλεια γιά τό πώς θά αφήσει τά γνήσια τέκνα του κι όλη του τήν οικία σέ καλή κι ειρηνική κατάσταση, όση αυτός ό τρισμακάριστος κι αοίδιμος υπέρ τής Εκκλησίας τού Χριστού, γιά τό πώς καί πότε θά λάβει τή μυριοπόθητη ειρήνη καί διόρθωση:

Καί νά μην άποβιώσιο δυσάρεστα, μέ την ιδέα ότι έγκατέλειψα τή διόρθωση τής Εκκλησίας΄.

Καί πότε τά λέει αυτά καί λυπάται; ΄Υστερα από τούς τόσους καί τόσους φημισμένους αγώνες, ύστερα από τήν αξιοθαύμαστη εκείνη σταθερότητα καί καρτερία, ύστερα από τή μακρά εκείνη άθληση καί τήν μέχρι τέλους γενναιότατη ομολογία, ύστερα άπ’ όλα εκείνα πού τού μαρτύρησαν, όχι μόνο Συρόπουλοι καί Σχολάριοι, 'Ιερομνήμονες καί Σύνοδοι, άνδρες ’Ορθόδοξοι καί φίλοι, αλλά κι οί ίδιοι οί εχθροί του ακόμα. Κι αφού τελικά συμφιλίωσε καί τ’ άντιμαχόμενα μέρη των ανατολικών καί κατά τόν Θεολόγο Γρηγόριο, έθεσε σάν κορωνίδα καί ύπέρτιμο στέφανο των κατορθωμάτων του ακόμα καί τήν ένωση τής ’Εκκλησίας [34]  κι έστειλε εκείνη τήν άποστολική κι εγκύκλιο διδασκαλία καί παραίνεση στούς απανταχού Χριστιανούς. ΄Υστερα λέω, απ’ όλα αυτά, πού κι ένα μόνο άπ’ αυτά στούς άλλους ήταν αρκετό γιά νά τούς υψώσει, αυτός ό αληθινά μύγας Πατέρας καί Δάσκαλος κι αθλητής καί 'Ομολογητής καί μέ τή θέλησή του τέλειος μάρτυρας, σάν νά μήν είχε κατορθώσει τίποτα, έτσι φρόντιζε καί θλιβόταν γιά τήν απανταχού άγια ’Εκκλησία, μήν τύχει καί καταποντιστεΐ άπό τόν κατακλυσμό τού Λατινισμού.

Γι’ αυτό, άν ό Μωυσής βρήκε ώς άξιο διάδοχό του, γιά ν’ άφήσει τήν έποπτεία τού εβραϊκού λαού, τόν ’Ιησού τό γιό τού Ναυή κι άν ό Ήλίας έχρισε προφήτη στόν δικό του τόπο τόν Έλισσαϊο γιό τού Σαφάτ. έτσι κι ή αγία εκείνη ψυχή κινούμενη από τό θείο Πνεύμα, πάντως δεν έσφαλλε πού χειροτόνησε στή δική του θέση ως θεολόγο καί δάσκαλο τής Εκκλησίας, τόν θαυμάσιο Σχολάριο[35[ Επειδή εκείνος αργότερα έγραφε τόσα καί. υπερασπίστηκε τήν ’Ορθόδοξη πίστη τόσο άριστα καί σοφότατα, ώστε βεβαιότατα, άν τά έβλεπε ό θείος Πατέρας, θά έμενε αρκετά ικανοποιημένος, αλλά αυτά έγιναν μετά.

 

Απάντηση Σχολάριου

 

Τότε τού άπάντησε ό Σχολάριοςμέ βαθύτατη μετριοφροσύνη κι εύλάβεια. ’Αλλά γιά νά μήν γράφουμε αυτολεξεί όλη τήν επιστολή, αρκεί νά γράψουμε μόνο τήν υπόσχεση, ή οποία έπί λέξει έχει ώς έξης:

Όμως άν καί βέβαια, λέει, κατά τις άνεξερεύνητες βουλές τού Θεού, θά αποδημήσεις άπ’ εδώ πρός τόν τόπο τής άνάπαυσης πού ετοίμασες γιά τόν εαυτό σου, κι έξαιτίας ίσως τής δικής μας άναξιότητας, εκεί όπου είσαι ό ίδιος άξιος βρίσκεσαι, σέ πληροφορώ, λέγοντας σου ενώπιον τού Θεού καί τών άγιων αγγέλων πού παρίστανται αόρατα γύρω μας κι ενώπιον αυτών πού παρευρίσκονται. εδώ, πολλών κι αξιόλογων άνδρών, ότι εγώ θά είμαι αυτός σ’ αυτά αντί γιά σένα κι αντί γιά τό δικό σου στόμα, όσα ό ίδιος φρόντισες καί παρέδωσες, φροντίζοντας κι ό ίδιος καί υπερασπίζοντας καί συμβουλεύοντας όλους (δηλαδή διδάσκοντας), καί χωρίς καθόλου νά τ’ άφήσω αυτά (δηλαδή νά τά παραβώ), αλλά άγωνιζόμενος υπέρ αυτών ώς τόν έσχατο κίνδυνο καί μέχρι, θανάτου. Κι άν πάλι τυχαίνει νά είναι μικρή ή δική μου πείρα καί δύναμη σχετικά μ΄ αυτά, ωστόσο, είμαι πεπεισμένος, ότι ή μεγάλη σου αγιοσύνη θά αναπληρώσει τά δικά μου μειονεκτήματα καί θά είναι, παρών σέ μας εδώ μέ τή δική σου τελειότητα τού νοΰ όσον αφορά αυτά καί θά υψώσουμε πρός τό Θεό, τις δικές σου γεμάτες παρρησία ευχές΄.

Βλέπετε πόση ήταν ή φροντίδα κι ή μέριμνα αύτού τού άνδρα, υπέρ τής Εκκλησίας καί των ορθών δογμάτων τής πίστης; Ποιά διαφορά λοιπόν μπορεί νά υπάρχει, μεταξύ αύτού κι εκείνων των αρχαίων δασκάλων τής Εκκλησίας, λόγου χάρη τού Βασιλείου, τού Γρηγορίου, τού ’Αθανασίου, τού Κυρίλλου καί των όμοιων τους, πού τόσο υμνούνται στον κόσμο, γιά τόν ζήλο πού είχαν υπέρ τής θείας πίστης, όπως τόν βλέπουμε στις επιστολές τους καί στούς λόγους τους; Βεβαιότατα εγώ λέω, πώς δεν μπορεί νά βρει κάποιος καμιά διαφορά, εκτός από τόν χρόνο, αφού εκείνοι είναι παλαιοί κι αυτός νέος καί πρόσφατος. Κι άν θελήσουμε νά βρούμε καί κάτι περισσότερο σ’ αυτόν, χωρίς ν' αμαυρωθεί στό παραμικρό τό φέγγος εκείνων τών μεγάλων παλαιών φωστήρων, βρίσκουμε τό εξής, τ’ όποίοομολογεΐται απ’ όλους. Δηλαδή, ότι εκείνοι ήταν καί ταυτόχρονα καί όλοι μαζί πλήθος, ενώ αυτός, μόνος σάν μονοφυής φοίνικας, μόνος δάσκαλος, μόνος αγωνιστής, μόνος αθλητής, μόνος νικητής, μόνος μεσολαβητής καί συμφιλιωτικός καί μόνος ώς φιλόστοργος Πατέρας καί φροντιστής τής ’Εκκλησίας. 


Δεν είδατε μέ πόσο σεβασμό κι εύλάβεια τόν τιμά αυτόν καί ό σοφός Σχολάριος, ώστε καί μετά άπ’ αυτούς τούς λόγους {υπόσχεσης, έλπιζε νά τά κατορθώσει αυτά, μέ τις γεμάτες παρρησία προσευχές εκείνου πρός τό Θεό; Καί ναι, βέβαια, τέτοιος ήταν καί ώς τέτοιον τόν σέβονταν, όχι  μόνο ό Σχολάριος, άλλα όλοι, ώς κι ό ίδιος ό βασιλιάς, όπως πολλές φορές είπαμε κι αποδείξαμε καί παρόλο πού αυτός καί πριν καί μετά υπήρξε ό μόνος άνατροπέας καί καταλύτης των βουλευμάτων του καί των κινημάτων του. Επομένως, λέει αλήθεια καί δέν ψεύδεται, ούτε ό Νομοφύλακας ’Ιωάννης, ό αδερφός του, ό όποιος στή σοφότατη αντίρρηση πού κάνει κατά τού ψευδώνυμου όρου τής ασύστατης καί θεοκατάλυτης ένωσης, τόν ονομάζει συχνά θεόσοφο κήρυκα καί κοινό οδηγό καί φωστήρα καί πρόμαχο. Καθώς, ακόμα καί στη Φλωρεντία, κάποιος διάκονος Φίλιππος, απάντησε στον στ’ αλήθεια δαιμονισμένο μέγα πρωτοσύγκελλο, πού επιτιθέμενος βρίζοντας ονόμαζε δαιμονισμένο τόν άγιο, τά έξης:   ΄Ό Εφέσου είναι άγιος άνθρωπος καί άριστος δάσκαλος κι άνώτατος θεολόγος. Καί όσα λέει, δέν τά καταλαβαίνετε εσείς, ούτε είστε ικανοί καν νά εισαστε μαθητές του. Καί λέτε ότι αυτός έχει κυριευτεί από δαίμονα, όπως έλεγαν οί ’Ιουδαίοι κατά του Σωτήρα, τού οποίου μιμητής είναι κι αυτός΄.   Αυτά είπε γιά τόν μεγάλο άγιο ό καλός Φίλιππος καί τέτοια ύπόληψη έτρεφαν γι.’ αυτόν όλοι καί πριν καί μετά καί μάλιστα όταν άναγνιορίστηκε ώς κοινός ευεργέτης από τά υπερφυσικά του κατορθώματα.

Εισαγωγή σε πρώτη αποκλειστική δημοσίευση  στό Ορθόδοξο Διαδίκτυο από το Βιβλίο :

ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ

Η ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ

ΑΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΤΟΝ ΠΑΡΙΟ

Η ηλεκτρονική επεξεργασία αναρτήσων κειμένων, τίτλων  και εικόνων έγινε από τον N.B.B

Επιτρέπεται η χρήση, διάθεση και αναπαραγωγή κειμένων σε Ορθόδοξα Ιστολόγια, αρκεί να διατηρείται το αρχικό νόημα ,χωρίς περικοπές που πιθανόν να το αλλοιώνουν για μη εμπορικούς σκοπούς,με βασική προϋπόθεση την αναφορά στην πηγή :

© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

http://www.alavastron.net

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: