Εις κήρυγμα νηστείας.

Ιωάννης Χρυσόστομος
Διάφοραι Ομιλίαι
Τόμος 60


5. Εις κήρυγμα νηστείας. Λόγος α.

Έπί θεραπείαν τήμερον ό Θεός το γένος καλει.Ίατρείαν γαρ δια του προφήτου την νηστείαν ώρίσατο,Αγιάσατε, λέγων, νηστείαν, κηρύξατε θεραπείαν.Έπειδή γαρ ειδεν ό Θεος εκ παραδείσου πολυτραυμάτιστον τον Άδαμ βληθέντα, θεραπείαν τούτφ τήν νηστείαν άπένειμε· καλώς. Τί γαρ ούκ ιατρεύει νηστεία;Ποιον δε πάθος ούκ άφανίζει του νου; Τον της άκρασίας κόρον άποδιώξασα, άνακαινίζει καρδίαν· του βίου το ύγρον εκκενώσασα, του θυμου τας φλεγμονας καταστέλλει, του φθόνου τήν σκληρότητα καταπλάττει, τών επιθυμιών τούς όγκους χειρουργει, τών ήδονών τούς πυρετούς άφανίζει, της κενοδοξίας τας φαντασίας ελαύνει, της μερίμνης τας άγρυπνίας άποδιώκει, οφθαλμών τας λήμας καθαίρει, σώματος και ψυχης τας αισθήσεις εκκαθαίρει· τεχνιτις γαρ αυτη άνωθεν το ιατρεύειν δεξαμένη παρα του κτίσαντος. Ό τοίνυν ύγιείας εραστής έτοίμως τή νηστεία έαυτον επιδότω· ού γαρ άπαιτει ιατρεύσασα ιατρικα, άλλα καί προσδίδωσι μισθόν.



Όποιον ούν προσδίδωσι τον μισθόν; καλον γαρ καί τουτο μαθειν. Δίδωσι μισθον, ούκ οβολούς, άλλα σώφρονας λογισμούς· ού χρυσον, άλλ' ήθος χρηστόν· ούκ άργυρον, άλλα καθαρότητα μελών· ού λίθους τιμίους, άλλ' εύλαβεις λογισμούς· ούκ εσθητας λαμπρας, άλλ' άπταίστους της σαρκος τας αισθήσεις. Δίδωσι πόρναις μισθον τήν σεμνότητα, μεθύσοις το νηφάλιον, σμικρολόγοις το φιλότιμον, φιλαργύροις το φιλόπτωχον, μισαδέλφοις το φιλάδελφον καί φιλόξενον, μικροψύχοις το μακρόθυμον· το δε μειζον, ζωώσασα συνάπτει Θεω.
Ού γαρ εστιν, ούκ εστιν άλλως όμιλησαι Θεω, μή πρό-τερον τω της νηστείας φαρμάκφ προσομιλήσαντας.Ουτω γαρ εξ αιώνος οί μεν εχθροί, οί δε φίλοι εδείχθη-σαν Θεου, άκρασίας καί εγκρατείας εργασαμένης έκάτερον. Φαγών γαρ Άδαμ εφυγε Θεον ώς εχθρός· τών πρωτείων Κάϊν ού παραχωρήσας Θεω, εστενε καί ετρεμε, ώς άφιλος Θεω· σπαταλήσαντες οί επί Νώε ήγειραν καθ' έαυτών της κρίσεως τον κριτήν· θρέψαντες τας ήδονας οί εν Σοδόμοις, ώσπερ εχθροί του Θεου, τούς άνωθεν εδέξαντο κεραυνούς· βρώσις ού συνεχώρησε τον Ήσαΰ λέγεσθαι άγαπητον καί πρωτότοκον· βρώσις καί πόσις κατέστησεν εχθρον του Ισραήλ τον εν ση-μείοις καί τέρασιν όδηγήσαντα· δι' οινον καί σίκερα ό προφήτης κατηγόρησε του λαου· οινος καί μέθη της Ίωάννου καί της Χριστου φιλίας τον Ήρώδην εστέρησεν. Έγνως τούς δι' άκρασίας εχθρούς γενομένους του Θεου· μάνθανε καί τούς δια νηστείας φίλους καταστα-θέντας του Θεού. Ού γαρ γευσάμενος, άλλα προσενέγ-κας Άβελ Θεω, φιλοφρονήσας εφάνη Θεόν· νηστεύσας Μωϋσης φίλος όνομαστος καί πιστός εκλήθη· νηστεύσας Ήλίας, ώς φίλος άνελήφθη· νηστεύσαντες προφη-ται εγνωσαν τα του Θεού, ώς φίλοι, μυστήρια· νηστεύσας Ήσαϊας ιστόρησε τα έξαπτέρυγα Σεραφίμ· ασιτος γενόμενος Ιεζεκιήλ κατενόησε τα πολυόμματα Χερουβίμ· νηστεύσαντας τούς εν Βαβυλωνι ώς φίλους επ-έσκεπεν ό Θεος, τοΐς μεν εν τή καμίνφ τον άγγελον, τω δε εν τω λάκκφ άποστείλας τον Άμβακούμ· φίλοι εξ εχθρων Νινευΐται δια νηστείας εγένοντο· φίλος εξ εχθρού όμοίως καί Δαυϊδ. Ότε μεν γαρ της τού Ούρίου ήρα γυ-ναικος, ήχθραινε Θεω· οτε δε εταπείνου εν νηστεία τήν ψυχήν, Ηύρον, ήκουσε, Δαυίδ τον τού Ίεσσαί, ανδρα κατα τήν καρδίαν μου. Ό Ζαχαρίου Ιωάννης τού νυμφίου φίλος, δια τί; Επειδή εν τή ερήμφ εμεινεν άκρίδας συλλέγων, καί μέλι αγριον τρυγων. Άννα δια τί; Επειδή εν νηστείαις καί δεήσεσι λατρεύουσα, νύκτα καί ήμέραν ελειτούργει Θεω. Πέτρος καί Ιωάννης φίλοι δια τί; Επειδή ασιτοι άνέβαινον επί τήν ώραν της προσευχής τήν εννάτην προς το ιερόν. Παύλος φίλος δια τί; Επειδή ύποπιέζων εδουλαγώγει τήν σάρκα.
Φίλος Τιμόθεος δια τί; Επειδή ύδροποσία των ήδονων εσβεσε τήν πυράν. Φίλος Κορνήλιος δια τί; Επειδή ασι-τος τήν δια Πέτρου σωτηρίαν εξεδέχετο. Φίλοι οι Χριστού μάρτυρες δια τί; Επειδή σαρκος καί προσκαίρου κατ-εφρόνησαν ζωης. Όρας ώς ού μόνον επί θεραπείαν, άλλα καί θείαν φιλίαν Θεος δια νηστείας καλεΐ το γένος, άγιον καί ύγιη σπεύδων εργάσασθαι τον Άδαμ, σώφρονα, φίλον,εγκρατή καί κοινωνικόν, σεμνον καί συγγενή; Τί γάρ εστι το φίλον είναι Θεού, ή Θεού γενέσθαι συγγενή; Γίνου τοίνυν δια νηστείας φίλος Θεού, γίνου δια νηστείας Θεού συγγενής. Μή μείνης άκρατής, μή μείνης εχθρος, μη μείνης άρρωστος, μή μείνης τραυματίας, μή μείνης παράλυτος. Ιδού γάρ σοι καί τήμερον επέστη Χριστος εν τή καλή ταύτη εκκλησία, τή νέα Ιερουσαλήμ· ιδού, επέστη τεσσαρακοστή πνευματικήν σοι κολυμβήθραν δεικνύουσα, ούχ ένα ετησίφ κύκλφ αρρωστον ιατρεύουσαν, άλλ' όλόκληρον λαόν. Ιδού Ιερουσαλήμ, ιδού ό Χριστος, ιδού ή τεσσαρακοστή, κολυμβήθρα πνευματική. Έπίβηθι χαίρων, των αύτης ναμάτων άπόλαυε γεγηθώς, πλύνον σάρκα, άπόπλυνον καρδίαν, σμηξον ψυχήν, καθαρον νούν εσωθεν καί εξωθεν τού της άμαρτίας ρύπου· άπόπλυνον τον Άδαμ, άκούσας λέγοντος τού Χριστού, Έγειρε, άρον τον κράββατόν σου, καί περι-πάτει. Μή ό πίπτων ούκ άνίσταται; Στηθι, πόδας εχων εύαγγελικούς, λογισμούς φιλοθέους, χεΐρας φιλοτί-μους, γόνατα άκλινη, μηρούς άμοίρους ήδονών, νεφρούς ελευθέρους επιθυμιών, όσφύν και κοιλίαν άσφαλισθείσας, μελέτην νόμου Θεού, στηθος, καρδίαν καθαρόν, τράχηλον, τρόπον εύπειθη, ψυχήν, γνώμην εύλαβη, στόμα σεμνόν, κόρην ούκ εκκλίνουσαν, άκοήν εύσταθούσαν, χείλη προφέροντα τό φίλα Χριστώ. Τοιούτος γίνου της τεσσαρακοστής, ώς κολυμβήθρας πνευματικής πείραν λαβών. Διό ταύτης γάρ σε θέλει επί πλεΐον πλύναι άπο της άνομίας σου Ιησούς· διό ταύτης άπο της αμαρτίας καθαραι ό αιρων τήν αμαρτίαν τού κόσμου· διό ταύτης ιατρεύσαι, διό ταύτης άνακαινίσαι, διό ταύτης αγνίσαι, διό ταύτης πάλιν εις μέτρον ήλικίας άγαγεΐν.
Καί ινα σοι καί τι ειπω κρύφιον (άλλό μή τούτό σε κατεχέτω, διό το τού κριτού φιλότιμον, εν νυσταγμώ)· ειπω τι κρύφιον; Διό νηστείας σε θέλει Χριστός τον άπαξ άναγεννηθέντα υδατι καί Πνεύματι καί θείφ πυρί εις τήν άρχαίαν εύγένειαν άναγαγεΐν. Ιδού σοι τού ιατρού καί κριτού το μυστήριον άπεκάλυψα. Διό σε λιτανεύω καί δέομαι, μή ώς έτοίμως εχων το φάρμακον, μείνης κόπτων συχνά· μή ώς έτοίμην εχων τήν μεσΐτιν μετάνοιαν, μείνης πράττων τό ού φίλα Θεώ, κόσμφ εγκυλιν-δούμενος, καί τήν προς Θεον φιλίαν άναβαλλόμενος· μή ώς εχων το καθάρσιον, άναβάλλου. Άδηλον γόρ το μέλλον, άδηλος ή αυριον, άδηλος ή σήμερον, άδηλον το παρόν· όδοιπόροι έσμέν εν κόσμφ· ού δεσπόται, άλλό ξένοι, καί παρεπίδημοι ήμεΐς καλούμενοι. Έκ-καλεΐσθαι τον κριτήν ούκ ισχύομεν, παριστάμενοι τήν ψυχήν· άπαιτούμενοι, χρόνον καί καιρού ροπήν δα-νείσασθαι ούχ εύρίσκομεν. Μή τοίνυν, ον τρόπον εύθυ-μούμενος ό πλούσιος, ευρωσιν ήμας οί τήν ψυχήν άπαι-τούντες παρ' ήμών, εν άκρασίας νυκτί, εν κακίας ζόφφ, εν πλεονεξίας σκότφ· άλλ' εν ήμέρα νηστείας, εν ήμέρα σεμνότητος, εν ήμέρα φιλαδελφίας, εν φωτί θεοσεβείας, εν ορθρφ πίστεως, ελεημοσύνης τε καί εύχης· ινα ήμας εύρόντες υίούς ήμέρας, προσαγάγωσι τώ της δικαιοσύνης Ήλίφ, ού καταλύσαντας της κακίας τός άπο-θήκας, άλλ' εκκενώσαντας καί καταλύσαντας, έαυτούς δέ διό μετανοίας καί νηστείας άνακαινίσαντας, χάριτι τού Χριστού, φ ή δόξα καί το κράτος εις τούς αιώνας. Αμήν.



6.Περί νηστείας. Λόγος β’.


Πάλιν ήμας ή αγία νηστεία προς άπόλαυσιν αγαθών καλεΐ, πάλιν άγωνιστας κατασκευάζει, πάλιν άνδρείους βούλεται είναι, όπως νικήτας τών παθών άναδείξη, καί το κάλλος της ψυχής λαμπρότερον άποδείξη, καί δια τών πόνων στεφάνους ήμών πλέξη ταΐς κορυφαΐς. Τί γάρ εστι νηστεία, η άγώνων στέφανος, καί μισθών πρόξενος, καί σωτηρίας οδός; Νηστεία γαρ άπο δουλείας είς ελευθερίαν μεθίστησιν, άπο αιχμαλωσίας εις την πατρίδα επανάγει· νηστεία τα τραύματα της ψυχης ίαται, νηστεία σαθρωθεΐσαν ψυχην ταΐς αμαρτίαις άνακαινίζει, νευροΐ την ψυχην, άνδρειοΐ το φρόνημα, τον φόβον του Θεού εισάγει, εκπορθεί τα πάθη, γαληνια τους λογισμούς. Έν ήμέραις νηστειών ήδοναί σβέννυνται, καί άρεταί άνθουσι, καί σωφροσύνης το κάλλος καθα-ρώτατον δείκνυται, καί σώμα είς ψυχην μεταβαίνει, πνευματικόν γενόμενον ύπέρ φύσιν. Χαΐρε εν νηστεία, καί μή στύγναζε, ώς οί ύποκριταί· άφανίζουσι τα πρός-ωπα προς θέαν άνθρωπίνην, άπολλύντες τον μισθον της νηστείας. Του γαρ Σωτηρός εστιν ο λόγος· Έν νηστεία αλειψόν σου την κεφαλην, νίψον το πρόσωπον τη εύποιία, λάμψον ταΐς άρεταΐς, όπως εμοί μόνφ φαίνη νηστεύων, τω τα κρυπτα καθορώντι. Μη δυσχεράνης, άγαπητέ, προς την νηστείαν, την τών άρετών μητέρα, την ρίζαν τών άγαθών, την πηγην της σωφροσύνης, την φύλακα της εύσεβείας, την τών αγίων σύντροφον, την τών άγγέλων ομόσκηνον, την διαβόλου εχθραν, την του Πνεύματος φίλην· δι' ής αί ήδοναί ήμας φεύγουσι καί δαίμονες ύπαναχωρουσι, καί θυμος άτονεΐ, καί επιθυμία νεκρουται, καί άρεταί ζώσι καί λάμπουσιν εν ήμΐν· δι' ής τα πάθη ήρεμεΐ, καί καταστέλλεται τών ήδονών ο τάραχος, καί ώς εν γαλήνη πλεΐ ο νους, τών τρικυμιών του χειμώνος της πονηρίας δια της εγκρατείας ταύτης καλώς διανύσας, καί τω λιμένι της άρετης την ολκάδα προσορμίσας. Έχεις λοιπον το κέρδος άσύλητον, τον φόρτον άναυάγητον, όταν ταΐς εντολαΐς του Πνεύματος εμπορεύση, όταν τον λογισμον τω φόβφ του Θεου στη-ρίξας καί τα παρόντα διακρούση, άκούων της θείας Γ ραφής λεγούσης· Μη άγαπατε τον κόσμον, μηδέ τα εν τω κόσμφ. Μη άγαπήσωμεν του κόσμου τούτου την τρυφην, ήτις ώς φόρτος βαρυς τω σκάφει της ψυχης γινομένη ύποβρύχιον αύτο άπεργάζεται. Ή ούκ οίδας, οτι μέχρι φάρυγγος ισταται, και αργεί λοιπόν μετά τον φάρυγγα πάσα τρυφή· ή δε εξ αύτης τικτομένη τιμωρία άτελεύ-τητον εχει τήν βάσανον; Τους μή νήφοντας σκοτοι ή τρυφή, τό κάλλος της ψυχης άμαυροι, νεκρόν εμπνουν άπεργάζεται· οσα ού θέμις, εκείνα πράττειν παρασκευάζει, διεγείρει της ήδονης τά όργανα, τόν πόλεμον αυξει, διυπνίζει τάς επιθυμίας· άνενέργητος εί λοιπόν πρός άρετήν. Των γάρ μελών λυθέντων, καί τη πολυοινία τήν φρένα κλαπείς ούκ ισχύεις ετι άνταγωνίσασθαι, καί εύεπιχείρητος τοις εχθροις γίνη, ώσπερ ναύς ύπό πνεύματος ελαυνομένη, μή εχουσα κυβερνήτην δυνάμενον ταις προσβολαις των κυμάτων άντιμαχήσασθαι, ήτις ώδε κάκεισε βάλλεται, καί ούδεν ετερον αύτη ύπάρχει, ει μή ναυαγίαν προσδοκάν. Μή τοίνυν, παρακαλώ, μή μετά τήν νηστείαν τρυφη σχολάσωμεν, μηδε τους πολλούς πόνους άμελεία κατασβέσωμεν· άλλά πόνους πόνοις συνάπτοντες, ουτω προσδοκήσωμεν τήν άντίδοσιν. Όταν γάρ τις μισθόν μισθω συνάψη, εχει πολύ κέρδος τεθη-σαυρισμένον. Μή σβέσωμεν της νηστείας τό άνθος, μηδε τρυφη ναυαγησαι τήν φρένα πρός ήδονάς παραχωρή-σωμεν, ινα μή άνιάτοις κακοις τήν ψυχήν ταμιεύσωμεν. Κάν μετά τήν νηστείαν βούλη θεραπεύσαι τό σώμα ώς άσθενες τυγχάνον, τη συμμετρία θεράπευσον· ινα, ώσπερ όλκάς ελαφρόν φορτίον άγουσα, ύψηλοτέρα ή των κυμάτων της πονηρίας ή ψυχή· κάν οί πειρασμοί δι-εγερθώσι των επιθυμιών, νηψαι δυνηθη πρός άνταγώ-νισιν, πρός κυβέρνησιν λογισμών, ινα τό σκάφος άναυάγητον διαφυλάξωμεν. Έχομεν γάρ άδελφήν της νηστείας σύμμαχον πρός βοήθειαν, εύχήν λέγω· κάν θάνατος ή, κάν πειρασμός, ή ετερόν τι τών κακών, εύχη καί νηστεία διαλύεται. Καί τί λέγω; Νηστεία δαίμονας φυγαδεύει, καί τήν του διαβόλου τυραννίδα καταλύει, μάλιστα ει τήν εύχήν εχει συνεργούσαν· νηστεία καί εύχή τόν Ήλίαν εις ούρανούς άνήγαγε, Νινευϊτας εκ θανάτου ερρύσατο, νηστεία τόν Δανιήλ εκ τών λεόντων άβλαβη διεφύλαξε, νηστεία τούς τρεις παιδας άκεραίους εν μέσφ της καμίνου διετήρησε, νηστεία Μωϋσέα της άθεάτου δόξης ήξίωσε, νηστεία Έλισσαιον άρχοντα τών προφητών άπετέλεσε. Καί τί ετι λέγω; Ει μήν ήν φάρ-μακον σωτηρίας καί πρόξενον ζωης, ούκ άν εξ άρχης ό Θεός νηστεύειν ενετείλατο. Ει γάρ ενήστευσεν Άδάμ, ούκ άν αύτω θάνατος ήγγιζεν, ούκ άν εξέπιπτε της άξίας της δοθείσης αύτω παρά Θεου, καί του παραδείσου της τρυφης εξεβάλλετο, καί τήν επίμοχθον ταύτην ζωήν κατεδικάζετο· άλλ' επειδή νόμφ γαστρός ύπήκουσε, διά τούτο εις θάνατον κατήντησε. Νηστεία άγγέλων ύπάρχει δίαιτα· καί το δή μεΐζον, ό Σωτήρ ένήστευσεν, ούκ αύτος δεόμενος του φαρμάκου της νηστείας, άλλ' ϊνα ύπογραμμούς ήμΐν νηστείας έγκατασπείρη προς σωτηρίαν. Λάβε τοίνυν τήν νηστείαν ολου του βίου συνέμπορον, ϊνα σε διαφυλάξη, ϊνα σε έκ θανάτου ρύσηται, ϊνα σε έκ πειρασμών διασώση, καί είσάξη σε είς τον της βασιλείας τών ούρανών λιμένα, χάριτι του Κυρίου καί Θεου ήμών Ίησου Χριστού, μεθ' ού τω Πατρί ή δόξα σύν άγίφ Πνεύματι, είς τούς αίώνας τών αίώνων. Αμήν.


7. Περί νηστείας Λόγος γ’.


Πρώην, έξ ών άκηκόατε, μεμαθήκατε οπως φιλότιμον το της νηστείας προοίμιον, αδελφοί. Άσιτουντες γάρ, τοΐς του κόσμου στοιχείοις ώς οψοις είστιάθημεν, ού μι-κρώς, μάλλον δε σφοδρώς θεασάμενοι Θεον ψυχης όφ-θαλμω έκτείνοντα τον ούρανον, καλλωπίζοντα το στερέωμα, χαλινουντα θάλασσαν, τροφοφορουντα έκ γης. Καί σκόπει μοι το παράδοξον τα μεν γαρ γύναια τίκτει βρέφος, καί τότε προσφέρει τροφήν· ώς έάν μή βρέφος προέλθη, άκαρπος ή θήλη· γη δε, πρίν ή γενέσθαι τον Άδάμ, προήγαγε τροφήν, καί προ τόκου τράπεζα πρου-κειτο τω παιδί, προ τόκου τω πρωτοπλάστφ προυκειτο τράπεζα. Βλαστησάτω γάρ, φησίν ό Θεος, βοτάνην, καί τότε έπλασε τον άνθρωπον, χουν· ούκ άργώς, αλλ' ϊνα έκ της γης προελθών, καί έπί της γης περιπατών, καί ταύτην τήν μητέρα καλών, καί είς ταύτην όρών, μή έπαίρηται, άλλά τήν Άβραμιαίαν έκείνην Θεω προς-φέρη φωνήν λέγων· ’Εγώ δέ είμι γη καί σποδός.
Ταύτην γάρ τήν όμολογίαν Θεω ποτε πρεσβεύων προς-ήνεγκεν ό φιλόξενος· ταύτην καί ήμάς προσφέρειν καλόν. Λύτη γάρ ή φωνή της φύσεως άσφαλέστατος χαλινός· αύτη άτακτα βαίνειν ού συγχωρεΐ, άν τις άνάσχοιτο έρασθηναι γης, τυγχάνων γη αύτός. Εί γάρ γης έρά, κτημα κεκτήσθω το ίδιον σώμα, καρποφόρον δεικνύτω έαυτον, τάς άρετάς ώς είσφοράς άποδιδότω τω της κτίσεως γεωργω. Ό πατήρ μου, φησίν, ό γεωργός. Πότε δέ τις έπιθυμήσει χρυσου, ό γην έπιστάμενος έαυτόν; πότε δε έρασθείη έσθητος λαμπράς ό κόνιν καλών έαυτόν; πότε είς πόθον άξίας έλθεΐν σπουδάσει, γην όμολο-γήσας έαυτόν, Ότι γάρ ό ταύτην μελετήσας τήν φωνήν ούκ βρει τω πλησίον κακώς, ού κινήσει κατά του πέλας γλώτταν η δεξιάν, παντί που δηλόν εστιν. Ουτω σοφή τις και θεία ή του φιλοξένου φωνή· Έγώ γάρ, έλεγε, φησίν, ειμί, ού πλάσμα σόν, οπερ ην αληθές, ούκ εικών σή, οπερ αψευδές, ούκ εμφύσημα θειον, οπερ ακριβές, ού λογικός ανδριάς, οπερ ασφαλές· αλλά ταυτα πάντα δι' εύλάβειαν σιγήσας καί λήθη παραδούς, γην επί του κρι-του καί σποδόν καλει έαυτόν. Ταύτην τήν φωνήν λογι-σάμενός τις επιείκειαν ασκείτω, ταπεινοφροσύνην ζη-λούτω, τω πλησίον των πρωτείων παραχωρείτω, εν αξία μή επαιρέσθω, εν δυναστεία μή φλεγμαινέτω, εν ζώνη μή όφρυούσθω, εν πλούτφ μή ελπιζέτω, εν ύγιεία μή λακτιζέτω, εν εύγλωττία μή αλαζονευέσθω. Ό γάρ τήμερον εν τιμή, αυριον εν γή· ό τήμερον εν δόξη, αυριον εν θήκη· ό τήμερον εν θρόνφ, αυριον εν θρήνφ· ό τήμερον εν τύφφ, αυριον εν τάφφ· ό τήμερον επί βήματος, αυριον επί μνήματος· ό τήμερον στρατηγός, αυριον σποδός· ό τήμερον λαμπρός, αυ-ριον πηλός· ό τήμερον επίβλεπτος, αυριον βδελυ-κτός· ό τήμερον εμφανής, αυριον αφανής· ό τήμερον σοβών, αυριον σπάργανα περικείμενος επιτάφια καί δεσμά· ό τήμερον εύγλωττος, αυριον άφωνος· ό τήμερον ύπό κολάκων δορυφορούμενος, αυριον ύπό σκωλήκων δαπανώμενος· ό τήμερον εύειδής, αυριον δυσειδής· ό τήμερον επαχθής, αυριον ειδεχθής. Καλώς έλεγεν ό σοφός, Τί ύπερηφανεύεται γη καί σποδός;
Ταυτα ειδυια Άννα ή του προφήτου μήτηρ Σαμουήλ εύχομένη έλεγε, τόν παιδα προσφέρουσα Θεω· Μή καυχάσθω ό ισχυρός εν τή ισχύϊ αύτου, καί μή καυ-χάσθω ό πλούσιος εν τω πλούτφ αύτου· αλλ' εν τούτφ καυχάσθω ό καυχώμενος, εν τω συνιειν καί γι-νώσκειν τόν Κύριον. Μή καυχάσθω, φησίν, ό σοφός· σποδός γάρ γινόμενος, άσοφος ό σοφός. Μή καυ-χάσθω ό ισχυρός· πηλός γάρ εν τάφφ φανείς, ον τρόπον χόρτος, άποβάλλει του σώματος τό άνθος. Μή καυχάσθω ό πλούσιος· πάροικος γάρ ούτος του πλούτου καί παρεπίδημος, καθώς ό ψάλλων έλεγε Δαυίδ.
Όταν δέ εϊπη, ό σοφός, ό ισχυρός, ό πλούσιος, πάντων 2062, 2, 60, 6, 1 : τήν όφρύν εχάλασε τών ήλπικότων επί τήν του παρόντος κλύδωνος αδηλότητα. Κλύδων γάρ ώς αληθώς τά παρόντα καί θάλαττα, καί τό έκάστου πέρας άδηλον, ώς ή πειρα διδάσκαλος· κλύδων τά παρόντα καί θάλαττα· καί αλλεπάλληλα κύματα καθ' έκάστην της ψυχης τήν ζάλην εγείροντα. Τόν μέν γάρ επί τιμή, τόν δέ επί ζώνη φυσά, άλλον επί δυναστείαν εκτραχηλίζει, έτερον πλούτφ η κάλλει άγει κατά κρημνού· πάντας δέ, ως είπείν, εν επιθυμίαις πνεύματος εις τον των παθών ώθησε βυθόν. Άλλα συ, πιστέ, κατά τον Απόστολον, άνθρωπε του Θεού, φεύγε της επιθυμίας τά κύματα, εκκλινε των τού βίου κλυδώνων· άνώτερος δέ των παθών, ώς κυμάτων γενόμενος, πλέε τού βίου την θάλας-σαν, σωτηρίφ ξύλφ εμπιστεύσας της ψυχης το εφόλκιον. Ιστός σοι γινέσθω σταυρός, άγκυρα πίστις, σχοίνος ελπίς, κώπη εύχή, οιακες ορθοί λογισμοί, οθόνη Χριστός, ούριοδρόμον Πνεύμα το άγιον, κυβερνήτης ό των όλων Πατήρ. Άν ουτω πλέης, ούκ άδηλόν σοι το τού βίου συμπέρασμα. Ουτω γάρ πλεύσας Νώε άβλαβώς το οικουμενικόν εκείνο διέπλευσε πέλαγος· ουτω πλεύσας Άβραάμ των πρωτείων παρεχώρει τω Λώτ, καί γην ώνόμαζεν έαυτον, καί τούτου χάριν άμα Ισαάκ ετυχεν ών επόθησεν· ουτω πλεύσας Ιακώβ άπλαστος μεμένηκε καί άχείμαστος, άρτον μόνον καί ίμάτιον παρά Θεού, ού πλούτον αίτων οί γάρ σπεύδοντες πλουτείν εμπίπτουσιν είς πειρασμόν. Ουτω πλεύσας Ιωσήφ, της επιβουλής καί της ήδονης τήν ζάλην διέφυγεν· ουτω πλεύσας Μωϋσης, Ιησούς τε καί ό λοιπος των προφητων χορος καί δικαίων, ώς είς ορμον άκύμαντον, εν τη τού Δημιουργού δεξιά, καθάπερ σκάφος παρέθεντο έαυτούς· Δικαίων, γάρ, φησί, ψυχαί εν χειρί Θεού, μετά τού πλείν καλως τον ορμον εχόντων τήν θείαν δεξιάν, των όμιλούντων Θεω, καί γην καί σποδον καλούντων έαυτούς. Άλλά γάρ, ω της παραπληξίας, ω της των φρενων εκστάσεως· Θεω γάρ όμιλει Άβραάμ, πατήρ κεχειρο-τόνητο εθνων, της επαγγελίας κληρονόμος ό πάροικος, ώς πρόβατον προσέφερε τον πρωτότοκον, καί γην καί σποδον εκάλει έαυτόν· οί δέ νύν βραχυτάτης γης ού δεσπόται, άλλ' οικονόμοι γενόμενοι, προσκαίρου ή εφημέρου άξίας ήξιωμένοι (κυρίως γάρ άξίωμα θεοσέβεια), ζώνην πρός-καιρον περικείμενοι, επίκαιρον δυναστείαν κτησάμενοι, βασιλεί άν άρα ή ύπάρχφ όμιλήσαντες, ού Θεω, εκκλησία προσενέγκαντες της πλεονεξίας δωρα, ή ολίγον πτωχοίς καταβάλλοντες κερμάτιον, εύθύς άνασπωσι τάς οφρύς, καί ώς εξ ούρανού προκύψαντες, ήμίν διαλέγονται, οί κυρίως γη τυγχάνοντες καί σποδός· μάλλον δέ οί γη ύπάρχοντες άκαρπος. Άκανθων γάρ χωρίον, άδελφοί, ή τού πλεονέκτου ψυχή, άκαρπος άγρος το τού φιλαργύρου ψυχάριον, άπροσόδευτος κτησις ή των άλλο-τρίων άπόλαυσις, ερημον γεώργιον το τού πόρνου σω-μάτιον, πολύκρημνος χωρος των ύπερηφάνων λογισμος, άκερδής εμπορία των κατηγόρων τά ρήματα, κενή πραγματεία, διαβόλου κοινωνος ό τού πλησίον επίβουλος. Ταύτα επ' εκκλησίας μεμαθηκότες, μισήσωμεν άρπα-γας, άσκήσωμεν άρετάς, φύγωμεν κακίαν, αγάπην ζηλώσωμεν, εκκλίνωμεν ήδονήν, αγνείαν άγκαλισώμεθα, άποστραφώμεν δόλον, απλότητα κοινωνήσωμεν· Τον γάρ καταλαλουντα, φησί, λάθρα του πλησίον αύτου, τούτον εξεδίωκον. Καρποφόρον γην έαυτους άποδεί-ξωμεν, τον της δικαιοσύνης εκφύοντες βλαστόν, τον της φιλανθρωπίας καί σωφροσύνης άμα τε καί επιεικείας προσφέροντες καρπον, τον της εξομολογήσεως πέπειρον βότρυν προσφέροντες Θεω. Όταν γάρ, φησί, ταυτα πάντα ποιήσητε, είπατε οτι Δουλοι άχρειοί εσμεν. Λύτη ή φωνή του Δεσπότου Χριστού εστιν αύ-τω ή δόξα καί το κράτος άμα τω Πατρί συν άγίφ Πνεύματι εις τους αιώνας. Αμήν.

8. Περί νηστείας. Λόγος δ’.

Αί τών ύδάτων πηγαί άντλούμεναι καθαρώτερον το ύδωρ βλυστάνουσι, καί πάντων τήν χρείαν καί τήν δίψαν πληρουσαι άπαυστον εκ λαγόνων το νάμα πη2062, 2, 60, 6,  : γάζουσιν. Έξεστιν ούν πάσι κατά τήν οικείαν χρείαν το νάμα της δίψης έκεΐθεν άρύσασθαι, πλουσίφ τε καί πένητι, σοφω τε καί ιδιώτη· καί πάσιν αί πηγαί τον πότον πλουσίως παρέχουσαι, άνεξάντλητον εχουσι τον θησαυρόν. Καθάπερ ούν μία πηγή τά τών πολλών στόματα ποτίζει· ούτω καί μία Γ ραφή τών πολλών νοήματα φωτίζει. Δευτε τοίνυν καί ύμεις, άγαπητοί, επί τήν του προλαβόντος πηγήν όρμήσωμεν, καί της διδασκαλίας τών νηστειών κοινωνήσωμεν. Καί γάρ καί τουτο ώς πλουσίφ επήρκεσε, καί ήμίν ώς πένησιν ούκ εξέλειπε. Νηστεύσας Ήλίας ό άρματηλάτης, μηλωτη καί ράβδφ τον ποταμόν εδίχασεν. Ό αύτος νηστεύσας ούρανους εκλεισε· ρήματι γάρ τάς όμβροτόκους νεφέ-λας εκλειδούχησεν. Ό αύτος νηστεύσας πυρίνους ίππους ήνίαις χαλινώσας, φλογίνφ άρματι εις ούρανους ήνιόχησε. Νηστεύσας Μωϋσης ό του Θεου θεράπων φοβερον πέλαγος ερρηξε, καί τήν ιχθυοφόρον εις άρουραν μετέστρεψε, καί τους Εβραίους άρας εσωσε, καί τους Αιγυπτίους κατεπόντισε. Νηστεία Μωϋσέως δεξιάν ράβδφ άγία χαριτώσασα, καί δι' αύτης τήν πέτραν πατά-ξασα, ύδωρ πότιμον καρποφορησαι παρεσκεύασε. Νηστεία τον Δανιήλ σοφίσασα, των άψηλαφήτων ενυπνίων μυσταγωγον άπεδείκνυεν. Ό αύτος νηστεύσας τους εν λάκκφ Θήρας έφίμωσε, καί των λεόντων ποιμήν γενόμε-νος, είς ούρανους άναβλέπειν τούτους έπαιδαγώγησε. Νηστεία των τριων παίδων τα σώματα άδιάφθορα τηρή-σασα, τήν παμφάγον φλόγα τής Βαβυλωνίας καμίνου είς δρόσον μετέβαλε· νηστεία Ιωνάς ό προφήτης το κήτος χαλινώσας, καθάπερ ύποζυγίφ χρησάμενος, είς τήν Νι-νευί έπορεύετο. Ού γάρ οπου ήθελε το ζωον, άπήρχετο, άλλ' οπου ό ένδον ήνιοχων έβούλετο, έκεΐ το κήτος έπορεύετο. Νηστεύσαντες Νινευΐται τήν πόλιν διέσωσαν, καί το φυτον του προφήτου έμάραναν. Νηστεία Θεού χάρισμα, νηστεία άγγέλων τροφή· νηστεία τον Μωϋσήν έμυσταγώγησε, νηστεία τον Αβραάμ έπιστώσατο, νηστεία τον Ισαάκ έδικαίωσε, νηστεία συν τω Ιακώβ έξε-νίτευσε, νηστεία τον Ιωσήφ έσέμνυνε, νηστεία τον Μελχισεδέχ ύψωσε, νηστεία τον Λώτ έκ Σοδόμων ήρπα-σε, νηστεία συν τω ’Ιώβ ήθλησε, νηστεία προφήτας έσό-φισε, νηστεία βασιλείς έδυνάμωσε, νηστεία ίερεΐς έτε-λείωσε, νηστεία Μωϋσήν έλαμπαδούχησε, νηστεία συν τω Άαρών ίεράτευσε, νηστεία Ιησού Ναυή συνεστρατή-γησε, νηστεία τον Γ εδεών ωπλισε, νηστεία τον Σαμψών ήνδρείωσε, νηστεία τον Σαμουήλ έκύησε, νηστεία συν τω Σαουλ έπολέμησε, νηστεία τον Ήσαϊαν εύλόγησε, νηστεία τον Ιερεμίαν έστόμωσε, νηστεία τον Ζαχαρίαν ήγίασε, νηστεία τον Ιωάννην έσόφισε, νηστεία Πέτρφ έπήρκεσε, νηστεία Παύλφ έβράβευσε, νηστεία τήν οί-κουμένην έσφράγισε, νηστεία δύναμιν πυρος κατεπάτη-σε, νηστεία έθνος λεόντων έμάρανε, νηστεία γαυρίαμα δρακόντων κατέσβεσε, νηστεία ποταμούς έξήρανε· νηστεία τού παραδείσου άποκατάστασις, νηστεία έπί τοΐς είρημένοις κεφάλαιον, το σωμα τού Χριστού όχυρώσασα, τάς προσβολάς τού διαβόλου σφοδρως ύπεδέξατο. Νηστεία παρθένων συνόμιλος, νηστεία οίκων αυξησις, νηστεία μετανοούντων συνήγορος, νηστεία προσευχής όμό-ζυγος, νηστεία πλούτου άρχή, νηστεία πενήτων παρά-κλησις, νηστεία καταπονουμένων βοηθος, νηστεία ύπνον έλαύνουσα, καί ύμνον έπάγουσα, νηστεία ύδωρ ήμάς ποτίζουσα, καί άθανασίας πηγήν ήμΐν καταρτίζουσα. Ώ νηστεία, ή άρτφ τάς ψυχάς ήμων προς εύσέβειαν εύτρεπίζουσα, καί αλατι τήν δυσωδίαν των αμαρτημάτων ήμων άποσμήχουσα· ω νηστεία τεσσαράκοντα ήμέ-ρας τον άέρα βαθμώσασα, καί ήμάς είς ούρανους δι' έκείνων άγουσα· ω νηστεία διά στόματος νηστευόντων έλεον καί κρίσιν τω Θεω κελαδούσα, ώς νύν ήκούσαμεν των είρημένων. Δαυίδ γάρ, ό των αγίων προφητών ό χορός, δικαιοκρισίαν έλέφ μεμιγμένην, την μέλλουσαν κρίσιν άρτίως ήμιν ύπογράφων, ελεγε πρός τόν Θεόν· Έλεον και κρίσιν ασομαί σοι, Κύριε. Νηστεία των Χερουβίμ όμοδίαιτος, νηστεία των ΣεραφΙμ σύσκηνος, νηστεία τόν Ένώχ εις παράδεισον φκισεν, έν Χριστώ Ιησού τώ Κυρίφ ήμων, φ ή δόξα καί τό κράτος εις τους αιωνας. Αμήν.


9. Περί νηστείας. Λόγος ε.


Σήμερον, άγαπητοί, τόν ιατρόν προσκυνήσωμεν. Ιδού γαρ έφίσταται ή νηστεία, ή ψυχων καί σωμάτων σωτηρίαν χαριζομένη, ώς άνάστασιν παρεχομένη παράδοξον, ώς πρός πνευματικούς ήμας άγωνας ελαιον άλείφεσθαι. Εύχή καί νηστεία τό των άγγέλων εργον, νηστεία παραδείσου πύλη, νηστεία αμαρτωλών καθάρσιον, νηστεία παρρησία πρός Θεόν, νηστεία καθαρότης καρδίας, νηστεία πάντων των παρα Θεού δεδομένων ήμιν άγαθων τό κε-φάλαιον, νηστεία αγιασμός ψυχής, νηστεία ύγεία σώματος, νηστεία οίκου άσφάλεια, νέων παιδαγωγός, νηπίων φύλαξ, γερόντων σωφρονισμός, γυναικων εύκοσμία καί κατάστασις. Άλλ' οτε τή προσευχή καί τή νηστεία καί έλεημοσύνη συμπάρεστι, τότε πλούσιος κατα Θεόν ό τής εύσεβείας έργάτης εύρίσκεται. Θεώ γαρ δανείζει ό παρ-έχων τώ πένητι. Είδες Θεόν έγγυητήν ύπερ άνθρώπων γενόμενον; Δια τούτο καί ό προφήτης τοις Ίουδαίοις, ώς μή τελούσι τήν νηστείαν έξ όλης δυνάμεως, όνειδίζων ελεγεν· Ού ταύτην τήν νηστείαν έγώ έξελεξάμην, λέγει Κύριος, τό ταπεινούν τόν άνθρωπον τήν ψυχήν αύτού. Τί γαρ όφελος, νηστεύειν στόματι, καί φο-νεύειν τοις εργοις; τί τό όφελος, βρωμάτων άπέχεσθαι, καί τή πορνεία μιαίνεσθαι; Κρέας ούκ έσθίεις, άλλα κατατρώγεις σάρκας τού άδελφού σου. Ποιον κέρδος, οί-νφ μή εύφραίνεσθαι, καί μεθύσκεσθαι χρήμασι; τί τό όφελος, άρτον μή έσθίειν, καί μεθύειν θυμώ· ποιον κέρδος, νηστεία μαραίνεσθαι, καί λοιδορειν τόν πλησίον; τίς ή ώφέλεια, έγκρατεύεσθαι βρωμάτων, καί αρπάζειν τα άλλότρια; τίς ή άνάγκη, τό σωμα ξηραίνειν, καί πει-νωντας μή τρέφειν; τίς ή ώφέλεια, τα μέλη συντρίβειν, καί χήρας μή έλεειν καί όρφανούς; τίς όνησις, έν φρον-τίσι καί μερίμναις διάγειν, καί όρφανούς χειμαζομένους μή ρύεσθαι; Ούδέν όφελος τοις άνθρώποις, όνομα μόνον Χριστιανών επιφέρεσθαι, έργα δέ άγαθα μή κεκτημέ-νοις· ού γαρ άξιώματα παρα τω Θεω τιμώνται, άλλ' έργα ζητούνται. Έπεί και Ιούδας εν τοις άποστόλοις ύπ-ηρχε, καί της ίσης τιμής άπήλαυσε μετα τών άλλων· άλλα φιλαργυρίαν άγαπήσας άγχόνην εδέξατο· ώς καί άρτι πολλοί φορουσι προβάτων ενδύματα, άλλ' έσωθεν λύκοι εισίν άρπαγες. Έαν βούλη νηστεύειν, μίσησον φιλαργύριον· το μέγα κακόν εστιν ή φιλαργυρία. Νηστεύεις; Φύγε μοιχείαν, φύγε πορνείαν, φύγε καταλαλιάν, ψεύδος, λοιδορίαν, έχθραν, βλασφημίαν καί πάσαν περιεργίαν. Νηστεύεις; Φύγε πλεονεξίαν, άρπαγήν, έριν καί τον ψυχόλεθρον φθόνον. Νηστεύεις; Φύγε οργήν, πορνείαν, ζηλον, επιορκίαν καί πάσαν άδικίαν. Νηστεύεις; Φύγε γαστριμαργίαν τήν γεννή-τειραν πάσης κακίας, τήν χωρίζουσαν ήμάς καί άπ' αύτου του Θεου· γαστριμαργίαν τήν κατάγουσαν ήμάς εως τών άβύσσων της άπωλείας. Έαν νηστεύης δια τον Θεον, φύγε πάν πράγμα ο μισει ό Θεος, καί δέχεταί σου τήν μετάνοιαν. Μετανοίας γαρ ό παρών καιρος, ούχί δέ άνέσεως· μετάνοια τήν πεπτωκυιαν ψυχήν άνιστα, τήν άλλοτριωθεισαν φίλην τω Θεω κα-θίστησι· μετάνοια τήν κατερραγμένην ψυχήν διεγείρει, τήν χωλεύουσαν άνορθοι, τήν συντετριμμένην ιάται, τήν τετραυματισμένην ύγιάζει. Δράμωμεν τοίνυν προς τήν μετάνοιαν, άδελφοί, δράμωμεν. Καιρος γαρ του μετα-νοησαι, ούχί δέ του σπαταλαν καί άναπεσειν· καιρος θρηνειν καί δακρύειν, ούχί δέ το κινίζειν καί μετεω-ρίζεσθαι· καιρος εξομολογήσεως καί πένθους καί στεναγμών, ούχί δέ άμελείας καί ραθυμίας. Μετάνοια γάρ εστι βασιλείας ούρανών πρόξενος, καί είσοδος παραδείσου, καί τρυφης αιωνίου άπόλαυσις· μετάνοια τών άμαρ-τημάτων λυτήριον, τών σπιλωμάτων καθαρτήριον· μετάνοια, σωτηρίας μήτηρ, διαβόλου σκελισμος, παθών άφανισμός· ή μετάνοια τα δεσμα τών άμαρτημάτων διαλύει, τας άπηλπισμένας ψυχας διασώζει, τούς εσκο-τισμένους φωταγωγεί, τούς μεμακρυμμένους προς Θεον επιστρέφει, τούς πεπλανημένους ανακαλείται· μετάνοια πάντων τών άπεγνωσμένων ψυχαγωγία καί παραμύ-θιον· μετάνοια πάσης ψυχικής καί σωματικής άσθε-νείας ιατρειον καί σωτήριον φάρμακον. Άλλ' επί το προκείμενον επανέλθωμεν. Νηστεύεις; Πένητα μή πα-ρίδης. Νηστεύεις; Βλέπε της χήρας τα δάκρυα. Νηστεύεις; Γυμνον περίβαλλε. Νηστεύεις; Βλέπε ορφανούς στενάζοντας. Νηστεύεις; Έαν έχης, ελέησον· ει δέ ούκ έχεις, κάν μή άρπάζης τα άλλότρια. Νηστεύεις; Παυσον την γλώσσάν σου άπο κακού, και χείλη σου του μή λαλησαι δόλον, καί άρκει σοι εις σωτηρίαν. Νηστεύεις; Μή άφανίσης το πρόσωπόν σου, ως-περ οί ύποκριταί, μή σκυθρωπάσης, άλλ' αλειψόν σου τήν κεφαλήν, καί το πρόσωπόν σου νίψαι, όπως μή φανης τοις άνθρώποις νηστεύων, άλλα τω ετάζοντι καρδίας καί νεφρούς. Έαν νηστεύης, ουτω νήστευε ώς ό Χριστός εκέλευσεν, ϊνα μή καί τον κόπον ύπομείνης, καί τον μισθον άπολέσης. Έαν γαρ νηστεύης, βλέπε μή δανείσης το άργύριόν σου επί τόκφ. Νηστεύεις; Διάρ-ρηξον βιαίων συναλλαγμάτων χειρόγραφον· συγχώρησον, ϊνα συγχωρη σοι· τω άδελφω σου τήν λύπην αφες, ϊνα άφεθης· ελέησον, ϊνα ελεηθης· αφες τω πλησίον το σφάλμα. Νηστεύεις; Έλέησον ον ηδίκησας, μή φθονήσης ποτέ άδελφω, μήτε πάλιν μισήσης τινά. Νηστεύεις;
Μή κενοδοξήσης. Νηστεύεις; Φύγε πορνείαν, τήν μιαί-νουσαν ήμών τήν ψυχήν καί το σώμα· πορνείαν, τήν χωρίζουσαν ήμας άπο του Θεου καί άπο των αγίων· πορνείαν, τήν πρόξενον του αιωνίου καί άσβέστου πυρός. Νηστεύεις; Μή συκοφαντήσης πένητα, ϊνα μή παροργίσης τον ποιή-σαντα αύτόν. Νηστεύεις; Θρέψον πεινώντας, πότισον διψώντας, γυμνούς ενδυσον, ξένους παραμύθησαι, άσθενουν-τας επίσκεψαι, των εν φυλακη μή επιλάθης, καταπονουμέ-νους ελέησον, θλιβομένων καί όδυρομένων επιμελήθητι, γενου ευσπλαγχνος, πραος, άγαθος, ήμερος, ειρηνο-ποιός· γενου μακρόθυμος, ελεήμων, άμνησίκακος, αμαχος, εύλαβής, ϊνα ό Θεος τήν νηστείαν σου άποδέξηται, καί της μετανοίας το κέρδος μετα πολλης της προσθήκης παράσχη σοι. Ούδέν γαρ άδελφος δύναται βοηθησαι ήμιν εν εκείνη τη φοβερά ήμέρα της κρίσεως, ώς ή μετάνοια καί ή ελεημοσύνη. Ταυτα παρακαλώ, άδελφοί, ϊνα άσφαλώς τηρήσωμεν, καί μισθον κομισώμεθα παρα του Θεου· ϊν' άκούσωμεν της μακαρίας φωνης εκείνης της λεγούσης· Δευτε, οί εύλογημένοι του Πατρός μου, κληρονομήσατε τήν ήτοιμασμένην ύμιν βασιλείαν άπο καταβολής κόσμου· επείνασα γαρ, καί εδώκατέ μοι φαγειν· εδίψησα, καί εποτίσατέ με· ξένος ήμην, καί άσθενής καί γυμνος καί εν φυλακη, καί διηκο-νήσατέ μοι. Ής της φωνης άξιωθείημεν πάντες επιτυ-χειν, χάριτι καί φιλανθρωπία του Κυρίου ήμών Ίησου Χριστου, φ πρέπει δόξα, τιμή καί προσκύνησις, νυν καί άεί, καί εις τούς αιώνας των αιώνων. Αμήν.


10.Περί νηστείας. Λόγος.ς’

Πάλιν νηστείας καιρός, πάλιν τρυφής άφορμή, πάλιν άγώνων οψις, πάλιν ή του Χριστού σάλπιγξ τον άγώνα τον καλον κηρύσσουσα, τους άγωνιστάς επί το σκάμμα συνεκρότησε· πάλιν ή ενιαύσιος του Χριστού παρουσία κηρύττεται. Πάντες έαυτούς καθάρωμεν, ινα αύτον ύποδεξώμεθα. Ει γάρ παρουσία βασιλέως θνητου κηρυττομένη, τους μέλλοντας ύποδέχεσθαι άναγκάζει μετά φόβου καί τρόμου τάς οικίας εύτρεπίζειν, όπως άξια κατασκευάσωσι τά οικήματα του μέλλοντος ενοι-κεΐν· πόσφ μάλλον οί τον άληθινον βασιλέα ύποδέχεσθαι μέλλοντες όφείλομεν έαυτους άξίους παρασκευάζειν του μέλλοντος εν ήμίν οικεΐν; Παρίτω σήμερον ήμίν Ιερεμίας ό προφήτης, ος άπεστάλη παρά του Κυρίου, άκού-σας· Ιδού τέθεικά σε σήμερον προφήτην εις τά έθνη, εκριζουν καί καταφυτεύειν, κατασκάπτειν καί άνοικοδομεΐν. Ύπακούσωμεν τούτον· αύτός εστιν ό παρασκευάζων τούς ναούς του μεγάλου βασιλέως. Έκρι-ζώσωμεν ήδονάς, καί καταφυτεύσωμεν εγκράτειαν· κατασκάψωμεν κακίαν, καί άνοικοδομήσωμεν άρετάς· άποδιώξωμεν ψευδος, καί καρπωσώμεθα άλήθειαν· ρί-ψωμεν ύπερηφανίαν, άναλάβωμεν μετάνοιαν· εκκόψω-μεν όργήν, καί δεξώμεθα πραότητα. Φησί γάρ ό Χριστός· Έπί τίνα άναπαύσομαι; Έπί τον πράον καί ήσύχιον καί τρέμοντά μου τούς λόγους. Μή εύτρεπίσης εκ λίθων οικίαν· Ού γάρ ό Ύψιστος εν χειρο-ποιήτοις κατοικεί. Εύτρέπισον ναον λογικόν· κόσμησον αύτον άρεταΐς· συμβάλλεταί σοι ό παρών καιρός. Περί τούτου Παυλος λέγει· Ιδού ό καιρος συνεσταλμένος εστίν· ινα καί οί έχοντες γυναίκας, ώς μή έχοντες ώσι· καί οί άγοράζοντες, ώς μή κατέχοντες, καί οί χρώμενοι τω κόσμφ τούτφ, ώς μή καταχρώμενοι· παράγει γάρ το σχήμα του κόσμου τούτου. Ού χρή-ζει χρυσου ούτε άργύρου, ού χρήζει λίθων πολυτελών ούτε οικοδομιών μεγάλων, άλλά χρήζει ψυχής φαιδρυ-νομένης, μετανοίας άνοθεύτου. Οί του επιγείου βασιλέως πρόδρομοι οί άπαγγέλλοντες τήν τούτου παρουσίαν, ούδέν ούράνιον βαστάζουσιν, άλλά πάντα επίγεια· ος μεν άσπίδα, άλλος θώρακα, άλλος χρυσους δράκοντας, άλλος ίμάτια διάχρυσα· αύτος δέ ό βασιλεύς φέρει τήν τών πάντων εξουσίαν εν έαυτω, τήν πορφύραν καί το διάδημα. Οί δε πρόδρομοι του έπουρανίου βασιλέως ού-δέν γήϊνον φέρουσιν, άλλα πάντα άξια του βασιλέως· Μωϋσης νόμον τον βασιλικόν άπαγγέλλων, Ήσαίας νηστείαν, Ιερεμίας προσευχήν, Ιωάννης βάπτισμα μετανοίας· αύτος δέ ό βασιλεύς φέρει τήν πορφυρίδα και το διάδημα, δι' ών τούς πάντας έλευθεροι· Έστι γάρ αύτω πορφύρα· πορφυρίς το σώμα, καί το διάδημα ό λόγος. Τούτον ιδών Ιωάννης βοα καί λέγει· Ήμεις πάντες έκ μέρους. Μωϋσης τω Ισραήλ νομοθετεί, Ήσαίας τω Ισραήλ προφητεύει, Ιερεμίας ώσαύ-τως, έγώ δέ βάπτισμα μετανοίας τω κόσμφ· άλλ' ού-δείς έλευθεροι. Ήλθεν ό τών πάντων εχων τήν έξουσίαν· αύτός έστιν ό παρ' ήμών κηρυττόμενος, αύτός έστιν ό βασιλεύς της δόξης· αύτος ούκ εθνει ένί χαρίζεται, άλλά ολφ τω κόσμφ σωτηρία γίνεται. Αμνόν ειχεν ό νόμος· άλλ' ύπέρ ένος εθνους έσφάζετο, άλλ' ούκ άφηκεν άμαρ-τίας· τύπος γάρ ήν. Μετά τούτον τον άμνον Ήσαίας κηρύττει· Ώς πρόβατον έπί σφαγήν ήχθη, καί ώς άμνος άφωνος έναντίον τού κείροντος αύτον, ούτως ούκ άνοίγει το στόμα αύτού. Τήν γενεάν αύτού τίς διηγήσεται; ή κρίσις αύτού άπ' αύτού ήρθη. Ούτός έστιν ό άληθινος άμνος, ό διά λόγων κηρυττόμενος, καί νύν δι' εργων φαινόμενος· ούτός έστιν ύπέρ ολου τού κόσμου έαυτον έκδούς· ούτός έστιν ό άμνος τού Θεού ό αϊρων τήν άμαρτίαν τού κόσμου, Οί προφηται διά γραμμάτων τά μέλλοντα προεφήτευσαν, ού τά πράγματα εδειξαν· έάν γένηται τά πράγματα, άληθινά ποιει τά γράμματα. Προεφήτευσε Δαυίδ περί τών μελλόντων εις τον Ίησούν γίνεσθαι· άλλά μηδέπω παρόντων τών πραγμάτων, τά γράμματα σκιάν εσχον, τούτο οικονομήσαντος τού Θεού. Ει γάρ έγνώκεισαν οί Ιουδαίοι το διά γραμμάτων πράγμασι φαινόμενον, τά γράμματα ήσαν άπαλείψαντες, δεδοικότες τον έκ πραγμάτων ελεγχον. Έλεγε γάρ ό Δαυίδ έν τω δευτέρφ ψαλμω·
'Ίνα τί έφρύαξαν εθνη, καί λαοί έμελέτησαν κενά; τού Ήρώδου καί τού Καϊάφα τήν άπόνοιαν· Συν-ήχθησαν οί βασιλείς της γης καί οί άρχοντες έπί το αύτό· τήν έπιβουλήν τήν κατά τού Δεσπότου λέγει Κατά τού Κυρίου, καί κατά τού Χριστού αύτού. Διαρ-ρήξωμεν τούς δεσμούς αύτών, καί άπορρίψωμεν άφ' ήμών τον ζυγον αύτών. Τά τού σταυρού δέ λέγων, έν εικοστω πρώτφ ελεγε· Περιεκύκλωσάν με κύνες πολλοί, ταύροι πίονες περιέσχον με. Ώρυξαν χειράς μου καί πόδας μου, έξηρίθμησαν πάντα τά οστά μου. Αύτοί δέ κατενόησαν καί έπειδόν με· διεμερί-σαντο τά ίμάτιά μου έαυτοις, καί έπί τον ίματισμόν μου εβαλον κληρον. Και είχον σκιάν τα γράμματα· οτε δε ήλθε τά πράγματα, τότε ή σκιά άνεχώρει, καί όρωσιν οί Ιουδαίοι τάς χείρας καί τους πόδας ήλωθέντας οϊκοθεν, αύτων τον ελεγχον εν τοίς έαυτων βιβλίοις ταυτα περιέχοντα· καί ούκ ετι δύνανται έξαλείψαι τά γράμματα. Πρόδηλα γάρ γεγόνασι τά άμφότερα· τά γράμματα τοΐς πράγμασι συνεφώνησεν. Έλεγεν Ήσαϊας Ώς πρόβατον έπί σφαγήν ήχθη, καί ώς άμνος άφωνος ένώπιον του κείροντος αύτον, ούτως ούκ άνοί-γει το στόμα αύτου. Ή κρίσις αύτου ήρθη. Τήν γενεάν αύτου τίς διηγήσεται; Ιουδαίοι άνεγίνωσκον τά γράμματα, καί ούκ ένενόουν τά πράγματα· Σκιάν γάρ είχεν ό νόμος των μελλόντων άγαθων, ούκ αύτήν τήν εικόνα. Ότε δε ήλθεν ό καιρος του τά πράγματα φανερά γενέσθαι, καί ό άληθινος άμνος έπί σφαγήν ήγετο, καί το άληθινον πρόβατον ύπέρ ολου του κόσμου έθύετο, καί ή άληθινή κάθαρσις των άνθρώπων έγίνετο, καί το άληθινον αίμα ύπέρ σωτηρίας ολου του κόσμου έξεχύνετο, καί τά ύπο Ιουδαίων έδραματουργείτο· καί της προφητείας του Ήσαϊου πληρουμένης κατησχύν-θησαν οί Ιουδαίοι. ’Εάν γάρ θελήσωσιν οί Ιουδαίοι άρ-νήσασθαι, άναγινώσκω αύτοίς τον Δαυίδ, άναγινώσκω τον Ήσαϊαν, οϊκοθεν αύτων τον ελεγχον προφέρω. Έρχεται καί Μωϋσης συνηγορων μοι περί του σταυρωθέντος· ος βουλόμενος αύτοίς κηρυξαι τον μέλλοντα σταυ-ρουσθαι, διά γραμμάτων έκήρυξε. Διά τουτο εφη· Κάν έγώ σιωπήσω, τά εργα κράζουσι. Ποία εργα; Άγνοοΰ-σιν οί Ιουδαίοι· ή γάρ σκιά του νόμου έπίκειται.
Έρχεται δέ ό καιρος, οτε τά πράγματα φανερά γίνεται, καί ή σκιά ύποχωρεί, καί τά πράγματα γράμματα συν-ιστωσιν. Εξηλθόν ποτε οφεις έν τη έρήμφ, καί εδακνον τους άνθρώπους· καί έποίησε Μωϋσης χαλκουν οφιν καί έσταύρωσε, καί προσέταξε πάντα τον δακνόμενον προς-έρχεσθαι καί ιάσεως τυγχάνειν· τουτο του Θεου προ-οικονομήσαντος έν τύπφ, ιν', οταν ελθη ή άλήθεια, ή σκιά άναχωρήση καί τύπος δείξη τήν άλήθειαν. Ότι δέ τύπος ήν της άληθείας το γινόμενον, ούτως ελεγε Μωϋσης·
Ούκ εστι τουτο άλήθεια· τύπος έστί· μέλλει ή άλήθεια. Όψεσθε γάρ τήν ζωήν ύμων κρεμαμένην εμπροσθεν των οφθαλμών ύμων νυκτος καί ήμέρας, καί ού πιστεύσετε έπί τήν ζωήν ύμων· Χριστον λέγων τήν ζωήν κρεμαμένην εμπροσθεν των Ιουδαίων, καί μή πιστεύοντας Ιουδαίους οτι δή αύτός έστιν ή ζωή. Διά τί δέ οφιν έκρέμασε Μωϋσης έπί του σταυρου; Εις τύπον του Χριστου, έπειδή δι' οφεως καί ξύλου άμαρτία έγέ-νετο· εδει δέ τον Χριστον διά του ξύλου τήν διά του ξύλου αμαρτίαν λυσαι, καί την κατάραν την δια του οφεως εις έαυτον άνασπάσαντα άφανίσαι· ινα γενόμενος ύπέρ ήμών κατάρα, Θεου δικαιοσύνην ήμίν χαρίσηται. Καί γαρ ούκ εγνω αμαρτίαν, καί ύπέρ ήμων έσταυρώ-θη, ινα ήμεις γενώμεθα Θεου δικαιοσύνη. Ό δέ οφις έπί του σταυρού κρεμάμενος ούκ ήν άλήθεια· τύπος ήν· ή δέ σκια τήν άλήθειαν εκρυβεν. Ήλθεν ή άλήθεια, Χριστός· άνέβη έπί το ξύλον. Τότε Ίουδαίοις άναγινώσκω το Μωϋσέως, καί άποφράσσω αύτών τα στόματα· Καί οψεσθε τήν ζωήν ύμών κρεμαμένην έμπροσθεν των οφθαλμών ύμων νυκτος καί ήμέρας, καί ού πι-στεύσετε έπί τήν ζωήν ύμών. Ό δέ μακάριος Δαυίδ πώς ύμιν ελεγε περί αύτου; Άνέβη εις ύψος, ήχμα-λώτευσεν αιχμαλωσίαν, εδωκε δόματα έν άνθρώποις. Άνέβη εις ύψος έπί του σταυρου· ήχμαλώτευσε τον διάβολον, ελυσε τον θάνατον, προσήλωσε τήν αμαρτίαν, ερριψε τήν κατάραν καί τον οφιν άπο του ξύλου. Της άληθείας έλθούσης, οί τύποι ρίπτονται· αύτος τρόπαιον ίστα κατα του διαβόλου, καί δίδωσι καί τοις ύπ' αύτον ύπηκόοις τήν κατα του διαβόλου έξουσίαν, λέγων προς αύτούς· Δι' ύμας ύπο κατάραν, δι' ύμας ύπο νόμον, δι' ύμας ύπο μαρτυρίαν· δι' ύμας πόλεμος, δι' ύμας νίκη. Ίδού, δέδωκα ύμιν έξουσίαν του πατειν έπάνω οφεων καί σκορπίων, καί έπί πασαν τήν δύναμιν του Έχθρου. Αύτω ή δόξα καί το κράτος εις τούς αιώνας τών αιώνων. Άμήν.

11. Περί νηστείας. Λόγος ζ’
Ήκε καί σήμερον Ιερεμίας ό προφήτης, ό τούς ναούς παρασκευάζων του μεγάλου βασιλέως, καί διαλέγεται ήμιν λέγων· Νεώσατε έαυτοις νεώματα, καί μή σπείρετε έν άκάνθαις. Νυν άδιαφόρως τοις πασι διαλέγεται, παιδευθείς παρα του Δεσπότου. Πάλαι γαρ προς άπειθη λαον φθέγγεσθαι μή βουλόμενος, επαθεν έκεινα, απερ αύτος διηγήσατο. Όρών γαρ το γένος τών άνθρώπων έν αμαρτίαις έμπεφυρμένον, ούκ ήβούλετο λαλειν, λέγων· ’Άρα φόνος καί κλοπή καί μοιχεία κέχυται έπί της γης, καί δια τουτο έπέχω τον λόγον, έως αύτούς έκκαθάρωσιν. Ώσπερ δουλος πιστος έμπιστευθείς το πολύτιμον μύρον, ού καταβάλλεται τουτο έν άγγείφ βεβορβορωμένφ, ινα μή το μύρον τήν εύωδίαν άπολέση· τον αύτον τρόπον καί ό προφήτης εχων τον λόγον του μύρου τιμιώτερον, όρων τους ανθρώπους βεβορβορωμένους, έπέχει κατασπειραι τον λόγον. Ώ, δή τουτο γίνεται ώς πυρ καιόμενον εν τοις έγκάτοις αύτοΰ, καί παρειτο πάντοθεν, καί ούκ ήδύνατο φέρειν. Έλεγε γαρ προς αύτον ό Θεός· Άπεστάλης κηρύττειν· δια τί σιωπάς; άπεστάλης σπείραν δια τί τον σπόρον έπέχεις; Σπειρον άδιαφόρως ο σοι ένεπίστευσα, σπειραι καί έπί τας άκάνθας, σπειραι καί έπί τα πετρώδη, σπειραι καί έπί τήν καλήν γην. Του σπειραι συ χρεώστης, καί ή γη του καρποφορησαι. Έαν άναβωσιν ακανθαι, καί πνίξωσι τον σπόρον, συ ούκ εση αίτιος· έαν ή καλή γη καρποφορήση, άποδίδωσι καί της καλης γης τον σπόρον. Δούλος εν ένεπίστευσά σοι το άργύριον· δος αύτο τοις τραπεζίταις, κάγώ έλθών άπαιτήσω αύτο παρα των τραπεζιτών. Έάν μοι προσενέγκωσι διπλουν ο ένεπίστευσα αύτοις, καταστήσω αύτους άπο μικρών έπί τα μεγάλα, άπο των γηϊνων έπί τα πνευματικά. Έαν δε ύποδεξάμενοι τον σπόρον, μή άξίους έαυτους παρα-σκευάσωσι του καρποφορησαι, άλλα παραδέξωνται τας μερίμνας του κόσμου, ο έστιν ακανθαι, πυρος αξιοι γε-νήσονται. Έαν δε καί εις τα πετρώδη μή εύρεθή βάθος γης· τουτέστιν, έαν εύρεθή σκληροκάρδιος, καί μή εχη πίστιν, άλλ' άποξηράνη τον σπόρον· έκεινος δίκην άπαιτηθήσεται της σκληροκαρδίας αύτου. Τον αύτον τρόπον καί οί έμπιστευόμενοι το άργύριον, οσοι διπλουν προσάγουσι, τα μείζονα έμπιστευθήσονται· ος δε προς-ενέγκη το τάλαντον μόνον, ο έπιστεύθη, τιμωρία καταδι-κασθήσεται. Συ δε κήρυττε άδιαφόρως· τοις γαρ άσθε-νέσιν ιατρος άπεστάλης. Καί γαρ ό γεωργος τήν άγεώρ-γητον γην γεωργει, καί τήν ασπορον σπείρει. Ού γαρ ή γεωργηθεισα γη καί έσπαρμένη χρείαν εχει του γεωρ-γεισθαι, ή σπείρεσθαι έν δευτέρφ, ούδε ό ύγιής χρείαν εχει του ιατρου· ούτως ούδε ό δίκαιος της διδασκαλίας. Ού γαρ ό βλέπων βούλεται άναβλέψαι, άλλα ό τυφλός. Ούτω γάρ φησιν ό Δεσπότης έν τοις Εύαγγελίοις· Ούκ ήλθον καλέσαι δικαίους, άλλ' άμαρτωλούσ εις μετάνοιαν. Ακολούθως καί Παυλος ελεγε· Χριστος Ίησους ήλθεν εις τον κόσμον άμαρτωλούς σώσαι, ών πρώ-τός ειμι έγώ. Ούτως ελεγε καί Πέτρος έν ταις Πράξεσιν· Άνδρες άδελφοί, καθαρίσωμεν έαυτους άπο του παντος μολυσμου σαρκος καί πνεύματος.
Καί μή λέγετε· Πατέρα εχομεν τον Άβραάμ. Λέγω γαρ ύμιν, οτι δυνατός έστιν ό Θεος έκ των λίθων τούτων τέκνα έγειραι τω Άβραάμ. Δια τουτο παιδευθείς ό προφήτης άδιαφόρως κηρύττειν, έβόα· Νεώσατε έαυτοις νεώματα, καί μή σπείρετε έν άκάνθαις. Ώς-περ γάρ ή άγεώργητος γη νεάζεται εν ξύλφ και σιδήρφ έλκόντων των βοών, καί ούτως ό γεωργός τον σπόρον εγκαταβάλλει· ουτω καί επί των άνθρώπων λάβωμεν καί ήμεις το ξύλον καί τον σίδηρον καί τάς βόας έλκούσας. Ήτω ήμιν το ξύλον, ό σταυρός· ό σίδηρος, οί ήλοι· αί βόες, ό νόμος καί οί προφηται, ελκοντες ήμας τή διδασκαλία επί τον κρεμασθέντα επί του σταυρου· ινα ίδών μεν ήμας παρεσκευασμένους, καταπέμψη το Πνευμα το άγιον είς αγιασμόν των ύδάτων, καί είς άναγέννησιν των νενεασμένων δια της διδασκαλίας, κατα τον μακάριον Δαυίδ λέγοντα· Έξαποστελεις το Πνευμά σου, καί κτισθήσονται, καί άνακαινιεις το πρόσωπον της γης. Κυρίως ό άνθρωπος προσηγορεύετο, οτι Ένεφύσησεν είς το πρόσωπον αύτου, καί εγένετο ό άνθρωπος είς ψυχήν ζώσαν. Λέγει δε καί Δαυίδ· Προσέλθε-τε προς αύτον καί φωτίσθητε, καί τά πρόσωπα ύμών ού μή καταισχυνθή. Καί πάλιν εν τοις Εύαγγελίοις ό Χριστος προσκαλεσάμενος τους μαθητάς, ενεφύσησεν είς το πρόσωπον αύτων· Λάβετε Πνευμα άγιον.
Νεώσωμεν έαυτοις νεώματα, άπόθου τήν παλαιάν κακίαν, εκρίζωσον τάς άκάνθας της παρακοής· ήνίκα γάρ παρήκουσεν Άδάμ, εξεβλήθη του παραδείσου. Τουτο εδέξατο παρά του Δεσπότου· Έπικατάρατος ή γη εν τοις εργοις σου· άκάνθας καί τριβόλους άνατελει σοι. Τουτο συνειδώς ό προφήτης εκήρυττε· Νεώσατε έαυτοις νεώματα, καί μή σπείρετε επ' άκάνθαις· εμφαίνων διά του λόγου, ώστε ήμας άνανεώσαι αύτους τή μετανοία, καί εκριζώσαι της παρακοής το επιτίμιον, τάς άκάνθας. Είσί δε άκανθαι εν τω άνθρώπφ ερις, ζη-λος, θυμος, διχοστασίαι, άκαθαρσίαι, πλεονεξίαι, μοι-χειαι, άνδροφονίαι. Εύθυς ή Ευα συλλαβουσα γεννά Κάϊν, οστις ζήλου άρχηγος γέγονε, φόνων εύρετής, ύποκρί-σεως πατήρ, δημιουργος ψεύδους. Έρωτώμενος γάρ παρά του Δεσπότου· Που ’Άβελ ό άδελφός σου; έτοιμος ψευδος γεννά λέγων· Μή φύλαξ είμί του άδελφου μου; Ό δε Θεος βουλόμενος αύτον άπο τών πραγμάτων πεισαι, ώς τά πάντα επίσταται, εφη· Φωνή αιματος του άδελφου σου βοα πρός με. Ού το αίμα λόγφ βοα· λόγου γάρ ού μετέχει· άλλά το πραγμα διά της ώμότη-τος τον άδελφοκτόνον θριαμβεύει. Διά τουτο βοα ό προφήτης· Νεώσατε έαυτοις νεώματα, καί μή σπείρετε επ' άκάνθαις. Ήκούσατε εν ταις Πράξεσι τών άποστόλων Σίμωνα τον Μάγον, οπως μή νεώσας μηδε εκριζώ-σας τάς άκάνθας, προσηλθε τοις άποστόλοις λαβειν το βάπτισμα. Καί οίος κατηλθε, τοιουτος καί άνηλθεν, ούκ άτονουντος του βαπτίσματος, άλλά τούτου άπειθήσαντος τω σταυρωθέντι, τω προσηλωθέντι. Ούκ επίστευσε τοις προφήταις, οιτινες ώς βόες ελκουσι του σταυρου τα σύμβολα, τον σίδηρον και το ξύλον, και άνανεοΰσι τη διδασκαλία το των άνθρώπων γένος. Δια τουτο ού λύεται άπο της κατάρας της του Άδάμ, άλλα πάλιν λαμβάνει δευτέραν κατάραν, καί προστίθεται άνομία επί τήν άνο-μίαν αύτου, ινα μή είσέλθη εν δικαιοσύνη Θεου· ώς ού-δέν γάρ αύτον ώφέλησε το βάπτισμα. Προσηλθε τοις άποστόλοις, λέγων· Λάβετε χρυσίον, καί δότε μοι τήν εξουσίαν ταύτην, ινα φτινι δ' αν επιθώ τάς χειρας, λαμβάνη Πνεύμα άγιον. Ό δέ Πέτρος αύτω ειπεν·
Ούκ εστι σοι μέρος, ούδέ κληρος εν τω μέρει τούτω, οτι τήν δωρεάν του Θεου ήβουλήθης διά χρημάτων κτήσασθαι. Ούτος ούχ ύπήκουσε τοις προφήταις, ούκ ενέωσε τήν λογικήν αύτου χώραν· ούτος ούδέ ετυχε του άγίου Πνεύματος του ύπο των προφητών κηρυχθέν-τος. Φοβήθητε το ύπόδειγμα, καί νεώσατε έαυτοις νεώ-ματα, καί μή σπείρετε επ' άκάνθαις. ’Εάν εκκόψης τάς άκάνθας, καταδέξη τον σπόρον, καρποφορείς, καί μέτοχος γένη του άγίου Πνεύματος. Ούτως ύπακούσας τω προφήτη ό Κορνήλιος ενέωσεν έαυτον, εξέκοψε τάς άκάνθας, καί εκαρποφόρει τω Θεω. Ώφθη γάρ αύτω άγγελος λέγων· Κορνήλιε, αί ελεημοσύναι σου άνηλθον ενώπιον του Θεου. Ούτος ό καλος γεωργος εξερρί-ζωσε τάς άκάνθας, ενέωσε τον έαυτου άνθρωπον, άνέβη αύτου ό καρπος ενώπιον του Θεου, Όρας καρπον μετα-νοίας; Άπο γης είς ούρανον άνηλθε, καί ενώπιον του Θεου μετά παρρησίας εστηκεν. Ώσπερ γάρ τά καλά εργα μετά παρρησίας πρεσβεύει, ούτω καί τά άλλως εχοντα μετά σπουδής κατηγορεί. Ήκουσας τά καλά εργα ύπέρ του Κορνηλίου πρεσβεύοντα· άκουσον καί τον φόνον του Κάϊν μετά σπουδης κατηγορουντα· ούτω γάρ φησιν ό Θεος προς τον Κάϊν· Φωνή αιματος του άδελ-φου σου βοα πρός με· καί τήν επιτιμίαν όριζομένην, οτι Στένων καί τρέμων εση επί της γης. Άκουσον καί τον μισθον της ελεημοσύνης καί της προσευχης, τί φησιν ό άγγελος· Άπόστειλον είς Ίόππην, καί μετά-πεμψαι τον Πέτρον, καί ούτός σε διδάξει τί σε δει ποιειν. Ήλθε Πέτρος, καί εν τω άρξασθαι αύτον λα-λειν, επέπεσε το Πνευμα το άγιον επ' αύτον, ώσπερ καί επί τούς άποστόλους. Όρας, ό μισθος της νηστείας καί της προσευχης καί της ελεημοσύνης το Πνευμα το άγιον διδόμενον; Ούτος ό καιρος της νηστείας καί της ελεημοσύνης· τουτον τον καιρον προϊδών Ήλίας, ενήστευσε τεσσαράκοντα ήμέρας· διά τουτο άρματι πυρίνφ άνα-λαμβάνεται, καί μέχρι σήμερον εν σώματί εστι. Τουτον τον καιρόν προεφήτευσε Μωϋσης, νηστεύσας τεσσαράκοντα ήμέρας· δια τούτο νόμον ελαβε προς διόρθωσιν των ομοφύλων. Τούτον τον καιρον έδίδαξεν ήμας ό Χριστός, νηστεύσας τεσσαράκοντα ήμέρας· ϊν' ήμας παιδεύση προθύμως καταδέχεσθαι τήν αιτίαν ταύτην, δι' ής νεάζεται ή λογική χώρα, δι' ής έκτίλλονται ακανθαι, δι' ής σβέννυνται έπιθυμίαι, δι' ής καταλύεται τα εργα του διαβόλου, δι' ής ήγίασται τα υδατα του Ίορδάνου, δι' ής άναγενναται άνθρωπος, δι' ής κατέρχεται το Πνευμα το άγιον, δι' ής ζωή και άνάστασις. Ταύτην οί προφηται προεφήτευσαν, ταύτην ό Χριστος έδίδαξε· ταύτην άγα-πήσωμεν, ταύτην καταδεξώμεθα· προσθωμεν έλεημοσύ-νην καί προσευχήν, ϊνα τύχωμεν του αγίου Πνεύματος, ώσπερ καί ό Κορνήλιος· καί δοξάζωμεν Πατέρα καί Υίον καί άγιον Πνευμα. Αύτω ή δόξα εις τους αιωνας. Αμήν.

Πρώτη Eισαγωγή  και δημοσίευση Κειμένων  στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο
Η ηλεκτρονική επεξεργασία, επιμέλεια και  μορφοποίηση  κειμένου  και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο .Διαβάστε και τούς Ορους Χρήσης του Ιστολογίου
© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
http://www.alavastron.net/

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: