11. Εγκώμιο στο Μάρκο

                 

Εγώ βέβαια αν ήθελα να   εγκωμιάσω, αυτόν τόν μέγα ιεράρχη, έπρεπε νά πώ, όπως καί τό είπα καί στ’ αλήθεια τό εννοώ, πώς δέν έχω τόση δύναμη γιά νά πλέξω τά εγκώμια καί. τούς επαίνους πού άξια ταιριάζουν σέ μία τέτοια ηρωική καί υπεράξια κορυφή. Μά επειδή τά εγκώμια, όπως λένε οί δάσκαλοι τής ρητορικής τέχνης, δέν είναι τίποτα άλλο, παρά εκείνα τά λαμπροί προτερήματα καί κατορθώματα τού έγκωμιαζόμενου. Σάς ρωτώ λοιπόν έγώ, ευσεβέστατοι χριστιανοί, πώς σάς φαίνεται, όταν άκοΰτε μία τέτοια αιφνίδια μαρτυρία γι’ αυτόν τόν ιερό άντρα, από κείνον τόν συνετό άρχοντα; Πόση τέρψη; Πόση χαρά κι ευφροσύνη δέν προξενεί στόν ένθερμο ευσεβή ’Ανατολικό, όταν από τό ένα μέρος, βλέπει τόσα κακά θηρία ν’ αντιβαίνουν μ’ όλη τους τήν ορμή καί τή θηριότητα στόν αγωνιστή τής αλήθειας, κι από τ’άλλο μέρος, μόνο αυτόν ν’ αντιπαλεύει καί νά υπερισχύει απέναντι τους; ’Απόρησε κι έμεινε εκστατικός κι εκείνος ό ευσεβής συγκλητικός, γιά την παράδοξη πάλη καί τήν ακόμα πιό παράδοξη υπερίσχυση του Μάρκου. Κι επιπλέον απόρησε, γιά την τόση μοχθηρία εκείνων των πολέμιων κατά τού θείου άντρα καί περισσότερο κατά τής αλήθειας. Γιατί εκείνοι πού στ’ αλήθεια έγιναν παράφρονες αθετώντας άφρονα τήν πατερική υγιή καί ’Ορθόδοξη πίστη, ονόμασαν παράφρονα τόν καλό κι ευσεβή υπερασπιστή της.

Χαΐρε δικέ μας Πατέρα καί καύχημα τής άγιας μας ’Εκκλησίας. Πράγματι, είσαι μακάριος καί τρισμακάριος, γιατί σαφώς κι ανενδοίαστα μετείχες κι εσύ στούς χλευασμούς τοϋ Χρίστου. Καί ποιος πρόκειται ποτέ ν’ αμφιβάλλει, ότι  όπως έγινες κοινωνός των παθημάτων Του, έγινες καί μέτοχος τής θείας του Δόξας. ΄Σαμαρείτης καί δαιμονισμένος΄ ονομάστηκε ό Κύριος γιά μάς. ’Ονομάστηκες καί σύ παράφρονας καί δαιμονικός γι’ Αύτόν. Πώς δεν είναι αύτό, στεφάνι άπειρης τιμής στήν ιερή σου κεφαλή;

Αποδοχή παραφθαρμένων λατινικών ρητών

Αφού διαλύθηκε κι αυτή η συνέλευση, στήν όποία  δεν έγινε τίποτα άλλο, παρά έδωσαν τή γνώμη τους οί περισσότεροι (γιατί οί περισσότεροι είναι πάντοτε αυτοί πού ρέπουν στό κακό), όπως ζήτησε ό βασιλιάς, δηλαδή ότι  εκείνα τά ρητά των Λατίνων από τούς δυτικούς αγίους είναι γνήσια καί χωρίς νά ξέρουν άν είναι ή δέν είναι γνήσια, μέ τό νά μην μπορούν ώς αλλόγλωσσοι νά διαβάσουν εκείνα τά βιβλία, από τά όποία  έλεγαν πώς είναι βγαλμένα εκείνα τά ρητά. Μετά από τρεις μέρες, προσκλήθηκαν πάλι στά βασιλικά δωμάτια. Καί τότε πάλι προκατασκεύασε κάτι άλλο ό βασιλιάς, δηλαδή άποφάσισε νά μή γνωμοδοτούν άλλοι στό έξης, παρά αρχιερείς κι αρχιμανδρίτες, όπως γινόταν λέει καί στίς Οικουμενικές Συνόδους. Κι αυτό τό επινόησε, γιά νά εμποδίσει τούς εκκλησιαστικούς άρχοντες, δηλαδή αυτόν τόν μέγα εκκλησιάρχη καί τούς υπόλοιπους, πολλοί από τούς οποίους δέν δέχονταν τή γνώμη του, ακολουθώντας μάλλον τόν έξαρχο καί πρόμαχο τής εκκλησίας, άγιο Μάρκο, όπως είπαμε καί παραπάνω. Γι’ αυτό καί τού έφεραν μεγάλα εμπόδια. Κι άφοϋ, λέω, αποφάσισε, αυτοί νά μην λένε τή γνώμη τους στό ζητούμενο, αμέσως τίθεται πάλι ως θέμα στή μέση, τό ΄εκ τού Υίοϋ΄ κι αγωνίζονται οί λατινόφρονες μ’ όλες τους τις δυνάμεις, νά δείξουν ότι τό ΄έκ τού Υιού΄ είναι τό ίδιο μέ τό ΄διά τού Υίοϋ΄ κι ότι ή πρόθεση ΕΚ είναι ισοδύναμη μέ τή ΔΙΑ. Κι αντέλεγαν στόν θείο Εφέσου μέ πολλή ορμή καί σφοδρότητα.

Μαρτυρία  του Καβάσιλα

Τότε λοιπόν ό δύστυχος ό ’Αντώνιος Ήρακλείας, θέλησε νά δείξει στό βασιλιά κάποιο βιβλίο γιά νά διαβαστεί ως χρήσιμο στήν προκειμένη συζήτηση. Κι αμέσως ό μέγας πρωτοσύ-γκελλος τόν χλευάζει μέ μεγάλο θυμό, λέγοντας ενώπιον τού βασιλιά,

Τώρα έφερες αυτό νά διαβαστεί στή Σύνοδο; Αναθεμάτισε πρώτα τόν Καβάσιλα καί μετά διάβασε το. Τώρα τό βρήκες αυτό; Όταν ήσουν στήν Κωνσταντινούπολη έπρεπε νά τό δείξεις αυτό κι όχι εδώ! Δέστε τί φέρνει νά διαβαστεί στή Σύνοδο! Άν θέλεις, αναθεμάτισε τόν Καβάσιλα καί, διά-βασέ το΄.

Βλέποντας λοιπόν ό Ήρακλείας τήν ίταμότητα καί τή θρασύτητα αυτού καί τις διαθέσεις αυτών πού βρίσκονταν γύρω του νά είναι αρνητικές, κι εκείνον νά βράζει από θυμό κι ακόμα καί την αποστροφή τού βασιλιά, μάζεψε τό βιβλίο καί σώπασε.

Επίθεση οργής κατά Μάρκου

Η έξαψη της προδοσίας προς τον Λατινισμόν  μεγάλωνε μέρα μέ τή μέρα και άρχισαν πλέον και φανερά να επαινούν τή δόξα των Λατίνων. ΄Ετσι, σέ μία συνέλευση ενώπιον τού Πατριάρχη είπαν:

Ότι δεν είναι τίποτα σπουδαίο. Λίγη είναι ή διάφοροι μας μέ τούς Λατίνους κι άν θελήσουν οί δικοί μας, εύκολα θά διορθωθεί (δηλαδή εύκολα θά ένωθούμε)΄.

’Αλλά καί πάλι έτοιμος ό διάπυρος ζηλωτής τής ευσέβειας καί δάσκαλος Μάρκος, είπε άμέσως:

’Όχι, δέν είναι λίγη ή διαφορά μας, όπως τή θέλετε. Καί μάλιστα είναι μεγάλη ή διαφορά΄. Εκείνοι απάντησαν πώς: ΄Δέν είναι αίρεση κι ούτε άλλοι από τούς πριν από σένα ελλόγιμους καί άγιους άντρες τήν άποκάλεσαν αίρεση΄.

Ναι (είπε ό πρόμαχος τής ’Ορθοδοξίας), αίρεση είναι κι έτσι τή θεωρούσαν κι οί πριν από μένα δάσκαλοι, αλλά δέν ήθελαν νά φανερώσουν ανοιχτά τούς Λατίνους ώς αιρετικούς, προσδοκώντας νά δεχθούν τήν έπιστροφή τους καί διαπραγματευόμενοι τή φιλία τους κι άν θέλετε εγώ νά σάς αποδείξω πώς οί πατέρες μας τούς είχαν γιά αιρετικούς΄. Τόσα πρόφτασε νά πει ό ομολογητής τής ’Ορθοδοξίας κι άμέσως γίνονται έξαλλοι από θυμό ό Μυτιλήνης καί ό Λακεδαιμόνιας, καί τού λένε,

Τί; Τί άνθρωπος είσαι εσύ, κι ονομάζεις τούς Λατίνους αιρετικούς;΄. Σηκώνονται όρθιοι καί τόν πλησιάζουν, βρίζοντας τόν άφοβα κι αναιδέστατα, μέ λόγια κι έμπαιγμούς ένώπιον του Πατριάρχη. ΄Ώς πότε, του έλεγαν θά σέ υπομένουμε νά τά λές αυτά;΄.

Καί μόνο πού δεν έπεσαν πάνω του νά τόν ξεσχίσουν μέ τά δόντια καί τά χέρια τους. Στό τέλος, γιά νά δείξουν πόση ήταν ή μανία τους εναντίον του καί πόσο θάρρος κι ελευθερία λόγου είχαν πρός τόν Πάπα, του λένε,

’Έχε υπομονή καί θά δεις. Να πούμε εμείς στόν Πάπα πώς τόν λές αιρετικό κι είτε νά τό αποδείξεις αυτό, είτε νά πάθεις εκείνο πού σου αξίζει΄[26.]

Καί μ’ αυτό τό πνεύμα τής μανίας καί τής ταραχής, βγήκαν έξω κι έφυγαν σάν νά είχαν στ' αλήθεια καταληφθεί από κάποιο δαίμονα. Κι ό καλός Πατριάρχης, ύπέφερε μεγαλόψυχα κι αδιάφορα ν’ ατιμάζουν έτσι ενώπιον του, τόν έξαρχο τής Συνόδου, τόν τοποτηρητή των ’Ανατολικών θρόνων καί τόν προασπιστή τής ευσέβειας. Σωστά λοιπόν ό σοφότατος Σχολάριος είπε:

 Γιατί σέ μάς, πού οφείλαμε νά είμαστε σύμμαχοί του, αντί γιά τέτοιους, αλίμονο, έβρισκε εχθρούς.

 Κι όπως βλέπετε, πρώτα εμφανίστηκαν ώς εχθροί του μόνο δύο, έπειτα τρεις, έπειτα τέσσερις κι έπειτα πέντε καί έξι. καί στό τέλος σχεδόν όλοι. Όμως αυτός ό θαυμάσιος, μπροστά στην οργή καί τήν ορμή εκείνων, φαινόταν σάν σταθερό άμόνι καί σάν στέρεο διαμάντι καί μέ κανένα τρόπο δέν δεχόταν νά μετακινηθεί ούτε στό παραμικρό, άπό τό στέρεο θεμέλιο τής αλήθειας, πάνω στό όποίο καλώς είχε οικοδομήσει τήν οικία του.

Εξύβριση του Μάρκου στο διαμέρισμα του Πατριάρχη 

 

Δυο μερες αργότερα, συγκεντρώθηκαν στόν διαμέρισμα τοϋ Πατριάρχη, κι άφοϋ άρχισαν πάλι οι συζητήσεις γιά την ένωση, τώρα τοϋ μιλούσαν διαφορετικά. Δηλαδή άρχισαν νά τόν παρακινούν καί νά τόν παρακαλοϋν ειρηνικά καί ταπεινά, νά μεταχειριστεί κάποια οικονομία, νά δείξει κάποια συγκατάβαση. Κι εκείνος ό αοίδιμος απαντούσε, ότι  ΄δένχωρά συγκατάβαση στά ζητήματα τής πίστης΄. Κι εκείνοι πάλι έπιτί-θονταν σφοδρότερα, παρακαλώντας καί ζητώντας τήν συγκατάβασή του, λέγοντας του ότι είναι μικρή ή διαφορά καί λίγη συγκατάβαση από μέρους σου θά πετύχει τήν ένωση, άν έσύ θελήσεις νά τή δεχτείς. Τότε ό καλός μιμητής των Πατέρων του καί τέλειος ομολογητής τής αλήθειας είπε, ότι ΄Αυτό πού μοΰ λέτε νά κάνω, είναι παρόμοιο μέ κείνο πού είπε ό έπαρχος στόν άγιο Θεόδωρο τόν Γραπτό΄. Είπε λοιπόν ό έπαρχος στόν άγιο τό έξής:

Μία καί μόνο φορά συγκοινωνήστε μέ μάς καί δεν ζητάμε πλέον τίποτα άλλο από σάς. Πηγαίνετε όπου αγαπάτε΄. Καί ό άγιος απάντησε σ’ αυτόν: ΄”Ω, έπαρχε, έτσι μιλάς, σάν κάποιος νά έλεγε σέ κάποιον άλλο, δέν σοϋ ζητώ τίποτα άλλο, παρά νά κόψω τό κεφάλι σου μία φορά καί μετά πήγαινε όπου αγαπάς. Αυτό (λέει), ζητάτε κι εσείς τώρα από μένα. Αλλά νά ξέρετε ότι αυτό είναι αδύνατο, γιατί στά ζητήματα τής πίστης, δέν είναι μικρό, εκείνο πού φαίνεται σε μας μικρό.

Είδατε χριστιανοί καθαρότητα συνειδήσεως; Είδατε ομολογία πίστης κι άγωνιστική αντίσταση; Είδατε ποιους είχε ώς παράδειγμα καί σέ ποιων τά ίχνη βάδιζε; Λέγοντας αυτά ό θείος Μάρκος, ερεθίστηκε ή οργή αυτών πού τόν παρακαλούσαν πριν από λίγο. Κι από τή δήθεν ειρηνική διάθεση μέ την οποία τόν παρακαλούσαν καί τού ζητούσαν νά κάνει παραχώρηση, άναψαν τώρα τήν φλόγα τής φιλονικίας. Καί ό άναιδής Νίκαιας εξύβριζε άναιδώς καί χλεύαζε τόν άγιο μέ κάθε τρόπο. Κι ύστερα άπ’ αυτά, σάν νά υποκινούνταν άπό κάποιο δαίμονα, σηκώθηκε κι είπε,

Οτι μάταια κάθεται καί φιλονικεί μέ τέτοιο δαιμονικό άνθρωπο. Αύτός είναι έξω φρένων. Γιατί λοιπόν νά φιλονικώ μ’ αυτόν;.

Κι έτσι θυμωμένος βγήκε κι έφυγε. Καί μπροστά σέ μία τέτοια καί τόσο μεγάλη συσσώρευση ύβρεων, τί τού απάντησε ό άγιος;

Είσαι παιδί τού είπε, καί μιλάς σάν παιδί.

Τόσα μόνο τού είπε καί τίποτα περισσότερο, ό άνεξίκακος καί στ’ αλήθεια γνήσιος μαθητής τού Χριστού. Κι ό Πατριάρχης καί τότε, όπως καί προηγουμένως, βλέποντας κι άκούγοντας τήν τόση αταξία κι αναίδεια, έμενε αδιάφορος κι αμίλητος σάν ψάρι. ’Ίσως όμως καί νά δυσανασχετούσε, πού όντας αυτοί τόσοι πολλοί δέν μπορούσαν ν’ αποστομώσουν αύτόν πού ήταν ένας καί τού εμπόδιζε τήν έπιθυμητή τους ένωση μέ τούς παπικούς.

Μαρτυρία Καβάσιλα

Τήν επόμενη μέρα, ό βασιλιάς ήρθε στόν Πατριάρχη καί συγκεντρώθηκαν κι όλοι οί υπόλοιποι μέ διαταγή. Καί πάλι άρχισαν τις συνομιλίες γιά τήν ένωση. Καί πάλι ήταν έτοιμος ό πολέμιος τής ένωσης. Καί τόν αντιμάχονταν ποταπά καί σκληρότατα τέσσερις μαζί σέ κοινό συνασπισμό, δηλαδή ό Ρωσίας, ό Νίκαιας, ό μέγας πρωτοσύγκελλος καί ό Άμηρούτζης. Κι όταν ό άγιος θέλησε νά διαβάσει ένα απόσπασμα άπό τους λόγους τοϋ Καβάσιλα, σχετικά μέ τό ζήτημα, αμέσως ό Ρωσίας είπε:

Ότι έμεΐς ήλθαμε έδώ γιά ένωση καί γιά ειρήνη κι όχι γιά σχίσμα καί διάσταση. Θέλουμε λοιπόν νά διαβάζουμε τούς ένωτικούς κι όχι τούς σχισματικούς καί αυτούς πού χωρίζουν. Ό Καβάσιλας είναι σχισματικός καί δέν θέλουμε νά διαβάζεται΄[27]. Τότε πήρε τό λόγο κι ό Λακεδαιμόνιας καί λέει,

Τί τόν έχουμε τόν Καβάσιλα; Έμεΐς δέν τόν έχουμε αυτόν γιά άγιο. Ηταν άρχιερέας καί τόν έχουμε κι αυτόν σάν έναν από τούς τωρινούς άρχοντες, όπως γιά παράδειγμα τόν Μονεμβασίας ή κάποιον άλλο. Ούτε έχουμε ανάγκη νά δεχόμαστε τά συγγράμματά του

Τότε ό άγιος άπάντησε λέγοντας:

Τότε νά διαβάσουμε τόν Καβάσιλα, όποας διαβάζουμε καί τόν Βέκκο;

Σιωπή και πόνος για την προδοσία

Κι έτσι άγανακτισμένος .από τόν χλευασμό τον ξεπεσμό καί τό υπερβολικό τους θράσος καί καταλαβαίνοντας ότι όλοι σχεδόν ήταν προδότες καί έτοιμοι νά συγκατατεθοϋν στό λατινισμό, σώπασε. Καί στις πολλές συνελεύσεις πού έγιναν στή συνέχεια καί σέ πολλές από τις συζητήσεις γιά τήν ένωση, βλέποντας ό μακαριότατος ότι δέν υπάρχει ελπίδα ωφέλειας, δέν απαντούσε, αλλά καθόταν σιωπηλός, πονώντας κι όδυρόμενος μέσα στην ψυχή του, γιά τήν ελεεινή καί άθλια κατάσταση τής Εκκλησίας.

Πώς νά μήν αναστενάξει κανείς; Πώς νά μή θρηνήσει μαζί μέ κείνον γι’ αυτά που γίνονταν τότε; Στ’ αλήθεια οί ποιμένες παραφρόνησαν (κατά τόν προφήτη 'Ιερεμία). Στ’ αλήθεια είπε γι’ αυτούς ό Κύριος, οί ποιμένες ασεβούν σέ μένα κι οί προφήτες προφήτεψαν επικαλούμενοι τόν Βάαλ (τόν Πάπα) κι ανώφελα πορεύτηκαν πίσω του. Καί καταπάτησαν τόν λόγο τού Κυρίου. Θαύμασε ό ουρανός εναντίον τους κι έφριξε σφόδρα, λέει ό Κύριος, γιατί διπλή αμαρτία έποίησε ό λαός μου, έγκατέλειψε εμένα, τήν πηγή τού τρεχούμενου νερού κι έσκαψαν μόνοι τους δεξαμενές διάτρητες από ρωγμές πού δέν μπορούν νά συγκρατήσουν τό νερό

Εισαγωγή σε πρώτη αποκλειστική δημοσίευση  στό Ορθόδοξο Διαδίκτυο από το Βιβλίο :

ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ

Η ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ

ΑΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΤΟΝ ΠΑΡΙΟ

Η ηλεκτρονική επεξεργασία αναρτήσων κειμένων, τίτλων  και εικόνων έγινε από τον N.B.B

Επιτρέπεται η χρήση, διάθεση και αναπαραγωγή κειμένων σε Ορθόδοξα Ιστολόγια, αρκεί να διατηρείται το αρχικό νόημα ,χωρίς περικοπές που πιθανόν να το αλλοιώνουν για μη εμπορικούς σκοπούς,με βασική προϋπόθεση την αναφορά στην πηγή :

© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

http://www.alavastron.net

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: