ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΑ
Ό γέροντας Δανιήλ, κατά κόσμον Δημήτριος
Ισιδώρου, καταγόταν άπό τή Σμύρνη τής Μ. Ασίας. Μόλις τελείωσε την «Εύαγγελική
Σχολή» τής Σμύρνης, άπό υπερβολικό ζήλο στην αρετή καί τό Μοναχισμό, νέος ακόμη,
σε ήλικία 19 έτών, έγκατέλειψε τα έγκόσμια, έφυγε κρυφά άπό τους γονείς καί
τους συγγενείς του καί πήγε στήν Πάρο. Στο νησί εκείνο συνάντησε τον άγιο
Αρσένιο, ό όποίος είχε κάνει χρόνια στο 'Άγιον Όρος, άλλά έξαναγκάσθηκε νά
φύγει λόγω τών πολλών τότε σκανδάλων. Τώρα ήταν ήγούμενος στήν Ιερά Μονή τού
Αγίου Γεωργίου, πού ήταν μετόχι τής έν Νάξω Ίεράς Μονής Φανερωμένης. Δεν έμεινε
όμως γιά πολύ καιρό κοντά στον άγιο
Αρσένιο, διότι ό άγιος προέτρεψε τον Δημήτριο νά μεταβεί στο 'Άγιον Όρος τό
συντομώτερο, μιά καί ήθελε νά γίνει καί πραγματικός καλόγερος.
’Έτσι ό Δημήτριος Ισιδώρου, με τήν ευχή
καί τήν ευλογία τού άγιου Αρσενίου, ήλθε στο 'Άγιον Όρος κατά τό σωτήριον έτος
1864. Στήν άρχή κοινοβίασε στήν Ιερά Μονή τού Αγίου Παντελεήμονος, πού είχε
στούς κόλπους της πολλούς σοφούς καί ενάρετους μοναχούς, άπό διάφορα μέρη τής
Ελλάδος καί τής Μικράς Ασίας, μοναχούς φλογερο-ύς, με μεγάλη πίστη καί
αυταπάρνηση. Ό Δημήτριος άκολούθησε όλους
τούς Κανόνες καί τήν τυπική διάταξη τού Ιερού Κοινοβίου καί ύστερα άπό
σκληρή δοκιμή έγινε μοναχός καί πήρε τό δνομα Δανιήλ. Πολύ σύντομα όμως ξέσπασε ό πόλεμος καί τά σκάνδαλα στο
Κοινόβιο, όταν άπό τό 1850 άρχισαν νά κοινοβιάζουν σ’ αυτό Ρώσοι ορθόδοξοι
χριστιανοί καί νά γίνονται μοναχοί. Τόσοι πολλοί Ρώσοι είσέρρευσαν στο μοναστήρι
αυτό, ώστε σέ μικρό χρονικό διάστημα πέρασαν σέ αριθμό τους "Ελληνες
μονάχους καί μετά ακολούθησαν τά γνωστά γεγονότα κατά τά όποια, με έπέμβαση τού
Πατριαρχείου, έκδιώχθηκαν όλοι σχεδόν οί "Ελληνες μοναχοί καί ή Μονή έγινε
Έλληνορωσική.
"Ενας άπό τούς έκδιωχθέντες
"Ελληνες μοναχούς ήταν καί ό γέρων Δανιήλ, πού, έπειδή ήταν μορφωμένος,
διετέλεσε Γραμματέας τού Κοινοβίου καί δυναμικό στέλεχος των Ελλήνων μοναχών.
Έτσι στη Μονή τού Αγίου Παντελεήμονος έμεινε οκτώ περίπου χρόνια καί κατόπιν
βρήκε καταφύγιο στήν 'Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, οί αδελφοί τής οποίας μέ πολλή
χαρά τον δέχθηκαν καί άρχικώς τον διόρισαν Γέροντα καί διευθυντή στόν ξενώνα
τής μονής, τό Αρχονταρίκι.
Λόγω τής ενάρετης ζωής καί τού σοβαρού
χαρακτήρα του, επιβλήθηκε τόσο πολύ στο διακόνημα πού τόν τοποθέτησαν οί
Βατοπαιδινοί Γέροντες, ώστε μετέβαλε τό Αρχονταρίκι σέ Κοινόβιο· διάβαζαν όλοι
κοινή Ακολουθία, όλοι μαζί παρακολουθούσαν τή Θεία Λειτουργία καί τό Απόδειπνο,
όλοι μαζί προσεύχονταν. Στό μοναστήρι αυτό παρέμεινε γιά άλλα οκτώ χρόνια
περίπου καί ήταν πολύ άγαπητός σέ όλους. Ό πόθος όμως γιά ήσυχία καί ό ζήλος
γιά τήν άπόκτηση τής νοεράς καρδιακής προσευχής δέν τόν άφηνε ήσυχο νά
παραμείνει στή Μονή αυτή, όπου ό κόσμος ήταν πολύς καί ό θόρυβος μεγάλος. Γι’
αύτό αποφάσισε νά πάει στήν έρημο τού Άθω. όπου θά μπορούσε νά ησυχάσει καί νά
ήρεμήσει τό πνεύμα του. Οί Βατοπαιδινοί τού πρότειναν νά τόν κάνουν προϊστάμενο
τής μονής, άλλά αυτός δέν δέχθηκε καί άναχώρησε γιά τήν έρημο. "Ετσι
έφθασε στήν έρημο τών Κατουνακίων καί έκεί πού μέχρι σήμερα βρίσκεται τό
θαυμάσιο οικοδόμημα τών Δανιηλαίων έκτισε στήν άρχή μικρό Καλυβάκι μέ ωραιότατη
εκκλησία έπ’ όνόματι τών «Αγιορειτών Πατέρων», τούς όποιους είχε σέ πολύ μεγάλη
εύλάβεια καί ήθελε νά μιμηθεί τή ζωή τους.
Από τήν πολλή δέ πίστη, αφοσίωση καί άγάπη
πού είχε στόν Θεό, τή διαρκή μελέτη τής Αγίας Γραφής καί τή μεγάλη ασκητική
εμπειρία, έλαβε τή χάρη καί τή δύναμη νά άνέβει στά ψηλότερα σκαλοπάτια τής
άρετής καί τής θεογνωσίας. Στήν έρημο αύτή δοκιμάστηκε σκληρά άπό ορατούς καί
αόρατους δαίμονες, άπό συκοφαντίες καί καταλαλιές άδύνατων καί φθονερών
άνθρώπων, άπό τούς όποιους δεχόταν καί διάφορες ύβρεις. Επειδή όμως ήταν φύσει
πράος, ταπεινός, άκα
κος κι αγαθός, αγαπούσε καί κέρδιζε
πάντοτε τήν αγάπη όλων τών αδελφών, συνασκητών του και ησυχαστών πατέρων κα'ι
σιγάσιγά, σάν φιλόπονη μέλισσα, μέ τη συνεχή μελέτη, τήν εγκράτεια και τήν
αδιάλειπτη προσευχή έγινε φωτεινός φάρος διακρίσεως και αρετής.
Ό σφοδρός έρωτας τής ήσυχίας καί ό
σεβασμός προς τό θεόσδοτο χάρισμα τής ίερωσύνης δέν τού έπέτρεψαν νά ίερωθεί,
αλλά ή νοερά προσευχή μέ τή διάκριση τής πνευματικής καταστάσεως τόν έκαμαν νά
γίνει οδηγός κα'ι ποδηγέτης τής πνευματικής ζωής όχι μόνον στους μοναχούς, άλλά
κα'ι πολύτιμος σύμβουλος σέ πολλούς πνευματικούς έξομολόγους πού ζητούσαν πάντα
τή γνώμη του για σοβαρά πνευματικά ζητήματα τά όποια φύτρωναν σάν τά μανιτάρια
μεταξύ τών μοναχών καί τών ιερών Μονών άκόμη τήν εποχή εκείνη.
’Έτσι τό μέλι τής ήσυχαστικής ζωής ό
γερο-Δανιήλ δεν τό έτρωγε μόνος του, άλλά τό πρόσφερε καί σέ όσους περνούσαν
άπό τό Ιερό Ησυχαστήριό του. Όσοι είχαν τήν εύκαιρία καί τήν τιμή νά τόν
γνωρίσουν, δέν μπορούσαν νά ξεχάσουν, όπως οί ίδιοι μοό διηγήθηκαν, τό μειλίχιο
καί χαρούμενο πρόσωπό του. πού ένέπνεε σεβασμό καί εμπιστοσύνη. Μέ τήν ένάρετη
ζωή του τράβηξε κοντά του σάν μαγνήτης καί κατάρτισε τήν πνευματική κυψέλη τής
«Αδελφότητος τών Δανιηλαίων», διότι στή συνοδεία του ήταν ό καλλίφωνος ψάλτης
καί μελοποιός παπαΔανιήλ ό Πνευματικός, ό όποίος τόν διαδέχθηκε στήν άρετή καί
τήν ηγουμενία τής άδελφότητος.
Ό παπαΔανιήλ μέ τόν παραδελφό του μοναχό
Γερόντιο άποτελοϋσαν τό καλύτερο πνευματικό «ντουέτο», ήταν οί καλύτεροι ψάλτες
τού Αγίου "Όρους, τόσο πού. όταν ήταν νέοι άκόμη στήν ηλικία καί έψαλλαν,
νόμιζες πώς ήταν άγγελοι Θεού καί όχι άνθρωποι. Καί οί δύο αυτοί έκτος άπό μουσικοί
ψάλτες ήσαν καί άριστοι καλλιτέχνες άγιογράφοι. Ό γερο-Δανιήλ κληροδότησε στή
συνοδεία του τό πνεύμα τής προσευχής καί τής φιλοξενίας του άλλά καί τής άγάπης
πρός όλους τούς πατέρες καί τούς κοσμικούς άκόμη χριστιανούς. Ή φήμη τής
άρετής, τόσο τού γερο-Δανιήλ όσο καί τής συνοδείας του, κίνησε τό ένδιαφέρον
καί τήν επιθυμία πολλών χριστιανών νά τόν γνωρίσουν καί νά λάβουν τή συμβουλή
του. άλλά καί οί πατέρες τού Όρους τόν είχαν σέ μεγάλη υπόληψη.
Μεταξύ τού πλήθους τών προσερχομένων στο
άσκητικό Ησυχαστήριό του ήταν καί ό τότε Μητροπολίτης Πενταπόλεως. ό όποίος τον
έπισκέφθηκε όταν ήταν Διευθυντής τής Ριζαρείου Σχολής, ό και σήμερα τιμώμενος
από τή Μητέρα Εκκλησία καί άπό όλον τον χριστιανικό κόσμο θαυματουργός άγιος
Νεκτάριος.
Ό άγιος Νεκτάριος ένθουσιάστηκε τόσο άπό
τή γνωριμία του με τόν γέροντα Δανιήλ, που τού δώρισε πολλά βιβλία, μεταξύ των
όποιων ολόκληρη τή σειρά τών συγγραμμάτων τού θείου Χρυσοστόμου, θέλοντας να
ένταχθεί κι ό ίδιος στη συνοδεία του.
Ό γερο-Δανιήλ έγραψε διάφορα ώραϊα βιβλία:
α) «Οί πλάνες τού Απόστολου Μακράκη», στο όποιο με κάθε λεπτομέρεια φανερώνει
καί ελέγχει την έκταση τής κακοδοξίας τού «Μακρακισμοϋ» καί διαφωτίζει τούς
πιστούς να φυλάγονται άπό τά γεμάτα ματαιοδοξία, κακόδοξα καί αιρετικά
φρονήματα καί την έλεεινή διδασκαλία τού αίρεσιάρχη Απόστολου Μακράκη. β) «Ό
έκρωσισμός τής Ίεράς Μονής τού Αγίου Παντελεήμονος», στο όποιο έκθέτει μέ
λεπτομέρεια τόν έκρωσισμό τής έλληνικής αυτής μονής.
Ώς φωτισμένος καί μορφωμένος μοναχός πού
ήταν, έγραψε καί άλλα βιβλία μέ σπουδαίο πνευματικό περιεχόμενο, τά όποια δέν
είδαν άκόμη τό φως τής δημοσιότητας καί παραμένουν χειρόγραφα.
Σήμερα ή συνοδεία τού άείμνηστου αυτού
γερο-Δανιήλ, μέ Γέροντα τόν Πνευματικό παπαΜόδεστο καί έκλεκτη εξαμελή ομήγυρη
ευλαβών νέων ίερομονάχων καί μοναχών, συνεχίζει την ιερά παράδοση τόσο τής
Βυζαντινής Μουσικής σάν καλλίφωνοι ιεροψάλτες, όσο τής αγιογραφίας σέ βυζαντινή
τεχνοτροπία, άλλα καί σέ άριστη καλλιτεχνία τής Αναγεννήσεως.
Διηγήσεις του Γέροντος Δανιήλ
'Έλεγε ό γερο-Δανιήλ ότι στην Ιερά Σκήτη τού Ξενοφώντος ό Γέροντας τής
Καλύβης «Είσόδια τής Θεοτόκου» Γρηγόριος ιερομόναχος είχε έναν πολύ άπλό, άγαθό
καί άκακο ύποτακτικό, τόν Θεοφύλακτο. Ό μοναχός Θεοφύλακτος, κατά την έορτή τών
Θεοφανείων, πού γίνεται ό μεγάλος Αγιασμός, όταν ακούσε τά τροπάρια καί τις ευχές
πού ψάλλει ή Εκκλησία μας: «Σήμερον αγιάζεται ή φύσις τών ύδάτων...». τού
φάνηκαν κάπως περίεργα καί, όταν τελείωσε ή τελετή, ρώτησε τόν Γέροντά του
παπαΓρηγόρη:
— Γέροντα,
ακόυσα στα τροπάρια και στις ευχές να λέτε ότι
Σήμερον αγιάζεται ή φύσις των ύδάτων... Πώς γίνεται αυτό τό πράγμα καί όλα
τα νερά αγιάζονται; Αγιάζονται καί τά νερά τής θαλάσσης;
Ό Γέροντας τού απάντησε:
— Αδελφέ
Θεοφύλακτε, ό Πανάγαθος Θεός, μέ τις προσευχές τών ανθρώπων που γίνονται μέ
ταπείνωση καί από άδιάκριτη καί άκλόνητη πίστη, επενεργεί διά τής Χάριτος τού
Παναγίου Πνεύματος επί έμψύχων καί αψύχων, μεταβάλλει καί αγιάζει αύτά, γιά νά
καθαρίσει καί νά άγιάσει μ’ αύτά τους πιστούς δούλους Του. Όπως, επί
παραδείγματα αγιάζει τό νερό καί τό λάδι στο Βάπτισμα καί άπαλλάσσει τον άνθρωπο
καί τον καθαρίζει άπό τό προπατορικό άμάρτημα καί άπό κάθε είδους άλλη αμαρτία
καί έτσι βγαίνει άπό την άγια Κολυμβήθρα άγνός, καθαρός καί τέλειος χριστιανός.
Όπως μεταβάλλει τό ψωμί καί τό κρασί, που προσφέρει θυσία ό ιερέας καί μέ την
επιφοίτηση τού Παναγίου Πνεύματος τά μετουσιώνει άπό ψωμί σέ Σώμα κι άπό κρασί
σέ Αίμα τού Κυρίου καί Θεοϋ καί Σωτήρος ήμών Ίησοϋ Χριστού καί γίνονται αύτά τά
Τίμια Δώρα που μεταλαμβάνουν οί πιστοί καί, όταν είναι άξιοι καί καθαροί μέ τη
μετάνοια καί την έξομολόγηση. άγιάζονται καί θεοποιούνται. Όπως μεταβάλλει τό
λάδι τού εύχελαίου καί γίνεται θεραπευτικό μέσο στους μετά πίστεως χριομένους,
έτσι, αγαπητέ Θεοφύλακτε, μεταβάλλεται μέ τή χάρη τού Αγίου Πνεύματος καί ή
φύση τών ύδάτων. Ό μοναχός Θεοφύλακτος γιά δεύτερη φορά ρώτησε τον Γέροντά του:
«Πάτερ. καί τό νερό τής θαλάσσης άγιάζεται κι αύτό;». «Ναί, άδελφέ, άκουσε καί
Γι’ αύτό: Όταν ό πρωτάγγελος Εωσφόρος άπό την ύπερηφάνειά του ξέπεσε άπό τούς
ούρανοός καί βρέθηκε σάν αστραπή στά κατώτερα μέρη, στά κατάβαθα τής γής, εκεί
που βρίσκονται τά τάρταρα τού "Αδη, παρέσυρε μέ τήν πτώση του τό ένα τρίτο
τών Αγγέλων καί έγιναν κι αύτοί. όπως καί ό άρχηγός τους, δαίμονες. Πέφτοντας
αύτοί, οί πρώην Άγγελοι, άπό τούς ούρανοός προς τή γή καί έπειδή εξακολουθούσαν
νά πέφτουν συνέχεια κι άλλοι Άγγελοι, τότε στάθηκε στήν πύλη τού ούρανοϋ ό
μέγας Αρχάγγελος Μιχαήλ μέ πύρινη ρομφαία καί φώναξε προς όλους τους Αγγέλους: «Στώμεν καλώς, στώμεν μετά
φόβου Θεοϋ»! Κι έτσι συνήλθαν οί Άγγελοι καί σταμάτησαν νά πέφτουν. Εκείνοι όμως
που είχαν ήδη πέσει, μέ τό πρόσταγμα
αύτό τού Αρχιστρατήγου Μιχαήλ σταμάτησαν εκεί που βρέθηκαν άλλοι στόν αέρα κι
έγιναν τα εναέρια Τελώνια, άλλοι στή γή κι έγιναν οί πειρασμοί καί έξουσιαστές
τής γης, κι άλλοι στά όδατα των ποταμών τής γης καί τής θαλάσσης, όπου πειράζουν, δοκιμάζουν καί πνίγουν τους
διερχομένους, έπειδή, κατά τό λόγο τού Κυρίου, «απ’ αρχής ό διάβολος
άνθρωποκτόνος έστί» (Ίωαν. η' 44). Όταν όμως ήλθε τό πλήρωμα τού χρόνου, όπως λέγουν οί
άγιοι Απόστολοι καί τό ιερό Εύαγγέλιο. καί ό Υιός καί Λόγος τού Θεού έγινε
άνθρωπος, κατά τό μέγα καί άνερμήνευτο μυστήριο τής θείας ένσάρκου αύτού
Οικονομίας, μέ την κάθοδό Του άπό τους ουρανούς αγίασε τόν αέρα, τη γή, τή
θάλασσα, τά ΰδατα καί πάντα «τα έν αύτοΐς» καί μέ τόν αγιασμό καί τή χάρη τού
Αγίου Πνεύματος κατήργησε τή δύναμη καί την εξουσία τού σατανά που είχε, πριν
σαρκωθεί ό Δεσπότης Χριστός, έπάνω στους ανθρώπους, τά ζώα καί τά στοιχεία τής
φύσεως. Και έτσι ό αέρας, ή γή καί τό νερό αγιάστηκαν άπό την παρουσία τού
Δεσπότου Χριστού, τού Θεού ήμών. Ή ημέρα αυτή τών Θεοφανείων, πάτερ Θεοφύλακτε,
κατά την όποια γίνεται ό Μεγάλος Αγιασμός, είναι ή άνάμνηση τής τού Χριστού
παρουσίας και τής θεοφανείας τού Τρισυποστάτου καί Τρισηλίου Θεού τών
χριστιανών, τού Ποιητού καί Δημιουργού τών όλων, που σαν σήμερα κατά τή βάπτιση
τού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό ό ουράνιος Πατέρας είπε: «Ουτός έστιν ό υιός
μου ό άγαπητός έν ω ηύδόκησα...», δηλαδή «αύτό είναι τό αγαπημένο μου παιδί, ό
μονογενής· καί όπως μαζί μέ Αύτόν καί μέ τό 'Άγιο Πνεύμα δημιουργήσαμε όλο τον
κόσμο, έτσι καί τώρα ευδόκησα μέσω Αυτού νά σωθεί ό κόσμος καί νά άναγεννηθεί
ανακαινιζόμενος μέ τό άγιο Βάπτισμα».
Γλυκύτερο τό νερό τής θάλασσας
Πάτερ Θεοφύλακτε, έάν θέλεις νά δοκιμάσεις
τήν αλήθεια όλων αυτών πού σού είπα, πήγαινε κάτω στή θάλασσα σήμερα νά ίδείς
πώς τό νερό είναι γλυκό καί πίνεται. Ό απλός κι αγαθός μοναχός Θεοφύλακτος,
παρ’ όλο τον κόπο τής άγρυπνίας, μόλις τό ακούσε, πήρε ένα μικρό δοχείο καί
πήγε άμέσως στή θάλασσα, ή οποία απέχει άπό τή Σκήτη αυτή περισσότερο άπό μία
ώρα πεζοπορίας, έσκυψε μέ ταπείνωση καί τυφλή ύπακοή. πήρε νερό άπό τή θάλασσα,
ήπιε καί διεπίστωσε μετά θαυμασμού πώς τό νερό ήταν γλυκό καί πινόταν μέ
ευχαρίστηση. Γέμισε τό δοχείο του καί γύρισε στόν Γέροντά του στον οποίο έδωκε
νά πιει κι αύτός καί δόξασαν «τον θαυμαστόν έν τοϊς έργοις καί τοϊς άγίοις
αυτού Θεόν» (Ψαλμ. ξζ' 36). Πέρασαν περισσότερα άπό τριάντα χρόνια άπό τότε. Ό
παπαΓρηγόρης άρρώστησε καί κοιμήθηκε τόν αιώνιο ύπνο πλήρης ήμερών. Ό
υποτακτικός του Θεοφύλακτος συνέχιζε νά παίρνει κάθε χρόνο κατά τήν ήμέρα τών
Θεοφανείων νερό άπό τή θάλασσα καί κάθε φορά έπαναλαμβανόταν τό ίδιο θαύμα τό
νερό ήταν γλυκό καί πόσιμο. Τρία χρόνια μετά τό θάνατο τού γέροντά του. μετά
τήν αγρυπνία τών Θεοφανείων, όταν βγήκαν οί πατέρες άπό τό «Κυριάκό», βλέπουν
τόν αδελφό Θεοφύλακτο νά πηγαίνει πιο κάτω άπό τήν Καλύβη πού έμενε.
Παραξενεύτηκαν καί τόν ρώτησαν: «Γιά πού πηγαίνεις, πάτερ Θεοφύλακτε; Δέν θά
πάς νά ξεκουραστείς στό σπίτι σου;» Ό πατήρ Θεοφύλακτος τούς φανέρωσε τό μέχρι
τότε άγνωστο σ’ αυτούς θαύμα, πώς δηλαδή τήν ήμέρα τού Μεγάλου Αγιασμού το νερό
της θαλάσσης γίνεται γλυκό και πίνεται. Οί άλλοι πατέρες, επειδή γνώριζαν πώς ό
αδελφός αυτός ήταν άπλός και άκακος, δεν πίστεψαν στα λόγια του και τόν
ειρωνεύτηκαν: «Άιντε, καημένε, νά ξεκουραστείς καί πάς μετά νά μάς φέρεις κι
έμάς νά πιούμε... θάλασσα!». Ό π. Θεοφύλακτος δέν έδωκε καμμιά σημασία στά
λόγια τους, πήγε στη θάλασσα, ήπιε, γέμισε καί τό δοχείο του καί τό πήγε νά
πιουν καί οί άλλοι πατέρες. Εκείνοι μέ δυσπιστία καί ειρωνείες τό δοκίμασαν,
αλλά τό μέχρι εκείνη τή στιγμή γλυκό νερό, έγινε άλμυρότερο καί πολύ πικρότερο
άπό τό νερό τής θάλασσας, έξαιτίας τής άπιστίας τους. Τότε ό αδελφός
Θεοφύλακτος τους φανέρωσε πώς επί τριάντα καί πλέον χρόνια ζούσαν μέ τόν
Γέροντά του τό ίδιο θαύμα, πού όμως άπό τήν ημέρα έκείνη καί μετά, γιά τήν
απιστία τους, σταμάτησε!
Χάρισμα διακρίσεως
Πολλά Μοναστήρια τού Αγίου Όρους είχαν γιά
πνευματικό τους σύμβουλο τόν πεπειραμένο σε πράξη καί θεωρία τής αρετής καί
διακριτικότατο γέροντα Δανιήλ. Θά αναφέρουμε χαρακτηριστικά κάτι σχετικά μέ τόν
άγιο αύτόν Γέροντα, γιά νά καταλάβουμε τήν πείρα που διέθετε καί τή χάρη πού
είχε άπό τόν Πανάγαθο Θεό, νά διακρίνει τόν πνευματικό πόλεμο τού σατανά καί
κυρίως αύτόν άπό τά δεξιά, που είναι καί ό πιο επικίνδυνος, γιατί δέν τόν
άντιλαμβανόμαστε.
Στήν Ιερά Μονή τού Κωνσταμονίτου ή
κοινοβιακή τάξη ήταν κατά πάντα άκριβής καί όλοι οί πατέρες καί άδελφοί αύτής
πορεύονταν σύμφωνα μέ τό τυπικό καί τις παραδόσεις τών άγιων Πατέρων.
"Ενας άπό τούς άδελφούς. ό Δαμασκηνός, μετά άπό λίγα χρόνια ύπακοής νόμισε
πώς έγινε δυνατότερος άπό τούς άλλους άδελφούς καί πώς μπορεί νά άνέβει σέ
μεγαλύτερα Οψη άρετής, ύπομονής καί καρτερικότητας άπό τούς άλλους άδελφούς τής
Μετάνοιας του. Ό ενθουσιασμός στούς νέους μοναχούς κι ό αυθορμητισμός γιά τήν
άπόκτηση υψηλής ζωής, άρετής καί αγιότητας είναι σύνηθες φαινόμενο, Γι’ αύτό οί
άγιορείτες πατέρες έχουν κληροδοτήσει ένα ρητό πού ισχύει γιά όλους τούς
μοναχούς: «Ό άρχάριος, δόκιμος καί νέος μοναχός, όταν προσέρχεται νά καταταγεί
στις τάξεις τών μοναχών, θά πρέπει νά έχει πίστη καί εύλάβεια όσο είναι τό
βουνό τού Άθωνα, γιά νά τού μείνει μέχρι τό τέλος τής ζωής του όσο είναι ένα
ρεβίθι ή μία φακή».
Ό δέ κοινός εχθρός καί πολέμιος των
ανθρώπων σατανάς, καί κυρίως πολέμιος τών μοναχών, οί όποίοι προορίζονται νά πάρουν τη θέση που κατείχε
αυτός πριν την Πτώση καί νά γίνουν άγιοι Άγγελοι τού Θεοϋ, επειδή γνωρίζει οτι
τό έκπεσόν Εωσφορικό Τάγμα τών Αγγέλων θά συμπληρωθεί καί θά αναπληρωθεί άπό
άγνούς άρχιερείς, ιερείς, μοναχούς καί μοναχές καί κατά πάντα αγνούς καί
καθαρούς χριστιανούς, θέτει σ' ενέργεια εναντίον τους όλα τά σατανικά του
σχέδια με τις φαινομενικές αρετές, τις δήθεν καλωσύνες. τις ψεύτικες
ελεημοσύνες, τούς έπαίνους καί τις κολακείες καί λιγώτερο μέ τις φανερές
κακίες, τά έγκλήματα καί τά διάφορα άμαρτήματα, άπό τά όποια μπορεί εύκολώτερα
ό χριστιανός ή ό μοναχός νά άνανήψει, νά μετανοήσει καί νά διορθωθεί. Ένώ,
άντίθετα, μέ τις φαινομενικές ψευτοαρετές καί τις διάφορες πλάνες άπό τά δεξιά,
πολύ δύσκολα ό άνθρωπος μπορεί νά λυτρωθεί καί νά σωθεί. Γι’ αύτό. τό Πνεύμα τό
Άγιο εις τούς Ψαλμούς τού Προφήτου Δαυίδ μάς λέγει: «Πεσείται έκ τού κλιτούς
σου χιλιάς καί μυριάς έκ δεξιών σου» (Ψαλμ. 90, 7), δηλαδή μέ τις φανερές
άμαρτίες καί κακίες θά μάς πολεμήσουν χίλιοι δαίμονες άπό τά άριστερά (που
λέγεται «κλίτος») ένώ άπό τά δεξιά, πού βρίσκονται οί υποκριτικές καί ψεύτικες
άρετές πού ό άνθρωπος τις κάνει κρυφά καί άπό δική του δήθεν προαίρεση, άπ’ έκεί,
λέγει ό Προφήτης, θά μάς πολεμήσουν δέκα χιλιάδες δαίμονες. “Ετσι καί στό μυαλό
τού ύποτακτικοϋ Δαμασκηνού τής Ίεράς Μονής τού Κωνσταμονίτου έβαλαν οί δαίμονες
νά γίνει έγκλειστος, δηλαδή νά μή βγαίνει έξω άπό τήν πόρτα τού μοναστηριού καί
επειδή άκουγε πώς άλλοι μοναχοί είχαν κάνει 20, 30, 50 καί περισσότερα ακόμη
χρόνια νά βγούν έξω άπό τό μοναστήρι τους, όπως ό άγιος Λεόντιος τής Ίεράς
Μονής Διονυσίου, ό όποίος γιά εβδομήντα πέντε χρόνια πού έζησε στό μοναστήρι
αύτό δέν είχε περάσει άπό τήν πόρτα τής έξόδου. Αύτό βεβαίως είναι αληθές, άλλά
αύτός ό εύλογημένος όπως καί άλλοι πολλοί μοναχοί βίωσαν τήν άρετή αύτή μέ τή
γνώμη καί εύλογία τού Καθηγουμένου καί τού Πνευματικού τους καί όχι άπό μόνοι
τους. Ό καημένος όμως ό Δαμασκηνός ήθελε
άπό μόνος του. κατόπιν συμβουλής τού σατανά, νά κάνει αύτή τήν άρετή. Καί τό
άποτέλεσμα ήταν ύστερα άπό λίγα χρόνια νά φουσκώνει άπό κρυφή ύπερηφάνεια,
γιατί αύτή είναι ή τέχνη τού σατανά, νά προσπαθεί νά ρίξει τόν μοναχό σέ πλάνη.
"Ετσι, τόν κατέλαβε εγωισμός, πίστεψε πώς κοσμείται από μεγάλες αρετές καί
σιγάσιγά άρχισε να περιφρονεΐ τους άλλους πατέρες που έβγαιναν έξω στό προαύλιο
της μονής η περνούσαν την πόρτα τού μοναστηριού και πήγαιναν στις Καρυές και
όπου αλλού τους έστελναν ό ήγούμενος, οί γέροντες και προεστοί τής μονής, ενώ
έκείνος πήγαινε μόνο άπό την έκκλησία στην τράπεζα και άπ’ έκεί στό κελλί του ή
στό διακόνημά του, πού κι αύτό με θέλημά του έκανε μόνο μέσα στη Μονή, διότι
έξω δέν δεχόταν νά βγει. Άρχισε λοιπόν μετά άπό καιρό νά καυχιέται και νά
φιλονικεί μέ τούς άλλους πατέρες πού βγαίνανε έξω άπό τό μοναστήρι, έγινε
νευρικός, έβριζε τους άλλους, κατήντησε ενοχλητικός καί δέν έκανε ύπακοή ούτε
καί στον ηγούμενο ακόμη. Αφού τό κακό έγινε ανυπόφορο, ό ήγούμενος καί οί
γέροντες τής μονής κάλεσαν τόν πνευματικό τους σύμβουλο, τόν φωτισμένο γέροντα
Δανιήλ άπό τά Κατουνάκια. Ό γερο-Δανιήλ, έτοιμος πάντα νά βοηθήσει κάθε αδύνατο
καί παραστρατημένο μοναχό, μόλις έλαβε τήν πρόσκληση τής μονής, έτρεξε καί άφού
έμαθε τά διαδραματισθέντα, κάλεσε τόν αδελφό Δαμασκηνό καί μέ μειλίχιο τρόπο
τόν ρώτησε πώς περνάει:
— Έμαθα,
αδελφέ, πώς έφτασες σέ μεγάλα ύψη άρετής καί μάλιστα έλαβες τή χάρη νά είσαι έγκλειστος.
Δέν βγαίνεις ποτέ έξω άπό τήν πόρτα τού μοναστηριού καί επιδίδεσαι πολύ στή
νοερά προσευχή!
Ό μοναχός Δαμασκηνός απάντησε στό
γερο-Δανιήλ μέ ύποκριτική ταπεινοφροσύνη:
— Ναί,
Γέροντα, μέ τήν εύχή σας αξιώθηκα νά έχω αύτή τή χάρη καί έπί δέκα χρόνια τώρα
δέν έχω βγει άπό τήν πόρτα τού μοναστηριού καί πάντα προσεύχομαι μόνος μου. Ό
γερο-Δανιήλ, πολύπειρος άπό τις πλάνες τού σατανά καί τά πονηρά σχέδιά του,
στην κρυφοεγωιστική αύτή απάντηση τού μοναχού Δαμασκηνού άντέδρασε ώς εξής:
— Δέν
μού λές, αδελφέ Δαμασκηνέ, αύτό πού κάνεις είναι μέ τήν εύχή καί εύλογία τού
ήγούμενου καί τών γερόντων τής μονής;
Ό Δαμασκηνός τότε σκυθρώπιασε, κατέβασε τό
κεφάλι καί άπήντησε στον γέρονταΔανιήλ κάπως πειραγμένος:
— Αύτοί
όλοι. Γέροντα, κι ό ήγούμενος καί οί προϊστάμενοι δέν θέλουν τήν προκοπή καί
πρόοδό μου, αλλά μέ πολεμούν διαρκώς γιά
όλα τά πνευματικά μου κατορθώματα καί μέ
έμποδίζουν από κάθε καλό έργο που θέλω να κάνω.
Ό γερο-Δανιήλ βρήκε τότε τήν ευκαιρία καί
είπε στον πλανηθέντα αυτόν αδελφό τά έξής:
— Αδελφέ Δαμασκηνέ, από τήν Αγία Γραφή
μαθαίνουμε ότι όταν ό λαός τών Εβραίων αμάρτησε στον Θεό, τότε στάθηκε μεσίτης
ό Μωυσής καί ό Θεός συγχώρεσε τό λαό. Όταν όμως ό λαός αμάρτησε στον Μωυσή καί
τον στενοχώρησε μέ τις παρανομίες του. έπειδή δέν είχανε ποιός να μεσιτεύσει
Γι’ αύτούς, τιμωρήθηκαν καί αίχμαλωτίσθηκαν από τούς γειτονικούς ασεβείς λαούς.
Ό Κύριός μας στό ιερό Ευαγγέλιο μάς λέγει ότι: «Ό άκούων υμών έμού ακούει, καί
ό άθετών υμάς έμέ αθετεί ό δέ έμέ άθετών άθετεί τον άποστείλαντά με» (Λουκ. Γ
16).
Για τό λόγο αυτό μετά τήν είς ούρανούς
θεία Ανάληψή Του άφησε τούς μαθητές καί αγίους Αποστόλους Του. γιά νά Τον
έκπροσωποϋν, νά Τόν άντιπροσωπεύουν έπΐ τής γής καί νά μάς δίνουν τις έντολές
τού Θεοϋ καί τά ιερά παραγγέλματα. Στη συνέχεια οί άγιοι Απόστολοι άφησαν τούς
επισκόπους καί οί επίσκοποι άφησαν διαδόχους τούς ιερείς καί καθηγουμένους τού
λαού, πρός τούς όποίους οφείλουμε, μετά άπό δοκιμή βέβαια, νά κάνουμε άδιάκριτη
ύπακοή, όπως άκριβώς θά κάναμε στόν άρχηγό τής σωτηρίας τού άνθρωπίνου γένους,
Κύριο καί Θεό καί Σωτήρα ημών Ίησοϋν Χριστόν. Όποίος, λοιπόν, σύμφωνα μέ τά
λόγια τού Χριστού, δέν κάνει ύπακοή στούς κατά Θεόν άρχηγούς του, πού στην
προκειμένη περίπτωση είναι ό ηγούμενος καί οί γέροντες τού μοναστηριού, είναι
σαν νά μη κάνει ύπακοή στόν ίδιο τόν Κύριό μας. Επομένως ό,τι καί νά κάνει,
όποια άρετή καί νά κατακτήσει, όποια πνευματική πρόοδο καί νά πετύχει ό μοναχός
αυτός καί γενικά κάθε άνθρωπος, χωρίς τή γνώση καί γνώμη τού αρχηγού, δηλαδή
τού Γέροντά του, μπροστά στά μάτια τού Θεού γίνεται καί είναι διαβολική κακία,
όπως λέγει καί ή Αγία Γραφή: «Καί ή προσευχή αυτού γενέσθω είς άμαρτίαν» (Ψαλμ.
ρη' 7), γιατί προέρχεται άπό τό θέλημά του καί όχι μόνον δέν τή δέχεται ό Θεός,
άλλά παραχωρεί νά πέσει ό άνθρωπος αυτός, είτε μοναχός είναι ή ό.τι άξίωμα καί
ιδιότητα κι αν έχει, σέ άδόκιμό νού, σέ πλάνη τού διαβόλου καί τότε ό άνθρωπος
αυτός βλέπει τό μαΰρο άσπρο, τό πικρό γλυκό και τ’ αντίθετο. Τα βλέπει όλα άπό
την άνάποδη μεριά κι όχι άπό την πραγματική τους όψη. Άλλα μπορεί ένας τέτοιος
υποτακτικός, άν εξακολουθήσει να κάνει τό θέλημά του, νά θρηνήσει καί χειρότερη
πνευματική κατάπτωση καί καταστροφή, σύμφωνα με τα λόγια τού Αποστόλου Παύλου:
«Διό’ έρχεται ή οργή τού θεοϋ έπί τους υίοός τής απείθειας» (Κολασ. γ' 6). Γι’
αυτό, αδελφέ Δαμασκηνέ, είπε ό φωτισμένος γερο-Δανιήλ, θά πρέπει, γιά νά είναι
εύπρόσδεκτη ή αρετή σου αύτή μπροστά στά μάτια τού Θεοϋ, νά πάς αμέσως νά τήν
εξομολογηθείς στον Πνευματικό, νά σταματήσεις αύτή τήν άσκηση που κάνεις με τό
θέλημά σου καί νά υπακούσεις σέ όλα καί χωρίς διάκριση στή θέληση τού ηγουμένου
καί των Γερόντων τής Μετάνοιας σου. Μόνο έτσι ή προκοπή σου αύτή θά είναι
άληθινή καί πραγματική αρετή καί εύπρόσδεκτη στον Θεό. Καί νά είσαι βέβαιος πώς
θά γλυτώσεις άπό τήν έπαρση πού σού φέρνει ό διάβολος καί άπό τήν άλαζονεία πώς
βιώνεις δήθεν τήν αρετή.
Τότε ό καλοπροαίρετος αύτός ύποτακτικός, ό
π. Δαμασκηνός, έτρεξε στον ήγούμενο. ζήτησε συγχώρεση καί ύποσχέθηκε ότι τού
λοιποϋ θά συμμορφώνεται με τό θέλημα τών πατέρων καί θά κάνει ύπακοή. Αύτή
είναι πρόοδος καί πραγματική προκοπή.
Εισαγωγή σε πρώτη αποκλειστική δημοσίευση στό Ορθόδοξο Διαδίκτυο από το Βιβλίο :
ΤΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ
ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
Η ηλεκτρονική επεξεργασία
αναρτήσων κειμένων, τίτλων και εικόνων
έγινε από τον N.B.B
Επιτρέπεται η χρήση,
διάθεση και αναπαραγωγή κειμένων σε Ορθόδοξα Ιστολόγια, αρκεί να διατηρείται το
αρχικό νόημα χωρίς περικοπές που πιθανόν να το αλλοιώνουν για μη εμπορικούς
σκοπούς,με βασική προϋπόθεση την αναφορά στην πηγή :
© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου